สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 33 No. 1 Jan.-Mar. 2008 172 ¡“≈‘ ∑— µ æ√À¡∑— µµ‡«∑’ ¥‘ ‡π‡«’ ¬ øÑ “√â Õ߇°‘ ¥®“°‡ ’ ¬ß√∂»÷ ° ¢Õ߇∑懮⠓∏Õ√å ∑’Ë ·≈à π‰ª„πÕ“°“» ·≈–øÑ “ºà “‡°‘ ¥®“°°“√∑’Ë ∏Õ√å ¢«â “߶â Õπ ´÷Ë ß‡ªì πÕ“«ÿ ∏ª√–®”°“¬ „π‡√◊Ë Õß Rip Van Winkle ¢Õß«Õ™‘ ßµ— π ‡ÕÕ√å «‘ ß (Washington Irving) π— °ª√–æ— π∏å ™“«Õ‡¡√‘ °— π √‘ ª´÷Ë ß‡ªì πµ— «‡Õ°¢Õ߇√◊Ë Õß ‡ªì 𙓬Àπÿà ¡∑’Ë ‰¡à ∑”ß“π∑”°“√‡Õ“·µà ‡∑’Ë ¬«µ“¡ªÉ “‡¢“‰ª«— πÊ «— πÀπ÷Ë ß‡¢“ ‰ªæ∫§π·§√–´÷Ë ß°”≈— ߇≈à π°’ Ã“∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ ninepins À√◊ Õ‚∫«å ≈‘ ß°— πÕ¬Ÿà √‘ ª¥◊Ë ¡‡À≈â “¢Õߧπ·§√–‡¢â “‰ª®÷ ßÀ≈— ∫ ‰ª√â Õ¬ªï µ“¡§«“¡‡™◊Ë Õ¢Õß™“«¥— µ™å ´÷Ë ß‰ªµ—È ß√°√“°Õ¬Ÿà ·∂∫≈ÿà ¡·¡à πÈ ”Œ— ¥ — π ∑’Ë ‡¡◊ Õßπ‘ «Õ— ¡ ‡µÕ√å ¥— ¡À√◊ Õπ‘ «¬Õ√å ° „πªí ®®ÿ ∫— π øÑ “√â Õߧ◊ Õ‡ ’ ¬ß≈Ÿ °‚∫«å ≈‘ ß ¢Õߧπ·§√–∑’Ë °√–∑∫°— π ∑“߉∑¬¡’ ‡√◊Ë ÕߢÕß√“¡ Ÿ √´÷Ë ß‡ªì π¬— °…å µâ Õß°“√ ·°â «¡≥’ ∑’Ë π“ß¡≥’ ‡¡¢≈“‡∑æ∏‘ ¥“ºŸâ √— °…“ ¡À“ ¡ÿ ∑√§√Õ∫§√ÕßÕ¬Ÿà øÑ “·≈∫‡°‘ ¥ ®“°ª√–°“¬¢Õߥ«ß·°â «„π¡◊ Õ¢Õß π“ß¡≥’ ‡¡¢≈“ à «πøÑ “ºà “‡°‘ ¥®“°°“√ ∑’Ë √“¡ Ÿ √‚°√∏·≈â «¢«â “ߢ«“π‡æ◊Ë Õ¢à ¡¢Ÿà π“ß¡≥’ ‡¡¢≈“ ·ºà 𥑠π‰À« „πµ”π“π°√’ ° ·Õµ≈“ (Atlas) ‡ªì π‰∑∑— π´÷Ë ßµà Õ µâ “π´ÿ ®÷ ß∂Ÿ °≈ß‚∑…„Àâ ‰ª¬◊ πÕ¬Ÿà ∑’Ë ÿ ¥ ¢Õ∫‚≈°·≈–·∫°∑â ÕßøÑ “‰«â ∫π∫à “™—Ë « π‘ ®π‘ √— π¥√å ∫“ßµ”π“π°Á «à “·Õµ≈“ ·∫°‚≈°‰«â ∫π∫à “ æÕπ“πÊ ‡¢â “ ·Õµ≈“ ‡¡◊Ë Õ¬®÷ ߢ¬— ∫µ— «·°â ‡¡◊Ë Õ¬ ‡°‘ ¥ ‡ªì π·ºà 𥑠π‰À« À√◊ Õ«à “»æ¢Õ߇ÕÁ π ‡´≈“¥ÿ (Enceladus) ´÷Ë ß‡ªì π‰∑∑— π ∑’Ë ∂Ÿ °Õ∏’ π’ ¶à “„π ߧ√“¡√–À«à “߇∑æ ‚Õ≈‘ ¡‡ªï ¬π°— ∫‰∑∑— π å ‡∑懮⠓¥—È ß‡¥‘ ¡ ∂Ÿ °Ωí ߉«â „µâ ‡°“–´‘ ´‘ ≈’ ·ºà 𥑠π‰À«°Á §◊ Õ°“√∑’Ë ‡ÕÁ π‡´≈“¥ÿ æ≈‘ °µ— « §π‰∑¬ ‡™◊Ë Õ«à “‚≈°µ—È ßÕ¬Ÿà ∫πÀ≈— ߪ≈“Õ“ππ∑å ‡¡◊Ë Õª≈“æ≈‘ °µ— «∑”„Àâ ·ºà 𥑠π‰À« ™“«Õ“À√— ∫‡™◊Ë Õ«à “ª≈“«“Ã∫“Œ“¡ÿ µ (Bahamut) √Õß√— ∫‚≈°Õ¬Ÿà ‡¡◊Ë Õ ª≈“«“Ãæ≈‘ °µ— «·ºà 𥑠π®÷ ߉À« ¿Ÿ ‡¢“‰ø√–‡∫‘ ¥ µ”π“π°√’ ° °≈à “««à “‰∑øÕπ (Typhon) ‡ªì π≈Ÿ ° ÿ ¥∑â ÕߢÕß®’ Õ“´÷Ë ß‡°‘ ¥¿“¬À≈— ß®“°∑’Ë æ«°‰∑∑— π å ∂Ÿ °´ÿ ª√“∫ ¥ÿ √â “¬∑’Ë ÿ ¥ „π∫√√¥“¬— °…å ∑—È ßÀ≈“¬ ¡’ À— «‡ªì π ¡— ß°√√â Õ¬À— «·≈–¡’ ߟ æ— πÕ¬Ÿà ‡µÁ ¡µ— « Ÿ ß„À≠à °«à “¿Ÿ ‡¢“·≈–æà π‰øÕÕ°®“°ª“° ‡¡◊Ë Õ‰∑øÕπ∫ÿ °‚Õ≈‘ ¡ªÿ ‰¥â à ߇ ’ ¬ß√â Õß ∑’Ë πà “ ¬¥ ¬Õß∑”„Àâ ‡À≈à “‡∑æ°≈— «®π µâ Õß·ª≈ß°“¬‡ªì π — µ«å µà “ßÊ Àπ’ ‰ª ‰∑øÕπ∑”√â “¬´ÿ ‰¥â √— ∫∫“¥‡®Á ∫·≈– ®— ∫´ÿ ¢— ߉«â ¿“¬À≈— ߇ŒÕ√å ¡’ ·≈–·æπ (Pan) ‡∑æ·Àà ß∑ÿà ßÀ≠â “ªÉ “‡¢“´÷Ë ß¡’ √à “ß°“¬∑à Õπ≈à “ß‡ªì π·æ–‰¥â ™à «¬ √— °…“·º≈·≈–ª≈à Õ¬„Àâ ´ÿ ‡ªì πÕ‘ √– ´ÿ ®÷ ß„™â “¬øÑ “‡ªì πÕ“«ÿ ∏®— ∫‰∑øÕ𠉪¢— ߉«â „µâ ¿Ÿ ‡¢“‰ø‡ÕÁ µπ“ (Etna) °“√ ∑’Ë ¿Ÿ ‡¢“‰ø√–‡∫‘ ¥°Á ‡ªì π‡æ√“–‰∑øÕπ ¥‘È π√π∑’Ë ®–‡ªì πÕ‘ √– §«“¡µ“¬ §«“¡µ“¬‡ªì πºŸâ ·∑√°·´ß„πµ”π“π¢Õß™“µ‘ µà “ßÊ myth ∑’Ë ‡°’Ë ¬«°— ∫§«“¡µ“¬¡’ Û √Ÿ ª·∫∫ §«“¡µ“¬ª√–‡¿∑∑’Ë Ò §◊ Õ §«“¡µ“¬∑’Ë ‡°‘ ¥®“°§«“¡º‘ ¥æ≈“¥„π °“√ ◊Ë Õ “√ ‡ªì π∑’Ë ·æ√à À≈“¬„π·Õø√‘ °“ ¡’ µ”π“π‡≈à “«à “æ√–‡®â “„Àâ °‘È ß°à “‰ª ∫Õ°¡πÿ …¬å «à “‰¥â √— ∫æ√„Àâ ‡ªì πÕ¡µ– ·µà °‘È ß°à “¡— «·µà ‡∂≈‰∂≈‰ª‰¡à ∂÷ ß¡πÿ …¬å — °∑’ æ√–‡®â “‚°√∏®÷ ߇ª≈’Ë ¬π„®„™â „Àâ ®‘È ß‡À≈π‰ª∫Õ°«à “¡πÿ …¬å ®–µâ Õßµ“¬ ®‘È ß‡À≈π∑Ÿ µ·Àà ߧ«“¡µ“¬´÷Ë ßª√“¥‡ª√’ ¬« ‰ª∂÷ ß°à Õπ ¡πÿ …¬å ®÷ ßµâ Õßµ“¬ ‡¡◊Ë Õ°‘È ß°à “ ‰ª∂÷ ß°Á “¬‰ª‡ ’ ¬·≈â « µ—È ß·µà π—È π¡“ æÕ¡πÿ …¬å ‡ÀÁ π°‘È ß°à “·≈–®‘È ß‡À≈π°Á ®–µ’ „Àâ µ“¬∑—È ß§Ÿà ‡æ√“–‚°√∏∑’Ë °‘È ß°à “¡“™â “ ‰ª‰¡à ∑— π∫Õ°¢à “«¥’ à «π®‘È ß‡À≈π°Á ¡’ §«“¡º‘ ¥∞“π∑’Ë π”¢à “«√â “¬¡“∫Õ° §«“¡µ“¬ª√–‡¿∑∑’Ë Ú ‡ªì πº≈ ¢Õß°“√≈ß‚∑… à «π¡“°¡πÿ …¬å µâ Õß µ“¬‡ªì πº≈ ◊ ∫‡π◊Ë Õß¡“®“°°“√¢— ¥§” —Ë ß æ√–‡®â “ ‡™à π„π°√≥’ ¢Õß·Õ¥— ¡°— ∫Õ’ ø „πµ”π“π§√‘ ‡µ’ ¬π §«“¡µ“¬ª√–‡¿∑∑’Ë Û ‡°‘ ¥®“° °“√∂°‡∂’ ¬ßÀ√◊ Õ°“√µ— ¥ ‘ π„® ‡™à π °“√∑’Ë ¡πÿ …¬å ºŸâ ™“¬°— ∫ºŸâ À≠‘ ß∂°‡∂’ ¬ß°— π À√◊ Õ‡∑懮⠓ Ú Õߧå Õߧå Àπ÷Ë ß¥’ Õߧå Àπ÷Ë ß™—Ë «æπ— π°— π ºŸâ ™π–∑”„Àâ ‡°‘ ¥ §«“¡µ“¬¢÷È π „πµ”π“π¢Õß ·°π ¥‘ ‡π‡«’ ¬ «— ≈§÷ √’ ¬å (Valkyries) ´÷Ë ß‡ªì π ‡∑æ∏‘ ¥“π— °√∫À√◊ Õ battle-maidens ∑”Àπâ “∑’Ë ‡ªì πºŸâ §— ¥‡≈◊ Õ°§πµ“¬„Àâ ‚Õ¥‘ 𠇪ì πºŸâ °”Àπ¥«à “π— °√∫§π„¥®–µâ Õß µ“¬‚¥¬ª√“°Ø°“¬„Àâ «’ √∫ÿ √ÿ …ºŸâ π—È π ‡ÀÁ π·≈–π”«‘ ≠≠“≥¢Õß ‡¢“‰ª Ÿà «— ≈Œ— ≈≈“ ∫“ߧ√—È ß§«“¡µ“¬‰¡à ‡ªì π‡æ’ ¬ß π“¡∏√√¡‡∑à “π—È π ·µà ∂Ÿ °°”Àπ¥„Àâ ‡ªì π‡∑懮⠓Õߧå Àπ÷Ë ß ‡™à π æ√–¬¡ „πƒ§‡«∑ ‡ªì πºŸâ ∑’Ë µ“¬‡ªì π√“¬·√° „π‚≈° µà Õ¡“®÷ ߉¥â ‡ªì πºŸâ µ— ¥ ‘ π§πµ“¬