สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

∫∑≈–§√‡√◊Ë ÕßÕ‘ ‡Àπ“ æ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–æÿ ∑∏‡≈‘ »À≈â “π¿“≈— ¬ ‡æ™√‡¡Á ¥ß“¡¢Õß«ß«√√≥§¥’ ‰∑¬ ∫∑≈–§√‡√◊Ë ÕßÕ‘ ‡Àπ“ æ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–æÿ ∑∏‡≈‘ »À≈â “π¿“≈— ¬ ‡æ™√‡¡Á ¥ß“¡ ¢Õß«ß«√√≥§¥’ ‰∑¬* ∫∑§— ¥¬à Õ Õ‘ ‡À𓇪ì π«√√≥§¥’ ‰∑¬∑’Ë π”‡π◊È Õ‡√◊Ë Õß¡“®“°«√√≥§¥’ ™«“µ—È ß·µà ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“ Õ‘ ‡Àπ“„π¿“…“‰∑¬¡’ À≈“¬ ”π«π ”π«π∑’Ë ‡¥à π∑’Ë ÿ ¥ §◊ Õ ∫∑≈–§√‡√◊Ë ÕßÕ‘ ‡Àπ“ æ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–æÿ ∑∏‡≈‘ »À≈â “ π¿“≈— ¬ ´÷Ë ß‰¥â √— ∫¬°¬à Õß®“°«√√≥§¥’ ‚¡ √„π ¡— ¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–¡ß°ÿ Ƈ°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « «à “‡ªì π¬Õ¥¢Õß °≈Õπ∫∑≈–§√√” ∫∑≈–§√æ√–√“™π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õßπ’È ¡’ §ÿ ≥§à “∑“ß«√√≥»‘ ≈ªá §◊ Õ ·µà ߥ’ ¡’ Õ“√¡≥å –‡∑◊ Õπ„® „Àâ §µ‘ ™’ «‘ µ ·≈–„Àâ §«“¡‡æ≈‘ ¥‡æ≈‘ π ∫∑≈–§√‡√◊Ë ÕßÕ‘ ‡Àπ“∂÷ ßæ√â Õ¡¥â «¬ ÿ π∑√’ ¬√ ·≈–‡ªì π‡æ™√πÈ ”‡Õ°·Àà ß«√√≥§’ ‰∑¬ §” ”§— ≠ : Õ‘ ‡Àπ“, «√√≥»‘ ≈ªá , ÿ π∑√’ ¬√ * ∫√√¬“¬„π°“√ª√–™ÿ ¡ ”π— °»‘ ≈ª°√√¡ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò˜ 情¿“§¡ æ.». Úıı «√√≥§¥’ ‡ªì π∑√— æ¬å ‘ π∑“ß ªí ≠≠“ ∑’Ë ºŸâ √â “ß √√§å «√√≥§¥’ ®–µâ Õß „™â Õ— ®©√‘ ¬¿“æÕ— π Ÿ ß ª√–‡∑»∑’Ë ‡®√‘ ≠ ·≈â «∑—Ë «‚≈° ‰¡à «à “®–ª°§√Õߥ⠫¬≈— ∑∏‘ „¥ µà “ß°Á ∑–πÿ ∫”√ÿ ß√— °…“«√√≥§¥’ ¢Õß ™“µ‘ ·≈–¬°¬à Õ߇™‘ ¥™Ÿ °«’ ·≈–ºŸâ √â “ß- √√§å «√√≥§¥’ ¢Õß™“µ‘ «√√≥§¥’ °«’ π‘ æπ∏å π—È π πÕ° ®“°®–¡’ §«“¡ß“¡¥â “π¿“…“ ·≈–¡’ §«“¡‰æ‡√“–‡¡◊Ë ÕÕà “πÕÕ°‡ ’ ¬ß·≈â « ¬— ß¡’ §ÿ ≥§à “Õ◊Ë πÊ Õ’ °¡“° ‡ªì πµâ π«à “ „Àâ §«“¡‡æ≈‘ ¥‡æ≈‘ π „Àâ §µ‘ ™’ «‘ µ „Àâ §«“¡ √Ÿâ ∑—È ß„πÕ¥’ µ·≈–ªí ®®ÿ ∫— π ´÷Ë ß§«“¡√Ÿâ ∫“ßÕ¬à “ßπ—È π §π‡√“‰¡à “¡“√∂ — ¡º— ‰¥â ¥â «¬µπ‡Õß ·µà «√√≥§¥’ ®–‡ªì 𠇧√◊Ë Õ߇ªî ¥ÀŸ ‡ªî ¥µ“‡ªî ¥®‘ µ„®¢ÕߺŸâ Õà “π „Àâ °«â “ߢ«“ß º≈ß“π«√√≥§¥’ ”§— ≠Ê π—È π Õÿ ¥¡¥â «¬ ÿ π∑√’ ¬¿“æÕ— π‡ªì 𧫓¡ ß“¡·≈–‡ªì π§ÿ ≥§à “∑“ß»‘ ≈ª–∑’Ë · ¥ß „Àâ ‡ÀÁ πÕ“√¬∏√√¡Õ— π Ÿ ß¢Õߧπ„𙓵‘ Õß§å ª√–°Õ∫¢Õß«√√≥»‘ ≈ªá ∑’Ë ∑”„Àâ «√√≥§¥’ ¡’ §ÿ ≥§à “·≈–‡ªì π∑’Ë ª√–∑— ∫„® Õà “π·≈â «‰¥â √— ∫§«“¡‡æ≈‘ ¥ ‡æ≈‘ π ·≈–‰¥â √— ∫ª√–‚¬™πå π—È π Õ“® ª√–¡«≈‰¥â ¥— ßπ’È Ò. ·µà ߥ’ ¡’ »‘ ≈ª–„π°“√‡ πÕ ‡√◊Ë Õß¿“…“∑’Ë „™â ¡’ §«“¡ß“¡À√◊ Õ¡’ ÿ π∑√’ ¬¿“æ Ú. ¡’ Õ “ √ ¡≥å – ‡ ∑◊ Õ π „ ® (emotion) §◊ Õ∑”„Àâ ºŸâ Õà “π‡°‘ ¥§«“¡ √Ÿâ ÷ °À√◊ Õ‡°‘ ¥Õ“√¡≥å §≈â Õ¬µ“¡∫∑∫“∑ ¢Õßµ— «≈–§√„π‡√◊Ë Õß Õ“√¡≥å –‡∑◊ Õπ „®„π«√√≥§¥’ ¡‘ „™à À¡“¬§«“¡«à “ √â Õ߉Àâ ‡»√â “‚»° ·µà ‡ªì π§ÿ ≥ ¡∫— µ‘ ”§— ≠∑’Ë ∑”„Àâ ºŸâ Õà “πª√–∑— ∫„® ‡™à π ∫∑‚°√∏ Õà “π·≈â «æ≈Õ¬√Ÿâ ÷ °‚°√∏ À√◊ Õ ∫∑∑’Ë µ— «≈–§√ πÿ ° π“π ºŸâ Õà “π°Á √Ÿâ ÷ ° πÿ ° π“π À√◊ Õ°≈à “«∂÷ ߇√◊Ë Õß„¥ ºŸâ Õà “π°Á ‡ÀÁ π®√‘ ߉ªµ“¡∑â Õ߇√◊Ë Õߥ⠫¬ Û. ¡’ ª√–‚¬™πå ·°à ºŸâ Õà “π ‡™à π „Àâ §«“¡√Ÿâ ¥â “πµà “ßÊ ‡ªì πµâ π«à “ §«“¡ √Ÿâ ‡ °’Ë ¬ « °— ∫ ¿ “ æ∫â “ π ‡ ¡◊ Õ ß · ≈ – ‡Àµÿ °“√≥å „πÕ¥’ µ ·µà ‰¡à ∂÷ ß°— ∫‡ªì π µ”√“«‘ ™“°“√ ‡™à π ∫∑≈–§√‡√◊Ë ÕßÕ‘ ‡Àπ“ æ√–√“™π‘ æπ∏å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® §ÿ ≥À≠‘ ß°ÿ ≈∑√— æ¬å ‡°…·¡à π°‘ ® √“™∫— ≥±‘ µ ”π— °»‘ ≈ª°√√¡ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 33 No. 1 Jan.-Mar. 2008 148