สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

°“√∂à “¬‡√≥Ÿ „π¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬ The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 33 No. 1 Jan.-Mar. 2008 142 ¥Õ°°≈â «¬‰¡â ∑’Ë ‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ ‰¡à ‡ ◊Ë Õ¡µ“¡Õ“¬ÿ À√◊ Õ™–≈Õ°“√‡À’Ë ¬«‰¥â (√Ÿ ª∑’Ë ˜) ˆ. °“√· ¥ßÕÕ°¢Õß®’ π ®“°°“√»÷ °…“°“√· ¥ßÕÕ°¢Õß®’ π (gene expression) ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫ ‡Õπ‰´¡å ¢Õß°“√ √⠓߇Õ∑‘ ≈’ π §◊ Õ ACS ·≈– ACO „π¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬ ∑’Ë ‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ æ∫«à “¥Õ°°≈â «¬‰¡â · ¥ßÕÕ°∂÷ ß®’ π∑’Ë §«∫§ÿ ¡ ACO ( Den ACO) „π¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬À≈— ß °“√∂à “¬‡√≥Ÿ ÒÚ-Òı ™—Ë «‚¡ß (√Ÿ ª∑’Ë ¯) „π∑“ßµ√ß°— π¢â “¡ ∂â “¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬‰¥â √— ∫ “√¬— ∫¬—È ß°“√ √â “ß ‡Õ∑‘ ≈’ πÀ√◊ Õ “√¬— ∫¬—È ß°“√∑”ß“π¢Õß ‡Õ∑‘ ≈’ π °“√· ¥ßÕÕ°¢Õß®’ π∑’Ë §«∫§ÿ ¡ ACO ®–πâ Õ¬≈ß · ¥ß„Àâ ‡ÀÁ π«à “°“√∂à “¬ ‡√≥Ÿ π—È π°√–µÿâ π„Àâ ¡’ °“√ √⠓߇Õ∑‘ ≈’ π ‡æ‘Ë ¡¢÷È π„π√–¥— ∫Àπà «¬æ— π∏ÿ °√√¡(gene) ·≈–‡ªì π∑’Ë πà “ π„®«à “„π¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬∑’Ë ∂à “¬‡√≥Ÿ ‡¢â “°— π‰¡à ‰¥â ‰¡à “¡“√∂°√–µÿâ π°“√ √⠓߇Õ∑‘ ≈’ π‡æ‘Ë ¡ √Ÿ ª∑’Ë ˜ ¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬æ— π∏ÿå Kenny ∑’Ë ‰¡à ‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ (´â “¬) ‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ (°≈“ß) ·≈–‰¥â √— ∫ “√¬— ∫¬—È ß°“√∑”ß“π¢Õ߇Õ∑‘ ≈’ π (1-MCP) °à Õπ°“√∂à “¬‡√≥Ÿ (¢«“) √Ÿ ª∑’Ë ¯ °“√· ¥ßÕÕ°¢Õß®’ π ACC oxidase „π°≈’ ∫¥Õ°¢Õߥհ°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬æ— π∏ÿå Sonia Bom # Ò˜ (çKarené) ∑’Ë ‰¥â √— ∫ 1-MCP °à Õπ°“√∂à “¬‡√≥Ÿ ®“°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬æ— π∏ÿå White 5n ¥— ßπ’È Ò) ™ÿ ¥§«∫§ÿ ¡ (control) Ú) ‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ (pollination) Û) ‰¥â √— ∫ 1-MCP (1-MCP) ·≈– Ù) ‰¥â √— ∫ 1-MCP °à Õπ°“√∂à “¬‡√≥Ÿ (1-MCP + pollination) „π™—Ë «‚¡ß∑’Ë , ˆ, ÒÚ ·≈– Òı (√ÿ ®‘ √“, ÚıÙ˘) „π¥Õ°°≈â «¬‰¡â ·≈–¥Õ°°≈â «¬‰¡â ∑’Ë ‰¡à ‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ ‚¥¬æ∫«à “¥Õ° °≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬∑—È ß Ú °≈ÿà ¡π’È ‰¡à · ¥ßÕÕ°∂÷ ß®’ π∑’Ë §«∫§ÿ ¡ ACO (√Ÿ ª∑’Ë ˘) ¢â Õ¡Ÿ ≈π’È ‡ªì π°“√¬◊ π¬— π «à “°“√∂à “¬‡√≥Ÿ ∑’Ë ‡¢â “°— π‰¥â π—È π®–°√–µÿâ π „Àâ ¡’ °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß∑’Ë √–¥— ∫Àπà «¬ æ— π∏ÿ °√√¡ °“√∂à “¬‡√≥Ÿ ‡¢â “°— π‰¡à ‰¥â °“√∂à “¬‡√≥Ÿ „π¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬ “¡“√∂ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ® ‰¥â ßà “¬ §◊ Õ°“√∂à “¬‡√≥Ÿ √–À«à “ߧŸà º ¡ µà “ßÊ ‡°‘ ¥¢÷È πßà “¬„π°“√𔉪 Ÿà °“√ æ— ≤π“¢Õß√— ߉¢à ·≈–‡¡≈Á ¥ ´÷Ë ß„π∑’Ë ÿ ¥ ®–‰¥â °≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬≈Ÿ °º ¡æ— π∏ÿå „À¡à Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡∫“ߧ√—È ß°≈— ∫æ∫«à “ °“√∂à “¬‡√≥Ÿ ∑’Ë ‡ªì π “¬æ— π∏ÿå ‡¥’ ¬«°— π À√◊ Õµà “ß “¬æ— π∏ÿå °— π°≈— ∫‰¡à ª√– ∫ §«“¡ ”‡√Á ® §◊ Õ‰¡à “¡“√∂∑”„Àâ √— ߉¢à ¡’ °“√æ— ≤π“®π°√–∑—Ë ß‰¥â ‡¡≈Á ¥ ®“°°“√»÷ °…“ “‡Àµÿ ¢Õß°“√ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√∂à “¬‡√≥Ÿ ‡¢â “°— π‰¡à ‰¥â „π ¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬ ∑”„Àâ ∑√“∫ “‡Àµÿ ∫“ßÕ¬à “ß´÷Ë ßπà “®–‡ªì πªí ®®— ¬∑’Ë ∑”„Àâ °“√∂à “¬‡√≥Ÿ ‡¢â “°— π‰¡à ‰¥â „π∫“ß §Ÿà º ¡¢Õߥհ°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬ Ò. ‡Õ∑‘ ≈’ π °“√ √⠓߇Õ∑‘ ≈’ π ‡æ‘Ë ¡¢÷È π¡“°À≈“¬‡∑à “‡ªì πª√“°Ø°“√≥å Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π„π¥Õ°°≈â «¬‰¡â °ÿ ≈À«“¬À≈— ß®“°‰¥â √— ∫°“√∂à “¬‡√≥Ÿ