สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë ÛÛ ©∫— ∫∑’Ë Ò ¡.§.-¡’ .§. ÚııÒ 123 §«“¡‡ªì πæ‘ …®“°ª≈“ªí °‡ªÑ “* ∑»æ√ «ß»å √— µπå ** √“™∫— ≥±‘ µ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√ å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ∑»æ√ «ß»å √— µπå * ∫∑§«“¡‡ πÕ·°à ◊Ë Õ¡«≈™π·≈–ºŸâ √à «¡ª√–™ÿ ¡„π°“√·∂≈ß¢à “«‡√◊Ë Õß æ‘ …®“°ª≈“ªí °‡ªÑ “ ∑’Ë ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π Û µÿ ≈“§¡ Úıı ** »“ µ√“®“√¬å °‘ µµ‘ §ÿ ≥ ¿“§«‘ ™“™’ ««‘ ∑¬“ §≥–«‘ ∑¬“»“ µ√å ®ÿ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ ∫∑§— ¥¬à Õ ª≈“ªí °‡ªÑ “‡ªì πª≈“Õ“»— ¬Õ¬Ÿà „π‡¢µ√â Õπ·≈–Õ∫Õÿà π ¡’ ≈— °…≥–√Ÿ ª√à “ß·≈–惵‘ °√√¡·ª≈°∑’Ë ”§— ≠§◊ Õ ‡ªì πæ‘ …‡¡◊Ë Õπ”¡“∫√‘ ‚¿§ §«“¡‡ªì πæ‘ …¢Õߪ≈“ªí °‡ªÑ “‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫√–¥— ∫°“√‡®√‘ ≠¢ÕßÕ«— ¬«–‡æ»„πƒ¥Ÿ ◊ ∫æ— π∏ÿå ·µà °Á ¬— ßæ∫«à “‡°‘ ¥¢÷È π®“°™π‘ ¥¢ÕßÕ“À“√∑’Ë ª≈“°‘ π·≈–°“√ √⠓߇ √‘ ¡æ‘ …∑’Ë ´— ∫´â Õπ¢Õߪ≈“ Àπ— ß µ— ∫ √— ߉¢à ·≈– ∑“߇¥‘ πÕ“À“√ ‡ªì πÕ«— ¬«–∑’Ë ¡’ æ‘ … ·¡â °≈â “¡‡π◊È Õ∑’Ë ª√°µ‘ ‰¡à ¡’ æ‘ …°Á ‡ªì πæ‘ …‰¥â ‡ ¡Õ æ‘ …¢Õߪ≈“ªí °‡ªÑ “¡’ º≈µà Õ√–∫∫ ª√– “∑ ∑’Ë „π∑’Ë ÿ ¥∑”„Àâ √–∫∫°“√À“¬„®µ‘ ¥¢— ¥ ·¡â ®–º‘ ¥°ÆÀ¡“¬ ·µà ‡π◊È Õª≈“ªí °‡ªÑ “°Á ¬— ßæ∫«“ߢ“¬‡ªì π§√—È ß§√“«Õ¬Ÿà µ“¡µ≈“¥ ·°à ºŸâ ´◊È Õ∑’Ë √Ÿâ ‡∑à “ ‰¡à ∂÷ ß°“√≥å ¥— ߪ√“°Ø‡ªì π¢à “«√–À«à “߇¥◊ Õπ°√°Æ“§¡∂÷ ß°— 𬓬π æ.». Úıı ∑’Ë ºà “π¡“ ª√–°Õ∫°— ∫¡“µ√°“√ ∑“ß “∏“√≥ ÿ ¢µà Õªí ≠À“ “√™’ «æ‘ …¢Õß∫â “π‡¡◊ Õ߇√“¬— ß¡’ ¢’ ¥®”°— ¥‡¡◊Ë Õ‡∑’ ¬∫°— ∫≠’Ë ªÿÉ π ´÷Ë ß°“√®”Àπà “¬‡π◊È Õª≈“ ªí °‡ªÑ “®–∂Ÿ °§«∫§ÿ ¡Õ¬à “߇§√à ߧ√— ¥ ‚¥¬°Æ‡°≥±å ∑“ß “∏“√≥ ÿ ¢·≈–µ”√«®¢Õß·µà ≈–®— ßÀ«— ¥·∑π∑’Ë ®–‡ªì π®“° à «π°≈“ß ·¡â °√–π—È π°Á ¬— ߪ√“°Ø¡’ ºŸâ ∑’Ë ‰¥â √— ∫æ‘ …ª≈“ªí °‡ªÑ “„πª√–‡∑»π’È §” ”§— ≠ : ª≈“ªí °‡ªÑ “, 惵‘ °√√¡, °“√‡°‘ ¥ “√æ‘ …, ‡∑‚∑√‚¥∑Õ°´‘ π, °“√‰¥â √— ∫ “√æ‘ … §«“¡‡ªì π çæ‘ …®“°ª≈“ªí °‡ªÑ “é À√◊ Õ çtetrodotoxicationé ‡ªì πæ‘ …∑’Ë ¡’ ¡∫— µ‘ æ‘ ‡ »…· ≈ – ®— ¥ «à “ √ÿ π· √ ß °«à “æ‘ …Õ◊Ë π Ê ∑—È ßÀ¡¥∑’Ë ‡°‘ ¥®“°æ◊ ™ ·≈– — µ«å „π ∑–‡≈ æ‘ …¥— ß°≈à “«¡’ ™◊Ë Õ ‡√’ ¬°°— πÀ≈“¬™◊Ë Õ ·µà ¡’ ™◊Ë Õ‡√’ ¬° √«¡°— π∑—Ë «‰ª«à “ çtetrodon À√◊ Õ puffer poisoningé ‡æ√“–¡’ “‡Àµÿ ¡“®“° ª≈“∑’Ë ∑“ßÕπÿ °√¡«‘ ∏“π — µ«å ®— ¥‰«â „π Õ— π¥— ∫ Tetraodontiformes (‡¥‘ ¡§◊ Õ Plectognathi) ∑’Ë ∑—Ë «‚≈°¡’ Õ¬Ÿà √«¡ ª√–¡“≥ ¯ «ß»å ˘Ú °ÿ ≈ ·≈– ÛÚ˘ ™π‘ ¥ à «π„À≠à æ∫„π∑–‡≈„°≈â Ωíò ß µ—È ß·µà ‡¢µª–°“√— ß ‚¢¥À‘ π À≠â “∑–‡≈ πÈ ”°√à Õ¬ ª“°·¡à πÈ ” (‡©æ“–ªí °‡ªÑ “) À√◊ Õæ∫„π·¡à πÈ ” ≈”§≈Õß ÀπÕß∫÷ ß ·≈–≈”∏“√ ¡’ ¢π“¥¬“« µ—È ß·µà Ú ‡´πµ‘ ‡¡µ√ ∂÷ ß°«à “ Û ‡¡µ√ ´÷Ë ß‰¥â ·°à ª≈“Àπ— ß™â “ß (sunfish) ª≈“ªí °‡ªÑ “ ∫“ß™π‘ ¥æ∫Õ¬Ÿà Àà “ßΩíò ß∑’Ë √–¥— ∫πÈ ”≈÷ °∂÷ ß ˆ,Ù ‡¡µ√ ·≈–¡’ °“√µ√«®æ∫ª≈“ ªí °‡ªÑ “æ«°π’È ‡ªì πª√°µ‘ „π°√–‡æ“– Õ“À“√¢Õߪ≈“°≈ÿà ¡∑Ÿ πà “ Õ‘ π∑√’ À≈Õ¥ ·≈–Õ‘ π∑√’ ª≈“‡À≈à “π’È ¡’ µ— «·∑π∑’Ë æ∫Õ¬Ÿà „π πà “ππÈ ”‰∑¬ ∑’Ë ¡’ ™◊Ë Õ§ÿâ π‡§¬°— π‰¥â ·°à ª≈“ªí °‡ªÑ “ ª≈“ªí °‡ªÑ “Àπ“¡∑ÿ ‡√’ ¬π ª≈“ß— « (ª≈“«— «) ª≈“°«“ß ª≈“°≈à Õß ª≈“ “¡‡À≈’Ë ¬¡ ª≈“ ’Ë ‡À≈’Ë ¬¡ ª≈“ °√–¥Ÿ ° ·µà ≈–™◊Ë Õ¡’ À≈“¬™π‘ ¥ ¬°‡«â π ª≈“Àπ— ß™â “ß (Mola mola) ∑’Ë æ∫‡æ’ ¬ß ™π‘ ¥‡¥’ ¬« ª≈“æ«°π’È ¡’ ª√–«— µ‘ ∑’Ë ¬Õ¡√— ∫°— π∑—Ë «‰ª«à “ √â “ßÀ√◊ Õ∂à “¬∑Õ¥ æ‘ …∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ çtetrodotoxiné À√◊ Õ„π ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê ∑’Ë °à Õªí ≠À“∂÷ ߢ—È π‡ ’ ¬™’ «‘ µ ‡¡◊Ë Õπ”ª≈“‡À≈à “π’È ‚¥¬‡©æ“–∑’Ë ‡√’ ¬°