สำนักราชบัณฑิตยสภา

ราชบัณฑิตยสภา 69 เมื่อเราจะปกครองแบบรัฐสภาแล้ว ก็ต้องมีคณะการเมืองเป็นธรรมดา เกมการเมือง ก็ย่อมต้องมีกฎของเกมเหมือนกัน ถ้าเราเล่นผิดกฎการเมืองก็ย่อมจะมีผลเสียหายได้ มากทีเดียว เพราะการปกครองแบบเดโมคราซีย่อมต้องมีการแพ้และชะนะ ซึ่งถือเอา ตามเสียงของหมู่มากว่าฝ่ายใดแพ้และชะนะ เพราะคณะการเมืองย่อมมีความเห็นต่าง ๆ กันเป็นธรรมดา ต่างฝ่ายก็ต้องมุ่งที่จะให้หมู่มากเห็นด้วยกับตนและเลือกตนเข้าเป็น รัฐบาล ฝ่ายไหนประชาชนส่วนมากเห็นด้วยฝ่ายนั้นก็เป็นผู้ชะนะ เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว เมื่อเวลาจะพูดชักชวนให้ประชาชนลงความเห็นด้วยกับตนนั้น ถ้าเราใช้วิธีโกงต่าง ๆ เช่น ติดสินบนหรือข่มขืนน�้ ำใจก็ต้องเรียกว่าเล่นผิดเกมการเมืองโดยแท้ ต้องพูดให้คนอื่น เห็นตามโดยโวหารและโดยชอบธรรมจึงจะถูกกฎของเกม การปกครองแบบเดโมคราซี นั้น ผู้ที่ชะนะแล้วได้เข้ามาปกครองบ้านเมืองก็ควรจะต้องนึกถึงน�้ ำใจของฝ่ายน้อยที่ แพ้เหมือนกัน ไม่ใช่เราชะนะแล้วก็จะหาวิธีกดขี่ข่มเหงผู้ที่เป็นฝ่ายแพ้ต่าง ๆ นานา หาได้ไม่ ย่อมต้องมุ่งปกครองเพื่อประโยชน์ของคณะต่าง ๆ ทั้งหมด ส่วนผู้ที่แพ้ก็ เหมือนกัน เมื่อแพ้แล้วก็ต้องยอมรับว่าตนแพ้ในความคิดในโวหาร แพ้เพราะประชาชน ส่วนมากไม่เห็นด้วย เมื่อแพ้แล้วก็ตั้งกองวิวาทเรื่อยบอกว่า ถึงแม้คะแนนโหวตแพ้ ก� ำหมัดยังไม่แพ้ เช่นนั้นแล้วความเรียบร้อยจะมีไม่ได้ คงได้เกิดตีกันหัวแตกเต็มไป ฝ่ายผู้แพ้ควรต้องนึกว่า คราวนี้เราแพ้แล้วต้องไม่ขัดขวางหรือขัดคอพวกที่ชะนะ อย่างใดเลย ต้องปล่อยให้เขาด� ำเนินการตามความเห็นชอบของเขา ต่อไปภายหน้าเรา อาจเป็นฝ่ายที่ชะนะได้เหมือนกัน น�้ ำใจที่เป็นนักกีฬาที่เป็นของส� ำคัญอีกอย่างหนึ่ง ก็คือว่าเราต้องเล่นส� ำหรับคณะเป็นส่วนรวม แม้ในโรงเรียนนี้เราแบ่งออกเป็นคณะต่าง ๆ เมื่อเล่นแข่งขันในระหว่างคณะ เราก็เล่นส� ำหรับคณะของเราเพื่อให้คณะของเราชะนะ แต่เมื่อโรงเรียนทั้งโรงเรียนไปเล่นเกมกับโรงเรียนอื่น ไม่ว่าคณะใดก็ตามต้องร่วมใจกัน เล่นเพื่อโรงเรียนอย่างเดียวเท่านั้น เวลานั้นต้องลืมว่าเราเคยแบ่งเป็นคณะ เคยแข่งขัน กันมาในระหว่างคณะอย่างไรต้องลืมหมด ต้องมุ่งเล่นเพื่อโรงเรียนอย่างเดียวเท่านั้น ส� ำหรับประเทศชาติความข้อนี้เป็นของส� ำคัญอย่างยิ่งเหมือนกัน เพราะตามธรรมดา ย่อมต้องมีคณะการเมืองคณะต่าง ๆ ซึ่งมีความเห็นต่าง ๆ กัน แต่เมื่อถึงคราวที่จะต้อง