สำนักราชบัณฑิตยสภา

63 ·∑√°·´ß„π‚¡√Á Õ°‚° ‡¡◊Ë Õ ß§√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ‡°‘ ¥¢÷È π Õ— ß°ƒ…‰¥â ª°§√ÕßÕ’ ¬‘ ªµå ‡ªì π√— ∞„πÕ“√— °¢“ µà Õ¡“¿“¬À≈— ß ß§√“¡§√—È ßπ—È π‡Õß §◊ Õ‡¡◊Ë Õ §.». Ò˘ÚÚ Õ— ß°ƒ…‰¥â ¡Õ∫ ‡Õ°√“™„Àâ ·°à Õ’ ¬‘ ªµå ΩÉ “¬‚¡√Á Õ°‚°∂Ÿ °Ω√—Ë ß‡» ‡¢â “·∑√°·´ß ‡æ◊Ë Õº≈ ª√–‚¬™πå ∑“ß°“√‡¡◊ Õß·≈–‡»√…∞°‘ ® ¿“¬À≈— ß∑’Ë Ω√—Ë ß‡» ‰¥â ®— ¥°“√ª°§√Õß·Õ≈®’ ‡√’ ¬‡√’ ¬∫√â Õ¬·≈â « °Á ¢¬“¬Õ‘ ∑∏‘ æ≈¢Õß µπ‰ª∑“ß∑‘ »µ–«— πµ°®“°·Õ≈®’ ‡√’ ¬‡¢â “‰ª„π‚¡√Á Õ°‚° ·µà Õ— ß°ƒ…°Á ¢— ¥¢«“ßΩ√—Ë ß‡» ‡æ◊Ë Õ√— °…“º≈ª√–‚¬™πå ¢Õßµπ‰«â Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ ‡¡◊Ë ÕÕ— ß°ƒ…‰¥â æ‘ ®“√≥“‡ÀÁ π«à “Ω√—Ë ß‡» Õ¬Ÿà „π ∞“π–∑’Ë ‰¥â ‡ª√’ ¬∫°«à “ ·≈–‡æ◊Ë Õ‡ªì π°“√∑¥·∑πµà Õ°“√∑’Ë Ω√—Ë ß‡» ¬‘ π¬Õ¡À≈’ °∑“ß„Àâ ·°à Õ— ß°ƒ…„π°√≥’ Õ’ ¬‘ ªµå Õ— ß°ƒ… ®÷ ߬ա√— ∫«à “Ω√—Ë ß‡» ¡’ Õ‘ ∑∏‘ æ≈·≈–º≈ª√–‚¬™πå Õ¬Ÿà „π ‚¡√Á Õ°‚° Û. À¡Ÿà ‡°“–π‘ «‡Œ∫√‘ ¥’ „π°“√‡¥‘ π‡√◊ Õ‡æ◊Ë Õ ”√«® ·≈–¬÷ ¥‡°“–µà “ß Ê „π¡À“ ¡ÿ ∑√·ª´‘ øî °µ—È ß·µà §√‘ µå »µ«√√…∑’Ë Ò˜ ‡ªì πµâ π¡“ Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ‰¥â ¡’ °√≥’ æ‘ æ“∑µà Õ°— πÀ≈“¬‡√◊Ë Õß ‡™à π °√≥’ À¡Ÿà ‡°“–π‘ «‡Œ∫√‘ ¥’ À¡Ÿà ‡°“–π’È ª√–°Õ∫¥â «¬‡°“–µà “ß Ê ª√–¡“≥ Û ‡°“–µ—È ßÕ¬Ÿà „π¿“§µ–«— πµ°¢Õß¡À“ ¡ÿ ∑√·ª´‘ øî ° ∑“ß∑‘ »µ–«— πµ° ¢ÕßÀ¡Ÿà ‡°“–øî ®‘ (Fiji) ·≈–∑“ß∑‘ »µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß‡Àπ◊ Õ¢Õß À¡Ÿà ‡°“–π‘ «·§≈‘ ‚¥‡π’ ¬ (New Caledonia) µ“¡§«“¡µ°≈ß ©— π¡‘ µ√ §.». Ò˘Ù Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ª°§√ÕßÀ¡Ÿà ‡°“– π‘ «‡Œ∫√‘ ¥’ √à «¡°— π (Anglo-French Condominium) ·µà µà Õ¡“ ™“«‡°“–‰¥â ∑”°“√‡§≈◊Ë Õπ‰À«‡æ◊Ë Õ‡√’ ¬°√â ÕßÕ‘ √¿“æ ®“°Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ¿“¬À≈— ß°“√‡®√®“°— π·≈â «Õ— ß°ƒ… ·≈–Ω√—Ë ß‡» °Á ¡Õ∫Õ‘ √¿“æ„Àâ ·°à ™“«‡°“– À¡Ÿà ‡°“–π‘ «- ‡Œ∫√‘ ¥’ ®÷ ߉¥â ‡ªì π “∏“√≥√— ∞«“πŸ Õ“µŸ (Republic of Vanuatu) ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Û °√°Æ“§¡ §.». Ò˘¯ Ù. ‘ ∑∏‘ °“√ª√–¡ß∑’Ë À¡Ÿà ‡°“–π‘ «øí π¥å ·≈π¥å ‡ªì π°√≥’ æ‘ æ“∑‡√◊È Õ√— ß√–À«à “ßÕ— ß°ƒ…°— ∫Ω√—Ë ß‡» π— ∫µ—È ß·µà °“√≈ßπ“¡„π π∏‘ — ≠≠“¬Ÿ ‡∑√°µå (Treaty of Utrecht) ©∫— ∫ §.». Ò˜ÒÛ ‚¥¬µà “ßΩÉ “¬µà “߬աºà Õπª√π´÷Ë ß°— π·≈–°— π Ω√—Ë ß‡» ¬— ß§ß ß«π ‘ ∑∏‘ °“√ª√–¡ß∫“ßÕ¬à “ß∑’Ë ‡°“–π‘ «- øí π¥å ·≈π¥å ‰«â ‰¥â ·µà ‰¡à ¡’ ‘ ∑∏‘ ‡ªì πºŸâ ºŸ °¢“¥·µà ºŸâ ‡¥’ ¬«„πÕ“™’ æπ’È ı. ·Õø√‘ °“µ–«— πµ° Õ— ß°ƒ…¡Õ∫ — ¡ª∑“π ∫“ßÕ¬à “ß„π·§«â π·°¡‡∫’ ¬ (Gambia) ·≈–‡¢µ·¡à πÈ ”‰π‡®Õ√å (Niger) „Àâ ·°à Ω√—Ë ß‡» ˆ. ¡“¥“°— °“√å ·≈–·´π´‘ ∫“√å Õ— ß°ƒ…·≈– Ω√—Ë ß‡» µ°≈ߢ®— ¥Õÿ ª √√§æ‘ °— ¥Õ— µ√“¿“…’ „π¡“¥“°— °“√å ·≈–·´π´‘ ∫“√å §«“¡µ°≈ß©— π¡‘ µ√π’È ‰¡à „™à π∏‘ — ≠≠“æ— π∏¡‘ µ√ (Treaty of Alliance) Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ‡æ’ ¬ß·µà ¢®— ¥¢â Õ ¢— ¥·¬â ß∑“ß°“√‡¡◊ Õß√–À«à “ß°— π„Àâ À¡¥ ‘È π‰ª æ√â Õ¡°— ∫ °√–™— ∫§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ß¡À“Õ”π“®∑—È ß Õß„Àâ ·πà π·øÑ π ¬‘Ë ß¢÷È π®π‡ªì πΩÉ “¬ — ¡æ— π∏¡‘ µ√°— π„π ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ‡§¬¡’ ºŸâ ‡™◊Ë Õ°— π«à “ æ√–‡®â “‡Õ¥‡«‘ √å ¥∑’Ë ˜ ( Edward VII )* ·Àà ßÕ— ß°ƒ…∑√ß √⠓ߧ«“¡µ°≈ß©— π¡‘ µ√°— ∫Ω√—Ë ß‡» ·µà °Á ‰¡à ¡’ À≈— °∞“πÕ¬à “ß„¥ ‡æ’ ¬ß·µà æ√–Õߧå ∑√ß· ¥ßæ√–√“™- Õ— ∏¬“»— ¬‡ªì π∑’Ë ‡≈◊Ë Õ¡„ ·°à ª√–™“™π‡¡◊Ë Õ§√—È ß‡ ¥Á ®‡¬◊ Õπ ª√–‡∑»Ω√—Ë ß‡» ‡∑à “π—È π. (√Õß »¬“¡“ππ∑å ) Anglo-French Entente Anglo-Russian Entente Anglo - Russian Entente : §«“¡µ°≈ßÕ— ß°ƒ…-√— ‡´’ ¬ §«“¡µ°≈ßÕ— ß°ƒ…-√— ‡´’ ¬‡ªì 𧫓¡µ°≈ß√–À«à “ß ª√–‡∑»Õ— ß°ƒ…°— ∫√— ‡´’ ¬∑’Ë ∑”¢÷È π„π §.». Ò˘˜ ‡æ◊Ë Õ ·°â ‰¢ªí ≠À“§«“¡¢— ¥·¬â ß√–À«à “ß°— π ‚¥¬‡©æ“–„π‡√◊Ë Õß °“√·¢à ߢ— π°— π· «ßÀ“º≈ª√–‚¬™πå ·≈– √⠓߇¢µÕ‘ ∑∏‘ æ≈„𠇪Õ√å ‡´’ ¬ √«¡∑—È ß∑à “∑’ ¢Õß Õß¡À“Õ”π“®¥— ß°≈à “«‡°’Ë ¬«°— ∫ ªí ≠À“∑‘ ‡∫µ·≈–Õ— ø°“π‘ ∂“π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ÛÒ ‘ ßÀ“§¡ §.». Ò˘˜ Õ— ß°ƒ…°— ∫ √— ‡´’ ¬‰¥â ≈ßπ“¡„πÕπÿ — ≠≠“©∫— ∫Àπ÷Ë ßÀ√◊ Õ„π§«“¡µ°≈ß √–À«à “ß¡À“Õ”π“®∑—È ß Õß∑’Ë °√ÿ ߇´πµå ªï ‡µÕ√å ‡∫‘ √å ° (St. Petersburg) ‡æ◊Ë Õ¢®— ¥°√≥’ æ‘ æ“∑√–À«à “ß°— π„π‡√◊Ë Õß °“√·¢à ߢ— πÀ“ª√–‚¬™πå ·≈–Õ‘ ∑∏‘ æ≈„πª√–‡∑»‡ªÕ√å ‡´’ ¬ Õ— ø°“π‘ ∂“π ·≈–∑‘ ‡∫µ´÷Ë ß¡’ ∞“π–‡ ¡◊ Õπª√–‡∑»√“™