สำนักราชบัณฑิตยสภา

48 “¡“√∂∑”≈“¬Õ”π“®¢ÕßÕ— ß°ƒ…„πÕ‘ π‡¥’ ¬ °Á ®–∫—Ë π∑Õπ °”≈— ß√∫¢ÕßÕ— ß°ƒ…‰¥â Õ¬à “ß¡À“»“≈ ·µà Ω√—Ë ß‡» ®–‚§à π Õ”π“®¢ÕßÕ— ß°ƒ…„πÕ‘ π‡¥’ ¬„Àâ ”‡√Á ®‰¥â °Á ®–µâ Õßµ’ Õ’ ¬‘ ªµå „Àâ ‰¥â ‡ ’ ¬°à Õπ ·≈â «®÷ ß„™â Õ’ ¬‘ ªµå ‡ªì πÀ— «À“¥‡æ◊Ë Õ√ÿ °§◊ ∫Àπâ “‰ªµ’ Õ‘ π‡¥’ ¬µà Õ‰ª ¥— ßπ—È π „π §.». Ò˜˘˘ π‚ª‡≈’ ¬π®÷ ߬°∑— æ∫° ·≈–∑— æ‡√◊ Õ‰ªµ’ Õ’ ¬‘ ªµå „π‡«≈“π—È πÕ’ ¬‘ ªµå ¡’ ∞“𖇪ì 𥑠π·¥π ¿“¬„µâ °“√ª°§√ÕߢÕß ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π ( Ottoman Empire )* ·¡â «à “°Õß∑— æΩ√—Ë ß‡» ¬°æ≈¢÷È π∫°„πÕ’ ¬‘ ªµå ‰¥â ·µà °Á ª√– ∫§«“¡ª√“™— ¬‡π◊Ë Õß®“°°Õß∑— æ‡√◊ ÕΩ√—Ë ß‡» æà “¬·æâ µà Õ°Õß∑— æ‡√◊ Õ¢ÕßÕ— ß°ƒ…´÷Ë ß¡’ æ≈‡√◊ Õ‡Õ° ŒÕ‡√™’ ‚Õ ‡π≈ — π ( Horatio Nelson )* ‡ªì π·¡à ∑— æ∑’Ë Õà “«Õ–∫Ÿ °’ √å (Aboukir Bay) æ√â Õ¡°— ππ—È πÕ— ß°ƒ…‰¥â ™à «¬‡À≈◊ Õ ÿ ≈µà “π·Àà ß®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π °— ¥°—È π°“√√ÿ °√∫¢Õß°Õß∑— æΩ√—Ë ß‡» „𷧫â π ‡Õ‡™’ ¬‰¡‡πÕ√å (ªí ®®ÿ ∫— π‡ªì 𥑠π·¥π‡≈∫“πÕπ ´’ ‡√’ ¬ ·≈– Õ‘ √“‡Õ≈) „π√–À«à “ß∑’Ë °“√√∫¥— ß°≈à “«¬— ßµ‘ ¥æ— π°— πÕ¬Ÿà π—È π π‚ª‡≈’ ¬π‰¥â ∑√“∫¢à “««à “§≥–°√√¡°“√Õ”π«¬°“√°”≈— ß ª√– ∫§«“¡¬ÿà ߬“°„π°“√ª°§√Õߪ√–‡∑»Ω√—Ë ß‡» π‚ª‡≈’ ¬π ®÷ ßÀ≈∫Àπ’ °Õß∑— æ‡√◊ ÕÕ— ß°ƒ…∑’Ë °— ¥°—È π√–À«à “ß∑“ß°≈— ∫‰ª ¬— ß°√ÿ ߪ“√’ ‰¥â §√—È π√«∫√«¡ ¡— §√æ√√§æ«°‰¥â ‡æ’ ¬ßæÕ ·≈â «π‚ª‡≈’ ¬π®÷ ß°à Õ √— ∞ª√–À“√‡¥◊ Õπ∫√Ÿ ·¡√å ( Brumaire Coup d û Etat )* ¬÷ ¥Õ”𓮪°§√ÕßΩ√—Ë ß‡» ‰¥â „π §.». Ò˜˘˘ ·≈– ∂“ªπ“µπ‡ªì π°ß ÿ ≈§π∑’Ë Ò ´÷Ë ß‡ªì πÀ— «Àπâ “ §≥–√— ∞∫“≈Ω√—Ë ß‡» ·≈–¬— ß∑” ߧ√“¡µà Õ Ÿâ »— µ√Ÿ µà Õ‰ª ·µà π‚ª‡≈’ ¬π°Á ‰¡à “¡“√∂‡Õ“™— ¬™π–‰¥â „π∑’Ë ÿ ¥ °Á µ— ¥ ‘ π„® ∑’Ë ®–¬ÿ µ‘ ߧ√“¡ ΩÉ “¬Õ— ß°ƒ…´÷Ë ßµâ Õ߇º™‘ ≠°— ∫°“√ ߧ√“¡ ¡“‡ªì π‡«≈“∂÷ ß ¯ ªï °Á ¡’ π‚¬∫“¬∑’Ë ®–øóô πøŸ — 𵑠¿“懙à 𠇥’ ¬«°— π ¥â «¬‡Àµÿ º≈¥— ß°≈à “«¡“π’È ∑—È ß Ú ΩÉ “¬®÷ ߉¥â ≈ßπ“¡ „π π∏‘ — ≠≠“Õ“‡¡’ ¬ß∑’Ë ‡¡◊ ÕßÕ“‡¡’ ¬ß´÷Ë ß‡ªì π‡¡◊ Õß„À≠à ‡¡◊ Õß Àπ÷Ë ß„π¿“§µ–«— πµ°‡©’ ¬ß‡Àπ◊ Õ¢ÕßΩ√—Ë ß‡» “√– ”§— ≠¢Õß π∏‘ — ≠≠“Õ“‡¡’ ¬ß√–∫ÿ „Àâ Õ— ß°ƒ… ‰¥â §√Õ∫§√Õ߇°“–µ√‘ π‘ ·¥¥ (Trinidad) „πÀ¡Ÿà ‡°“–Õ‘ π‡¥’ ¬ µ–«— πµ°·≈–‰¥â ‡°“–≈— ß°“·µà Õ— ß°ƒ…µâ Õߧ◊ 𥑠π·¥π¥— ßµà Õ‰ª π’È „Àâ ·°à ‡®â “¢Õ߇¥‘ ¡§◊ Õ ‡°“–¡Õ≈µ“ (Malta) „Àâ ·°à §≥– Õ— »«‘ π‡´πµå ®ÕÀå π (St.John) ·≈– ‡§ª‚§‚≈π’ ( Cape Colony )* „π·Õø√‘ °“„µâ „Àâ ·°à ŒÕ≈— 𥓠„π à «π¢ÕßΩ√—Ë ß‡» π—È π Ω√—Ë ß‡» µâ Õß∂Õπ∑À“√∑—È ßÀ¡¥ÕÕ°®“°Õ’ ¬‘ ªµå ·≈â «§◊ π Õ’ ¬‘ ªµå „Àâ ·°à ÿ ≈µà “π®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π ·≈–Ω√—Ë ß‡» µ°≈ß ∑’Ë ®–∂Õπ∑À“√ÕÕ°®“°√— ∞‡π‡ªî ≈ å (Naples) πÕ°®“°π’È π∏‘ — ≠≠“π’È ¬— ß√— ∫ª√–°— π‡Õ°√“™¢ÕßÀ¡Ÿà ‡°“–‰Õ‚Õ‡π’ ¬π (Ionian Islands) „π∑–‡≈‡¡¥‘ ‡µÕ√å ‡√‡π’ ¬π·≈–ª√–‡∑» ‚ª√µÿ ‡° ¢â Õµ°≈ßÕ’ °ª√–°“√Àπ÷Ë ß§◊ Õæ√–‡®â “·ºà 𥑠π Õ— ß°ƒ…∑√߇≈‘ °„™â §”«à “ ç°…— µ√‘ ¬å ·Àà ߪ√–‡∑»Ω√—Ë ß‡» é (King of France) µà Õ∑â “¬æ√–π“¡ ‡π◊Ë Õß®“°æ√–‡®â “·ºà 𥑠π Õ— ß°ƒ…∑√ß„™â §”«à “ ç°…— µ√‘ ¬å ·Àà ߪ√–‡∑»Ω√—Ë ß‡» é ‡ªì π µ”·Àπà ߢÕßæ√–Õß§å ¡“µ—È ß·µà √— ™°“≈æ√–‡®â “‡Õ¥‡«‘ √å ¥∑’Ë Û (Edward III ) ´÷Ë ß§√ÕßÕ— ß°ƒ…√–À«à “ß §.». ÒÛÚ˜-ÒÛ˜˜ Õ— π‡ªì πº≈ ◊ ∫‡π◊Ë Õß¡“®“° ߧ√“¡√â Õ¬ªï (The Hundred Yearsû War) π∏‘ — ≠≠“Õ“‡¡’ ¬ß¡’ ≈— °…≥–‡ªì π π∏‘ — ≠≠“æ— ° √∫¡“°°«à “ π∏‘ — ≠≠“ ß∫»÷ °·≈–„™â ¡“‰¥â ‡æ’ ¬ß ÒÙ ‡¥◊ Õπ °Á ‡°‘ ¥ªí ≠À“¢÷È π ‡π◊Ë Õß®“°™“«Õ— ß°ƒ…‚¥¬∑—Ë «‰ª‰¡à æÕ„®„π π∏‘ — ≠≠“Õ“‡¡’ ¬ß ‡æ√“–‡ÀÁ π«à “Õ— ß°ƒ…‡ªì πΩÉ “¬‡ ’ ¬‡ª√’ ¬∫ ·≈–¿“¬À≈— ß°“√≈ßπ“¡„π π∏‘ — ≠≠“©∫— ∫π’È ‡æ’ ¬ß‰¡à °’Ë ‡¥◊ Õπ π‚ª‡≈’ ¬π°Á ‡¢â “‰ª·∑√°·´ß„π√— ∞‡¬Õ√¡π’ À≈“¬√— ∞ ·∑√°·´ß „πª√–‡∑» «‘ µ‡´Õ√å ·≈π¥å ·≈– π— ∫ πÿ πºŸâ ∑’Ë ‡¢“π‘ ¬¡„Àâ ‰¥â √— ∫‡≈◊ Õ°µ—È ß‡ªì πª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ “∏“√≥√— ∞Õ‘ µ“≈’ ´÷Ë ßµ—È ß¢÷È π„À¡à ∑—È ß∑’Ë ‡ªì π°“√¢— ¥µà Õ§«“¡µ°≈ß„π π∏‘ — ≠≠“Õ“‡¡’ ¬ß ¥— ßπ—È π Õ— ß°ƒ…®÷ ßµÕ∫‚µâ Ω√—Ë ß‡» ‚¥¬ªØ‘ ‡ ∏‰¡à ¬Õ¡∂Õπµ— «ÕÕ° ®“°‡°“–¡Õ≈µ“·≈–¬— ߬◊ π¬— π∑’Ë ®–¬÷ ¥§√Õ߇°“–π’È µà Õ‰ª ‡¡◊Ë Õ¡’ ¢à “«≈◊ Õ«à “Ω√—Ë ß‡» °”≈— ßµ√–‡µ√’ ¬¡°Õß∑— æ∑’Ë ®– à ߉ªµ’ Õ’ ¬‘ ªµå Õ’ °§√—È ßÀπ÷Ë ß „π∑’Ë ÿ ¥ Õ— ß°ƒ…‰¥â ¬◊Ë π§”¢“¥¢Õª°§√Õ߇°“– ¡Õ≈µ“‡ªì π‡«≈“ Ò ªï ¢Õ„Àâ Ω√—Ë ß‡» ∂Õπ∑À“√ÕÕ° ®“°ŒÕ≈— 𥓷≈– «‘ µ‡´Õ√å ·≈π¥å ·≈–¢Õ‡°“–≈— ¡‡ª¥Ÿ ´“ (Lampedusa) ΩÉ “¬Ω√—Ë ß‡» µÕ∫ªØ‘ ‡ ∏§”¢Õ‡À≈à “π’È ‚¥¬ ‘È π‡™‘ ß Ω√—Ë ß‡» ‰¥â ·π–π”«à “√— ‡´’ ¬§«√‡ªì πºŸâ ‰°≈à ‡°≈’Ë ¬°√≥’ æ‘ æ“∑µà “ßÊ ¢Õßµπ°— ∫Õ— ß°ƒ… ·µà Õ— ß°ƒ…‰¡à √— ∫§”·π–π” π’È ‰ «â æ‘ ®“√≥“ ¥— ßπ—È π ߧ√“¡√–À«à “ßÕ— ß°ƒ…°— ∫Ω√—Ë ß‡» ®÷ ßÕÿ ∫— µ‘ ¢÷È πÕ’ °§√—È ßÀπ÷Ë ß‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Òˆ 情¿“§¡ §.». Ò¯Û ß§√“¡§√—È ßπ’È ‘È π ÿ ¥≈߇¡◊Ë Õπ‚ª‡≈’ ¬π∑√ßæà “¬·æâ Õ¬à “ß¬— ∫ ‡¬‘ π∑’Ë µ”∫≈«Õ‡µÕ√å ≈Ÿ (Waterloo - ªí ®®ÿ ∫— πÕ¬Ÿà „πª√–‡∑» ‡∫≈‡¬’ ¬¡) ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò¯ ¡‘ ∂ÿ π“¬π §.». Ò¯Òı. (√Õß »¬“¡“ππ∑å ) Amiens, Treaty of Amiens, Treaty of