สำนักราชบัณฑิตยสภา

38 „π√–À«à “ßπ—È πæ√–Õߧå ∑√ß √⠓߇¡◊ ÕßÕ–‡≈Á °´“π‡¥√’ ¬¢÷È π∑’Ë ª“°·¡à πÈ ”‰π≈å ´÷Ë ß‰À≈≈ß Ÿà ∑–‡≈‡¡¥‘ ‡µÕ√å ‡√‡π’ ¬π §√—È π ¡“´‘ ‚¥‡π’ ¬À¡¥Õ”π“®≈ß ‡¡◊ ÕßÕ–‡≈Á °´“π‡¥√’ ¬„πÕ’ ¬‘ ªµå ‰¥â ‡ª≈’Ë ¬π‰ªÕ¬Ÿà „µâ °“√ª°§√ÕߢÕß®— °√«√√¥‘ ‚√¡— π (Roman Empire)·µà Õ–‡≈Á °´“π‡¥√’ ¬´÷Ë ß¡’ ª√–¿“§“√¢π“¥„À≠à ∑’Ë °≈à “« °— π«à “ ‡ªì π ‘Ë ß¡À— »®√√¬å Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß„π ¡— ¬‚∫√“≥ √«¡∑—È ß¬— ß ‡ªì π∑’Ë µ—È ß¢ÕßÀÕ ¡ÿ ¥„À≠à ´÷Ë ß‡ªì π·À≈à ß√«¡¢Õßπ— °ª√“™≠å ∑—È ß À≈“¬„π ¡— ¬π—È π ‰¥â ∂Ÿ °°Õß∑— æ‚√¡— π∑”≈“¬®πÀ¡¥ ‘È π „π ¬ÿ §°≈“ß Õ’ ¬‘ ªµå ‰¥â µ°‰ªÕ¬Ÿà „µâ °“√ª°§√ÕߢÕßµÿ √°’ ´÷Ë ß‰¥â °≈“¬‡ªì π ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π ( Ottoman Empire )* ·≈–·ºà Õ”π“®ÕÕ°‰ªÕ¬à “ß°«â “ߢ«“ß√«¡∑—È ß·Õø√‘ °“‡Àπ◊ Õ ´÷Ë ß‡ªì π∑’Ë µ—È ß¢ÕßÕ’ ¬‘ ªµå ‡¡◊ ÕßÕ–‡≈Á °´“π‡¥√’ ¬‰¥â °≈“¬‡ªì π π“¡√∫ ‡¡◊Ë Õ π“¬æ≈ π‚ª‡≈’ ¬π ‚∫𓪓√å µ ( Napoleon Bonaparte )* ·¡à ∑— æΩ√—Ë ß‡» ¬°°Õß∑— æ Ûı, §π‰ªµ’ Õ’ ¬‘ ªµå „π §.». Ò˜˘¯ π‚ª‡≈’ ¬π¡ÿà ß√«∫√«¡°”≈— ߇æ◊Ë Õ¬°¢â “¡™à Õß·§∫ Õ— ß°ƒ…‰ªµ’ ‡°“–Õ— ß°ƒ… ·µà µ√“∫„¥∑’Ë °Õß∑— æ‡√◊ ÕÕ— ß°ƒ…¬— ß ‡ªì π‡®â “∑–‡≈·≈–§ÿâ ¡§√Õß™à Õß·§∫Õ— ß°ƒ…‰«â ‰¥â π‚ª‡≈’ ¬π°Á ‰¡à ¡’ ∑“ß∑’Ë ®–ª√“∫Õ— ß°ƒ…‰¥â ¥â «¬‡Àµÿ π’È ®÷ ߇ª≈’Ë ¬π·ºπ°“√ ‰ªµ’ Õ’ ¬‘ ªµå ‡æ◊Ë Õ„™â ‡ªì πÀ— « –æ“π„π°“√∑’Ë ®–√ÿ °§◊ ∫Àπâ “µà Õ‰ª ‡æ◊Ë Õ∑”≈“¬Õ— ß°ƒ…„πÕ‘ π‡¥’ ¬ ‡æ√“–‡ÀÁ π«à “Õ— ß°ƒ…‰¥â √— ∫º≈ ª√–‚¬™πå ‡ªì πÕ— π¡“°®“°Õ‘ π‡¥’ ¬ ´÷Ë ßπ”¡“„™â „π°“√∑” ߧ√“¡°— ∫Ω√—Ë ß‡» ∂â “ “¡“√∂µ— ¥°”≈— ß∑“߇»√…∞°‘ ®∑’Ë Õ— ß°ƒ…‰¥â ¡“®“°Õ‘ π‡¥’ ¬‰¥â ·≈â « „π∑’Ë ÿ ¥ Õ— ß°ƒ…§ß®–À¡¥ °”≈— ß„π°“√√∫°— ∫Ω√—Ë ß‡» °≈à “«‚¥¬¬à Õ π‚ª‡≈’ ¬π¡’ §«“¡ ¡ÿà ßÀ¡“¬∑’Ë ®–µ— ¥°”≈— ߢÕßÕ— ß°ƒ…„π°“√∑” ߧ√“¡ Alexandria Alexandria À≈— ß°“√ªØ‘ «— µ‘ ‡¥◊ Õπµÿ ≈“§¡ §.». Ò˘Ò˜ ´“√‘ π“ ·≈–æ√–√“™«ß»å √«¡∑—È ß¢â “√“™∫√‘ æ“√„°≈â ™‘ ¥∂Ÿ °§«∫§ÿ ¡µ— « ∑’Ë ‡¡◊ Õß‚µ∫Õ≈ §å (Tobolsk) „π‰´∫’ ‡√’ ¬ ·≈–√–À«à “߇¥◊ Õπ ¡‘ ∂ÿ π“¬π∂÷ ߇¥◊ Õπ°√°Æ“§¡ §.». Ò˘Ò¯ ∂Ÿ °¬â “¬¡“§«∫§ÿ ¡ ‰«â ≥ ∫â “πÕ‘ ¡ª“µ’ ø (Impativ House) Ò ‡¡◊ Õ߇է“‡µ√‘ π- ∫Ÿ √å ° „π‰´∫’ ‡√’ ¬ µà Õ¡“„π°≈“ߥ÷ °¢Õߧ◊ π«— π∑’Ë Òˆ/Ò˜ °√°Æ“§¡ §.». Ò˘Ò¯ æ√–√“™«ß»å ∑—È ßÀ¡¥∂Ÿ °ª≈ß æ√–™π¡å „πÀâ Õß„µâ ¥‘ π™—È π≈à “ß¢Õß∑’Ë ª√–∑— ∫ ´“√‘ π“Õ–‡≈Á °- ´“π¥√“ ‘È πæ√–™π¡å ¥â «¬°√– ÿ πªó π∑— π∑’ ¢≥–æ√–™π¡“¬ÿ Ùˆ æ√√…“ æ√–»æ¢Õßæ√–√“™«ß»å ∑—È ßÀ¡¥∂Ÿ °π”‰ª ∑”≈“¬·≈–Ωí ß∫√‘ ‡«≥‡À¡◊ Õß√â “ß„πªÉ “§Õª‡µ’ ¬°’ (Koptyaki) πÕ°‡¡◊ Õ߇է“‡µ√‘ π∫Ÿ √å °ª√–¡“≥ Ú °‘ ‚≈‡¡µ√ ·≈–‡ªì 𠇫≈“¬“«π“π°«à “˜ ªï ®÷ ß¡’ °“√¢ÿ ¥§â πæ∫æ√–»æ‰¥â „πª≈“¬ §.». Ò˘˘Ò. ( — ≠™— ¬ ÿ «— ß∫ÿ µ√) Ò ∫â “πÕ‘ ¡ª“µ’ ø‡ªì π∫â “π¢Õßπ‘ ‚§≈— Õ‘ ¡ª“µ’ ø «‘ »«°√·≈–π— °∏ÿ √°‘ ®∑’Ë ¡—Ë ß§—Ë ß ‡¢“‡æ‘Ë ß √â “ß∫â “π¥— ß°≈à “«‡ √Á ®‰¥â ‰¡à °’Ë ‡¥◊ Õπ°Á ∂Ÿ °√— ∞∫“≈∫Õ≈ ‡™«‘ §∑â Õß∂‘Ë π —Ë ß„Àâ Õæ¬æ‡æ◊Ë Õ„™â ‡ªì π ∂“π∑’Ë §«∫§ÿ ¡æ√–√“™«ß»å æ«°∫Õ≈‡™«‘ §‡√’ ¬°∫â “πÕ‘ ¡ª“µ’ ø„π°≈ÿà ¡æ«°µπ«à “ ç∫â “π·Àà ß®ÿ ¥¡ÿà ßÀ¡“¬æ‘ ‡»…é (House of Special Purpose) ´÷Ë ß¡’ π— ¬«à “æ√–√“™«ß»å ∑’Ë ∂Ÿ °§«∫§ÿ ¡®–‰¡à ¡’ ‚Õ°“ ‡ ¥Á ®ÕÕ°Õ’ ° „π∑»«√√… Ò˘ˆ ∫â “πÕ‘ ¡ª“µ’ ø‡ªì π ∂“π∑’Ë ∑à Õß ‡∑’Ë ¬« ”§— ≠‡æ√“–π— °∑à Õ߇∑’Ë ¬«¡— °‡¥‘ π∑“ß¡“‡¬’Ë ¬¡™¡ ∂“π∑’Ë — ßÀ“√æ√–√“™«ß»å ·≈–„π‡«≈“µà Õ¡“‡√‘Ë ¡¡’ °“√®— ¥µ—È ß·∑à π∫Ÿ ™“‡æ◊Ë Õ√–≈÷ °∂÷ ßæ√–√“™«ß»å ∫√‘ ‡«≥¥â “πÀπâ “¢ÕßÕ“§“√µ√ßÀπâ “µà “ßÀâ Õß„µâ ¥‘ π ·µà µà Õ¡“√— ∞∫“≈À«“¥‡°√ß«à “§«“¡π‘ ¬¡„π ∂“∫— π´“√å ®–°≈— ∫¡’ ∫∑∫“∑„π — ß§¡√— ‡´’ ¬Õ’ °§√—È ß Àπ÷Ë ß®÷ ß∑”√—È «∑÷ ∫ªî ¥∫â “πÕ‘ ¡ª“µ’ ø „πµâ π∑»«√√… Ò˘˜ √— ∞∫“≈´÷Ë ßµâ Õß°“√∑”≈“¬°√–· °“√À«π√–≈÷ °∂÷ ßæ√–∫√¡«ß»å ‰¥â √◊È Õ∂Õπ·≈–∑”≈“¬∫â “π Õ‘ ¡ª“µ’ ø¥â «¬¢â ÕÕâ “ß®–æ— ≤π“¢¬“¬‡¡◊ Õß„Àâ ∑— π ¡— ¬¢÷È π À≈— ß À¿“æ‚´‡«’ ¬µ≈à ¡ ≈“¬„π §.». Ò˘˘Ò ∫√‘ ‡«≥∑’Ë µ—È ß¢Õß∫â “πÕ‘ ¡ª“µ’ ø°≈“¬‡ªì π»Ÿ π¬å √«¡ ∑“ß®‘ µ„®¢Õߪ√–™“™π ‡æ√“–¡’ °“√π”‰¡â °“߇¢π·≈–æ√–∫√¡©“¬“≈— °…≥å ¢Õß√“™«ß»å ‚√¡“πÕø‰ªµ—È ß‰«â ∫√‘ ‡«≥∑’Ë ‡§¬‡ªì πÀâ Õß„µâ ¥‘ π´÷Ë ß æ√–√“™«ß»å ∂Ÿ °ª≈ßæ√–™π¡å ™“«‚´‡«’ ¬µ®–¡“¢Õæ√·≈– — °°“√∫Ÿ ™“µ≈Õ¥‡«≈“ ·≈–√— ∞∫“≈∑â Õß∂‘Ë π¡’ ‚§√ß°“√®–®— ¥ √â “ß‚∫ ∂å ¢÷È π„π∫√‘ ‡«≥¥— ß°≈à “« Alexandria : ‡¡◊ ÕßÕ–‡≈Á °´“π- ‡¥√’ ¬ Õ–‡≈Á °´“π‡¥√’ ¬‡ªì π‡¡◊ Õ߇°à “·°à ¢ÕßÕ’ ¬‘ ªµå ¡’ ª√–«— µ‘ ◊ ∫¡“µ—È ß·µà §√—È ßæ√–‡®â “Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ¡À“√“™ (Alexander the Great) ·Àà ßÕ“≥“®— °√¡“´‘ ‚¥‡π’ ¬ (Mace- donia) æ√–Õß§å ¬°°Õß∑— 扪µ’ Õ’ ¬‘ ªµå „πªï ÛÛÚ-ÛÛÒ °à Õπ §√‘ µ°“≈ ·≈–∑√ߪ°§√ÕßÕ’ ¬‘ ªµå ‚¥¬ª√“»®“°°“√µà յ⠓π