สำนักราชบัณฑิตยสภา

295 ·¡â «à “∫◊ Õ‚≈«å ®–‡ªì ππ— °°“√∑Ÿ µ∑’Ë §≈à Õß·§≈à « ·µà °Á ¢“¥§«“¡‡™◊Ë Õ¡—Ë π„πµπ‡Õß·≈–¢“¥§«“¡√Õ∫√Ÿâ ∑—È ß¥â “π°‘ ®°“√ ¿“¬„π·≈–°“√µà “ߪ√–‡∑» ®÷ ß∑”„Àâ ∞“π–¥â “π°“√‡¡◊ ÕߢÕß ∫◊ Õ‚≈«å Õà Õπ·Õ ·≈–ºŸâ π”ª√–‡∑»Õ◊Ë πÊ °Á ¢“¥§«“¡‡™◊Ë Õ∂◊ Õ „π°“√¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬µà “ߪ√–‡∑»π—È π ∫◊ Õ‚≈«å µ°Õ¬Ÿà „µâ Õ‘ ∑∏‘ æ≈¢Õß∫“√Õπ ø√’ ¥√‘ ™ øÕπ ‚Œ≈™‰µπå (Baron Friedrich von Holstein) ∑’Ë ª√÷ °…“°√–∑√«ß°“√µà “ߪ√–‡∑»ºŸâ ∑√ß Õ‘ ∑∏‘ æ≈·≈–¢Õß ®Õ¡æ≈‡√◊ Õ Õ— ≈‡ø√¥ øÕπ ‡∑’ ¬√å æ‘ ∑´å ( Alfred von Tirpitz )* ‡ π“∫¥’ °√–∑√«ß∑À“√‡√◊ Õ ∫◊ Õ‚≈«å ®÷ ߬÷ ¥π‚¬∫“¬· «ßÀ“Õ“≥“π‘ §¡ ·≈–„π√–¬–∑’Ë ‡¢“ ‡ªì π‡ π“∫¥’ °√–∑√«ß°“√µà “ߪ√–‡∑»π—È π ‡¬Õ√¡π’ °Á ‰¥â ‡™à “Õà “«‡°’ ¬«‡®“ (Kiaochow Bay) „πª√–‡∑»®’ π·≈–∂◊ Õ‡ªì π ‡¢µÕ‘ ∑∏‘ æ≈ ·≈â «‡¢â “§√Õ∫§√ÕßÀ¡Ÿà ‡°“–·§‚√‰≈πå (Caroline I slands) ·≈–À¡Ÿà ‡°“–´“¡— « (Samoa I slands) „π¡À“ ¡ÿ ∑√ ·ª´‘ øî ° ∫◊ Õ‚≈«å ‡ªì πºŸâ Àπ÷Ë ß∑’Ë π— ∫ πÿ π‚§√ß°“√ √â “ß ∑“ß √∂‰ø‡∫Õ√å ≈‘ π-·∫°·¥¥ ( Berlin-Baghdad Rail- way )* ‡æ◊Ë Õ¢¬“¬Õ‘ ∑∏‘ æ≈¢Õ߇¬Õ√¡π’ ‡¢â “‰ª„πµ–«— πÕÕ°°≈“ß ·≈–¬— ß™— °π”„Àâ ª√–‡∑»¡À“Õ”π“®¬Õ¡√— ∫°“√ºπ«°∫Õ ‡π’ ¬ (Bosnia) °— ∫‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“ (Herzegovina) ¢ÕßÕÕ ‡µ√’ ¬- Œ— ß°“√’ „π §.». Ò˘¯ °“√√— ∫√Õߥ— ß°≈à “«πÕ°®“°‡ªì π °“√ π— ∫ πÿ πæ— π∏¡‘ µ√¢Õ߇¬Õ√¡π’ ·≈â « ¬— ߇ªì π°“√ªÑ Õß°— π °“√ªî ¥≈â Õ¡‡¬Õ√¡π’ Õ’ °¥â «¬ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ‡¡◊Ë Õ§«“¡æ¬“¬“¡∑’Ë ®–ªÑ Õß°— π°“√ √«¡µ— «°— π¢ÕßÕ— ß°ƒ…Ω√—Ë ß‡» ·≈–√— ‡´’ ¬‡æ◊Ë Õµà յ⠓π‡¬Õ√¡π’ ‰¡à ª√– ∫º≈ ”‡√Á ® „π §.». Ò¯˘¯ ∫◊ Õ‚≈«å ·≈–‚Œ≈™‰µπå ®÷ ß欓¬“¡‡®√®“‡æ◊Ë Õ √â “ß√–∫∫æ— π∏¡‘ µ√°— ∫Õ— ß°ƒ… ·µà Õ— ß°ƒ…´÷Ë ß‰¡à æÕ„®∑’Ë ‡¬Õ√¡π’ 欓¬“¡·¢à ߢ— π°”≈— ß∑“ßπ“«’ °— ∫µπ °Á 欓¬“¡·¬°µ— «Àà “ßÕÕ°‰ª πÕ°®“°π—È π °“√‡®√®“ ∑” π∏‘ — ≠≠“∫‡¬Õ√å ‡°Õ ( Treaty of Björkö )* ‡æ◊Ë Õ °√–™— ∫§«“¡ — ¡æ— π∏å °— ∫√— ‡´’ ¬„π §.». Ò˘ı °Á ª√– ∫ §«“¡≈â ¡‡À≈« ·≈–„π §.». Ò˘˜ √— ‡´’ ¬°Á ‡¢â “√à «¡„π°≈ÿà ¡ ª√–‡∑» §«“¡µ°≈߉µ√¿“§’ ( Triple Entente )* °“√∑’Ë ‡¬Õ√¡π’ µâ Õ߇º™‘ ≠Àπâ “°— ∫Ω√—Ë ß‡» ·≈–Õ— ß°ƒ…„πªí ≠À“ ‚¡√Á Õ°‚°„π™à «ß §.». Ò˘ı-Ò˘ˆ π—È π ∑”„Àâ °“√‡¡◊ Õß √–À«à “ߪ√–‡∑»µ÷ ߇§√’ ¬¥¡“°¢÷È π „π¥â “π°“√‡¡◊ Õß¿“¬„πª√–‡∑»π—È π ∫◊ Õ‚≈«å ‰¥â √— ∫ °“√ π— ∫ πÿ π®“°æ«°Õπÿ √— °…π‘ ¬¡ æ√√§‡´π‡µÕ√å ( Centre Party )* ·≈–®“°æ«°‡ √’ π‘ ¬¡„π∫“ß°√≥’ ·¡â «à “ ∫◊ Õ‚≈«å ®–‰¡à „™â ¡“µ√°“√°¥¢’Ë æ√√§ — ߧ¡ª√–™“∏‘ ª‰µ¬ (Social Democrat) ·µà °Á ‰¡à ‡ªî ¥‚Õ°“ „Àâ æ√√§π’È ¡’ Õ”π“® ∑“ß°“√‡¡◊ ÕßÕ¬à “ß·∑â ®√‘ ß Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ‡¢“°Á ¬— ßπ”¡“µ√°“√ ‡æ◊Ë Õ «— ¥‘ °“√∑“ß — ߧ¡¡“„™â ∫◊ Õ‚≈«å À≈’ °‡≈’Ë ¬ßªí ≠À“ ‡√à ß¥à «πÀ≈“¬‡√◊Ë Õß ‡™à π °“√‡≈‘ °≈â ¡°ÆÀ¡“¬‡≈◊ Õ°µ—È ß·∫∫ ·∫à ß™π™—È π¢Õߪ√— ‡´’ ¬ °“√≈¥∞“π–¢Õߪ√— ‡´’ ¬∑’Ë ‚¥¥‡¥à π ‡Àπ◊ Õ√— ∞Õ◊Ë πÊ ‡æ◊Ë Õ„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡‡ ¡Õ¿“§√–À«à “ß√— ∞ °“√·°â ‰¢ ªí ≠À“¥â “π°“√‡ß‘ π¢Õß®— °√«√√¥‘ ·≈–°“√‡°Á ∫¿“…’ ∑“ßµ√ß ∫◊ Õ‚≈«å µ√–Àπ— °∂÷ ߧ«“¡®”‡ªì π„π°“√√à «¡¡◊ Õ°— ∫ ¿“ºŸâ ·∑π √“…Æ√À√◊ Õ ¿“‰√§å ™µ“° ( Reichstag )* ´÷Ë ß¡’ ·π«‚πâ ¡‰ª ∑“߇ √’ π‘ ¬¡¡“°¢÷È π ·≈–π— ∫µ—È ß·µà §.». Ò˘ı ∫◊ Õ‚≈«å ®÷ ß π— ∫ πÿ π√–∫Õ∫√— ∞∏√√¡πŸ ≠·∫∫‡ √’ π‘ ¬¡¡“°¢÷È π §«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ß∫◊ Õ‚≈«å °— ∫®— °√æ√√¥‘ «‘ ≈‡≈’ ¬¡ ∑’Ë Ú ‡ ◊Ë Õ¡≈߇π◊Ë Õß®“°æ√–Õߧå ∑√ß欓¬“¡‡¢â “·∑√°·´ß „π°‘ ®°“√¥â “πµà “ߪ√–‡∑» ·≈–‡Àµÿ °“√≥å ‡≈«≈ß ‡¡◊Ë Õ Àπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå The Daily Telegraph µ’ æ‘ ¡æå §”„Àâ — ¡¿“…≥å ¢Õß®— °√æ√√¥‘ «‘ ≈‡≈’ ¬¡∑’Ë Ú „π‡¥◊ Õπµÿ ≈“§¡ §.». Ò˘¯ ∑’Ë «‘ ®“√≥å °‘ ®°“√¥â “πµà “ߪ√–‡∑»¢Õß¡À“Õ”π“®„π¬ÿ ‚√ª §”„Àâ — ¡¿“…≥å π’È °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥º≈‡ ’ ¬À“¬µà Õ§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “߇¬Õ√¡π’ °— ∫Õ— ß°ƒ…·≈–√— ‡´’ ¬ ·≈–‡ªì 𠓇Àµÿ „Àâ ®— °√æ√√¥‘ «‘ ≈‡≈’ ¬¡∑’Ë Ú ∂Ÿ °«‘ ®“√≥å Õ¬à “ß√ÿ π·√ß∑—È ß„π·≈– πÕ°ª√–‡∑» ¡“™‘ ° ¿“ºŸâ ·∑π√“…Æ√‰¥â ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ ¡’ °“√«“ß¡“µ√°“√®”°— ¥∫∑∫“∑∑“ß°“√‡¡◊ ÕߢÕßæ√–Õߧå Õ— π∑’Ë ®√‘ ß °à Õπ∑’Ë ®— °√æ√√¥‘ «‘ ≈‡≈’ ¬¡∑’Ë Ú ®–¡’ æ√–∫√¡- √“™“πÿ ≠“µ„Àâ æ‘ ¡æå §”„Àâ — ¡¿“…≥å ¥— ß°≈à “« æ√–Õß§å ‰¥â à ß µâ π©∫— ∫‰ª„Àâ ∫◊ Õ‚≈«å µ√«®°à Õπ ·µà ∫◊ Õ‚≈«å ‰¡à ‰¥â µ√«®∑“π „Àâ √Õ∫§Õ∫ πÕ°®“°π’È ‡¡◊Ë Õ‡°‘ ¥‡√◊Ë ÕßÕ◊È Õ©“«¢÷È π·≈–¡’ °“√´— °øÕ°Õ— §√¡À“‡ π“∫¥’ „π ¿“ºŸâ ·∑π√“…Æ√ ∫◊ Õ‚≈«å °≈— ∫‰¡à ¬Õ¡√— ∫§«“¡º‘ ¥æ≈“¥·≈–©«¬‚Õ°“ „π¢≥–∑’Ë ®— °√æ√√¥‘ «‘ ≈‡≈’ ¬¡∑’Ë Ú ∂Ÿ °∫’ ∫§—È π®“° ∂“∫— π°“√‡¡◊ Õß·≈– ¡µ‘ ¡À“™π„π¢≥–π—È π ∫’ ∫∫— ߧ— ∫„Àâ ∑√ß∑” — ≠≠“‡√◊Ë Õß °“√®”°— ¥∫∑∫“∑¢Õßæ√–Õߧå ∑“ߥ⠓π°“√‡¡◊ Õß·≈–°“√ ªØ‘ ∫— µ‘ µ“¡‡ß◊Ë Õπ‰¢„π√— ∞∏√√¡πŸ ≠ ‡Àµÿ °“√≥å π’È ∑”„Àâ ®— °√æ√√¥‘ «‘ ≈‡≈’ ¬¡∑’Ë Ú ∑√ß ¢— ¥‡§◊ Õßæ√–∑— ¬‡ªì πÕ¬à “ß¬‘Ë ß ‡æ√“–∑√߇™◊Ë Õ«à “∫◊ Õ‚≈«å ¡’ ‡®µπ“√â “¬µà Õæ√–Õß§å ¥— ßπ—È π ‡¡◊Ë Õ∫◊ Õ‚≈«å ¢— ¥·¬â ß°— ∫ ¿“ Bülow, Bernhard Fürst von Bülow, Bernhard Fürst von