สำนักราชบัณฑิตยสภา

290 ¢Õß¡“´‘ ‚¥‡π’ ¬ ª√–‡∑»¡À“Õ”π“®Õ◊Ë π Ê µà “ßµà յ⠓π π∏‘ — ≠≠“©∫— ∫¥— ß°≈à “«‡π◊Ë Õß®“°‡ÀÁ π«à “‡ªì π¿— ¬µà Õ¥ÿ ≈Õ”π“® ·≈–§«“¡¡—Ë π§ß¢Õߪ√–‡∑»Õ◊Ë πÊ „π¬ÿ ‚√ª ∑—È ß‡ªî ¥‚Õ°“ „Àâ √— ‡´’ ¬„™â ∫— ≈·°‡√’ ¬´÷Ë ß®–‡ªì π√— ∞∫√‘ «“√¢Õßµπ‡ªì π™à Õß∑“ß ¢¬“¬Õ”𓮇¢â “§√Õ∫§√Õߧ“∫ ¡ÿ ∑√∫Õ≈¢à “π Õ— ß°ƒ… ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ ¡’ °“√ª√–™ÿ ¡™“µ‘ ¡À“Õ”π“®„π¬ÿ ‚√ª‡æ◊Ë Õæ‘ ®“√≥“ ∑∫∑«π π∏‘ — ≠≠“´“π µ’ ø“‚π ‡®â “™“¬ÕÕ∑‚∑ øÕπ ∫‘ ¡“√å § ( Otto von Bismarck )* Õ— §√¡À“‡ π“∫¥’ ‡¬Õ√¡π’ ®÷ ß‚πâ ¡πâ “«√— ‡´’ ¬„Àâ ‡¢â “√à «¡ °“√ª√–™ÿ ¡„À≠à ·Àà ߇∫Õ√å ≈‘ π ( Congress of Berlin )* ´÷Ë ß¡’ ¢÷È π√–À«à “ß «— π∑’Ë ÒÛ ¡‘ ∂ÿ π“¬π ∂÷ ß«— π∑’Ë ÒÛ °√°Æ“§¡ §.». Ò¯˜¯ µà Õ¡“√— ‡´’ ¬°— ∫µÿ √°’ µà “߬ա≈ßπ“¡„π π∏‘ — ≠≠“©∫— ∫ „À¡à §◊ Õ π∏‘ — ≠≠“‡∫Õ√å ≈‘ π (Treaty of Berlin) ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ÒÛ °√°Æ“§¡ §.». Ò¯˜¯ µ“¡ π∏‘ — ≠≠“©∫— ∫π’È ∫— ≈·°‡√’ ¬ ¡’ ∞“𖇪ì π√— ∞°÷Ë ß‡Õ°√“™„µâ °“√ª°§√Õßµÿ √°’ ·≈–¡’ Õ“≥“ ‡¢µ≈¥πâ Õ¬≈ß‚¥¬Õ’ ‡∑‘ √å π√Ÿ ¡’ ‡≈’ ¬ (Eastern Rumelia) ´÷Ë ß ‡ªì 𥑠π·¥πµÕπ„µâ ∂Ÿ °·¬°ÕÕ°‡ªì 𥑠π·¥πÕ‘ √–·≈–„À⠢⠓À≈«ß™“«§√‘ µå ª°§√Õß ¡“´‘ ‚¥‡π’ ¬°≈— ∫‰ªÕ¬Ÿà „µâ Õ”π“® ¢Õßµÿ √°’ µ“¡‡¥‘ ¡ πÕ°®“°π’È ∫— ≈·°‡√’ ¬¬— ßµâ Õß Ÿ ≠‡ ’ ¬ ¡≥±≈πÕ√å ‡∑‘ √å π¥Õ∫√Ÿ ®“ (Northern Dobruja) „Àâ ·°à ‚√¡“‡π’ ¬¥â «¬ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ∫— ≈·°‡√’ ¬´÷Ë ß∂Ÿ °∫— ߧ— ∫„Àâ ¬Õ¡√— ∫‡ß◊Ë Õπ‰¢¢Õß π∏‘ — ≠≠“‡∫Õ√å ≈‘ π‰¡à æÕ„®Õ¬à “ß¡“° µà Õ¢â Õµ°≈ß„À¡à ∑’Ë ª√–‡∑»¡À“Õ”π“®°”Àπ¥®÷ ߬— ߧ߰≈à “« Õâ “ßµ≈Õ¥‡«≈“«à “‡ â π‡¢µ·¥π∑’Ë ∂Ÿ °µâ ÕߢÕßµπ§◊ Õ‡ â π ‡¢µ·¥π∑’Ë ‡§¬°”Àπ¥‰«â „π π∏‘ — ≠≠“´“π µ’ ø“‚π „π §.». Ò¯˜˘ ¿“·Àà ß∫— ≈·°‡√’ ¬‡ÀÁ π™Õ∫„Àâ Õ— ≠‡™‘ ≠Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ·Àà ß∫— ∑‡∑π∫Ÿ √å ° (Alexander of Battenburg) ‡®â “™“¬‡¬Õ√¡— π´÷Ë ß‡ªì πæ√–¿“µ‘ ¬–¢Õß ´“√å Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ∑’Ë Ú ( Alexander II )* ·Àà ß√— ‡´’ ¬‡ªì π ª√–¡ÿ ¢ Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ®÷ ß∑√߇ªì πª√–¡ÿ ¢æ√–Õß§å ·√°¢Õß √— ∞∫— ≈·°‡√’ ¬„À¡à „π §.». Ò¯¯ı ‡¡◊Ë ÕÕ’ ‡∑‘ √å π√Ÿ ¡’ ‡≈’ ¬°à Õ°∫Ø ‡æ◊Ë Õ√«¡‡¢â “°— ∫∫— ≈·°‡√’ ¬ Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ∑√߇ªì πºŸâ π”¢Õß °“√‡§≈◊Ë Õπ‰À«§√—È ßπ’È ·≈–æ√–Õߧå ∑√߉¥â √— ∫°“√¬Õ¡√— ∫„Àâ ¥”√ßµ”·Àπà ߇ªì π¢â “À≈«ß·Àà ßÕ‘ ‡∑‘ √å π√Ÿ ¡’ ‡≈’ ¬¥â «¬ Õ¬à “ß‰√ °Á µ“¡ ªí ≠À“§«“¡¢— ¥·¬â ß∑“ß°“√‡¡◊ Õß¿“¬„π·≈– °“√µà յ⠓π¢Õß√— ‡´’ ¬‰¥â 𔉪 Ÿà °“√°à Õ√— ∞ª√–À“√¢Õß °Õß∑— æ„π‡«≈“µà Õ¡“´÷Ë ß∑”„Àâ Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ∂Ÿ °∫’ ∫∫— ߧ— ∫ „Àâ ≈–√“™¬å ‡®â “™“¬‡øÕ√å ¥‘ π“π¥å ·Àà ß√“™«ß»å ´— °´å -‚§∫Ÿ √å °- ‚°∑“‰¥â √— ∫‡≈◊ Õ°„Àâ ‡ªì πª√–¡ÿ ¢ ◊ ∫·∑π µà Õ¡“ „π §.». Ò˘¯ ‡¡◊Ë Õ‡°‘ ¥«‘ °ƒµ°“√≥å ∫Õ ‡π’ ¬ (Bosnia Crisis) Õ— π ◊ ∫ ‡π◊Ë Õß®“°®— °√«√√¥‘ ÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ ºπ«°¡≥±≈∫Õ ‡π’ ¬- ‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“ ∫— ≈·°‡√’ ¬°Á ‡ÀÁ π‡ªì π‚Õ°“ ª√–°“»µπ‡ªì π ‡Õ°√“™®“°µÿ √°’ ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ı µÿ ≈“§¡ §.». Ò˘¯ ‚¥¬¡’ æ√–‡®â “‡øÕ√å ¥‘ π“π¥å ∑’Ë Ò ‡ªì πª√–¡ÿ ¢ ‡¡◊Ë Õ‡°‘ ¥ ߧ√“¡∫Õ≈¢à “π ( Balkan Wars )* „π‡¥◊ Õπµÿ ≈“§¡ §.». Ò˘ÒÚ ∫— ≈·°‡√’ ¬¡’ ∫∑∫“∑ ”§— ≠„π °“√®— ¥µ—È ß°≈ÿà ¡æ— π∏¡‘ µ√ — ππ‘ ∫“µ∫Õ≈¢à “π (Balkan League) ¢÷È π‡æ◊Ë Õ√«¡°”≈— ß∑” ߧ√“¡®π¡’ ™— ¬™π–µà Õµÿ √°’ ·µà ªí ≠À“ §«“¡¢— ¥·¬â ߇√◊Ë Õß°“√·∫à ß √√¥‘ π·¥π∑’Ë ‰¥â √— ∫∑”„Àâ ∫— ≈·°‡√’ ¬ ‰¡à æÕ„® ∫— ≈·°‡√’ ¬®÷ ß°à Õ ß§√“¡°— ∫ª√–‡∑»æ— π∏¡‘ µ√ — ππ‘ ∫“µ∫Õ≈¢à “π·≈–°— ∫‚√¡“‡π’ ¬·≈–µÿ √°’ ´÷Ë ß𔉪 Ÿà °“√‡°‘ ¥ ߧ√“¡∫Õ≈¢à “π§√—È ß∑’Ë Ú „π‡¥◊ Õπ¡‘ ∂ÿ π“¬π §.». Ò˘ÒÛ „π ߧ√“¡§√—È ßπ’È ∫— ≈·°‡√’ ¬æà “¬·æâ Õ¬à “ß¬— ∫‡¬‘ π·≈– µâ Õ߬ա≈ßπ“¡„π π∏‘ — ≠≠“∫Ÿ §“‡√ µå ( Treaty of Bucharest )* §.». Ò˘ÒÛ ‚¥¬ Ÿ ≠‡ ’ ¬¥‘ π·¥π‡°◊ Õ∫∑—È ßÀ¡¥ „π¡“´‘ ‚¥‡π’ ¬·≈–‡∑√´„Àâ °— ∫‡´Õ√å ‡∫’ ¬·≈–°√’ ´∑—È ßµâ Õ߬° ¡≥±≈‡´“‡∑‘ √å π¥Õ∫√Ÿ ®“ (Southern Dobruja) „Àâ ·°à ‚√¡“‡π’ ¬¥â «¬ ‡¡◊Ë Õ‡°‘ ¥ ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ∫— ≈·°‡√’ ¬®÷ ߇¢â “ √à «¡‡ªì πæ— π∏¡‘ µ√¢ÕßΩÉ “¬ ¡À“Õ”π“®°≈“ß ( Central Powers )* ‡æ◊Ë ÕÀ«— ß®–‰¥â ¥‘ π·¥π∑’Ë Ÿ ≠‡ ’ ¬‰ªµ—È ß·µà ߧ√“¡ ∫Õ≈¢à “π§√—È ß∑’Ë Ú °≈— ∫§◊ π ·µà §«“¡ª√“™— ¬¢ÕßΩÉ “¬ ¡À“Õ”π“®°≈“ß∑”„Àâ ∫— ≈·°‡√’ ¬∂Ÿ °∫— ߧ— ∫„Àâ ≈ßπ“¡„π π∏‘ — ≠≠“‡π¬¬’ ( Treaty of Neuilly )* ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ú˜ 惻®‘ °“¬π §.». Ò˘Ò˘ ∑—È ß∂Ÿ °≈¥°”≈— ß∑À“√·≈–°”≈— ß Õ“«ÿ ∏µ≈Õ¥®πµâ Õß™”√–§à “ªØ‘ °√√¡ ߧ√“¡‡ªì π®”π«π¡“° πÕ°®“°π’È æ√–‡®â “‡øÕ√å ¥‘ π“π¥å ∑’Ë Ò ¬— ßµâ Õß ≈–√“™¬å ·≈– æ√–√“™‚Õ√ ‰¥â ¢÷È π§√Õß∫— ≈≈— ß°å ◊ ∫·∑π‡ªì πæ√–‡®â “∫Õ√‘ ∑’Ë Û (Boris III ) ´÷Ë ß∑√ßÕ¿‘ ‡…° ¡√ °— ∫√“™∏‘ ¥“¢Õß æ√–‡®â “«‘ °‡µÕ√å ‡Õ¡¡“πŸ ‡Õ≈∑’Ë Û ( Victor Emmanuel III )* ·Àà ßÕ‘ µ“≈’ ·≈–∑√ߪ°§√Õß∫— ≈·°‡√’ ¬®π∂÷ ß §.». Ò˘ÙÛ √–À«à “ß §.». Ò˘Ò¯-Ò˘Û˘ ∫— ≈·°‡√’ ¬¥”‡π‘ π π‚¬∫“¬ªØ‘ √Ÿ ª°“√‡¡◊ Õß·≈– — ߧ¡„Àâ ‡ªì πª√–™“∏‘ ª‰µ¬·≈– Bulgaria, Republic of Bulgaria, Republic of