สำนักราชบัณฑิตยสภา

265 ‡∫√®‡πø‰¡à ‡æ’ ¬ß‡ªì π°“√ª√–°“»‡¢µÕ‘ ∑∏‘ æ≈¢Õß À¿“æ ‚´‡«’ ¬µ‡∑à “π—È π ·µà ¬— ߇ªì π¡“µ√°“√§«∫§ÿ ¡ª√–‡∑»¬ÿ ‚√ª µ–«— πÕÕ° ‡æ◊Ë Õ‡ √‘ ¡ √⠓ߧ«“¡¡—Ë π§ßª≈Õ¥¿— ¬„Àâ ·°à À¿“æ ‚´‡«’ ¬µÕ’ °¥â «¬ ∫√√¬“°“»§«“¡µ÷ ߇§√’ ¬¥¢Õß ß§√“¡‡¬Á π ( Cold War )* ®÷ ß°≈— ∫¡“§√Õ∫ß”«ß°“√‡¡◊ Õß‚≈°Õ’ °§√—È ß Àπ÷Ë ß ¬‘Ë ß‡¡◊Ë Õ‡∫√®‡πø¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬°Õ∫°Ÿâ ‡°’ ¬√µ‘ ·≈– ™◊Ë Õ‡ ’ ¬ß¢Õß µ“≈‘ π‚¥¬æ‘ ®“√≥“∑∫∑«πªí ≠À“‡√◊Ë Õß ≈— ∑∏‘ ∫Ÿ ™“∫ÿ §§≈ ( Cult of Personality )* Õ’ °§√—È ß„πª≈“¬ ∑»«√√… Ò˘ˆ ·≈–¡’ ¢â Õ √ÿ ª«à “ª√–‡¥Á 𧫓¡º‘ ¥¢Õß µ“≈‘ π∑’Ë ‡ªì πº≈¡“®“°°“√¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬ °“√≈â ¡≈â “ß Õ‘ ∑∏‘ æ≈ µ“≈‘ π ( De-stalinization )* ‡ªì π‡æ’ ¬ß‡√◊Ë Õß∑’Ë À≈’ °‡≈’Ë ¬ß‰¡à æâ π„π°“√∫√‘ À“√ª√–‡∑»·≈–∂◊ Õ«à “¡’ §«“¡ ”§— ≠ πâ Õ¬¡“°‡¡◊Ë Õ‡ª√’ ¬∫‡∑’ ¬∫°— ∫§ÿ ≥Ÿ ª°“√Õ— π„À≠à À≈«ß∑’Ë µ“≈‘ π „Àâ ‰«â °— ∫ À¿“æ‚´‡«’ ¬µ ∫√√¬“°“»∑“ß°“√‡¡◊ Õß·≈– — ߧ¡¿“¬„π°Á ¬‘Ë ßµ÷ ߇§√’ ¬¥¡“°¢÷È π‡æ√“–‡∫√®‡πø‰¥â „™â ¡“µ√°“√‡¢â ¡ß«¥§«∫§ÿ ¡ª√–™“™π‡æ◊Ë Õ„Àâ ¬Õ¡√— ∫π‚¬∫“¬ °“√øóô πøŸ ≈— ∑∏‘ µ“≈‘ π ( Stalinism )* ¢Õ߇¢“ ·≈– π— ∫ πÿ π „Àâ ¬Ÿ √’ «≈“¥’ ¡’ ‚√«‘ ™ Õ— π‚¥√ªÕø ( Yuri Vladimirovich Andropov )* ª√–∏“π§≥–°√√¡“∏‘ °“√‡æ◊Ë Õ§«“¡¡—Ë π§ß ·Àà ß√— ∞À√◊ Õ ‡§®’ ∫’ ( Committee for State Security - KGB )* „™â °”≈— ߪ√“∫ª√“¡°“√‡§≈◊Ë Õπ‰À«‡æ◊Ë Õ ‘ ∑∏‘ ‡ √’ ¿“æ¢Õß ª√–™“™πÕ¬à “ß√ÿ π·√ß·≈–µà Õ‡π◊Ë Õß Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ „πµâ π∑»«√√… Ò˘˜ ‡¡◊Ë Õ ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ √‘ ™“√å ¥ π‘ ° — π (Richard Nixon) ·Àà ß À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ª√— ∫‡ª≈’Ë ¬π·π«π‚¬∫“¬µà “ߪ√–‡∑»„Àâ ¬◊ ¥ À¬ÿà π¥â «¬°“√‡®√®“À“√◊ Õ·≈–‡ √‘ ¡ √⠓ߧ«“¡√à «¡¡◊ Õ°— ∫ À¿“æ‚´‡«’ ¬µ‡æ◊Ë ÕÀ≈’ °‡≈’Ë ¬ß°“√®–„™â ߧ√“¡·≈–Õ“«ÿ ∏ π‘ «‡§≈’ ¬√å ‡ªì π‡§√◊Ë Õß¡◊ Õµ— ¥ ‘ πªí ≠À“√–À«à “ߪ√–‡∑» π‚¬∫“¬¥— ß°≈à “«‰¥â 𔉪 Ÿà °“√ºà Õπ§≈“¬§«“¡µ÷ ߇§√’ ¬¥ ∑“ß°“√‡¡◊ Õß‚≈°·≈–°“√®— ¥ª√–™ÿ ¡À“√◊ Õ√à «¡°— π√–À«à “ß À√— ∞Õ‡¡√‘ °“°— ∫ À¿“æ‚´‡«’ ¬µÀ≈“¬§√—È ß ‡æ◊Ë Õ§«∫§ÿ ¡ °“√ – ¡¬ÿ ∑‚∏ª°√≥å ·≈–°“√®”°— ¥Õ“«ÿ ∏π‘ «‡§≈’ ¬√å ®π¡’ °“√≈ßπ“¡√à «¡°— π„π¢â Õµ°≈ß °“√‡®√®“®”°— ¥Õ“«ÿ ∏∑“ß ¬ÿ ∑∏»“ µ√å §√—È ß∑’Ë Ò ( The StrategicArms Limitation Talks - SALT I )* √–À«à “ß Ú ª√–‡∑»Õ¿‘ ¡À“Õ”π“® ≥ °√ÿ ß¡Õ ‚°‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ú˜ 情¿“§¡ §.». Ò˘˜Ú §«“¡ ”‡√Á ®¢Õßπ‚¬∫“¬°“√ºà Õπ§≈“¬§«“¡µ÷ ߇§√’ ¬¥¥— ß°≈à “« à «πÀπ÷Ë ß‡ªì π‡æ√“– À¿“æ‚´‡«’ ¬µ´÷Ë ß¡’ ªí ≠À“¢— ¥·¬â ß ∑“ß°“√‡¡◊ Õß°— ∫ “∏“√≥√— ∞ª√–™“™π®’ π¡“µ—È ß·µà ∑»«√√… Ò˘ˆ ‰¡à µâ Õß°“√„Àâ À√— ∞Õ‡¡√‘ °“´÷Ë ß‡ªì πæ— π∏¡‘ µ√°— ∫ “∏“√≥√— ∞ª√–™“™π®’ π„™â ª√–‚¬™πå ®“°§«“¡¢— ¥·¬â ß √–À«à “ß‚´‡«’ ¬µ°— ∫®’ π‡æ◊Ë Õ„Àâ À√— ∞Õ‡¡√‘ °“‰¥â ‡ª√’ ¬∫ ª√–‡∑»∑—È ß Õß„π∑“ß°“√‡¡◊ Õß‚≈°Õ’ °µà Õ‰ª „π¢≥–‡¥’ ¬«°— π Õ— π‡¥√¬å Õ— π‡¥√‡¬«‘ ™ ‚°√¡’ ‚§ ( Andrei Andreyevich Gromyko )* √— ∞¡πµ√’ «à “°“√°√–∑√«ß°“√µà “ߪ√–‡∑»¢Õß ‚´‡«’ ¬µ°Á ¬— ß„Àâ §«“¡ ”§— ≠°— ∫°“√ª√— ∫§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ß À¿“æ‚´‡«’ ¬µ°— ∫ª√–‡∑»¬ÿ ‚√ªµ–«— πµ°‚¥¬ ‡©æ“–‡¬Õ√¡π’ µ–«— πµ° À¿“æ‚´‡«’ ¬µ°— ∫‡¬Õ√¡π’ µ–«— π µ°®÷ ß “¡“√∂µ°≈ß°— π‰¥â „πªí ≠À“«à “¥â «¬ ∂“π¿“æ¢Õß π§√‡∫Õ√å ≈‘ π·≈–·π«‡ â πæ√¡·¥π√–À«à “߇¬Õ√¡π’ µ–«— π µ°°— ∫‚ª·≈π¥å §«“¡µ°≈ߥ— ß°≈à “«¡’ à «π‡Õ◊È Õµà Õ ∫√√¬“°“»Õ— π¥’ √–À«à “ߪ√–‡∑» ·≈–∑”„À â π‚¬∫“¬¡ÿà ß µ–«— πÕÕ° ( Ostpolitik )* ¢Õß «‘ ≈≈’ ∫√— π¥∑å ( Willy Brandt )* 𓬰√— ∞¡πµ√’ ‡¬Õ√¡π’ µ–«— πµ°∑’Ë µâ Õß°“√ª√— ∫ §«“¡ — ¡æ— π∏å ∑“ß°“√∑Ÿ µ°— ∫ª√–‡∑»¬ÿ ‚√ªµ–«— πÕÕ° ¥”‡π‘ π‰ªÕ¬à “ß√“∫√◊Ë π¡“°¢÷È π ∑—È ß𔉪 Ÿà °“√‡ªî ¥ª√–™ÿ ¡ ‡®√®“§√—È ß ”§— ≠√–À«à “ß À¿“æ‚´‡«’ ¬µ°— ∫ À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ ·≈–ª√–‡∑»¬ÿ ‚√ªµ–«— πµ°Õ◊Ë πÊ „π °“√ª√–™ÿ ¡‡æ◊Ë Õ§«“¡ ¡—Ë π§ß·≈–§«“¡√à «¡¡◊ Õ°— π„π¬ÿ ‚√ª À√◊ Õ ´’ ‡Õ ´’ Õ’ ( Con- ference on Security and Cooperation in Europe - CSCE )* „π §.». Ò˘˜ı §«“¡ ”‡√Á ®¢Õß°“√¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬µà “ߪ√–‡∑» ¢Õ߇∫√®‡πø∑”„Àâ ∑’Ë ª√–™ÿ ¡„À≠à æ√√§§Õ¡¡‘ «π‘ µå §√—È ß∑’Ë Úı „π‡¥◊ Õπ情¿“§¡ §.». Ò˘˜ˆ ¡’ ¡µ‘ ¬°¬à Õ߇¢“‡ªì πºŸâ π” ∑’Ë ‚¥¥‡¥à π∑“ß “°≈·≈–·µà ßµ—È ß‡∫√®‡πø‡ªì π®Õ¡æ≈·Àà ß À¿“æ‚´‡«’ ¬µ‡æ◊Ë Õ¬°¬à Õߪؑ ∫— µ‘ °“√Õ— π¥’ ‡¥à π¢Õ߇¢“„π √–À«à “ß ß§√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú ∑—È ß„Àâ √â “ß√Ÿ ªªíô π‡¢“‡ªì π ∑Õß·¥ß§√÷Ë ßµ— «ª√–¥‘ …∞“π∑’Ë ‡¡◊ Õߥ‡π‚ª√¥‡´’ ¬√å ®‘ π §å ´÷Ë ß‡ªì π‡¡◊ Õ߇°‘ ¥¢Õ߇¢“ ·≈–„Àâ ‡ª≈’Ë ¬π‡ªì π™◊Ë Õ‡¡◊ Õ߇∫√®‡πø √«¡∑—È ß‡ª≈’Ë ¬π™◊Ë Õ®— µÿ √— À≈“¬·Àà ß·≈–∂ππÀ≈“¬ “¬∑—Ë « ª√–‡∑»‡ªì π™◊Ë Õ‡∫√®‡πø¥â «¬ „π §.». Ò˘˜˜ ‡¢“¬— ߉¥â √— ∫ Õ‘ √‘ ¬“¿√≥å ∑Õߧ“√å ≈ ¡“°´å ´÷Ë ß‡ªì π√“ß«— ≈ Ÿ ß ÿ ¥∑“ߥ⠓π Brezhnev, Leonid Ilyich Brezhnev, Leonid Ilyich