สำนักราชบัณฑิตยสภา

248 ‡©æ“–°≈ÿà ¡ºŸâ π— ∫ πÿ π‡®â “™“¬°“√å ‚≈ ·≈–∑“¬“∑´÷Ë ß√«¡ µ— «°— π·≈–‡√’ ¬°«à “ çæ«°°“√å ≈‘ µå é (Carlists) æ«°°“√å ≈‘ µå ‰¥â ∂“ªπ“‡®â “™“¬°“√å ‚≈ ¢÷È π‡ªì πæ√–‡®â “™“≈≈å ∑’Ë ı (Charles V) (À≈— ß®“°‡®â “™“¬°“√å ‚≈ ‘È πæ√–™π¡å ·≈â «æ√– ‚Õ√ ·≈–æ√–π— ¥¥“‰¥â √— ∫¬°¬à Õß„Àâ ◊ ∫∑Õ¥µ”·Àπà ß ç°…— µ√‘ ¬å ‡ªπ “¬∫Ÿ √å ∫ß-°“≈‘ µå é ‡ªì πæ√–‡®â “™“≈ å ∑’Ë ˆ ·≈–æ√–‡®â “™“≈ å ∑’Ë ˜ µ“¡≈”¥— ∫ ·µà ∑—È ßÀ¡¥‰¡à ‰¥â §√Õß √“™ ¡∫— µ‘ ) ·≈–°à Õ ß§√“¡°≈“߇¡◊ Õß°— ∫ΩÉ “¬∑’Ë π— ∫ πÿ π ¡‡¥Á ®æ√–√“™‘ π’ π“∂Õ‘ ´“‡∫≈≈“∑’Ë Ú ·¡â ®–‡°‘ ¥§«“¡«ÿà 𫓬¿“¬„πª√–‡∑» ·µà ¡‡¥Á ® æ√–√“™‘ π’ π“∂Õ‘ ´“‡∫≈≈“∑’Ë Ú °Á ∑√ߧ√Õß√“™∫— ≈≈— ß°å ‡ªπ ®π∂÷ ß §.». Ò¯ˆ¯ °à Õπ∑’Ë ®–∂Ÿ °ΩÉ “¬∑À“√°à Õ√— ∞ª√–À“√ ®πæ√–Õß§å µâ Õ߇ ¥Á ®≈’È ¿— ¬ÕÕ°πÕ°ª√–‡∑» Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ ΩÉ “¬ªØ‘ «— µ‘ °Á ¡‘ ‰¥â ‡≈◊ Õ° ¡“™‘ °¢Õß√“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß-°“√å ≈‘ µå „Àâ ◊ ∫√“™ ¡∫— µ‘ ‡ªπ ·µà ‰¥â ‰ª π— ∫ πÿ π‡®â “™“¬‡≈‚Õ‚ª≈¥å (Leopold) ·Àà ß √“™«ß»å ‚Œ‡Œπ´Õ≈‡≈‘ √å π ( Hohenzol- lern )* ¢Õߪ√— ‡´’ ¬„Àâ ¡“‡ªì π°…— µ√‘ ¬å ¢Õß ‡ªπ ®π„π∑’Ë ÿ ¥ ªí ≠À“¢Õß√“™∫— ≈≈— ß°å ‡ªπ∑’Ë «à “ß≈ß„π§√—È ßπ’È ‰¥â ‡ªì 𠓇Àµÿ ”§— ≠∑’Ë ∑”„Àâ Ω√—Ë ß‡» ‰¡à æÕ„®∑’Ë ®–‡ÀÁ π√“™«ß»å ‚Œ‡Œπ´Õ≈- ‡≈‘ √å π·ºà Õ”π“®¡“∑“ßµÕπ„µâ ¢Õߪ√–‡∑»®π‡°‘ ¥ ߧ√“¡ Ω√—Ë ß‡» -ª√— ‡´’ ¬ „π §.». Ò¯˜Ù ‰¥â ¡’ °“√øóô πøŸ √“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß ¢÷È πª°§√Õß ‡ªπÕ’ ° ‚¥¬Õ— ≠‡™‘ ≠æ√–√“™‚Õ√ „π ¡‡¥Á ® æ√–√“™‘ π’ π“∂Õ‘ ´“‡∫≈≈“∑’Ë Ú ¡“‡ªì πæ√–ª√–¡ÿ ¢„πæ√–π“¡ æ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÚ (Alfonso X II §.». Ò¯˜Ù-Ò¯¯ı) æ√–√“™∫‘ ¥“¢Õßæ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÚ §◊ Õ ø√“π´‘ ‚° ·Àà ßÕ–´‘ (Francisco of Asis) æ√–‚Õ√ ¢Õßæ√–Õπÿ ™“ √à «¡æ√–Õÿ ∑√¢Õßæ√–‡®â “‡øÕ√å ¥‘ π“π¥å ∑’Ë ˜ ·≈–‡®â “™“¬ °“√å ‚≈ ·≈–∑√ß¡’ »— °¥‘Ï ‡ªì π ç≈Ÿ °æ’Ë ≈Ÿ °πâ Õßé °— ∫ ¡‡¥Á ® æ√–√“™‘ π’ π“∂¥â «¬ ¥— ßπ—È π ‡¡◊Ë Õ§”π÷ ß∂÷ ß ‘ ∑∏‘ ¢Õßæ√–√“™∫‘ ¥“ „π√“™∫— ß≈— ß°å ‡ªπµ“¡∫∑∫— ≠≠— µ‘ ¢Õß°ÆÀ¡“¬´“≈‘ °¥â «¬ ·≈â « æ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÚ ®÷ ß∑√ß¡’ ‘ ∑∏‘ Õ— π™Õ∫∏√√¡ ¡“°¬‘Ë ß¢÷È π„π°“√ª°§√Õß ‡ªπ ·≈–™à «¬∑”„Àâ °“√µà յ⠓π ¢Õßæ«°°“√å ≈‘ µå ≈¥πâ Õ¬≈ß æ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÚ ∑√߇ªì π°…— µ√‘ ¬å ‡ªπ‰¥â ÒÒ ªï °Á «√√§µ„π §.». Ò¯¯ı °à Õπ∑’Ë æ√–¡‡À ’ ®–¡’ æ√–ª√– Ÿ µ‘ °“≈æ√–√“™‚Õ√ „π §.».Ò¯¯ˆ ¥— ßπ—È π æ√–√“™‚Õ√ ®÷ ß∑√߉¥â ◊ ∫√“™ ¡∫— µ‘ „π∑— π∑’ ∑’Ë ª√– Ÿ µ‘ „π æ√–π“¡ æ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÛ ( Alfonso XIII §.». Ò¯¯ˆ-Ò˘ÙÒ )* ∑√߇ªì π¬ÿ «°…— µ√‘ ¬å ∑’Ë ‡¬“«å «— ¬∑’Ë ÿ ¥ °à Õπ∑’Ë ®–∑√ß∫√√≈ÿ √“™π‘ µ‘ ¿“«– ¡‡¥Á ®æ√–√“™‘ π’ ¡“‡√’ ¬ §√‘ µ‘ π“ (Maria Christina §.». Ò¯ı¯-Ò˘Ú˘) ·Àà ß √“™«ß»å Œ— ∫ å ∫Ÿ √å ° æ√–√“™¡“√¥“∑√ß∑”Àπâ “∑’Ë ‡ªì πºŸâ ”‡√Á ® √“™°“√·∑πæ√–Õß§å „π√— ™ ¡— ¬¢Õßæ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÛ ‡ªπ‰¥â ª√– ∫°— ∫§«“¡«ÿà 𫓬∑—È ß∑“ß¥â “π — ß§¡ ‡»√…∞°‘ ® ·≈– °“√‡¡◊ Õß Õ’ °∑—È ß¡’ °“√°à Õ«‘ π“»°√√¡¢Õßæ«°π‘ ¬¡≈— ∑∏‘ Õπ“∏‘ ª‰µ¬ (Anarchists) Õ¬Ÿà ‡π◊ ÕßÊ ·¡â ·µà „π«— πÕ¿‘ ‡…° ¡√ √–À«à “ßæ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÛ °— ∫‡®â “À≠‘ ß«‘ °µÕ‡√’ ¬ ¬Ÿ ®’ π’ (Victoria Eugenie) ·Àà ß ∫— ∑‡∑π·∫√å ° ( Battenberg )* æ√–√“™π— ¥¥“„π ¡‡¥Á ®æ√–√“™‘ π’ π“∂«‘ °µÕ‡√’ ¬ ( Victo- ria §.». Ò¯Û˜-Ò˘Ò )* ·Àà ßÕ— ß°ƒ…„π §.». Ò˘ˆ °Á ∑√ß∂Ÿ °æ«°π‘ ¬¡≈— ∑∏‘ Õπ“∏‘ ª‰µ¬æ¬“¬“¡ª≈ßæ√–™π¡å ¥â «¬°“√ª“√–‡∫‘ ¥„ à √∂æ√–∑’Ë π—Ë ß √–À«à “ß ß§√“¡‚≈°§√—È ß ∑’Ë Ò ( First World War )* æ√–‡®â “Õ— ≈øÕπ‚´∑’Ë ÒÛ ∑√ߥ”‡π‘ ππ‚¬∫“¬‡ªì π°≈“ß·≈– “¡“√∂√— °…“ ‡ªπ„Àâ √Õ¥æâ π®“°¿— ¬¢Õß ß§√“¡‰¥â ´÷Ë ß∑”„Àâ æ√–Õß§å ‡ªì π∑’Ë ™◊Ë π™¡°— π¡“°¢÷È π Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ °“√‰¡à ¢— ¥¢«“ß°“√„™â Õ”π“® ‡º¥Á ®°“√¢Õßπ“¬æ≈ª√’ ‚¡ ‡¥ √’ ‡∫√“ (Primo de Rivera) ·≈–æ√√§æ«°„π°“√ª°§√Õߪ√–‡∑»√–À«à “ß §.». Ò˘ÚÛ- Ò˘Û °Á ∑”„Àâ æ√–Õߧå ∂Ÿ °ª√–™“™πµà Õµâ “π ‚¥¬‡©æ“–®“° æ«° “∏“√≥√— ∞π‘ ¬¡∑’Ë ¡’ Õÿ ¥¡°“√≥å ™“µ‘ π‘ ¬¡·≈–‡ √’ π‘ ¬¡ ‡ªπ®— ¥„Àâ ¡’ °“√‡≈◊ Õ°µ—È ß ¡“™‘ ° ¿“‡∑»∫“≈∑—Ë « ª√–‡∑»‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ÒÚ ‡¡…“¬π §.». Ò˘ÛÒ º≈¢Õß°“√ ‡≈◊ Õ°µ—È ßª√“°Ø«à “ æ«° “∏“√≥√— ∞π‘ ¬¡ æ«° — ߧ¡π‘ ¬¡·≈– æ√√§°“√‡¡◊ Õßµà “ßÊ ∑’Ë ¡’ π‚¬∫“¬µà յ⠓π√–∫Õ∫°…— µ√‘ ¬å ‰¥â √— ∫§–·ππ‡ ’ ¬ß‡≈◊ Õ°µ—È ß‡ªì π®”π«π¡“° °Õª√°— ∫ªí ≠À“ ∑“ߥ⠓π‡»√…∞°‘ ®∑’Ë ∑«’ §«“¡√ÿ π·√ߢ÷È π„π¢≥–π—È π æ√–‡®â “ Bourbon Bourbon