สำนักราชบัณฑิตยสภา

246 ( French Revolution 1789 )* æ√–Õß§å ‰¥â ∂Ÿ °æ«°ªØ‘ «— µ‘ °≈à “«À“«à “‡ªì πºŸâ ∑√¬»µà Õª√–‡∑»·≈–∑√ß∂Ÿ °µ— ¥ ‘ πª≈ß æ√–™π¡å ¥â «¬‡§√◊Ë Õß°‘ ‚¬µ’ π„π §.». Ò˜˘Û à «π‡®â “™“¬ À≈ÿ ¬ å æ√–√“™‚Õ√ ´÷Ë ß∑√߇ªì πÕߧå √— ™∑“¬“∑°Á ∑√ßÀ“¬ “∫ Ÿ ≠„π §.». Ò˜˘ı (‡¡◊Ë Õ¡’ °“√øóô πøŸ √–∫Õ∫°…— µ√‘ ¬å Õ’ ° „π¿“¬À≈— ß ‰¥â ‡©≈‘ ¡æ√–‡°’ ¬√µ‘ ¬»‡®â “™“¬À≈ÿ ¬ å ¢÷È π‡ªì π æ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë Ò˜ ‚¥¬æ√–Õß§å ¡‘ ‰¥â ‡ ¥Á ®¢÷È π§√Õß√“™- ¡∫— µ‘ Ω√—Ë ß‡» ) „π §.». Ò¯Ù Ω√—Ë ß‡» ‰¥â À«π°≈— ∫‰ªª°§√Õß „π√–∫Õ∫°…— µ√‘ ¬å Õ’ ° ‚¥¬ ¿“ Ÿ ߉¥â ¡Õ∫µ”·Àπà ß®— °√æ√√¥‘ ·°à π“¬æ≈ π‚ª‡≈’ ¬π ‚∫𓪓√å µ ( Napoleon Bona- parte )* ®— °√æ√√¥‘ π‚ª‡≈’ ¬π∑’Ë Ò ∑√ß¡’ π‚¬∫“¬¢¬“¬Õ‘ ∑∏‘ æ≈ ·≈–Õ”π“®¢ÕßΩ√—Ë ß‡» ‰ª¬— ßπ“π“ª√–‡∑»„π¬ÿ ‚√ª®π°à Õ „Àâ ‡°‘ ¥ ߧ√“¡π‚ª‡≈’ ¬π ( NapoleonicWars )* „π∑’Ë ÿ ¥ æ√–Õß§å °Á ‡ªì πΩÉ “¬ª√“™— ¬„π ߧ√“¡·≈–∂Ÿ °ΩÉ “¬æ— π∏¡‘ µ√ ‡π√‡∑»„Àâ ‰ªª°§√Õ߇°“–‡Õ≈∫“ ∑’Ë ª√–™ÿ ¡„À≠à ·Àà ß ‡«’ ¬ππ“ ( Congress of Vienna §.». Ò¯ÒÙ-Ò¯Òı )* ‰¥â µ°≈ßøóô πøŸ √“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ߢ÷È πª°§√ÕßΩ√—Ë ß‡» Õ’ °‚¥¬¡’ æ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë Ò¯ ( Louis XVIII §.». Ò¯Òı- Ò¯ÚÙ )* æ√–Õπÿ ™“Õß§å ‚µ¢Õßæ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë Òˆ ‡ ¥Á ® ¢÷È πª°§√Õߪ√–‡∑» Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ °“√ ◊ ∫√“™∫— ≈≈— ß°å ¢Õß æ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë Ò¯ ®”µâ Õ߬ÿ µ‘ „π√–¬–‡«≈“Õ— π —È π‡¡◊Ë Õ®— °√- æ√√¥‘ π‚ª‡≈’ ¬π‡ ¥Á ®Àπ’ ÕÕ°®“°‡°“–‡Õ≈∫“·≈–‰¥â √— ∫°“√ µâ Õπ√— ∫®“°ª√–™“™π„Àâ ª°§√ÕßΩ√—Ë ß‡» Õ’ °§√—È ß„π∞“π– ®— °√æ√√¥‘ æ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë Ò¯ ∑√ß°≈— ∫¡“ª°§√ÕßΩ√—Ë ß‡» µà Õ¿“¬À≈— ß∑’Ë ®— °√æ√√¥‘ π‚ª‡≈’ ¬π∑’Ë Ò ∑√ßæà “¬·æâ °Õß∑— æ ΩÉ “¬æ— π∏¡‘ µ√„π ¬ÿ ∑∏°“√∑’Ë ‡¡◊ Õß«Õ‡µÕ√å ≈Ÿ ( Battle of Waterloo )* ·≈–∂Ÿ ° à ßµ— «‰ª§«∫§ÿ ¡∑’Ë ‡°“–‡´πµå ‡Œ‡≈π“ (St. Helena) æ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë Ò¯ ∑√ߧ√Õß√“™ ¡∫— µ‘ ‡ªì 𠇫≈“ ˘ ªï ·≈– «√√§µ„π §.». Ò¯ÚÙ ‡§“πµå ·Àà ßÕ“√å µ— « (Count of Artois) æ√–Õπÿ ™“√à «¡æ√–Õÿ ∑√‰¥â ‡ ¥Á ®¢÷È π§√Õß √“™ ¡∫— µ‘ ‡ªì π æ√–‡®â “™“√å ≈∑’Ë Ò ( Charles X §.». Ò¯ÚÙ-Ò¯Û )* æ√–‡®â “™“√å ≈∑’Ë Ò ∑√߇ªì πºŸâ π”¢Õßæ«°Õ— ≈µ√“ À√◊ Õæ«°°…— µ√‘ ¬å π‘ ¬¡À— «√ÿ π·√ß (ultra royalists) ·≈–∑√ß ¡’ π‚¬∫“¬∑’Ë ®–π”Ω√—Ë ß‡» °≈— ∫‰ª Ÿà ¿“æ°à Õπ°“√ªØ‘ «— µ‘ „π∑’Ë ÿ ¥ ª√–™“™π‰¥â √«¡æ≈— ß°— πµà յ⠓π°“√„™â æ√–√“™Õ”π“® ‡¥Á ¥¢“¥¢Õßæ√–Õß§å ®π‡°‘ ¥ °“√ªØ‘ «— µ‘ ‡¥◊ Õπ°√°Æ“§¡ ( July Revolution )* ¢÷È π„π §.». Ò¯Û ·≈–¡’ º≈„Àâ æ√–Õß§å µâ Õß ≈–√“™ ¡∫— µ‘ ·≈–‡ ¥Á ®≈’È ¿— ¬ÕÕ°πÕ°ª√–‡∑» À≈— ß®“°π—È π ¥ÿä °·Àà ßÕÕ√å ‡≈ÕÕß (Duke of Orl é ans) ·Àà ß√“™- °ÿ ≈ÕÕ√å ‡≈ÕÕß´÷Ë ß‡ªì πæ√–≠“µ‘ ¢Õß√“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß ‚¥¬ ∫√√æ∫ÿ √ÿ … ◊ ∫‡™◊È Õ “¬¡“®“°‡®â “™“¬øî ≈‘ ª (Philip) æ√–Õπÿ ™“ „πæ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å ∑’Ë ÒÙ °Á ‰¥â √— ∫Õ— ≠‡™‘ ≠„Àâ ¢÷È π§√Õß√“™ ¡∫— µ‘ ‡ªì π æ√–‡®â “À≈ÿ ¬ å øî ≈‘ ª ( Louis Philippe §.». Ò¯Û- Ò¯Ù¯ )* ¥— ßπ—È π æ√–‡®â “™“√å ≈∑’Ë Ò ®÷ ß∑√߇ªì π°…— µ√‘ ¬å ·Àà ß √“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ßÕߧå ∑’Ë ˜·≈–‡ªì πÕߧå ÿ ¥∑â “¬∑’Ë ª°§√ÕßΩ√—Ë ß‡» ¿“¬À≈— ßΩ√—Ë ß‡» ª√“™— ¬„π ߧ√“¡Ω√—Ë ß‡» -ª√— ‡´’ ¬ ( Franco-Prussian War §.». Ò¯˜-Ò¯˜Ò )* ·≈– °“√≈à ¡ ≈“¬¢Õß ®— °√«√√¥‘ Ω√—Ë ß‡» ∑’Ë Ú ( Second Empire of France §.». Ò¯ıÚ-Ò¯˜ )* æ«°∑’Ë π— ∫ πÿ πºŸâ ¡’ ‘ ∑∏‘ Õ— π™Õ∫∏√√¡„π°“√ ◊ ∫ — 𵵑 «ß»å ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õßµ“¡°ÆÀ¡“¬∑’Ë ‡√’ ¬°µ— «‡Õß«à “°≈ÿà ¡‡≈®‘ µ‘ ¡‘ µå (legitimist) ·≈–æ«° °…— µ√‘ ¬å π‘ ¬¡‰¥â 欓¬“¡øóô πøŸ √–∫Õ∫°…— µ√‘ ¬å Õ’ °§√—È ß °≈ÿà ¡ ¥— ß°≈à “«‰¥â µ°≈ß∑’Ë ®–π”√“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß¡“ª°§√ÕßΩ√—Ë ß‡» Õ’ ° ·≈– π— ∫ πÿ π„Àâ ‡§“πå ·Àà ß™Õß∫Õ√å (Count of Chambord) æ√–√“™π— ¥¥“„πæ√–‡®â “™“√å ≈∑’Ë Ò ·≈–‡ªì π‚Õ√ ¢Õߥÿä ° ·Àà ß·∫√å √’ (Duke of Berry) ´÷Ë ß∂Ÿ °≈Õ∫ª≈ßæ√–™π¡å „π §.». Ò¯Ú ¢÷È π‡ªì π°…— µ√‘ ¬å ¢ÕßΩ√—Ë ß‡» (‡§“πµå ·Àà ß™Õß∫Õ√å ª√– Ÿ µ‘ ¿“¬À≈— ßæ√–∫‘ ¥“ ‘È πæ√–™π¡å ·≈â «) ·µà ‡§“πµå ·Àà ß ™Õß∫Õ√å ªØ‘ ‡ ∏∑’Ë ®– ◊ ∫√“™ ¡∫— µ‘ ®π°«à “Ω√—Ë ß‡» ®–¬°‡≈‘ ° ∏ß™“µ‘ “¡ ’ ∑’Ë ‡ªì π — ≠≈— °…≥å ¢Õß°“√ªØ‘ «— µ‘ Ω√—Ë ß‡» ´÷Ë ß„™â °— π¡“µ—È ß·µà §.». Ò˜¯˘ ·≈–„Àâ „™â ∏ß ’ ¢“«¢Õß√“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß·∑π ‡ß◊Ë Õπ‰¢¥— ß°≈à “«π’È ´÷Ë ß‰¡à ‡ªì π∑’Ë ¬Õ¡√— ∫°— π‚¥¬ ∑—Ë «‰ª®÷ ßªî ¥‚Õ°“ „Àâ √“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß°≈— ∫¡“¡’ Õ”π“®Õ’ ° ·≈–𔉪 Ÿà °“√ ‘È π ÿ ¥¢Õß√–∫Õ∫°…— µ√‘ ¬å „πΩ√—Ë ß‡» Õ’ °∑—È ß °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥°“√®— ¥µ—È ß “∏“√≥√— ∞Ω√—Ë ß‡» ∑’Ë Û (Third French Republic) Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ ·¡â ‡§“πµå ·Àà ß™Õß∫Õ√å ®–‰¡à ‰¥â ¢÷È π §√Õß√“™∫— ≈≈— ß°å Ω√—Ë ß‡» ·µà æ«°‡≈®‘ µ‘ ¡‘ µå ·≈–æ«°°…— µ√‘ ¬å π‘ ¬¡°Á ∂«“¬æ√–π“¡„Àâ «à “æ√–‡®â “‡Œπ√’ ∑’Ë ı (Henry V) µà Õ ¡“ ‡¡◊Ë Õ‡§“πµå ·Àà ß™Õß∫Õ√å ‘È πæ√–™π¡å ≈ß„π §.». Ò¯¯Û ‚¥¬ª√“»®“°√— ™∑“¬“∑ √“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß “¬Ω√—Ë ß‡» ®÷ ß ‘È π ÿ ¥≈ߥ⠫¬ °≈ÿà ¡ºŸâ π— ∫ πÿ π‰¥â À— π‰ª‡≈◊ Õ°ºŸâ π”¢Õß√“™«ß»å Bourbon Bourbon