สำนักราชบัณฑิตยสภา

236 (Bosnian Crisis) §.». Ò˘¯ ‡æ√“–∑—È ß√— ‡´’ ¬·≈–‡´Õ√å ‡∫’ ¬µà Õµâ “π¡“°·≈–‡´Õ√å ‡∫’ ¬‡√’ ¬°√â Õß„Àâ ÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ §◊ 𥑠π·¥π¥— ß°≈à “«·°à ‡´Õ√å ‡∫’ ¬ ‡¬Õ√¡π’ ´÷Ë ß‡ªì πæ— π∏¡‘ µ√ ¢ÕßÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ ®÷ ߪ√–°“» π— ∫ πÿ π°“√¬÷ ¥§√Õß ∫Õ ‡π’ ¬·≈–‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“·≈–æ√â Õ¡®–„™â °”≈— ß∑À“√µ— ¥ ‘ π „π°√≥’ ∑’Ë ‡´Õ√å ‡∫’ ¬¬— ߧ߬◊ π¬— π¢â Õ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ §◊ 𥑠π·¥π √— ‡´’ ¬´÷Ë ß π— ∫ πÿ π‡´Õ√å ‡∫’ ¬·≈–‰¡à æ√â Õ¡∑’Ë ®–°à Õ ß§√“¡ °— ∫‡¬Õ√¡π’ ·≈–ÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ ®÷ ߬ա‡ªî ¥°“√‡®√®“≈— ∫ °— ∫‡¬Õ√¡π’ „π‡¥◊ Õπ¡’ π“§¡ §.». Ò˘˘ ·≈–¬Õ¡√— ∫√Õß °“√ºπ«°∫Õ ‡π’ ¬·≈–‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“¢ÕßÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ à «πÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ °Á ®–¬Õ¡„Àâ √— ‡´’ ¬„™â πà “ππÈ ”„π ™à Õß·§∫∫Õ æÕ√— ( Bosporus )* ·≈– ¥“√å ¥–‡π≈ å ( Dardanelles )* ‰¥â ·¡â «‘ °ƒµ°“√≥å ∫Õ ‡π’ ¬®–¬ÿ µ‘ ≈ß ‚¥¬ª√“»®“° ߧ√“¡·µà °Á √⠓ߧ«“¡√â “«©“π¢÷È π√–À«à “ß ‡´Õ√å ‡∫’ ¬°— ∫ÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ ·≈–°à Õ§«“¡¢ÿà π‡§◊ Õß „Àâ ·°à √— ‡´’ ¬ æ«°‡´‘ √å ∫„π∫Õ ‡π’ ¬µà Õ¡“®÷ ߇§≈◊Ë Õπ‰À«µà Õµâ “π °“√ª°§√ÕߢÕßÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ „π‡¥◊ Õπ¡‘ ∂ÿ π“¬π §.». Ò˘ÒÙ °— ø√‘ ‚≈ ª√‘ π´‘ ª (Gavrilo Princip) π— °»÷ °…“ ™“«‡´‘ √å ∫™“µ‘ π‘ ¬¡´÷Ë ß‡™◊Ë Õ°— π«à “‰¥â √— ∫°“√ π— ∫ πÿ π®“°Õß§å °√ ·∫≈Á °·Œπ¥å (Black Hand) „π‡´Õ√å ‡∫’ ¬‰¥â ≈Õ∫ª≈ß æ√–™π¡å Õ“√å ™¥ÿä °ø√“π´‘ ‡øÕ√å ¥‘ π“π¥å ·≈–æ√–™“¬“ ¥â «¬°“√ “¥°√– ÿ π„ à √∂æ√–∑’Ë π—Ë ß¢≥–‡ ¥Á ®ª√–æ“ ‡¡◊ Õß ´“√“‡¬‚«‡æ◊Ë Õ‡ªì π°“√·°â ·§â π„π°“√‡¢â “¬÷ ¥§√Õß∫Õ ‡π’ ¬ ·≈–‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“¢ÕßÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ „π §.». Ò˘¯ ‡Àµÿ °“√≥å §√—È ßπ’È ‰¥â ‡ªì π™π«π𔉪 Ÿà ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò §«“¡ª√“™— ¬¢ÕßÕÕ ‡µ√’ ¬-Œ— ß°“√’ „π ߧ√“¡‚≈° §√—È ß∑’Ë Ò ∑”„Àâ ∫Õ ‡π’ ¬·≈–‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“·¬°µ— «ÕÕ°®“° ®— °√«√√¥‘ ·≈–‡¢â “√«¡°— ∫‡´Õ√å ‡∫’ ¬·≈–™π™“µ‘ ≈“øÕ◊Ë πÊ ∂“ªπ“√“™Õ“≥“®— °√·Àà ß™“«‡´‘ √å ∫ ‚§√·Õµ·≈– ‚≈«’ ‡π’ ¬ ¢÷È π‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ù ∏— 𫓧¡ §.». Ò˘Ò¯ ‚¥¬¡’ æ√–‡®â “ Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ∑’Ë Ò ( Alexander I )* ·Àà ß√“™«ß»å §“√“ ®Õ√å ‡®«‘ ™ (Karageorgevic) ‡ªì πª√–¡ÿ ¢ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ªí ≠À“§«“¡¢— ¥·¬â ß∑“ß°“√‡¡◊ Õß¿“¬„π‚¥¬‡©æ“–√–À«à “ß ™“«‡´‘ √å ∫°— ∫™“«‚§√·Õµ ∑”„Àâ æ√–‡®â “Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ∑’Ë Ò ∑√ß·°â ‰¢ªí ≠À“°“√‡¡◊ Õß∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π¥â «¬°“√¬°‡≈‘ °√— ∞∏√√¡πŸ ≠ ·≈–¬ÿ ∫ ¿“·≈–∑√ß∫√‘ À“√ª√–‡∑»¥â «¬√–∫Õ∫‡º¥Á ®°“√ µà Õ¡“‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Û µÿ ≈“§¡ §.». Ò˘Ú˘ ∑√߇ª≈’Ë ¬π™◊Ë Õ ª√–‡∑»‡ªì π√“™Õ“≥“®— °√¬Ÿ ‚° ≈“‡«’ ¬´÷Ë ßÀ¡“¬∂÷ ߪ√–‡∑» ¢Õß™“« ≈“ø„µâ √–À«à “ß ß§√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú ‡¡◊Ë Õ¬Ÿ ‚° ≈“‡«’ ¬µ° Õ¬Ÿà „µâ °“√¬÷ ¥§√ÕߢÕ߇¬Õ√¡π’ ™“«‚§√·Õµ‰¥â ©«¬‚Õ°“ ®— ¥µ—È ßª√–‡∑»‡ªì π‡Õ°√“™‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò ‡¡…“¬π §.». Ò˘ÙÒ ·≈–‰¥â ºπ«°∫Õ ‡π’ ¬‡¢â “°— ∫√— ∞‡Õ°√“™·Àà ß‚§√‡Õ‡™’ ¬ ( I ndependent State of Croatia) ¥â «¬ à «π‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“ ∂Ÿ °Õ‘ µ“≈’ ¬÷ ¥§√Õß Õ— π‡µ ª“‡«≈‘ ™ ( Ante Pavelic )* ºŸâ π” ‚§√‡Õ‡™’ ¬¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬ π— ∫ πÿ π°≈ÿà ¡ª√–‡∑»Õ— °…–·≈– ∑” ߧ√“¡≈⠓߇ºà “æ— π∏ÿå æ«°¬‘ « ‡´‘ √å ∫ ·≈–æ«°¬‘ ª´’ ¿“¬„πª√–‡∑» π‚¬∫“¬¥— ß°≈à “«∑”„Àâ ™“«‚§√·ÕµºŸâ √— °™“µ‘ ·≈–™“«‡´‘ √å ∫®”π«π¡“°‡¢â “√à «¡„π°Õß∑— æª≈¥·Õ°·Àà ß™“µ‘ ¢Õ߬Ÿ ‚° ≈“‡«’ ¬ (Yugoslavia Army of National Liberation) ‡æ◊Ë Õµà յ⠓πª√–‡∑»Õ— °…–·≈– ≈— ∑∏‘ ø“ ´‘ µå ( Fascism )* „π‚§√‡Õ‡™’ ¬ À≈— ß ß§√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú ‘È π ÿ ¥≈ß æ√√§ §Õ¡¡‘ «π‘ µå ¬Ÿ ‚° ≈“‡«’ ¬´÷Ë ß¡’ ¬Õ´’ ª ∫√Õ´ À√◊ Õµ’ ‚µ‡ªì πºŸâ π” ‰¥â Õ”π“®∑“ß°“√‡¡◊ Õß·≈–‡ª≈’Ë ¬π√–∫Õ∫°“√ª°§√Õ߇ªì π Àæ— π∏å “∏“√≥√— ∞ — ߧ¡π‘ ¬¡¬Ÿ ‚° ≈“‡«’ ¬ ∫Õ ‡π’ ¬·≈–‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ 𓇪ì π Ò „π ˆ √— ∞∑’Ë √«¡Õ¬Ÿà „π Àæ— π∏å “∏“√≥√— ∞ — ߧ¡π‘ ¬¡¬Ÿ ‚° ≈“‡«’ ¬‚¥¬ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ µ’ ‚µ‡ªì πª√–¡ÿ ¢ ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ µ’ ‚µæ¬“¬“¡·°â ‰¢ªí ≠À“§«“¡¢— ¥·¬â ß ‡√◊Ë Õ߇™◊È Õ™“µ‘ ¿“¬„πª√–‡∑»¥â «¬°“√„Àâ Õ”π“®∫√‘ À“√µπ‡Õß ·°à √— ∞·≈–¡≥±≈Õ‘ √–∑’Ë √«¡Õ¬Ÿà „π Àæ— π∏å “∏“√≥√— ∞Õ¬à “ßæÕ ‡æ’ ¬ß·≈–¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬„Àâ §«“¡‡ªì π∏√√¡·≈– √⠓ߧ«“¡ “¡— §§’ ·°à ™π‡™◊È Õ™“µ‘ µà “ßÊ ¿“¬„πª√–‡∑»Õ¬à “߇¢â ¡·¢Á ß ®√‘ ß®— ß „π∑»«√√… Ò˘ˆ µ’ ‚µ π— ∫ πÿ π™“«¡ÿ ≈‘ ¡„π ∫Õ ‡π’ ¬·≈–‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“„Àâ ¡’ ∫∑∫“∑·≈–Õ”π“®∑“ß °“√‡¡◊ Õ߇æ◊Ë Õ„Àâ ‡ªì πæ≈— ß°— π™π√–À«à “ßæ«°‡´‘ √å ∫°— ∫‚§√·Õµ π‚¬∫“¬¥— ß°≈à “«∑”„Àâ ™“« ≈“ø¡ÿ ≈‘ ¡¡’ ∂“π¿“æ∑“ß °“√‡¡◊ Õß·≈– — ߧ¡‡∑à “‡∑’ ¬¡°— ∫æ«°‡´‘ √å ∫·≈–‚§√·Õµ „π §.». Ò˘˜Ù¡’ °“√·°â ‰¢√— ∞∏√√¡πŸ ≠°”Àπ¥„Àâ ¡’ Õß§å °√∑’Ë ‡ªì π ç§≥–ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ √à «¡°— πé (Collective State Presidency) ‚¥¬„Àâ ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ ®“° “∏“√≥√— ∞∑—È ßÀ° ·≈–¡≥±≈ Õ‘ √–Õ’ ° Ú ¡≥±≈º≈— ¥‡ª≈’Ë ¬π‡«’ ¬π°— π√— ∫µ”·Àπà ß ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ ¢Õߪ√–‡∑»«“√–≈– Ò ªï ¿“¬À≈— ß®“°∑’Ë ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ µ’ ‚µ∂÷ ß·°à °√√¡ („π §.». Ò˘˜Ù ª√–∏“π“- ∏‘ ∫¥’ µ’ ‚µ‰¥â √— ∫·µà ßµ—È ß„Àâ ¥”√ßµ”·Àπà ߪ√–∏“π“∏‘ ∫¥’ µ≈Õ¥ ™’ «‘ µ‡π◊Ë Õß®“°‡ªì πºŸâ æ— ≤π“ª√–‡∑»„Àâ ‡®√‘ ≠°â “«Àπâ “·≈– Bosnia and Herzegovina Bosnia and Herzegovina ´ ´