สำนักราชบัณฑิตยสภา

222 Bonaparte, Napoleon Bonaparte, Napoleon ªí ®®— ¬¢ÕßÕ— ß°ƒ… ·≈–‡æ◊Ë Õ¬÷ ¥§√Õߥ‘ π·¥π„π·Õø√‘ °“‡Àπ◊ Õ ·≈–µ–«— πÕÕ°°≈“ß µà Õ¡“ π‚ª‡≈’ ¬π¡’ §«“¡«‘ µ°°— ß«≈„π ∂“π°“√≥å ∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π„πΩ√—Ë ß‡» √«¡∑—È ß‡°√ß«à “Õ— ß°ƒ…®– ‚®¡µ’ °Õß∑— æΩ√—Ë ß‡» „πÕ’ ¬‘ ªµå ®÷ ß≈–∑‘È ß°Õß∑À“√„πÕ’ ¬‘ ªµå ·≈–‡¥‘ π∑“ß°≈— ∫Ω√—Ë ß‡» „π §.». Ò˜˘˘ ‡æ◊Ë Õ≈â ¡≈â “ß √— ∞∫“≈¢Õߧ≥–°√√¡°“√Õ”π«¬°“√ ‡æ√“–À≈— ß §.». Ò˜˘˜ √— ∞∫“≈™ÿ ¥¥— ß°≈à “«ª√– ∫§«“¡≈â ¡‡À≈«„π°“√ ª°§√Õߪ√–‡∑»·≈–¡’ π‚¬∫“¬‡º¥Á ®°“√ π‚ª‡≈’ ¬π´÷Ë ß¡’ °Õß∑— æ∫°‡ªì π°”≈— ß ”§— ≠®÷ ß°à Õ √— ∞ª√–À“√‡¥◊ Õπ∫√Ÿ ·¡√å ( Coup d û Etat Brumaire )* ¬÷ ¥Õ”π“®°“√ª°§√Õ߉«â ‰¥â ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ˘ 惻®‘ °“¬π §.». Ò˜˘˘ À√◊ Õµ√ß°— ∫«— π∑’Ë Ò¯ ‡¥◊ Õπ∫√Ÿ ·¡√å (Brumaire) µ“¡ ªØ‘ ∑‘ π°“√ªØ‘ «— µ‘ Ω√—Ë ß‡» ( French Revolutionary Calendar )* ·≈–‰¥â √— ∫·µà ß µ—È ß„Àâ ¥”√ßµ”·Àπà ß°ß ÿ ≈§π∑’Ë Ò (First Consul) ª°§√Õß Ω√—Ë ß‡» π‚ª‡≈’ ¬πª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®„π°“√æ— ≤π“ª√–‡∑» À≈“¬ª√–°“√„π√–À«à “ß∑’Ë ¥”√ßµ”·Àπà ß°ß ÿ ≈§π∑’Ë Ò µà Õ¡“ „π §.». Ò¯Ú ®÷ ߉¥â √— ∫·µà ßµ—È ß„Àâ ¥”√ßµ”·Àπà ßπ’È µ≈Õ¥™’ «‘ µ ¥â «¬‡Àµÿ π’È π‚ª‡≈’ ¬π®÷ ߇ªì πºŸâ ¡’ Õ”π“®‡¥Á ¥¢“¥„π°“√ª°§√Õß Ω√—Ë ß‡» √«¡∑—È ß¥‘ π·¥π∑’Ë ‡¢“‰¥â ¡“®“°™— ¬™π–„π ߧ√“¡ „π ¡— ¬°“√ª°§√Õß √–∫∫°ß ÿ ≈ ( Consulate System )* §.». Ò˜˘˘-Ò¯Ù π‚ª‡≈’ ¬πª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®∑—È ß„π¥â “π°“√∫√‘ À“√ª√–‡∑»·≈–„π¥â “π°“√∑À“√ „π¥â “π°“√∫√‘ À“√ ‰¥â „™â √–∫∫√«¡Õ”π“® Ÿà »Ÿ π¬å °≈“ß·≈– ‰¥â ®— ¥°“√ªØ‘ √Ÿ ªª√–‡∑»§√—È ß¬‘Ë ß„À≠à „π¥â “πµà “ßÊ ‡™à π„π ¥â “π°“√§≈— ß ‰¥â ®— ¥µ—È ß∏𓧓√·Àà ߪ√–‡∑»Ω√—Ë ß‡» ·≈– ®— ¥°“√ªØ‘ √Ÿ ª√–∫∫¿“…’ Õ“°√„Àâ ¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ „π¥â “π °“√»“≈ ‰¥â ¡’ °“√®— ¥∑” ª√–¡«≈°ÆÀ¡“¬π‚ª‡≈’ ¬π ( Code Napoleon )* „π¥â “π°“√»÷ °…“ π‚ª‡≈’ ¬π‰¥â ®— ¥„Àâ √–∫∫°“√»÷ °…“√–¥— ∫¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬‡ªì π·∫∫·ºπ‡¥’ ¬«°— πÀ¡¥ §◊ Õ „π §.». Ò¯ˆ ‰¥â ¡’ °“√®— ¥µ—È ß¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬∑’Ë ¡’ ™◊Ë Õ«à “ ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬®— °√«√√¥‘ (Universit é I mp é riale) ´÷Ë ßµà Õ¡“ ‰¥â °≈“¬‡ªì π¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬·Àà ßΩ√—Ë ß‡» (Universit é de France) ·≈–®— ¥√–‡∫’ ¬∫°“√»÷ °…“µ“¡π‚¬∫“¬¥— ß°≈à “« ¢â “ßµâ π πÕ°®“°π—È π¬— ß√◊È Õøóô π°“√„Àâ ‡§√◊Ë Õß√“™Õ‘ √‘ ¬“¿√≥å ·°à ¢â “√“™°“√∑—È ß∑À“√·≈–æ≈‡√◊ ÕπºŸâ ∑”§ÿ ≥ß“¡§«“¡¥’ „Àâ ·°à ª√–‡∑»™“µ‘ §«“¡ ”‡√Á ®∑’Ë ”§— ≠¢Õßπ‚ª‡≈’ ¬π°Á §◊ Õ °“√·°â ‰¢ªí ≠À“∑“ß»“ π“ ‚¥¬ “¡“√∂∑” §«“¡µ°≈ß √–À«à “ß — πµ–ª“ª“°— ∫√— ∞∫“≈ ( Concordat )* À√◊ Õ °ß°Õ√å ¥“ ‰¥â ‡ªì πº≈ ”‡√Á ® ∑”„Àâ §«“¡¢— ¥·¬â ß√–À«à “ß Õ”π“®√— ∞°— ∫ΩÉ “¬»“ π®— °√„πΩ√—Ë ß‡» ¬ÿ µ‘ ≈ß π— ∫‡ªì 𧫓¡ ”‡√Á ®Õ— π¬‘Ë ß„À≠à „π∑“ß°“√‡¡◊ ÕߢÕßπ‚ª‡≈’ ¬π „π¥â “π °“√ ߧ√“¡π‚ª‡≈’ ¬π‰¥â √— ∫™— ¬™π–„π ߧ√“¡ Àæ— π∏¡‘ µ√ §√—È ß∑’Ë Ú (The Second Coalition) ´÷Ë ß‡ªì π ߧ√“¡∑’Ë ÕÕ ‡µ√’ ¬ Õ— ß°ƒ…·≈–√— ‡´’ ¬‰¥â √«¡°”≈— ß°— π‡æ◊Ë Õµà յ⠓πΩ√—Ë ß‡» §«“¡ ”‡√Á ®¥— ß°≈à “«∑”„Àâ ∞“π–¢Õßπ‚ª‡≈’ ¬π ‡¢â ¡·¢Á ß·≈–‡ªì πÕÿ ª √√§µà Õ°“√√◊È Õøóô π √“™«ß»å ∫Ÿ √å ∫ß ( Bourbon )* æ«°π‘ ¬¡°…— µ√‘ ¬å ®÷ ß«“ß·ºπ¶“µ°√√¡ π‚ª‡≈’ ¬π∂÷ ß Ú §√—È ß·µà ‰¡à ”‡√Á ® ‡æ◊Ë Õ à ߇ √‘ ¡∞“π–¢Õß π‚ª‡≈’ ¬π„Àâ ¡—Ë π§ß·≈–‡æ◊Ë Õ°”®— ¥·ºπ°“√¢Õßæ«°π‘ ¬¡ °…— µ√‘ ¬å ∑’Ë ®–≈â ¡≈â “ßπ‚ª‡≈’ ¬π®÷ ß¡’ °“√‡ πÕ„Àâ ¡Õ∫Õ”π“® Ÿ ß ÿ ¥„π°“√ª°§√Õߪ√–‡∑»„Àâ ·°à π‚ª‡≈’ ¬π ¥— ßπ—È π ¿“ Ÿ ß ®÷ ߉¥â ≈ß¡µ‘ ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò¯ 情¿“§¡ §.». Ò¯Ù „Àâ ¡Õ∫ µ”·Àπà ß®— °√æ√√¥‘ ·°à π‚ª‡≈’ ¬π ª√–™“¡µ‘ à «π„À≠à ‡ÀÁ π™Õ∫ °— ∫¡µ‘ π’È ¥— ßπ—È π „π«— π∑’Ë Ú ∏— 𫓧¡ ªï ‡¥’ ¬«°— π ®÷ ß¡’ °“√ ª√–°Õ∫æ‘ ∏’ ¡Õ∫µ”·Àπà ß®— °√æ√√¥‘ „Àâ ·°à π‚ª‡≈’ ¬π „πæ‘ ∏’ π—È π π‚ª‡≈’ ¬π∑”æ‘ ∏’ «¡¡ß°ÿ Æ„Àâ ·°à µπ‡Õß ·≈–‚®‡´øï πºŸâ ‡ªì π ¿√√¬“‚¥¬‰¡à §”π÷ ß∂÷ ߪ√–‡æ≥’ ∑’Ë ‡§¬ªØ‘ ∫— µ‘ °— π¡“ §◊ Õ π‚ª‡≈’ ¬π ‚∫𓪓√å µ