สำนักราชบัณฑิตยสภา

175 Berlin-Baghdad Railway Berlin-Baghdad Railway ‚¥¬¡’ ¢â “À≈«ß∑’Ë π— ∫∂◊ Õ»“ π“§√‘ µå ‡ªì πºŸâ ª°§√Õß à «π ¡“´‘ ‚¥‡π’ ¬µâ ÕßÕ¬Ÿà „µâ Õ”π“®®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π‚¥¬‰¡à ¡’ ‡ß◊Ë Õπ‰¢ ¡Õπ‡µ‡π‚°√ (Montenegro) ‡´Õ√å ‡∫’ ¬ (Serbia) ·≈–‚√¡“‡π’ ¬‰¥â √— ∫°“√√— ∫√Õ߇հ√“™ ‚√¡“‡π’ ¬µâ Õ߬ա¬° ‡´“‡∑‘ √å π‡∫ ´“√“‡∫’ ¬ (Southern Bessarabia) „Àâ √— ‡´’ ¬ ·µà ‰¥â √— ∫·§«â ππÕ√å ‡∑‘ √å π¥Õ∫√Ÿ ®“ (Northern Dobruja) ®“° ∫— ≈·°‡√’ ¬‡ªì π°“√∑¥·∑𠵓¡ π∏‘ — ≠≠“‡∫Õ√å ≈‘ π ÕÕ ‡µ√’ ¬ ‰¥â §√Õ∫§√Õß·§«â π∫Õ ‡π’ ¬-‡ŒÕ√å ‡´‚°«’ π“ (Bosnia- Herzegovina) ·≈–·§«â π´— π®— ° (Sanjak) ¢Õß‚π«‘ ∫“´“√å (Novibazar) Õ— ß°ƒ…‰¥â §√Õ∫§√Õ߇°“–‰´ª√— ¥‘ π·¥π ‡À≈à “π’È §ßÕ¬Ÿà ¿“¬„µâ ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π·µà „ππ“¡ à «π √— ‡´’ ¬‰¥â §√Õ∫§√Õߥ‘ π·¥π¢ÕßÕ“≥“®— °√ÕÕµ‚µ¡— π„π ‡Õ‡™’ ¬·≈–§“∫ ¡ÿ ∑√∫Õ≈¢à “π ∑’Ë ª√–™ÿ ¡‰¥â √— ∫√Õß ‘ ∑∏‘ ¢Õß √— ‡´’ ¬„π°“√§√Õ∫§√Õß·§«â π§Õ‡§´— (Caucasus) ·≈– ‰¥â ®— ¥°“√∑”§«“¡ª√–π’ ª√–πÕ¡√–À«à “ߪ√–‡∑»¡À“Õ”π“® ‰¥â ”‡√Á ®„π∑’Ë ÿ ¥ º≈¢Õß°“√ª√–™ÿ ¡π’È ∑”„Àâ π∏‘ — ≠≠“´“π µ’ ø“π‚π∂Ÿ °¬°‡≈‘ °‰ª „πÕ’ °·ßà Àπ÷Ë ß º≈¢Õß°“√ª√–™ÿ ¡„À≠à ·Àà ߇∫Õ√å ≈‘ π π’È ∑”„Àâ ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π Ÿ ≠ ‘È πÕ”π“®„π¥‘ π·¥π„π¬ÿ ‚√ª ‡°◊ Õ∫∑—È ßÀ¡¥ — ¡æ— π∏¿“æ√–À«à “ß√— ‡´’ ¬°— ∫‡¬Õ√¡π’ °Á ‡ ◊Ë Õ¡≈߇π◊Ë Õß®“°√— ‡´’ ¬‰¡à æÕ„®∑’Ë ∫‘ ¡“√å §≈”‡Õ’ ¬ß‡¢â “¢â “ß ÕÕ ‡µ√’ ¬ ∑”„Àâ ÕÕ ‡µ√’ ¬‰¥â √— ∫ª√–‚¬™πå ¡“°°«à “√— ‡´’ ¬ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ¢â Õµ°≈ß ”§— ≠Ê „π π∏‘ — ≠≠“π—È π°Á ‰¥â „™â µà Õ¡“√à «¡ Û ªï ·¡â „π §.». Ò¯¯ı ®–¡’ °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß ∫⠓ߧ◊ Õ Õ’ ‡∑‘ √å π√Ÿ ¡’ ‡≈’ ¬‰¥â °≈— ∫‡¢â “√«¡°— ∫∫— ≈·°‡√’ ¬Õ’ °§√—È ß °Á µ“¡. ( ¡„® ‰æ‚√®πå ∏’ √–√— ™µå ) Berlin-Baghdad Railway : ∑“ß√∂‰ø‡∫Õ√å ≈‘ π-·∫°·¥¥ ‡∫Õ√å ≈‘ π-·∫°·¥¥µ“¡™◊Ë Õ‡¡◊ ÕßÀ≈«ß¢Õߪ√–‡∑»‡¬Õ√¡π’ ·≈– ‡¡◊ Õß ”§— ≠¢Õß®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π „π‡¥◊ Õπ惻®‘ °“¬π §.». Ò¯˘˘ √— ∞∫“≈¢Õß ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π‰¥â ¡Õ∫ — ¡ª∑“π √â “ß∑“ß√∂‰ø®“° §Õ𬓠(Konya) ´÷Ë ß‡ªì 𥑠π·¥π·∂∫™à Õß·§∫ ∫Õ æÕ√— ( Bosporus )* ‰ª Ÿà Õà “«‡ªÕ√å ‡´’ ¬ (Persian Gulf) „Àâ ·°à ∏𓧓√¥Õ¬∑™å ·Àà ߇¬Õ√¡π’ (The Deutsche Bank) ‡æ◊Ë Õ™à «¬ æ— ≤𓇻√…∞°‘ ®¢Õߥ‘ π·¥πÕ— π°«â “ß„À≠à „π∑’Ë √“∫ Ÿ ßÕ–π“- ‚µ‡≈’ ¬ (Anatolia) ·≈–∫√‘ ‡«≥Àÿ ∫‡¢“·∂∫≈ÿà ¡·¡à πÈ ”‰∑°√‘ - ¬Ÿ ‡ø√∑’ (Tigris-Euphrates) ‚§√ß°“√ √â “ß∑“ß√∂‰ø‡∫Õ√å ≈‘ π-·∫°·¥¥∑’Ë „À≠à ‚µ‡™à ππ’È µâ ÕßÕ“»— ¬‡ß‘ π∑ÿ π®”π«π¡À“»“≈ π“¬∏𓧓√ ‡¬Õ√¡— π®÷ ߇™‘ ≠π“¬∑ÿ πÕ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ‡¢â “√à «¡„𠂧√ß°“√π’È ¥â «¬ „π√–¬–·√° π“¬∑ÿ πÕ— ß°ƒ…µÕ∫ πÕß µà Õ°“√™— °™«π¢Õßπ“¬∑ÿ π‡¬Õ√¡— πÕ¬à “ß°√–µ◊ Õ√◊ Õ√â π √— ∞∫“≈Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ‡Õß°Á · ¥ß∑à “∑’ π— ∫ πÿ π·≈– æ√â Õ¡∑’Ë ®–¥”‡π‘ π°“√∑“ß°“√‡¡◊ Õß„π°“√√à «¡≈ß∑ÿ π √â “ß ∑“ß√∂‰ø ‡æ√“–Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ª√– ß§å ®–¥÷ ߇¬Õ√¡π’ „Àâ √à «¡°— πµà յ⠓π°“√¢¬“¬Õ”π“®¢Õß√— ‡´’ ¬„πµ–«— πÕÕ°„°≈â ·µà µà Õ¡“√— ∞∫“≈Õ— ß°ƒ…µâ Õ߇ª≈’Ë ¬π∑à “∑’ ‡π◊Ë Õß®“°√— ∞∫“≈ ∂Ÿ °Àπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå ·≈–π— °°“√‡¡◊ ÕßÕ— ß°ƒ…‚®¡µ’ Õ¬à “ß√ÿ π·√ß ®πµâ Õ߬°‡≈‘ °°“√ π— ∫ πÿ π „π«— π∑’Ë ÚÒ ‡¡…“¬π §.». Ò˘Û √— ∞∫“≈Õ— ß°ƒ…ª√–°“»«à “‰¡à “¡“√∂„Àâ §”√— ∫ ª√–°— π°“√¥”‡π‘ π°“√µ“¡∑’Ë π“¬∑ÿ πÕ— ß°ƒ…µâ Õß°“√ √— ∞∫“≈Ω√—Ë ß‡» ®÷ ß∑”µ“¡·∫∫√— ∞∫“≈Õ— ß°ƒ…∫â “ß à «π √— ‡´’ ¬π—È πµà յ⠓π‚§√ß°“√π’È ¡“·µà ·√° ‡æ√“–‡ªì π°“√µ— ¥ Àπâ “·ºπ°“√ √â “ß√∂‰ø “¬‡ªÕ√å ‡´’ ¬¢Õß√— ‡´’ ¬ ‡Àµÿ º≈ ”§— ≠Õ’ °ª√–°“√Àπ÷Ë ß∑’Ë ∑”„Àâ √— ∞∫“≈Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ‡ª≈’Ë ¬π∑à “∑’ °Á §◊ Õ¡À“Õ”π“®∑—È ß Õ߇°√ß«à “ °“√ √â “ß∑“ß √∂‰ø “¬¥— ß°≈à “«®–‡ªî ¥‚Õ°“ „Àâ ‡¬Õ√¡π’ “¡“√∂§«∫§ÿ ¡ ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π‰¥â ∑—È ß∑“߇»√…∞°‘ ®·≈–°“√‡¡◊ Õß π‚¬∫“¬¢Õß√— ∞∫“≈Õ— ß°ƒ…·≈–Ω√—Ë ß‡» ¡’ à «π ”§— ≠ ∑’Ë ∑”„Àâ °“√ √â “ß∑“ß√∂‰øµâ ÕßÀ¬ÿ ¥™–ß— °≈ß ´÷Ë ßπÕ°®“° ‡ªì π°“√ Ÿ ≠‡ ’ ¬‚Õ°“ „π°“√≈ß∑ÿ π√à «¡°— π∑’Ë ‡ªì πª√–‚¬™πå ·≈â « ¬— ß∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡√Ÿâ ÷ °‡ªì πªØ‘ ªí °…å µà Õ°— π√–À«à “ß ª√–‡∑»¡À“Õ”π“®‡æ‘Ë ¡¢÷È π¥â «¬ ∑“ßΩÉ “¬‡¬Õ√¡π’ ‡Õß°Á πà “®– ∑“ß√∂‰ø‡∫Õ√å ≈‘ π-·∫°·¥¥‡ªì π∑“ß√∂‰ø∑’Ë ΩÉ “¬ ‡¬Õ√¡π’ ‰¥â ≈ß∑ÿ π √â “ß„π¥‘ π·¥π¢Õß ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— π ( Ottoman Empire )* ®÷ ߇√’ ¬°™◊Ë Õ∑“ß√∂‰øπ’È «à “ ∑“ß√∂‰ø 03. ‡ π◊ ÈÕ 107-181 29/9/04, 2:28 PM 175