สำนักราชบัณฑิตยสภา

132 „π¥â “π‡»√…∞°‘ ®‰¥â ¡’ °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß®“°√— ∞‡°…µ√°√√¡ ‡ªì π√— ∞æ“≥‘ ™¬°√√¡ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥¡’ ™π™—È π·≈–¡’ °“√ª°§√Õß ·∫∫π§√Õ‘ √–¡“°¢÷È π √— ∞∫Õ≈µ‘ °¥— ß°≈à “«®÷ ߇®√‘ ≠¡—Ë ß§—Ë ß ¢÷È πÕ¬à “ß√«¥‡√Á « ·≈–√— ∫«— ≤π∏√√¡§«“¡§‘ ¥ ¡— ¬„À¡à ¢Õß ™π™—È π°≈“ßµ–«— πµ°‰«â ¡“° √«¡∑—È ß‰¥â ¬Õ¡√— ∫π— ∫∂◊ Õ§√‘ µå »“ π“π‘ °“¬≈Ÿ ‡∑Õ√å µ“¡·∫∫Õ¬à “ß™π™“«‡¬Õ√¡— π∑“ßµÕπ ‡Àπ◊ ե⠫¬ ®“°°“√∑’Ë ≈‘ ‚«‡π’ ¬ ‡Õ ‚µ‡π’ ¬ ·≈–§Ÿ √å ·≈π¥å ‡®√‘ ≠°â “«Àπâ “Õ¬à “ß√«¥‡√Á «∑”„Àâ ‡ªì π∑’Ë À¡“¬ªÕߢÕß√— ∞ ‡æ◊Ë Õπ∫â “π∑“ßµ–«— πÕÕ°§◊ Õ√— ‡´’ ¬„π√— ™ ¡— ¬¢Õß´“√å Õ’ «“π∑’Ë Ù À√◊ Õ Õ’ «“πºŸâ ‚À¥√â “¬ ( I van I V - I van the Terrible §.». ÒıÙ˜-Òı¯Ù) æ√–Õß§å ‰¥â à ß°”≈— ß°Õß∑— æ∫ÿ °‚®¡µ’ √— ∞ ∑—È ß “¡À≈“¬§√—È ß ∑”„Àâ ºŸâ ª°§√Õß√— ∞‡À≈à “π—È πµâ Õߢէ«“¡ ™à «¬‡À≈◊ Õ®“°°…— µ√‘ ¬å «’ ‡¥π·≈–‚ª·≈π¥å -≈‘ ∑— «‡π’ ¬ „π™à «ß ª≈“¬»µ«√√…∑’Ë Òˆ ‡Õ ‚µ‡π’ ¬´÷Ë ß¡’ ‡√«— ≈ (Reval) ‡ªì ππ§√À≈«ß µâ Õßµ°Õ¬Ÿà ¿“¬„µâ °“√ª°§√ÕߢÕß «’ ‡¥π ·≈–≈‘ ‚«‡π’ ¬´÷Ë ß¡’ ‡¡◊ Õß√‘ °“‡ªì ππ§√À≈«ßµâ Õß°≈“¬‡ªì π à «π Àπ÷Ë ß¢Õß≈‘ ∑— «‡π’ ¬ à «π§Ÿ √å ·≈π¥å °Á °≈“¬‡ªì π√— ∞„πª°§√Õß ¢Õß‚ª·≈π¥å Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ √— ∞∑—È ß “¡¬— ߧß√— °…“√Ÿ ª·∫∫ °“√ª°§√Õßæ◊È π∞“π °ÆÀ¡“¬ ¿“…“ ·≈–¢π∫∏√√¡‡π’ ¬¡ ª√–‡æ≥’ ·∫∫‡¬Õ√¡— π‰«â ‰¥â „π™à «ßµâ π§√‘ µå »µ«√√…∑’Ë Ò˜ ‰¥â ¡’ °“√·¢à ߢ— π°— πÕ¬à “ßµà Õ‡π◊Ë Õß√–À«à “ß «’ ‡¥π°— ∫‚ª·≈π¥å - ≈‘ ∑— «‡π’ ¬‡æ◊Ë Õ·¬à ß™‘ ߥ‘ π·¥π≈‘ ‚«‡π’ ¬ „π §.». ÒˆÚ˘ ≈‘ ‚«‡π’ ¬µ°Õ¬Ÿà ¿“¬„µâ °“√ª°§√ÕߢÕß «’ ‡¥π ·µà ‡¡◊Ë Õ‡°‘ ¥ ߧ√“¡¬ÿ ‚√ª‡Àπ◊ Õ§√—È ß¬‘Ë ß„À≠à (The Great Northern War §.». Ò˜-Ò˜ÚÒ) √–À«à “ß «’ ‡¥π°— ∫√— ‡´’ ¬ ´“√å ªï ‡µÕ√å ¡À“√“™ (Peter The Great §.». Òˆ¯Ú-Ò˜Úı) ·Àà ß√— ‡´’ ¬¡’ ™— ¬™π–·≈– “¡“√∂ºπ«°¥‘ π·¥π‡Õ ‚µ‡π’ ¬ ·≈–≈‘ ‚«‡π’ ¬‰«â ‰¥â ∑”„Àâ √— ‡´’ ¬ “¡“√∂ ç‡ªî ¥Àπâ “µà “ßé ÕÕ° Ÿà ∑–‡≈‰¥â ”‡√Á ®‡ªì π§√—È ß·√° ·≈–‡¡◊Ë Õª√–‡∑»¡À“Õ”π“® ¬ÿ ‚√ªµ–«— πÕÕ°‰¥â ¡’ °“√·∫à ß·¬°‚ª·≈π¥å ¢÷È π‡ªì π§√—È ß∑’Ë Û „π §.». Ò˜˘ı ¥‘ π·¥π∑’Ë ‡√’ ¬°«à “§Ÿ √å ·≈π¥å ´÷Ë ßÕ¬Ÿà ¿“¬„µâ Õ“≥— µ‘ ¢Õß‚ª·≈π¥å °Á ‰¥â ∂Ÿ °°”Àπ¥„Àâ ‡¢â “√«¡‡ªì π à «πÀπ÷Ë ß¢Õß ®— °√«√√¥‘ √— ‡´’ ¬ ®÷ ß∑”„Àâ √— ∞∫Õ≈µ‘ °∑—È ßÀ¡¥µ°Õ¬Ÿà ¿“¬„µâ °“√ª°§√ÕߢÕß√— ‡´’ ¬ „π§√‘ µå »µ«√√…∑’Ë Ò˘ √— ∞∫Õ≈µ‘ °°Á ‰¥â √— ∫Õ‘ ∑∏‘ æ≈ ®“° °“√ªØ‘ «— µ‘ Õÿ µ “À°√√¡ ( Industrial Revolution )* ·≈– °“√ªØ‘ «— µ‘ Ω√—Ë ß‡» ( French Revolution )* — ߧ¡ ‡°…µ√°√√¡®÷ ߧà Õ¬ Ê ‡ª≈’Ë ¬π ¿“懪ì π — ß§¡Õÿ µ “À°√√¡ ‚¥¬™π™—È π°≈“߇¢â “¡“¡’ ∫∑∫“∑‡ªì πºŸâ π”∑“ß — ߧ¡ ‡»√…∞°‘ ® ·≈–∑“ߧ«“¡§‘ ¥ ¡— ¬„À¡à ¡“°¢÷È π ™π™—È π Ÿ ß·≈–™π™—È π°≈“ß „π‡Õ ‚µ‡π’ ¬ ≈— µ‡«’ ¬ ·≈–≈‘ ∑— «‡π’ ¬‰¥â √— ∫°“√»÷ °…“√–¥— ∫ ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬‡æ‘Ë ¡¡“°¢÷È π ‡π◊Ë Õß®“°¡’ °“√µ—È ß¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ ¢÷È πÀ≈“¬·Àà ß ∫“ß·Àà ß Õπ‡ªì π¿“…“‡¬Õ√¡— π‡™à π∑’Ë ‡¡◊ Õß ¥Õ√å æ— µ (Dorpat) À√◊ Õ µ“√å µŸ (Tartu) „π‡Õ ‚µ‡π’ ¬ ·≈– ∫“ß·Àà ß°Á Õπ‡ªì π¿“…“‚ª≈‡™à π∑’Ë ‡¡◊ Õß«‘ ≈π“ (Vilna) À√◊ Õ «‘ ≈π’ Õÿ (Vilnius) „π≈‘ ∑— «‡π’ ¬ ‡ªì πµâ π æ«°∑’Ë ‰¥â √— ∫°“√ »÷ °…“√ÿà π„À¡à π’È ®–¡’ §«“¡§‘ ¥°â “«Àπâ “ ·µà ¢≥–‡¥’ ¬«°— π°Á ¡’ §«“¡√— °·≈–ºŸ °æ— πµà Õ·ºà 𥑠π·¡à Õ¬à “ß·π∫·πà π ∑”„Àâ ‡°‘ ¥ ®‘ µ ”π÷ °∑“ß™“µ‘ π‘ ¬¡√ÿ π·√ß ®÷ ߇°‘ ¥°“√‡º™‘ ≠Àπâ “¢÷È π∫à Õ¬ §√—È ß√–À«à “ß°≈ÿà ¡™“µ‘ π‘ ¬¡¢Õß√— ∞∫Õ≈µ‘ °°— ∫°≈ÿà ¡™π™—È π ª°§√Õß™“«√— ‡´’ ¬∑’Ë æ¬“¬“¡®–„™â π‚¬∫“¬∑”„Àâ √— ∞∫Õ≈µ‘ ° ‡ ªì π√— ‡´’ ¬„Àâ ¡“°∑’Ë ÿ ¥‡∑à “∑’Ë ®–¡“°‰¥â µ—È ß·µà ´“√å Õ–‡≈Á °´“π‡¥Õ√å ∑’Ë Ú ( Alexander II §.». Ò¯ıı- Ò¯¯Ò )* ∂Ÿ °≈Õ∫ª≈ßæ√–™π¡å „π §.». Ò¯¯Ò √— ∞∫“≈ √— ‡´’ ¬°Á ‰¥â „™â π‚¬∫“¬‡¢â ¡ß«¥¬‘Ë ß¢÷È π„π°“√®— ¥°“√»÷ °…“ °“√√— °…“°ÆÀ¡“¬·≈–°“√∫√‘ À“√·«à 𷧫â πµà “ßÊ „π ª°§√ÕߢÕßµπ ·≈–¢≥–‡¥’ ¬«°— π°Á „™â §«“¡æ¬“¬“¡∑’Ë ®– ∑”≈“¬∞“πæ«°™“µ‘ π‘ ¬¡¥â «¬«‘ ∏’ °“√µà “ßÊ ‡ªì πµâ π«à “¡’ °“√‚¬°¬â “¬ — ∫‡ª≈’Ë ¬π¢â “√“™°“√∑â Õß∂‘Ë π„π√–¥— ∫µà “ßÊ „Àâ ÕÕ°®“°æ◊È π∑’Ë ‚¥¬„Àâ ‡¢â “¡“Õ¬Ÿà ∑’Ë à «π°≈“ßÀ√◊ Õ„πæ◊È π∑’Ë à «πÕ◊Ë πÊ ¢Õß√— ‡´’ ¬ ·≈–„™â π‚¬∫“¬ √⠓ߧ«“¡‡®√‘ ≠„π ∑â Õß∂‘Ë π‡æ◊Ë Õ„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡®ß√— °¿— °¥’ µà Õ√— ∞∫“≈°≈“ß ´÷Ë ß¡’ º≈ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥¢∫«π°“√‡√à ß√— ¥æ— ≤π“√— ∞∫Õ≈µ‘ °∑—È ß “¡„Àâ ‡ªì π √— ∞Õÿ µ “À°√√¡√–À«à “ߪ≈“¬§√‘ µå »µ«√√…∑’Ë Ò˘ ®π∂÷ ß ß§√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ( First World War )* ¡’ °“√ √â “ß∑“ß√∂‰ø®“°‡¡◊ Õß∑à “√‘ ¡Ωíò ß∑–‡≈∫Õ≈µ‘ °‡¢â “ Ÿà „®°≈“ß ª√–‡∑»√— ‡´’ ¬ °√ÿ ß√‘ °“°≈“¬‡ªì π‡¡◊ ÕßÕÿ µ “À°√√¡ ·≈– ∑à “‡√◊ Õ¢π“¥„À≠à ¢Õß‚≈° ª√–™“°√‰¥â ‡æ‘Ë ¡®”π«π®“° Ú˘, §π„π §.». Ò˘ ‡ªì π ıÛ, §π„π §.». Ò˘ÒÙ πÕ°®“°π—È π ¬— ß¡’ ‡¡◊ Õß∑“≈≈‘ ππå (Tallinn) ·≈– π“√å «“ (Narva) ‡ªì π»Ÿ π¬å °≈“ß Õÿ µ “À°√√¡∑’Ë ¡’ §«“¡ ”§— ≠¢Õ߬ÿ ‚√ªÕ’ °¥â «¬ ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ·≈–°“√ªØ‘ «— µ‘ √— ‡´’ ¬„π §.». Ò˘Ò˜ ∑”„Àâ ¢∫«π°“√æ— ≤π“√— ∞∫Õ≈µ‘ °„Àâ ‡ªì π√— ∞∑’Ë ‡¢â ¡·¢Á ß Baltic States Baltic States 03. ‡ π◊ ÈÕ 107-181 29/9/04, 2:27 PM 132