สำนักราชบัณฑิตยสภา

85 §«“¡∑— π ¡— ¬‡√Á «¢÷È π ¢≥–‡¥’ ¬«°— π°Á ºà Õπª√𧫓¡‡¢â ¡ß«¥ ∑“ß°“√ª°§√Õß·≈–¥”‡π‘ ππ‚¬∫“¬√≥√ß§å ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ ™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬„πµà “ß·¥π°≈— ∫¡“™à «¬æ— ≤π“ √â “ß™“µ‘ π‚¬∫“¬¥— ß°≈à “«¡’ à «π∑”„Àâ ™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬∑’Ë °√–®— ¥°√–®“¬ πÕ°ª√–‡∑»Õæ¬æ°≈— ∫ª√–‡∑»‡ªì π®”π«π¡“°·≈–æ≈‡¡◊ Õß °Á ‡æ‘Ë ¡®”π«π¡“°¢÷È π¿“¬„π™à «ß‡«≈“Õ— π —È π „π∑»«√√… Ò˘Û ®”π«πæ≈‡¡◊ Õß¡’ ‰¡à ∂÷ ß Ú ≈â “π§π ·µà „π∑»«√√… Ò˘˜ ¡’ ®”π«π‡°◊ Õ∫ Û.ı ≈â “π§π ·≈–®”π«π‡°◊ Õ∫§√÷Ë ß ¡’ Õ“¬ÿ ‡©≈’Ë ¬√–À«à “ß Ú-Úı ªï „π §.». Ò˘ˆı ªí ≠≠“™πÕ“√å ‡¡‡π’ ¬‰¥â °à Õ°“√ ‡§≈◊Ë Õπ‰À«∑“ß — ߧ¡§√—È ß„À≠à ¥â «¬°“√®— ¥™ÿ ¡πÿ ¡‡¥‘ π¢∫«π∑’Ë °√ÿ ߇¬‡√«“π‡√’ ¬°√â Õß„Àâ √— ∞∫“≈®— ¥ß“π√”≈÷ °«“√–§√∫√Õ∫ ı ªï ¢Õß°“√≈⠓߇ºà “æ— π∏ÿå ™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ ·≈–„Àâ ®— ¥ √â “ß Õπÿ √≥å ∂“π ”À√— ∫æ≈‡¡◊ Õß∑’Ë Ÿ ≠‡ ’ ¬™’ «‘ µ„π§√—È ßπ—È π °“√ ™ÿ ¡πÿ ¡§√—È ßπ’È ‰¥â °√–µÿâ 𧫓¡√Ÿâ ÷ °√— °™“µ‘ „Àâ ‡°‘ ¥¢÷È π„πÀ¡Ÿà ª√–™“™π·≈–𔉪 Ÿà °“√√«¡µ— «‡ªì π¢∫«π°“√™“µ‘ π‘ ¬¡µà Õ µâ “π À¿“æ‚´‡«’ ¬µ·≈–π‚¬∫“¬°“√‡ª≈’Ë ¬π∑ÿ °Õ¬à “ß„Àâ ‡ªì π ·∫∫‚´‡«’ ¬µ„π‡«≈“µà Õ¡“ √— ∞∫“≈‡ÀÁ π™Õ∫°— ∫°“√®— ¥ √â “ß Õπÿ “«√’ ¬å ‡æ◊Ë Õ√”≈÷ °‡Àµÿ °“√≥å ‡À’È ¬¡‚À¥∑“ߪ√–«— µ‘ »“ µ√å §√—È ßπ—È π·≈–„Àâ ¡’ °“√®— ¥ß“π©≈ÕßÕ¬à “ß‡ªì π∑“ß°“√¥â «¬ π‚¬∫“¬¥— ß°≈à “«¡’ à «π∑”„Àâ ªí ≠≠“™π„π‡«≈“µà Õ¡“ ‡§≈◊Ë Õπ‰À«ª≈ÿ °®‘ µ ”π÷ °§«“¡√— °™“µ‘ „πÀ¡Ÿà ª√–™“™π¥â «¬°“√ ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ ≈¥§«“¡ ”§— ≠¢Õß¿“…“√— ‡´’ ¬„π — ß§¡≈ß ·¡â ¿“…“Õ“√å ‡¡‡π’ ¬®–‡ªì π¿“…“√“™°“√ ·µà „π°“√ª√–°Õ∫ Õ“™’ æµà “ß Ê °“√√Ÿâ ¿“…“√— ‡´’ ¬®–‡ªì π‡ß◊Ë Õπ‰¢ ”§— ≠¢Õß °“√¡’ ‚Õ°“ ‰¥â ß“π∑” ™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬®÷ ß®”µâ Õß à ß∫ÿ µ√À≈“π ‡¢â “‡√’ ¬π„π‚√߇√’ ¬πÀ√◊ Õ ∂“∫— π∑’Ë ¡’ °“√ Õπ¿“…“√— ‡´’ ¬ ¥— ßπ—È π ‡¡◊Ë Õæ√√§§Õ¡¡‘ «π‘ µå Õ“√å ‡¡‡π’ ¬‡ πÕ„Àâ ¬°‡≈‘ ° ¿“…“Õ“√å ‡¡‡π’ ¬‡ªì π¿“…“√“™°“√‚¥¬„Àâ „™â ¿“…“√— ‡´’ ¬·∑π ªí ≠≠“™π®÷ ß™ÿ ¡πÿ ¡µà յ⠓π·≈–‡§≈◊Ë Õπ‰À«§√—È ß„À≠à „π §.». Ò˘˜¯ ®π√— ∞∫“≈µâ Õß≈â ¡‡≈‘ °·π«§«“¡§‘ ¥¥— ß°≈à “«≈ß „π §.». Ò˘¯ı ‡¡◊Ë Õª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ ¡’ Œ“Õ‘ ≈ °Õ√å - ∫“™Õø ( Mikhail Gorbachev )* ºŸâ π” À¿“æ‚´‡«’ ¬µ ‡√‘Ë ¡π‚¬∫“¬‡ªî ¥-ª√— ∫ (Glasnost-Perestroika) ‡æ◊Ë Õ ªØ‘ √Ÿ ªª√–‡∑»„Àâ ‡ªì πª√–™“∏‘ ª‰µ¬∑ÿ ° Ê ¥â “π ªí ≠≠“™π Õ“√å ‡¡‡π’ ¬‰¥â „™â ‡ß◊Ë Õπ‰¢∑“ß°“√‡¡◊ Õß∑’Ë ºà Õπ§≈“¬≈ߥ— ß°≈à “« ‡§≈◊Ë Õπ‰À«‡√’ ¬°√â Õß„Àâ æ√√§§Õ¡¡‘ «π‘ µå Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ªØ‘ √Ÿ ª °≈‰°°“√∫√‘ À“√¢Õßæ√√§‚¥¬‡©æ“–°“√°”®— ¥ªí ≠À“‡√◊Ë Õß ‘ π∫π·≈–°“√©â Õ√“…Æ√å ∫— ßÀ≈«ß„πÀ¡Ÿà ºŸâ π”æ√√§√–¥— ∫ Ÿ ß ·≈–‡√’ ¬°√â Õß„Àâ ·°â ‰¢ªí ≠À“¡≈æ‘ …·≈–π‘ ‡«»«‘ ∑¬“ Õ¬à “ß‰√ °Á µ“¡ √–À«à “ß §.». Ò˘¯˜ ∂÷ ßµâ π §.». Ò˘¯¯ À— «¢â Õ À≈— °¢Õß°“√ π∑π“·≈–°“√®— ∫°≈ÿà ¡™ÿ ¡πÿ ¡¢Õߪ√–™“™π ∑“ß — ߧ¡ ´÷Ë ßµà Õ¡“æ— ≤𓇪ì π¢∫«π°“√™“µ‘ π‘ ¬¡§◊ Õ°“√ ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ “∏“√≥√— ∞Õ“‡´Õ√å ‰∫®“π§◊ 𥑠π·¥ππ“°Õ√å ‚π- §“√“∫“Œå Ò ·°à Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ „π‡¥◊ Õπ°ÿ ¡¿“æ— π∏å §.». Ò˘¯¯ ª√–™“™π‡°◊ Õ∫ Ò ≈â “π§π™ÿ ¡πÿ ¡„À≠à ∑’Ë °√ÿ ߇¬‡√«“π π— ∫ πÿ π ¢â Õ‡√’ ¬°√â Õß„Àâ π“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå √«¡°— ∫Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ √— ∞∫“≈‚´‡«’ ¬µ à ß°Õß∑À“√¡“§«∫§ÿ ¡ ∂“π°“√≥å „π°√ÿ ß ‡¬‡√«“π·≈–„ππ“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå ´÷Ë ß‡√‘Ë ¡¡’ °“√µà Õ Ÿâ °— π ∫√‘ ‡«≥æ√¡·¥π §«“¡«ÿà 𫓬∑“ß — ߧ¡∑’Ë °à Õµ— «¢÷È π¥— ß°≈à “« ¡’ º≈„Àâ ™“«Õ“‡´Õ√å ‰∫®“π®”π«π‰¡à πâ Õ¬‡√‘Ë ¡Õæ¬æÀπ’ ÕÕ° ®“°π“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå „π™à «ß‡«≈“‰≈à ‡≈’Ë ¬°— π°Á ¡’ ¢à “«≈◊ Õ «à “™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ªØ‘ ∫— µ‘ µà ÕºŸâ Õæ¬æÕ¬à “ß‡≈«√â “¬´÷Ë ß𔉪 Ÿà °“√®≈“®≈µà Õµâ “π™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬∑’Ë ‡¡◊ Õß´ÿ ¡°“µ’ (Sumgati) „πÕ“‡´Õ√å ‰∫®“π„πª≈“¬‡¥◊ Õπ°ÿ ¡¿“æ— π∏å ·≈–¡’ ™“« Õ“√å ‡¡‡π’ ¬‡ ’ ¬™’ «‘ µ Úˆ §π ‡Àµÿ °“√≥å ¥— ß°≈à “« √⠓ߧ«“¡ ‚°√∏·§â πÕ¬à “ß¡“°„Àâ ·°à ™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ ·≈–‡¡◊Ë Õ§≥– ºŸâ ∫√‘ À“√ Ÿ ß ÿ ¥¢Õß√— ∞ ¿“‚´‡«’ ¬µ·Àà ß À¿“æ‚´‡«’ ¬µ (Presidium of the USSR û s Supreme Soviet) ¡’ ¡µ‘ ‰¡à „Àâ π“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå √«¡°— ∫Õ“√å ‡¡‡π’ ¬ °“√µà յ⠓π À¿“æ ‚´‡«’ ¬µ°Á ¢¬“¬µ— «Õ¬à “ß°«â “ߢ«“ß·≈–°“√µà Õ Ÿâ ª–∑–°— π √–À«à “ß™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬°— ∫™“«Õ“√å ‡´Õ√å ‰∫®“π°Á √ÿ π·√ß¡“° ¢÷È π·≈–‡°‘ ¥µà Õ‡π◊Ë Õß√–À«à “ß §.». Ò˘¯˘-Ò˘˘ Armenia, Republic of Armenia, Republic of Ò π“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå ‡ªì π‡¢µª°§√Õßµπ‡Õß (Autonomous Region) „π “∏“√≥√— ∞Õ“‡´Õ√å ‰∫®“π ¡’ ‡π◊È Õ∑’Ë Ù,Ù µ“√“ß°‘ ‚≈‡¡µ√ ª√–™“°√√â Õ¬≈– ˜ˆ ‡ªì π™“«Õ“√å ‡¡‡π’ ¬·≈–∑’Ë ‡À≈◊ Õ‡ªì π™“«Õ“‡´Õ√å ‰∫®“𠇪ì 𥑠π·¥π∑’Ë √«¡Õ¬Ÿà °— ∫Õ“√å ‡¡‡π’ ¬¡“°à Õπ ·≈–Õ¬Ÿà „µâ °“√ª°§√ÕߢÕß ®— °√«√√¥‘ ÕÕµ‚µ¡— πµ—È ß·µà §√‘ µå »µ«√√…∑’Ë ÒÒ „π §.». Ò¯ÒÛ π“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå ∂Ÿ °√«¡‡¢â “°— ∫√— ‡´’ ¬·≈–µà Õ¡“„π‡¥◊ Õπ°√°Æ“§¡ §.». Ò˘ÚÛ √— ∞∫“≈æ√√§§Õ¡¡‘ «π‘ µå ‚´‡«’ ¬µ¡’ ¡µ‘ „Àâ √«¡‡¢â “°— ∫Õ“‡´Õ√å ‰∫®“π °“√‡§≈◊Ë Õπ‰À«‡√’ ¬°√â Õß„Àâ √«¡π“°Õ√å ‚π-§“√“∫“Œå ‡¢â “°— ∫Õ“√å ‡¡‡π’ ¬‡°‘ ¥¢÷È π¡“ ‡ªì π√–¬–Ê π— ∫·µà µâ π §.». Ò˘ı ·≈–√ÿ π·√ß¡“°¢÷È π‡¡◊Ë Õª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ °Õ√å ∫“™Õø‡√‘Ë ¡„™â π‚¬∫“¬‡ªî ¥-ª√— ∫„π §.». Ò˘¯ı ®π°≈“¬‡ªì πªí ≠À“ ”§— ≠∑“ß°“√‡¡◊ Õß√–À«à “ߪ√–‡∑»