สำนักราชบัณฑิตยสภา

63 º≈·∫∫º≈·Àâ ß·µ° √Ÿ ª§à Õπ¢â “ß°≈¡ ‡ â πºà “π »Ÿ π¬å °≈“ߪ√–¡“≥ Û ¡¡. ¡’ °â “π¬Õ¥‡° √‡æ»‡¡’ ¬µ‘ ¥Õ¬Ÿà º≈·°à º‘ «§à Õπ¢â “߇°≈’È ¬ßÀ√◊ Õ¢√ÿ ¢√–πâ Õ¬°«à “º≈Õà Õπ ‡¡◊Ë Õ ·°à ®— ¥·µ°µ“¡¬“« °â “πº≈¬“« .ı-Ò.Ú ´¡. ßÕ‚§â ß≈ß ‡≈Á °πâ Õ¬ ‚§π°â “π ’ ·¥ß·≈–‡√’ ¬«°«à “ à «πª≈“¬´÷Ë ß¡’ ’ ‡¢’ ¬« À√◊ Õ‡¢’ ¬«Õ¡·¥ß‡√◊Ë Õ Ê ¡’ ‡¡≈Á ¥ ˆ ‡¡≈Á ¥ ¢π“¥‡≈Á °¡“° √Ÿ ª§≈â “¬ “¡‡À≈’Ë ¬¡ º‘ «‚¥¬√Õ∫¡’ µÿà ¡‡≈Á ° Ê ‡√’ ¬ß‡ªì π≈“¬ µ“¡¬“« ¢“ßÕ”‰æ¡’ ‡¢µ°“√°√–®“¬æ— π∏ÿå „πª√–‡∑»‰∑¬∑—Ë « ∑ÿ °¿“§ ¢÷È π„π∑’Ë √°√â “ß·≈–‚≈à ß·®â ßµ“¡æßÀ≠â “·≈–∑ÿà ßπ“ ªÉ “‡∫≠®æ√√≥ ∑’Ë Ÿ ßµ—È ß·µà √–¥— ∫πÈ ”∑–‡≈®π∂÷ ߪ√–¡“≥ Ùı ¡. „πµà “ߪ√–‡∑»æ∫∑’Ë ®’ π Õ‘ π‡¥’ ¬ æ¡à “ ¿Ÿ ¡‘ ¿“§ Õ‘ π‚¥®’ π ·≈–¿Ÿ ¡‘ ¿“§¡“‡≈‡´’ ¬. ºŸâ ‡¢’ ¬π π“ß®“√’ ¬å ∫— π ‘ ∑∏‘Ï ¢à “·¥ß Etlingera metriocheilos (Griff.) R.M.Sm. ™◊Ë Õæâ Õß Achasma metriocheilos Griff., A. sphaerocephalum (Baker) Holttum; Amomum metriocheilos Baker, A. sphaerocephalum Baker; Hornstedtia albomarginata Ridl, H. sphaerocephara (Baker) K.Schum. «ß»å Zingiberaceae ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê ªÿ ¥„∫≈“¬ (π√“∏‘ «“ ) ‰¡â ≈â ¡≈ÿ °À≈“¬ªï ≈”µâ π„µâ ¥‘ π‡ªì π‡Àßâ “ ≈”µâ π‡∑’ ¬¡ ¢÷È π‡ªì π°Õ „∫‡√’ ¬ß ≈— ∫√–π“∫‡¥’ ¬« √Ÿ ª‰¢à °≈— ∫·§∫ ™à Õ ¥Õ°·∫∫™à Õ‡™‘ ß≈¥ ¡’ ‡©æ“– à «πª≈“¬™à Õ ∑’Ë ‚º≈à ‡Àπ◊ Õ¥‘ π „∫ª√–¥— ∫·≈–°≈’ ∫‡≈’È ¬ß ’ ·¥ß‡¢â ¡ ¥Õ° ’ ¢“«‡√◊Ë Õ·¥ß º≈·∫∫º≈·Àâ ß·µ° √Ÿ ª‰¢à °≈— ∫ ’ πÈ ”µ“≈ ¡’ ¢π·≈–‡ªì π — πµ“¡¬“« ¢à “·¥ß‡ªì π‰¡â ≈â ¡≈ÿ °À≈“¬ªï ≈”µâ π„µâ ¥‘ π·∫∫‡Àßâ “ ‡ â πºà “π»Ÿ π¬å °≈“ߪ√–¡“≥ Û.ı ´¡. ¡’ „∫‡°≈Á ¥ ’ ·¥ß ≈”µâ π‡∑’ ¬¡∑’Ë ‡°‘ ¥®“°°“∫„∫‡√’ ¬ß ≈— ∫‚Õ∫°— π·πà πÕ¬Ÿà ‡Àπ◊ Õ¥‘ π Ÿ ß Ú-ˆ ¡. ·≈–¢÷È π√«¡°— π‡ªì π°Õ °“∫„∫ ’ ·¥ß „∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ß ≈— ∫√–π“∫‡¥’ ¬« √Ÿ ª‰¢à °≈— ∫·§∫ °«â “ß Òˆ-ÚÛ ´¡. ¬“« .˜ı-Ò.Òı ¡. ª≈“¬¬“«§≈â “¬À“ß ‚§π√Ÿ ª≈‘Ë ¡ º‘ «„∫‡°≈’È ¬ßÀ√◊ ÕÕ“®¡’ ¢ππÿà ¡ —È π Ê ª√–ª√“¬ ¥â “πÀ≈— ß„∫ „∫Õà Õπ ’ ¡à «ß·¥ß¥â “πÀ≈— ß„∫ À√◊ Õ¡’ ¢’ ¥·¥ß ‡©’ ¬ß¥â “π∫π„∫ °â “π„∫¬“« Û-Ù ´¡. ≈‘È π„∫√Ÿ ª„∫ÀÕ° ª≈“¬·À≈¡ ¬“«ª√–¡“≥ Ú.ı ´¡. ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ‡™‘ ß≈¥ ‡°‘ ¥®“°‡Àßâ “ ‡°◊ Õ∫∑—È ß™à ÕΩí ß Õ¬Ÿà „µâ ¥‘ π ‚º≈à æâ 𥑠π‡©æ“–ª≈“¬™à Õ √Ÿ ª∑√ß°√–∫Õ° °«â “ß ª√–¡“≥ ı ´¡. ¬“« Ù-ˆ ´¡. ª√–°Õ∫¥â «¬„∫ª√–¥— ∫ ‡√’ ¬ß´â Õπ°— π·πà π ·µà ≈–„∫√Õß√— ∫°≈ÿà ¡¢Õߥհ ‚¥¬·µà ≈– ¥Õ°¡’ „∫ª√–¥— ∫¬à Õ¬‚Õ∫Àÿâ ¡Õ¬Ÿà „∫ª√–¥— ∫∑’Ë ‰¡à ¡’ ¥Õ° ‡√’ ¬ß Õ¬Ÿà «ßπÕ°¢Õß™à Õ¥Õ° √Ÿ ª√’ À√◊ Õ√Ÿ ª„∫ÀÕ° ’ ·¥ß‡¢â ¡ °«â “ß Ò.ı-Û.ı ´¡. ¬“« ˆ-˘ ´¡. ¢Õ∫¡’ ¢π ª≈“¬·À≈¡ ¡’ ¢π§√ÿ ¬ „∫ª√–¥— ∫∑’Ë ¡’ ¥Õ° √Ÿ ª√’ ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫¢π“π °«â “ß .Û-Ò.ı ´¡. ¬“« ı.ı-˘.ı ´¡. ’ ·¥ß‡¢â ¡ ª≈“¬¡π ·≈–¡’ ¢π§√ÿ ¬ ¢Õ∫ ’ ®“ß≈ß·≈–¡’ ¢π „∫ª√–¥— ∫¬à Õ¬‚§π µ‘ ¥°— π‡ªì πÀ≈Õ¥ ¡’ ¢π °«â “ߪ√–¡“≥ Ò.ı ´¡. ¬“« Û-Ù ´¡. ª≈“¬·À≈¡ ¡’ ¢π§√ÿ ¬ ·≈–À¬— °≈ß Ò ·©° ≈÷ °ª√–¡“≥ Ú.ı ´¡. °≈’ ∫‡≈’È ¬ß¬“«ª√–¡“≥ ˆ ´¡. ‚§πµ‘ ¥°— π‡ªì π À≈Õ¥ ¡’ ¢π ª≈“¬·¬°‡ªì π Ú ·©° ·©°≈÷ °ª√–¡“≥ ¢à “·¥ß Etlingera metriocheilos (Griff.) R.M.Sm.