สำนักราชบัณฑิตยสภา

51 ¢à “§¡‡ªì π‰¡â ≈â ¡≈ÿ °À≈“¬ªï ≈”µâ π„µâ ¥‘ π‡ªì π‡Àßâ “ ¡’ ≈”µâ π‡∑’ ¬¡‡°‘ ¥®“°°“∫„∫‡√’ ¬ß ≈— ∫‚Õ∫´â Õπ°— π·πà π ™Ÿ ‡Àπ◊ Õ¥‘ π Ÿ ß Ú-Û ¡. „∫‡¥’Ë ¬«‡√’ ¬ß ≈— ∫ √Ÿ ª„∫ÀÕ°·°¡¢Õ∫¢π“π °«â “ß Ò-Òı ´¡. ¬“« ı-¯ ´¡. ª≈“¬‡√’ ¬«·À≈¡ ‚§π√Ÿ ª ≈‘Ë ¡·§∫ ¡’ ¢πµ“¡¢Õ∫„∫·≈–µ“¡‡ â π°≈“ß„∫¥â “π≈à “ß À√◊ ÕÕ“®∑—Ë «∑—È ß¥â “π≈à “ß¢Õߺ‘ «„∫ °â “π„∫¬“«‰¥â ∂÷ ß Ú.ı ´¡. ≈‘È π„∫¬“«‰¥â ∂÷ ß Ò.Ú ´¡. ¡’ ¢π ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ·¬°·¢πß ÕÕ°∑’Ë ¬Õ¥ ¬“«ª√–¡“≥ Ú ´¡. ‚§â ß≈ß ¢≥–¬— ßÕà Õπ¡’ °“∫„∫ Ú-ı ·ºà π√Õß√— ∫ √à «ßßà “¬ ·°π™à Õ¥Õ°¡’ ¢π§≈ÿ ¡·πà π ‰¡à ¡’ „∫ª√–¥— ∫ ¡’ „∫ ª√–¥— ∫¬à Õ¬¢π“¥„À≠à ‚§πµ‘ ¥°— π‡ªì π√Ÿ ª∂â «¬ °«â “ß Ú.ı-Û ´¡. ¬“« Û-Û.ı ´¡. ’ ¢“«ª≈“¬·µâ ¡ ’ ™¡æŸ º‘ «‡°≈’È ¬ß ™à Õ ¥Õ°¬à Õ¬∫√‘ ‡«≥‚§π¡’ Ú-Û ¥Õ° °≈’ ∫‡≈’È ¬ß‚§πµ‘ ¥°— 𠇪ì πÀ≈Õ¥ ¬“«ª√–¡“≥ Ú ´¡. ª≈“¬·¬°‡ªì π Û ·©° µ◊È π ·≈–·¬°≈÷ °≈ß‡æ’ ¬ß¥â “π‡¥’ ¬« ’ ¢“«ª≈“¬·µâ ¡ ’ ™¡æŸ º‘ « ‡°≈’È ¬ß¬°‡«â π∫√‘ ‡«≥¢Õ∫ °≈’ ∫¥Õ° ’ ¢“« ‚§πµ‘ ¥°— π‡ªì π À≈Õ¥ ¬“«ª√–¡“≥ Ò ´¡.ª≈“¬·¬°‡ªì π Û ·©° √Ÿ ª¢Õ∫ ¢π“π ¡’ ¢πµ“¡¢Õ∫ ·©°∫π°«â “ß Ú.ı-Û ´¡. ¬“« Ú.ı-Û.ı ´¡. ª≈“¬¡π¡’ ·µâ ¡ ’ ™¡æŸ Ú ·©°¢â “ß °«â “ß .¯-Ò.Ò ´¡. ¬“« Ú.ı-Û ´¡. ‡° √‡æ»ºŸâ ∑’Ë ‡ªì πÀ¡— π ∫“ßÕ— π‡ª≈’Ë ¬π‡ªì π°≈’ ∫ª“° √Ÿ ª‰¢à °«â “ß·≈â «§à Õ¬·§∫‰ª À“ª≈“¬ ª≈“¬·¬°‡≈Á °πâ Õ¬‡ªì π Ú ·©° ’ â ¡ ¥ ·≈– ¡’ √Õ¬¢’ ¥ ’ ·¥ß‡¢â ¡®“°°≈“ß·ºà π‰ª¬— ߢÕ∫∑—È ß Õß¢â “ß ‡° √‡æ»ºŸâ ∑’Ë ‡ªì πÀ¡— π∑’Ë ‡À≈◊ Õ√Ÿ ªºÕ¡∫“ß ¬“« Û-ı(-¯) ¡¡. ‡° √‡æ»ºŸâ ∑’Ë ¡∫Ÿ √≥å ¡’ Ò Õ— π °â “π™Ÿ Õ— ∫‡√≥Ÿ ¬“«ª√–¡“≥ Ò ´¡. Õ— ∫‡√≥Ÿ ¥â “πÀ≈— ß¡’ ¢πµà Õ¡ √— ߉¢à Õ¬Ÿà „µâ «ß°≈’ ∫ √Ÿ ª√’ °«â “ߪ√–¡“≥ Ú ¡¡. ¬“«ª√–¡“≥ ˜ ¡¡. ¡’ Û ™à Õß ·µà ≈–™à Õß¡’ ÕÕ«ÿ ≈¡“° º≈·∫∫º≈·Àâ ß·µ° √Ÿ ª√’ °«â “ß Ú ´¡. ·≈–¬“« Ú.ı ´¡. ¡’ ¢π§≈ÿ ¡ ¢à “§¡¡’ ‡¢µ°“√°√–®“¬æ— π∏ÿå „πª√–‡∑»‰∑¬∑—Ë «‰ª µ“¡ªÉ “¥‘ ∫ ∑’Ë Ÿ ßµ—È ß·µà √–¥— ∫πÈ ”∑–‡≈∂÷ ߪ√–¡“≥ Ò, ¡. ÕÕ°¥Õ°·≈–º≈√–À«à “߇¥◊ Õπ¡°√“§¡∂÷ ßµÿ ≈“§¡ „π µà “ߪ√–‡∑»æ∫∑’Ë Õ‘ π‡¥’ ¬ ·≈–¿Ÿ ¡‘ ¿“§Õ‘ π‚¥®’ π „™â ª≈Ÿ °‡ªì π‰¡â ª√–¥— ∫. ºŸâ ‡¢’ ¬π ».æ«ß‡æÁ ≠ »‘ √‘ √— °…å ¢“ߢ“« Xanthophyllum virens Roxb. «ß»å Xanthophyllaceae ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê π°§à Õ, ¡–¥Ÿ ° (‡Àπ◊ Õ) ‰¡â µâ πµ“¡°‘Ë ß¡’ µÿà ¡§≈â “¬Àπ“¡·¢Á ߇Àπ◊ Õ°â “π„∫À√◊ Õ ‡Àπ◊ Õ√Õ¬·º≈„∫ ‡ª≈◊ Õ°„π ’ πÈ ”µ“≈Õ¡‡À≈◊ Õß „∫‡√’ ¬ß ‡«’ ¬π √Ÿ ª√’ ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫¢π“π ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ°√–®–·¬° ·¢πß ÕÕ°µ“¡ßà “¡„∫·≈–ª≈“¬°‘Ë ß ¥Õ° ’ ¢“« º≈·∫∫ º≈·Àâ ߉¡à ·µ° √Ÿ ª°≈¡ ÿ ° ’ ‡À≈◊ Õß ¢“ߢ“«‡ªì π‰¡â µâ π Ÿ ß ¯-Òı ¡. ≈”µâ π¡— °‡ªì πæŸ ‡≈Á ° Ê µ“¡¬“« ‡√◊ Õπ¬Õ¥‡ªì πæÿà ¡°≈¡ §à Õπ¢â “ß∑÷ ∫ µ“¡ °‘Ë ß¡— °¡’ µÿà ¡§≈â “¬Àπ“¡·¢Á ß Õ¬Ÿà ª√–ª√“¬∫√‘ ‡«≥‡Àπ◊ Õ °â “π„∫À√◊ Õ‡Àπ◊ Õ√Õ¬·º≈„∫ ‡ª≈◊ Õ°§à Õπ¢â “߇√’ ¬∫ ’ ‡¢’ ¬« Õ¡‡∑“À√◊ ÕÕ¡πÈ ”µ“≈ ‡ª≈◊ Õ°„π ’ πÈ ”µ“≈Õ¡‡À≈◊ ÕßÀ√◊ Õ πÈ ”µ“≈Õ¡ â ¡ „∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ß‡«’ ¬π √Ÿ ª√’ ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫¢π“π °«â “ß Û-ˆ ´¡. ¬“« ˘-Ò¯ ´¡. ª≈“¬·À≈¡À√◊ ÕÀ¬— °§Õ¥‡ªì π µ‘Ë ß·À≈¡ ‚§π¡πÀ√◊ Õ Õ∫·§∫ ¢Õ∫‡√’ ¬∫À√◊ Õ‡ªì π§≈◊Ë π ‡≈Á °πâ Õ¬ À√◊ Õ®— °øí π‡≈◊Ë Õ¬Àà “ß Ê „π à «π∑’Ë §à Õπ‰ª∑“ß ª≈“¬„∫ ·ºà π„∫Àπ“ ¥â “π∫π ’ ‡¢â ¡°«à “¥â “π≈à “ß „∫·Àâ ß ’ ‡À≈◊ ÕßÕà Õπ ‡ â π·¢πß„∫¢â “ß≈– Ù-¯ ‡ â π ·µà ≈–‡ â π ª≈“¬‚§â ß®√¥°— ∫‡ â π∂— ¥‰ª°à Õπ∂÷ ߢÕ∫„∫ ‡ â π√à “ß·À¡Õß ‡ÀÁ π™— ¥∑“ߥ⠓π≈à “ß°â “π„∫Õ«∫·≈–¬à π‡ªì π√à Õß∑“ߥ⠓π∫π ’ §≈È ”‡¡◊Ë Õ·Àâ ß ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ°√–®–·¬°·¢πß ÕÕ°µ“¡ßà “¡„∫ ·≈–ª≈“¬°‘Ë ß ∂â “ÕÕ°µ“¡ßà “¡„∫™à Õ‰¡à ·¬°·¢πß ·µà ∑’Ë ÕÕ° µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß®–·¬°·¢π߇ªì π™à Õ„À≠à ¬“«‰¥â ∂÷ ß Úı ´¡. ¡’ ¢πª√–ª√“¬ ¥Õ°‡≈Á ° ’ ¢“« °≈’ ∫‡≈’È ¬ß ı °≈’ ∫ √Ÿ ª‰¢à °≈’ ∫ ∑’Ë Õ¬Ÿà ¥â “π„π Ú °≈’ ∫„À≠à °«à “Õ’ ° Û °≈’ ∫∑’Ë Õ¬Ÿà πÕ° ÿ ¥