สำนักราชบัณฑิตยสภา

98 §√“∫¢“« ‡ â π·¢πß„∫¢â “ß≈– ı-˘ ‡ â π ª≈“¬‡ â π‚§â ßÕà Õ𠉪 Ÿà ¢Õ∫„∫À√◊ ÕÕ“®‡™◊Ë Õ¡°— ∫‡ â π∂— ¥‰ª„°≈â ¢Õ∫„∫ ‡ â π„∫ ¬à Õ¬‡ÀÁ π‰¡à ™— ¥¡— °¡’ µÿà ¡‡°≈’È ¬ß§≈â “¬·º≈‡ªì π√Ÿ ª√’ µ“¡¢Õ∫„∫ À√◊ Õßà “¡‡ â π·¢πß„∫„°≈â ‚§π„∫ °â “π„∫¬“« Ò-Ù ´¡. ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ°√–®– Õ“®·¬°·¢πßµ“¡‚§π™à Õ ∫â “ß·µà ‰¡à ¡“° ÕÕ°µ“¡ßà “¡„∫À√◊ Õ‡Àπ◊ Õ√Õ¬·º≈„∫·≈– µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß °«â “ß Ò-Ú ´¡. ¬“« Ú-¯ ´¡. ™à Õ·¢π߬“« Ò-Ù ´¡. °â “π™à Õ¬“«ª√–¡“≥ Ò ´¡. ¥Õ°‡≈Á ° ‡ªì π¥Õ° ¡∫Ÿ √≥å ‡æ» À√◊ ÕÕ“®¡’ ¥Õ°·¬°‡æ»„π™à Õ‡¥’ ¬«°— π °≈’ ∫ ‡≈’È ¬ß‚§πµ‘ ¥°— π‡ªì π√Ÿ ª°√«¬ ª≈“¬·¬°‡ªì π·©°√Ÿ ª‰¢à ı ·©° ¬“«√«¡°— πª√–¡“≥ Ò ¡¡. °≈’ ∫¥Õ° ’ ¢“«À√◊ Õ ‡À≈◊ ÕßÕà Õπ √Ÿ ª√–¶— ß ¬“«∑—È ß ‘È πª√–¡“≥ Ú ¡¡. à «π∑’Ë µ‘ ¥ °— 𬓫‡∑à “°— π°— ∫ à «π∑’Ë ·¬°‡ªì π·©°·À≈¡∑Ÿà Ê ı ·©° ‡° √‡æ»ºŸâ ı Õ— 𠂧π°â “π™Ÿ Õ— ∫‡√≥Ÿ µ‘ ¥∑’Ë ¥â “π„πÀ≈Õ¥ °≈’ ∫¥Õ° ·≈–µ‘ ¥µ√ߢ⠓¡°— ∫·©°°≈’ ∫ Õ— ∫‡√≥Ÿ ªÑ Õ¡µ‘ ¥°— ∫ °â “π™Ÿ Õ— ∫‡√≥Ÿ ∑’Ë ∞“π ·≈–®–·µ°µ“¡·π«¬“«¥â “π¢â “ß √— ߉¢à °÷Ë ß„µâ «ß°≈’ ∫ ¡’ ™à Õ߇¥’ ¬« ÕÕ«ÿ ≈¡’ ®”π«π¡“° ¬Õ¥‡° √ ‡æ»‡¡’ ¬·¬°‡ªì π Ú ·©° º≈·∫∫º≈ºπ— ß™—È π„π·¢Á ß §à Õπ¢â “ß°≈¡ ’ ¢“«À√◊ Õ ‡À≈◊ ÕßÕà Õπ ‡ â πºà “π»Ÿ π¬å °≈“ß Ù-ı ¡¡. ¬— ß¡’ ‚§π°≈’ ∫‡≈’È ¬ß ∑’Ë µ‘ ¥∑π º‘ «º≈∫“ß ‡ª√“– ·≈–¬à π‡¡◊Ë Õ·Àâ ß °â “πº≈¬“« ª√–¡“≥ Ò ¡¡. ‡¡≈Á ¥‡≈Á °¡“° ’ ¥” ¢â “« “√πâ Õ¬¡’ ‡¢µ°“√°√–®“¬æ— π∏ÿå „πª√–‡∑»‰∑¬ ∑“ß¿“§‡Àπ◊ Õ ¿“§µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß‡Àπ◊ Õ ¿“§µ–«— πµ° ‡©’ ¬ß„µâ ·≈–¿“§„µâ ¢÷È πµ“¡ªÉ “¥‘ ∫„°≈â ·À≈à ßπÈ ”¡’ √à ¡‡ß“ ∑’Ë Ÿ ß®“°√–¥— ∫πÈ ”∑–‡≈ Ò-Ú,Û ¡. ÕÕ°¥Õ°‡ªì πº≈ √–À«à “߇¥◊ Õπ°ÿ ¡¿“æ— π∏å -情¿“§¡ ¡— °¡’ ∑—È ß¥Õ°·≈–º≈ „π¢≥–‡¥’ ¬«°— π „πµà “ߪ√–‡∑»æ∫∑’Ë Õ‘ π‡¥’ ¬ æ¡à “ ®’ πµÕπ„µâ ·≈–‡«’ ¬¥π“¡ „∫Õà Õπ·≈–¬Õ¥Õà Õπ°‘ π‰¥â . ºŸâ ‡¢’ ¬π ¥√.®”≈Õß ‡æÁ ߧ≈â “¬ ¢â “« “√ªÉ “ Pavetta tomentosa Roxb. ex Sm. ™◊Ë Õæâ Õß Ixora tomentosa Roxb. «ß»å Rubiaceae ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê ‡¢Á ¡·æ– (‡Àπ◊ Õ) ‰¡â µâ π „∫‡√’ ¬ßµ√ߢ⠓¡ ≈— ∫µ—È ß©“° ÀŸ „∫√–À«à “ß °â “π„∫√Ÿ ª “¡‡À≈’Ë ¬¡ ª≈“¬‡ªì πµ‘Ë ß‡√’ ¬«·À≈¡ ™à Õ¥Õ° ·∫∫™à Õ°√–®ÿ °‡™‘ ߪ√–°Õ∫ ÕÕ°µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß·≈–ßà “¡„∫ „°≈â ª≈“¬°‘Ë ß ¥Õ° ’ ¢“« º≈·∫∫º≈ºπ— ß™—È π„π·¢Á ß √Ÿ ª°≈¡ ¡’ Ú ‡¡≈Á ¥ ¢â “« “√ªÉ “‡ªì π‰¡â µâ π Ÿ ß Ú-ı ¡. ‡ª≈◊ Õ°‡√’ ¬∫ ’ ‡∑“ °‘Ë ß¡— °·¬°µ√ߢ⠓¡ °‘Ë ßÕà Õπ‡ªì π ’Ë ‡À≈’Ë ¬¡ ‚ªÉ ßµ“¡¢â Õ ·≈–¡’ ¢ππÿà ¡ °‘Ë ß·°à ¡’ √Õ¬·º≈„∫ª√“°ØÕ¬Ÿà „∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ßµ√ߢ⠓¡ ≈— ∫µ—È ß©“° √Ÿ ª‰¢à °≈— ∫ √Ÿ ª√’ À√◊ Õ√Ÿ ª‰¢à °«â “ß Ù-¯ ´¡. ¬“« Ò-Ú ´¡. ª≈“¬¡πÀ√◊ Õ Õ∫ ‚§π Õ∫ ·ºà π„∫Àπ“ ¥â “π∫π¡’ ¢π “° ¥â “π≈à “ß¡’ ¢ππÿà ¡ ’ ‡∑“ ‡ â π·¢πß„∫¢â “ß≈– Ò-Òı ‡ â π ª≈“¬‡ â 𠂧â ß®√¥°— ∫‡ â π∂— ¥‰ª„°≈â ¢Õ∫„∫ ‡ â π„∫¬à Õ¬‡ÀÁ π™— ¥∑“ß ¥â “π≈à “ß °â “π„∫¬“« Ò-Û ´¡. ¥â “π∫π‡ªì π√à Õß·≈–¡’ ¢ππÿà ¡ª√–ª√“¬ ÀŸ „∫√–À«à “ß°â “π„∫√Ÿ ª “¡‡À≈’Ë ¬¡ ¬“« .ı-Ò ´¡. ª≈“¬‡ªì πµ‘Ë ß‡√’ ¬«·À≈¡ ‚§π‡™◊Ë Õ¡µ‘ ¥°— π‡ªì π ª≈Õ° ¥â “ππÕ°¡’ ¢ππÿà ¡ ¥â “π„π‡°≈’È ¬ß ÀŸ „∫®–√à «ß‰ª‡¡◊Ë Õ °‘Ë ß·°à „∫·Àâ ßÕÕ° ’ ¥” ¢â “« “√ªÉ “ Pavetta tomentosa Roxb. ex Sm.