สำนักราชบัณฑิตยสภา

91 ®“°·ºà π„∫ °“∫„∫¬“« Òı-Ûı ´¡. ≈‘È π„∫¬“«ª√–¡“≥ Ú ¡¡. µ‘Ë ß„∫√Ÿ ª “¡‡À≈’Ë ¬¡À√◊ Õ√Ÿ ª„∫ÀÕ° ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ·¬°·¢πß ÕÕ°∑’Ë ¬Õ¥ ª√–°Õ∫ ¥â «¬™à Õ·¢πß·∫∫™à Õ°√–®–´÷Ë ß·µ°·¢πßÕ’ ° Ú À√◊ Õ Û §√—È ß ™à Õ¥Õ°¬à Õ¬ÕÕ°‡ªì π§Ÿà ‰√â °â “π·≈–¡’ °â “π ¬°‡«â π∑’Ë ª≈“¬ ·¢πß™à ÕÕÕ°‡ªì π Û §◊ Õ ‰√â °â “π Ò ™à Õ ·≈–¡’ °â “π Ú ™à Õ ™à Õ¥Õ°¬à Õ¬¡’ °â “π °â “𬓫‰¡à ‡∑à “°— 𠇪ì π¥Õ°‡æ»ºŸâ ¢π“¥ ‡≈Á °·≈–·§∫°«à “™à Õ¥Õ°¬à Õ¬‰√â °â “π ¡’ °“∫™à Õ¥Õ°¬à Õ¬ Ú °“∫ ¥Õ°¬à Õ¬¡’ Ú ¥Õ° ¡’ ·µà °“∫≈à “ß‰¡à ¡’ °“∫∫π ¥Õ° ≈à “ß‰¡à ‡®√‘ ≠ ¥Õ°∫π‡ªì π¥Õ°‡æ»ºŸâ ¡’ °≈’ ∫‡°≈Á ¥ Ú Õ— π ‡° √‡æ»ºŸâ Û Õ— π ™à Õ¥Õ°¬à Õ¬‰√â °â “π √Ÿ ª§à Õπ¢â “ß°≈¡ À√◊ Õ√Ÿ ª‰¢à °≈— ∫ ¬“« Û-Ò ¡¡. °“∫ Ú °“∫ √Ÿ ª‰¢à °≈— ∫ √Ÿ ª√’ À√◊ Õ√Ÿ ª‰¢à ¬“«„°≈â ‡§’ ¬ß°— π °«â “ß Û-Ù.ı ¡¡. ¬“« Ù-ˆ ¡¡. ‡ â πµ“¡¬“« ˆ-Ò¯ ‡ â π ‡π◊È Õ°“∫§≈â “¬·ºà πÀπ— ß À√◊ Õ§≈â “¬°√–¥“… °“∫≈à “ß´â Õπ∑— ∫°“∫∫π‡≈Á °πâ Õ¬ °“∫ ∫π·§∫°«à “°“∫≈à “ß ¥Õ°¬à Õ¬¡’ Ú ¥Õ° ¥Õ°≈à “ß‰¡à ¡∫Ÿ √≥å ¡’ ‡æ’ ¬ß°“∫≈à “ß ¥Õ°∫π ¡∫Ÿ √≥å ‡æ» °“∫≈à “ß ª≈“¬¡’ Ú ®— ° ‡π◊È Õ∫“ß¡’ √¬“ߧå ∑’Ë ª≈“¬ √¬“ߧå ßÕ·≈–∫‘ ¥À¡ÿ π °“∫∫π¡— °‰¡à ¡’ ∂â “¡’ ¡’ ¢π“¥ —È π·≈–∫“ß °≈’ ∫‡°≈Á ¥ Ú Õ— π ‡° √‡æ»ºŸâ Û Õ— π √— ߉¢à Õ¬Ÿà ‡Àπ◊ Õ«ß°≈’ ∫ ¡’ Ò ™à Õß ÕÕ«ÿ ≈ Ò ‡¡Á ¥ °â “π¬Õ¥‡° √‡æ»‡¡’ ¬¡’ Ú ‡ â π ¬Õ¥‡° √‡æ»‡¡’ ¬ ¡’ ¢π¬“«πÿà ¡‡ªì πæŸà º≈·∫∫º≈·Àâ ߇¡≈Á ¥µ‘ ¥ √Ÿ ª§à Õπ¢â “ß°≈¡ ‡ â πºà “π »Ÿ π¬å °≈“ß Ù-¯ ¡¡. ¡— °¡’ °“∫µ‘ ¥∑π√Õß√— ∫ ¢â “«øÉ “ß ¡ÿ ∑√‚§¥¡¡’ ∂‘Ë π°”‡π‘ ¥Õ¬Ÿà „π∑«’ ª·Õø√‘ °“ ·æ√à °√–®“¬‰ª¬— ß∑«’ ª‡Õ‡™’ ¬·≈–∑«’ ªÕ◊Ë π Ê „πª√–‡∑» ‰∑¬π”¡“ª≈Ÿ °∑—Ë «‰ªµ“¡¿“§µà “ß Ê ¢â “«øÉ “ß ¡ÿ ∑√‚§¥¡‡ªì πæ◊ ™∑π·≈â ߉¥â ¥’ ¡’ À≈“¬æ— π∏ÿå ·µà ≈–æ— π∏ÿå 𔉪„™â ª√–‚¬™πå µà “ßÊ °— 𠇙à π æ— π∏ÿå sorgo „™â ‡ªì πÕ“À“√ — µ«å ·≈–∑”πÈ ”‡™◊Ë Õ¡‡æ√“–„π≈”µâ π¡’ πÈ ”À«“π Õ¬Ÿà ∂÷ ß√â Õ¬≈– Ò ∫“ßæ— π∏ÿå „™â ‡¡≈Á ¥∑”‡∫’ ¬√å ·≈–‡À≈â “æ— π∏ÿå ∑’Ë ¡’ °â “π™à Õ¬“«·≈–·¢Á ß À≈— ß®“°π«¥‡Õ“‡¡≈Á ¥ÕÕ°·≈â «π” °â “π™à Õ¡“∑”‰¡â °«“¥ ‡¡≈Á ¥„™â §—Ë «À√◊ Õ∑”¢π¡°‘ π‰¥â „™â ‡ªì π Õ“À“√ — µ«å ‡™à π «— « §«“¬ π° ·≈– — µ«å ªï °Õ◊Ë π Ê ∑—È ß¬— ß„™â ª√–‚¬™πå Õ◊Ë π‰¥â Õ’ °À≈“¬Õ¬à “ß ≈”µâ π·≈–„∫À≈— ߇°Á ∫‡°’Ë ¬« „™â ‡ªì πÕ“À“√ — µ«å ‰¥â ‡¡≈Á ¥∑’Ë º÷Ë ß„Àâ ·Àâ ߪ√–°Õ∫¥â «¬ πÈ ” √â Õ¬≈– ¯-Òˆ ‚ª√µ’ π√â Õ¬≈– ¯-Òı ‰¢¡— π√â Õ¬≈– Ú-ı §“√å ‚∫‰Œ‡¥√µ√â Õ¬≈– ˆ¯-˜Ù ‡ â π„¬√â Õ¬≈– Ò-Û ‡∂â “ √â Õ¬≈– Ò.ı-Ú Õß§å ª√–°Õ∫¢Õßµâ 𠥉¡à ·πà πÕπ¢÷È πÕ¬Ÿà °— ∫Õ“¬ÿ ·≈–æ— π∏ÿå ‚¥¬∑—Ë «‰ªª√–°Õ∫¥â «¬πÈ ”√â Õ¬≈– ˜¯-¯ˆ µâ π·Àâ ß¡’ ‚ª√µ’ π√â Õ¬≈– ÒÚ §“√å ‚∫‰Œ‡¥√µ√â Õ¬≈– Ù-ı ·≈–‡ â π„¬√â Õ¬≈– Ú-Û ≈”µâ π·≈–„∫¡’ “√‰°≈‚§‰´¥å ‡√’ ¬°«à “ dhurrin ´÷Ë ß‡¡◊Ë Õ ≈“¬µ— «‚¥¬‡Õπ‰´¡å ·≈â «®–„Àâ °√¥ ‰Œ‚¥√‰´¬“π‘ ° ´÷Ë ß‡ªì πæ‘ …Õ¬à “ß√â “¬·√ß ·µà ª√‘ ¡“≥¢Õß °√¥¡’ ¡“°πâ Õ¬‰¡à ‡∑à “°— π∑ÿ °æ— π∏ÿå ·≈–·ª√µ“¡°“√‡®√‘ ≠ ‡µ‘ ∫‚µ¥â «¬ ¬‘Ë ßÕ“¬ÿ ¡“°°√¥®–≈¥≈ß ªÿÜ ¬À¡— °‰π‚µ√‡®π ∑”„Àâ ª√‘ ¡“≥°√¥ Ÿ ß ·µà æ‘ …®“°°√¥π’È ®–∂Ÿ °∑”≈“¬À“° ∑”‡ªì πø“ß·Àâ ß À√◊ ÕÀ≠â “À¡— °. ºŸâ ‡¢’ ¬π ¥√.®‘ 𥓠®— π∑√å Õà Õπ ·≈– π“ß™ÿ ¡»√’ ™— ¬Õπ— πµå ¢â “«‡¡à “π° Tadehagi triquetrum (L.) Ohashi ™◊Ë Õæâ Õß Hedysarum triquetrum L.; Desmodium triquetrum (L.) DC. «ß»å Leguminosae-Papilionoideae ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê §Õ°‘Ë « (°≈“ß); À≠â “§Õµÿ ß, ¡–·Œ–π° (‡Àπ◊ Õ); ¢’È °–µ◊ ¥·ª, ¢’È °–µ◊ ¥ (µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß‡Àπ◊ Õ) ‰¡â ≈â ¡≈ÿ ° ¡’ ‡Àßâ “ °‘Ë ßÕà Õπ‡ªì π “¡‡À≈’Ë ¬¡ „∫ª√–°Õ∫ ·µà ≈¥√Ÿ ª‡ªì π„∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ß ≈— ∫ √Ÿ ª¢Õ∫¢π“π∂÷ ß√Ÿ ª‰¢à ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫¢π“π °â “π„∫‡ªì π§√’ ∫ ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ°√–®– ÕÕ°µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß·≈–ßà “¡„∫„°≈â ª≈“¬°‘Ë ß ¥Õ°√Ÿ ª¥Õ°∂—Ë « ’ ¡à «ß º≈·∫∫Ωí °À— °¢â Õ √Ÿ ª¢Õ∫¢π“π ‡¡≈Á ¥√Ÿ ª‰µ ¢â “«‡¡à “𰇪ì π‰¡â ≈â ¡≈ÿ °À√◊ Õ‰¡â æÿà ¡ Ÿ ߉¥â ∂÷ ß Ú ¡. ¡’ ‡Àßâ “„µâ ¥‘ π °‘Ë ßÕà Õπ‡ªì π “¡‡À≈’Ë ¬¡ ¡’ ¢π —È π „∫ª√–°Õ∫·µà ≈¥√Ÿ ª‡ªì π„∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ß ≈— ∫ √Ÿ ª¢Õ∫ ¢π“π∂÷ ß√Ÿ ª‰¢à ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫¢π“π °«â “ß Ú-ı ´¡. ¬“«