สำนักราชบัณฑิตยสภา

76 ¢Õ∫´â ÕπÕ¬Ÿà ¿“¬„π°“∫≈à “ß‡≈Á °πâ Õ¬ ¡’ ‡ â πµ“¡¬“« Û ‡ â π «ß°≈’ ∫√«¡≈¥√Ÿ ª‡ªì π‡°≈Á ¥¢π“¥‡≈Á ° ‡√’ ¬° °≈’ ∫‡°≈Á ¥ ¡’ Ú Õ— π Õ¬Ÿà ¥â “π„π‚§π°“∫∫π ‡° √‡æ»ºŸâ ¡’ ˆ Õ— π √— ߉¢à Õ¬Ÿà ‡Àπ◊ Õ «ß°≈’ ∫ √Ÿ ª√’ ¡’ Ò ™à Õß ÕÕ«ÿ ≈¡’ Ò ‡¡Á ¥ °â “π¬Õ¥‡° √‡æ» ‡¡’ ¬¡’ Ú ‡ â π ¬Õ¥‡° √‡æ»‡¡’ ¬¡’ ¢π¬“«πÿà ¡‡ªì πæŸà º≈·∫∫º≈·Àâ ߇¡≈Á ¥µ‘ ¥ √Ÿ ª¢Õ∫¢π“πÀ√◊ Õ√Ÿ ª¢Õ∫ ¢π“π·°¡√Ÿ ª‰¢à ¡’ °“∫·¢Á ß ’ ‡À≈◊ Õß Ú °“∫Àÿâ ¡ ¢â “«‡ª≈◊ Õ° (paddy) §◊ Õ º≈∑’Ë ¡’ °“∫ Ú °“∫Àÿâ ¡ ‡¡◊Ë Õ𔉪 ’ À√◊ Õµ”„Àâ °“∫À≈ÿ ¥ ‰¥â ‡¡≈Á ¥¢â “« ’ πÈ ”µ“≈À√◊ Õ ’ ·¥ß‡√’ ¬° ¢â “«°≈â Õß (brown rice) ∫“ß∑’ ‡√’ ¬° ¢â “«·¥ß à «π °“∫∑’Ë À≈ÿ ¥‰ª‡√’ ¬° ·°≈∫ (hull, husk) ¢â “«°≈â Õßπ— ∫«à “‡ªì π º≈·∑â ¢Õߢ⠓« §◊ Õ¡’ ºπ— ߺ≈‡™◊Ë Õ¡µ‘ ¥°— ∫‡ª≈◊ Õ°‡¡≈Á ¥√«¡ ‡ªì π™—È π∫“ß ‡¡≈Á ¥ª√–°Õ∫¥â «¬ à «π„À≠à Ú à «π §◊ Õ ‡ÕÁ ¡∫√‘ ‚Õ·≈–‡Õπ‚¥ ‡ªî √å ¡ „π∑“ß°“√§â “‡√’ ¬°‡ÕÁ ¡∫√‘ ‚Õ ¢â “««à “ ®¡Ÿ °¢â “« ‡Õπ‚¥ ‡ªî √å ¡¡’ Õß§å ª√–°Õ∫‡ªì π·ªÑ ß ¬°‡«â π º‘ «™—È ππÕ°∑’Ë ‡√’ ¬°™—È π·Õ≈‘ «‚√π‡ªì π‚ª√µ’ π ‡¡◊Ë Õπ”¢â “« °≈â ÕßÀ√◊ բ⠓«∑’Ë ·°≈∫À≈ÿ ¥‰ª ’ À√◊ Õµ”µà Õ‰ª‡æ’ ¬ß‡≈Á °πâ Õ¬ ®π‰¥â ‡¡≈Á ¥¢â “« ’ πÈ ”µ“≈Õà ÕπÀ√◊ Õ ’ π«≈ ‡√’ ¬°¢â “«π’È «à “ ¢â “« ´â Õ¡¡◊ Õ ·≈–‡√’ ¬°ºß ’ πÈ ”µ“≈∑’Ë À≈ÿ ¥ÕÕ°¡“«à “ √” (bran) À√◊ Õ √”¢â “« (rice bran, rice pollishing) √”°Á §◊ Õ∫“ß à «π ¢Õߺπ— ߺ≈·≈–‡ª≈◊ Õ°‡¡≈Á ¥ À“°¢â “«∂Ÿ °¢— ¥À√◊ Õ ’ µà Õ‰ª ®π‡ªì π ’ ¢“«À√◊ Õ„ ‚ª√µ’ π„π™—È π·Õ≈‘ «‚√π·≈–∫“ß à «π ¢Õß·ªÑ ß®–À≈ÿ ¥ÕÕ°¡“√«¡‡ªì π√”¥â «¬ ‡√’ ¬°¢â “«∑’Ë ’ À√◊ Õ ¢— ¥®π‡ªì π ’ ¢“««à “ ¢â “« “√ (white rice, pollished rice) ¢â “«¢÷È π‰¥â ¥’ ∑—È ß„π‡¢µ√â Õπ·≈–‡¢µÕ∫Õÿà π µ—È ß·µà ≈–µ‘ ®Ÿ ¥∑’Ë ıÛ Õß»“‡Àπ◊ Õ ∂÷ ß Ûı Õß»“„µâ ∑’Ë Ÿ ßµ—È ß·µà √–¥— ∫ πÈ ”∑–‡≈®π∂÷ ߪ√–¡“≥ Ú,ı ¡. à «π¡“°®–ª≈Ÿ °¢â “« „ππ“πÈ ”Ωπ À√◊ Õπ“∑’Ë ¡’ °“√™≈ª√–∑“π ·µà °Á ª≈Ÿ °‰¥â „π∑’Ë ≈ÿà ¡πÈ ”≈÷ °À√◊ Õ∑’Ë ¥Õπ πÕ°®“°π’È ¢â “«¬— ߢ÷È π‰¥â ∑—È ß„π¥‘ π∑’Ë ‡ªì π°√¥·≈–‡ªì π¥à “ß √–¥— ∫ pH 3-10 À√◊ Õ„π¥‘ π∑’Ë ¡’ §«“¡‡§Á ¡∂÷ ß√â Õ¬≈– Ò Õÿ ≥À¿Ÿ ¡‘ ∑’Ë ‡À¡“– ¡Õ¬Ÿà √–À«à “ß Û-ÛÙ Õß»“‡´≈‡´’ ¬ ·µà °Á ¢÷È π‰¥â ∑’Ë Õÿ ≥À¿Ÿ ¡‘ √–À«à “ß Ò-Ù Õß»“‡´≈‡´’ ¬ ¥â «¬ ªí ®®ÿ ∫— π¢â “«∑’Ë ª≈Ÿ °∫√‘ ‚¿§¡’ Õ¬Ÿà Ú ™π‘ ¥ §◊ Õ ¢â “«‡Õ‡™’ ¬ ( Oryza sativa L. ) ·≈– ¢â “«·Õø√‘ °“ ( O. glaberrima Steud.) ¢â “«‡Õ‡™’ ¬ ¡’ ‚§√‚¡‚´¡ Ú ™ÿ ¥ (AA) = ÚÙ ¡’ ∂‘Ë π°”‡π‘ ¥ „π‡Õ‡™’ ¬ª≈Ÿ °∑—Ë «‰ª„π∑«’ ª‡Õ‡™’ ¬ Õ‡¡√‘ °“ ÕÕ ‡µ√‡≈’ ¬ ¬ÿ ‚√ª ·≈–·Õø√‘ °“ ¡’ Ú “¬æ— π∏ÿå §◊ Õ “¬æ— π∏ÿå Õ‘ π‡¥’ ¬ ·≈– “¬ æ— π∏ÿå ≠’Ë ªÿÉ π ¢â “«·Õø√‘ °“¡’ ‚§√‚¡‚´¡ Ú ™ÿ ¥‡™à π°— π ·µà ‡ªì π™π‘ ¥ AgAg ¡’ ∂‘Ë π°”‡π‘ ¥„πª√–‡∑»¡“≈’ ·Õø√‘ °“µ–«— πµ° ª≈Ÿ ° ‡©æ“–∑“ß¿“§µ–«— πµ°¢Õß∑«’ ª·Õø√‘ °“‡∑à “π—È π ¢â “«‡Õ‡™’ ¬¡’ «‘ «— ≤π“°“√¡“®“°¢â “«ªÉ “ §◊ Õ À≠â “¢â “«º’ (O. rufipogon Griff. ™◊Ë Õ “¡— ≠ Wild perennial rice) ¢â “« Oryza sp.