สำนักราชบัณฑิตยสภา

181 Ò ´¡. °≈’ ∫‡≈’È ¬ß√Ÿ ª‰µ Û °≈’ ∫ ¢Õ∫°≈’ ∫‡°¬°— 𠬓«ª√–¡“≥ Û ¡¡. °≈’ ∫¥Õ°¬“«ª√–¡“≥ Ò ´¡. ‚§π‡™◊Ë Õ¡µ‘ ¥°— π‡ªì π √Ÿ ª∂â «¬ ª≈“¬·¬° Û ·©° √— ߉¢à Õ¬Ÿà ‡Àπ◊ Õ«ß°≈’ ∫ §à Õπ¢â “ß °≈¡ ¡’ Ò-Û ™à Õß ÕÕ«ÿ ≈ Ò-Û ‡¡Á ¥ º≈·∫∫ºπ— ߺ≈™—È π„π·¢Á ß √Ÿ ª°≈¡√’ °«â “ß Ò.ı-Ú ´¡. ¬“« Ú-Ú.ı ´¡. ‡¡◊Ë Õ ÿ ° ’ ·¥ß§≈È ” ‡¡≈Á ¥ Ò ‡¡≈Á ¥ §à Õπ¢â “ß°≈¡ ‡ â πºà “π»Ÿ π¬å °≈“ß Ò-Ò.ı ´¡. ‡¢◊ ÕßÀ≈«ß¡’ ‡¢µ°“√°√–®“¬æ— π∏ÿå „πª√–‡∑»‰∑¬ ∑—Ë «∑ÿ °¿“§ µ“¡ªÉ “¥‘ ∫∑’Ë Ÿ ß®“°√–¥— ∫πÈ ”∑–‡≈ Ú-Ò,ı ¡. „πµà “ߪ√–‡∑»æ∫∑’Ë ®’ πµÕπ„µâ æ¡à “ ≈“« ‡«’ ¬¥π“¡ ¡“‡≈‡´’ ¬ ·≈–Õ‘ π‚¥π’ ‡´’ ¬ ª√–‚¬™πå ª≈Ÿ °‡ªì π‰¡â ª√–¥— ∫ √“°„™â ª√ÿ ߇ªì 𠬓¢— ∫ªí “«– ·≈–¬“Õ“¬ÿ «— ≤π– ¬Õ¥Õà Õπ√— ∫ª√–∑“π‰¥â . ºŸâ ‡¢’ ¬π ¥√.™«≈‘ µ π‘ ¬¡∏√√¡ ‡¢◊ Õ·®â ¥‘ π Polygala tricholopha Chodat «ß»å Polygalaceae ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê ¡–‡¢◊ Õ·®â ‡§√◊ Õ (‡Àπ◊ Õ) ‰¡â ‡∂“‡≈◊È Õ¬ „∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ß‡«’ ¬π √Ÿ ª¢Õ∫¢π“π √Ÿ ª√’ ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫¢π“π∂÷ ß√Ÿ ª„∫ÀÕ° ¥Õ°§≈â “¬¥Õ°∂—Ë «„π«ß»å ¬à Õ¬ Papilionoideae ¥Õ° ’ ¡à «ß ÕÕ°µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß º≈ ·∫∫º≈·Àâ ß·µ° ‡¢◊ Õ·®â ¥‘ π‡ªì π‰¡â ‡≈◊È Õ¬ Ÿ ß Ò-ˆ ‡¡µ√ °‘Ë ßÕà Õπ °â “π „∫ °â “π¥Õ° ·≈–™à Õ¥Õ°¡’ ¢π „∫‡¥’Ë ¬« ‡√’ ¬ß‡«’ ¬π √Ÿ ª¢Õ∫¢π“π √Ÿ ª√’ ·°¡√Ÿ ª¢Õ∫ ¢π“π∂÷ ß√Ÿ ª„∫ÀÕ° °«â “ß Ú.ı-ˆ ´¡. ¬“« ˆ-Òı ´¡. ª≈“¬‡ªì πµ‘Ë ßÀ√◊ Õ¬“«§≈â “¬À“ß ¢Õ∫‡√’ ¬∫ ·ºà π„∫Àπ“ §≈â “¬Àπ— ß ‡ â π„∫¥â “π≈à “ß‡¥à π™— ¥°«à “¥â “π∫π ‡ â π°≈“ß „∫¥â “π∫π‡ªì π√à Õß ‡ â π·¢πß„∫¢â “ß≈– ¯-Ò ‡ â π ª≈“¬ ‚§â ß®√¥‡¢â “À“°— πÀà “ß®“°¢Õ∫„∫ª√–¡“≥ Ù ¡¡. °â “𬓫 .ı-Ò ´¡. ™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ·¬°·¢πß ÕÕ°µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß¬“« ı-Òı ´¡. ¥Õ° ’ ¡à «ß ¡’ „∫ª√–¥— ∫√Ÿ ª‰¢à ¬“«ª√–¡“≥ Ú ¡¡. √à «ßßà “¬ °â “π¥Õ°¬“« Ù-ˆ ¡¡. °≈’ ∫‡≈’È ¬ß ı °≈’ ∫ ¬“« ‰¡à ‡∑à “°— π °≈’ ∫∫π§≈â “¬∂ÿ ß ¬“« ˜-¯ ¡¡. °≈’ ∫¢â “ß Ú °≈’ ∫ √Ÿ ª√’ ∂÷ ß√Ÿ ª‰¢à °≈— ∫ ¬“« Ò.Ú-Ò.ı ´¡. °≈’ ∫≈à “ß Ú °≈’ ∫ √Ÿ ª√’ ¬“« Û-ı ¡¡. °≈’ ∫¥Õ° Û °≈’ ∫ °≈’ ∫∫π Ú °≈’ ∫√Ÿ ª §≈â “¬™â Õ𠬓«ª√–¡“≥ Ò.Ú ´¡. ‚§π°≈’ ∫‡™◊Ë Õ¡µ‘ ¥°— ∫ °≈’ ∫≈à “ßª√–¡“≥§√÷Ë ßÀπ÷Ë ß¢Õߧ«“¡¬“«°≈’ ∫ °≈’ ∫≈à “ß¬“« Ò.Û-Ò.Ù ´¡. Àÿâ ¡°â “π™Ÿ Õ— ∫‡√≥Ÿ ‰«â ¿“¬„π ª≈“¬°≈’ ∫≈à “ß ®— °‡ªì π√‘È « ‡° √‡æ»ºŸâ ¡’ ¯ Õ— π °â “π™Ÿ Õ— ∫‡√≥Ÿ ‡™◊Ë Õ¡µ‘ ¥°— 𠇪ì π·ºà π √— ߉¢à Õ¬Ÿà ‡Àπ◊ Õ«ß°≈’ ∫ §à Õπ¢â “ß·∫π ¡’ Ú ™à Õß °â “π¬Õ¥‡° √‡æ»‡¡’ ¬¡— °‚§â ß·≈–¡’ Ú æŸ Ò æŸ ‡ªì π¬Õ¥ ‡° √‡æ»‡¡’ ¬ Õ’ ° Ò æŸ ®–¡’ ¢πøŸ ∑’Ë ª≈“¬¬Õ¥ º≈·∫∫º≈·Àâ ß·µ° √Ÿ ª‚≈à ¢Õ∫‡ªì π§√’ ∫∫“ß¡’ Ú æŸ °«â “ߪ√–¡“≥ Ò.Ù ´¡. ¬“«ª√–¡“≥ Ò.ˆ ´¡. ‡¡≈Á ¥ §à Õπ¢â “ß°≈¡ ’ ¥” ¡’ ¢πª√–ª√“¬ °«â “ߪ√–¡“≥ Û ¡¡. ¬“«ª√–¡“≥ Ù ¡¡. ª≈“¬‡¡≈Á ¥¡’ ‡¬◊Ë ÕÀÿâ ¡¬“«ª√–¡“≥ ˆ ¡¡. ‡¢◊ Õ·®â ¥‘ π¡’ ‡¢µ°“√°√–®“¬æ— π∏ÿå „πª√–‡∑»‰∑¬ ∑“ß¿“§‡Àπ◊ Õ ∑’Ë Ÿ ß®“°√–¥— ∫πÈ ”∑–‡≈ Ò,-Ò,Û ‡¡µ√ „πµà “ߪ√–‡∑»æ∫∑’Ë Õ‘ π‡¥’ ¬ æ¡à “ ≈“« ·≈–‡«’ ¬¥π“¡. ºŸâ ‡¢’ ¬π ¥√.™«≈‘ µ π‘ ¬¡∏√√¡ ·¢â ß°«“ß Wendlandia tinctoria (Roxb.) DC. ™◊Ë Õæâ Õß Rondeletia tinctoria Roxb. «ß»å Rubiaceae ™◊Ë ÕÕ◊Ë π Ê °«â “«°«“ß (‡™’ ¬ß„À¡à ); ·¢â ßø“π (≈”ª“ß); ¢Õ‡∫ä “–, µ–§Õ‡§“–, æ°§—È ß, ¡Õ°°“« (·¡à Œà Õß Õπ); ¡— πª≈“ (‡≈¬) ‰¡â æÿà ¡°÷Ë ß‰¡â µâ 𠇪≈◊ Õ° ’ πÈ ”µ“≈Õà Õπ °‘Ë ßÕà Õπ‡ªì π ‡À≈’Ë ¬¡ ¡’ ¢π “° „∫‡√’ ¬ßµ√ߢ⠓¡ √Ÿ ª√’ ∂÷ ß√Ÿ ª‰¢à °≈— ∫ ÀŸ „∫ √–À«à “ß°â “π„∫ª≈“¬‡√’ ¬«·À≈¡™à Õ¥Õ°·∫∫™à Õ·¬°·¢πß ÕÕ°µ“¡ª≈“¬°‘Ë ß ¥Õ° ’ ¢“«À√◊ Õ ’ π«≈ º≈·∫∫º≈·Àâ ß ‰¡à ·µ° √Ÿ ª°≈¡ ¡’ Ú æŸ ‡¡≈Á ¥¡“°