สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 1 Jan.-Mar. 2002 ·π«∑“ß°“√ªØ‘ √Ÿ ª°√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ÙÚ µâ π. °“√¥”‡π‘ π°“√µ“¡·π«∑“ߥ— ß °≈à “«¬à Õ¡À¡“¬∂÷ ß°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß ∫ÿ §§≈À≈“¬ΩÉ “¬ ∑—È ß∑“ߥ⠓π·π«§‘ ¥ ·≈–°“√ªØ‘ ∫— µ‘ ∑’Ë ‡§¬§‘ ¥·≈–ªØ‘ ∫— µ‘ °— π ¡“‡ªì π‡«≈“π“π´÷Ë ß‡ªì π‡√◊Ë Õß∑’Ë „À≠à ·≈–¬“°¬‘Ë ß. °“√æ— ≤π“·≈–ª√— ∫ª√ÿ ß À√◊ Õ°“√ªØ‘ √Ÿ ª°√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ¥— ß °≈à “«„Àâ ª√– ∫º≈ ”‡√Á ®®÷ ߉¡à „™à ‡√◊Ë Õß ∑’Ë ®–∫— π¥“≈„Àâ ‡°‘ ¥¢÷È π‰¥â ‚¥¬ßà “¬ ∂“π»÷ °…“§«√¡’ §«“¡√Ÿâ §«“¡‡¢â “„® ·≈–·π«∑“ß„π°“√¥”‡π‘ πß“πÕ¬à “ß ∂Ÿ °∑‘ »∑“ß. ·π«∑“ß°“√¥”‡π‘ π°“√ªØ‘ √Ÿ ª °√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ „Àâ ª√– ∫ º≈ ”‡√Á ® µ—È ß·µà ¡’ °“√ªÆ‘ √Ÿ ª°“√»÷ °…“„π æ.». ÚıÙ ‡ªì πµâ π¡“ ‰¥â ¡’ ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“®”π«πÀπ÷Ë ß∑’Ë ‰¥â µ√–Àπ— ° ∂÷ ߧ«“¡ ”§— ≠¢Õß°“√ªÆ‘ √Ÿ ª°√–∫«π °“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–‰¥â ‡√‘Ë ¡ß“π°“√ªØ‘ √Ÿ ª °√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ ‰ª¥â «¬µπ‡Õß µ“¡°”≈— ߧ«“¡ “¡“√∂¢Õßµπ. ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“∑’Ë ‰¥â ¥”‡π‘ πß“π ¥— ß°≈à “« µà “ß°Á ‰¥â √— ∫º≈·µ°µà “ß°— π‰ª ¡’ ∑—È ß∑’Ë ª√– ∫º≈ ”‡√Á ®·≈–‰¡à ª√– ∫ º≈ ”‡√Á ®. à «π∑’Ë ª√– ∫º≈ ”‡√Á ® °Á ‰¥â √— ∫§«“¡ ”‡√Á ®„π√–¥— ∫∑’ Ë ·µ°µà “ß °— π‰ª. ∑‘ »π“ ·¢¡¡≥’ ·≈–§≥– Ò ‰¥â ‡≈Á ߇ÀÁ π«à “ °“√»÷ °…“∂÷ ߧ«“¡ ”‡√Á ® ·≈–°√–∫«π°“√ Ÿà §«“¡ ”‡√Á ®¢Õß ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“¥— ß°≈à “« ®–‡ªì π ª√–‚¬™πå Õ¬à “ß¬‘Ë ßµà Õ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π »÷ °…“Õ’ °‡ªì π®”π«π¡“°∑’Ë °”≈— ß®– ‡ √‘Ë ¡µâ π°“√æ— ≤π“À√◊ Õ°“√ªØ‘ √Ÿ ª °√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ . πÕ°®“°π—È π°“√ ¥”‡π‘ π°“√»÷ °…“‚√߇√’ ¬π/ ∂“π »÷ °…“Õ’ °®”π«πÀπ÷Ë ß∑’Ë ¬— ߉¡à ¡’ °“√ æ— ≤π“À√◊ Õ¡’ §«“¡æ¬“¬“¡„π°“√ æ— ≤𓉪∫â “ß·≈â « ·µà ¬— ߉¡à ”‡√Á ® ®– ™à «¬„Àâ ‰¥â ¢â Õ¡Ÿ ≈‡°’Ë ¬«°— ∫ªí ≠À“µà “ßÊ ∑’Ë ‡ªì πÕÿ ª √√§µà Õ°“√æ— ≤π“, ´÷Ë ß®– ‡ªì πª√–‚¬™πå µà Õ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“ ·≈–Àπà «¬ß“π∑’ Ë ‡°’ Ë ¬«¢â Õß. ∑‘ »π“ ·¢¡¡≥’ ·≈–§≥–* ‚¥¬ °“√ π— ∫ πÿ π®“°°Õß∑ÿ π π— ∫ πÿ π °“√«‘ ®— ¬ ( °«.) ‰¥â ¥”‡π‘ π°“√»÷ °…“ ‚√߇√’ ¬π‡ªì πæÀÿ °√≥’ ®”π«π ÒÒ ‚√ß ª√–°Õ∫¥â «¬‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“∑’Ë ‰¥â ¡’ °“√¥”‡π‘ π°“√æ— ≤π“°√–∫«π °“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·≈–‰¥â √— ∫§«“¡ ”‡√Á ®·≈â « „π√–¥— ∫Àπ÷Ë ß®”π«π ˜ ‚√ß ·≈– ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“∑’Ë ¬— ߉¡à ¡’ °“√ æ— ≤π“À√◊ Õ¡’ §«“¡æ¬“¬“¡„π°“√ æ— ≤π“∫â “ß·≈â « ·µà ¬— ߉¡à ª√– ∫º≈ ”‡√Á ®Õ’ ° Ù ‚√ß. °“√§— ¥‡≈◊ Õ°‚√߇√’ ¬π ¥— ß°≈à “« §≥–ºŸâ «‘ ®— ¬‰¥â √— ∫§«“¡√à «¡ ¡◊ Õ®“°Àπà «¬ß“πµâ π — ß°— ¥„π°“√„Àâ ¢â Õ¡Ÿ ≈·≈–§”ª√÷ °…“ ·≈–§— ¥‡≈◊ Õ° ‚¥¬æ‘ ®“√≥“„Àâ §√Õ∫§≈ÿ ¡‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“∑’Ë ¡’ ≈— °…≥– ¿“æ·≈– ªí ®®— ¬·µ°µà “ß°— π, √«¡∑— È ß§√Õ∫§≈ÿ ¡ °“√»÷ °…“¢—È πæ◊È π∞“π∑ÿ °√–¥— ∫ ∑ÿ ° — ß°— ¥ ·≈–°√–®“¬µ“¡≈— °…≥–¢Õß ™ÿ ¡™π·≈–¿Ÿ ¡‘ ¿“§µà “ßÊ ¢Õߪ√–‡∑». °“√«‘ ®— ¬π’ È ‡ªì π°“√»÷ °…“·∫∫æÀÿ °√≥’ (multiple case studies) „™â «‘ ∏’ °“√ — ¡¿“…≥å ‡®“–≈÷ °ºŸâ ∫√‘ À“√ §√Ÿ π— °‡√’ ¬π ºŸâ ª°§√Õß·≈–™ÿ ¡™πÀ√◊ Õ®— ¥∑”°≈ÿà ¡ π∑π“ ·≈– — ߇°µ°“√®— ¥°‘ ®°√√¡ °“√‡√’ ¬π√Ÿâ ¢Õߧ√Ÿ ‚¥¬°“√ — ߇°µ·∫∫ ‰¡à ¡’ à «π√à «¡, √à «¡°— ∫°“√ — ¡¿“…≥å §√Ÿ ·≈–π— °‡√’ ¬π. πÕ°®“°π—È π¬— ß¡’ °“√ ”√«®‚√߇√’ ¬π »÷ °…“‡Õ° “√ ¢Õß‚√߇√’ ¬π ·≈– Õ∫∂“¡§√Ÿ ·≈– π— °‡√’ ¬π ‚¥¬„™â ·∫∫ Õ∫∂“¡¥â «¬. ·π«∑“ß„π°“√¥”‡π‘ π°“√æ— ≤π“ À√◊ ժƑ √Ÿ ª°“√‡√’ ¬π√Ÿâ „Àâ ª√– ∫º≈ ”‡√Á ®∑’ Ë ®–𔇠πÕ„π∑’ Ë π’ È ‡ªì πº≈∑’ Ë ‰¥â √— ∫®“°°“√«‘ ®— ¬¥— ß°≈à “«. ‚√߇√’ ¬π/ ∂“π»÷ °…“ “¡“√∂𔉪„™â ‡ªì π ·π«∑“ß„π°“√¥”‡π‘ π°“√ªÆ‘ √Ÿ ª °√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿâ „π‚√߇√’ ¬π/ ∂“π »÷ °…“¢Õßµπ„Àâ ª√– ∫º≈ ”‡√Á ®‰¥â ¥— ßπ’ È Ò. °“√®— ¥·≈–æ— ≤π“ªí ®®— ¬ µà “ßÊ „Àâ ‡Õ◊ È Õµà Õ°“√ªØ‘ √Ÿ ª°√–∫«π °“√‡√’ ¬π√Ÿ â ¢Õß‚√߇√’ ¬π Õß§å ª√–°Õ∫/ªí ®®— ¬ ”§— ≠Ê ∑’Ë ‡ªì π·√ߺ≈— °¥— π™à «¬„Àâ °“√ªÆ‘ √Ÿ ª °√–∫«π°“√ ‡ √’ ¬π√Ÿâ ¢Õß‚√ß ‡ √’ ¬π ª√– ∫º≈ ”‡√Á ®¡’ ˆ ¥â “π ‰¥â ·°à Ò.Ò Õß§å ª√–°Õ∫¥â “πºŸ â ∫√‘ À“√ º≈°“√«‘ ®— ¬æ∫«à “ ºŸ â ∫√‘ À“√¡’ Õ‘ ∑∏‘ æ≈ Ÿ ß¡“°µà Õ§«“¡ ”‡√Á ®„π°“√ æ— ≤π“°√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿ â ‚√߇√’ ¬π∑’ Ë ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®∑ÿ °‚√ß¡’ ºŸ â ∫√‘ À“√∑’ Ë ¡’ §ÿ ≥ ¡∫— µ‘ ‡¥à πÊ §≈â “¬§≈÷ ß°— π∑—È ß ‘È π ‡æ’ ¬ß·µà ¡’ §«“¡ “¡“√∂·≈–¡’ ªí ®®— ¬ π— ∫ πÿ π∑’Ë Õ¬Ÿà „π√–¥— ∫·µ°µà “ß°— π. ®“°°√≥’ »÷ °…“ ˜ °√≥’ ºŸâ ∫√‘ À“√∑’Ë ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®≈â «π‡ªì πºŸâ ∑’Ë ‡ÀÁ π *∑‘ »π“ ·¢¡¡≥’ , æ‘ ¡æ— π∏å ‡¥™–§ÿ ªµå , ™π“∏‘ ª æ√°ÿ ≈, «√«√√≥ ‡À¡™–≠“µ‘ , Õ√™“ µÿ ≈“π— π∑å . °“√æ— ≤π“°√–∫«π°“√‡√’ ¬π√Ÿ â ¢Õß‚√߇√’ ¬π: °“√»÷°…“æÀÿ°√≥’. √“¬ß“π°“√«‘®—¬. §≥– §√ÿ»“ µ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬; ÚıÙÙ.