สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Ú˜ ©∫— ∫∑’Ë Ò ¡.§.-¡’ .§. ÚıÙı Õ√√∂ ‘ ∑∏‘ Ï ‡«™™“™’ «–, ÿ √æ≈ Õ‘ √‰°√»’ ≈ Òıı °“√¥— ß°≈à “«¬— ߧ߇ªì π«‘ ∏’ ‡¥’ ¬«∑’Ë ¡’ Õ¬àŸ ·≈–°“√ªØ‘‘ ‡ ∏°“√„™â ‡´≈≈å ¥— ß°≈à “« ‡æ◊Ë Õ𔉪∫”∫— ¥√— °…“‚√§∑’Ë «‘ ∏’ °“√ √— °…“¥â «¬‡´≈≈å µâ π°”‡π‘ ¥Õ“®„™â ‰¥â º≈¥’ ‡ªì π°“√‰¡à ¬ÿ µ‘ ∏√√¡µà պ⟠ªÉ «¬. „πª√–‡∑» À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ ª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ §πªí ®®ÿ ∫— π°Á ‡ √‘Ë ¡„Àâ °“√ π— ∫ πÿ π °“√«‘ ®— ¬„π‡√◊Ë Õßπ’È ·µà ®”°— ¥Õ¬àŸ ‡©æ“– ∂“∫— π∑’ Ë ¡’ Àâ Õß∑¥≈Õß∑’ Ë ‰¥â ¡’ °“√‡æ“– ‡≈’È ¬ß‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥π’È ‰«â ·≈â «. „π ª√–‡∑»Õ◊Ë π∑—Ë «‚≈° ÒÙ ªí ≠À“π’È ¢÷È πÕ¬àŸ ∑’Ë »“ π“·≈–§«“¡‡™◊Ë Õ¢Õߧπ„𙓵‘ ‡™à π∑’Ë ª√–‡∑»Õ‘ √“‡Õ≈ »“ 𓬑 «‡™◊Ë Õ «à “™’ «‘ µ§π‡√‘Ë ¡µâ π‡¡◊Ë Õµ— «Õà ÕπΩí ßµ— «„π §√√¿å ¡“√¥“ ¥— ßπ—È π®÷ ߉¡à ∂◊ Õ«à “∑“√° „πÀ≈Õ¥·°â «‡ªì π§π °“√∑”«‘ ®— ¬®÷ ß ‰¡à º‘ ¥°ÆÀ¡“¬ ·≈–¡’ °“√º≈‘ µ·≈– «‘ ®— ¬‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥ª√–‡¿∑π’ È °— π¡“°. ¢≥–∑’Ë „πª√–‡∑» Àæ— π∏å “∏“√≥√— ∞ ‡¬Õ√¡— π∑’Ë ª√–™“°√ à «π„À≠à π— ∫∂◊ Õ »“ π“§√‘ µå ´÷Ë ß∂◊ Õ‡§√à ߧ√— ¥«à “™’ «‘ µ ‡√‘Ë ¡µâ π‡¡◊Ë Õ¡’ °“√ªØ‘ π∏‘ ‰¡à «à “®–Õ¬àŸ „πÀ√◊ ÕπÕ°§√√¿å ¡“√¥“, ®÷ ߉¡à ∑”°“√ ∑¥≈Õ߇æ√“–∂◊ Õ«à “°“√°√–∑”¥— ß°≈à “« ‡ªì π°“√¶à “ ‘Ë ß¡’ ™’ «‘ µ. à «π„πª√–‡∑» Ω√—Ë ß‡» ∑’Ë ª√–™“°√ à «π„À≠à π— ∫∂◊ Õ »“ π“§√‘ µå ‡™à π°— π °Á Àâ “¡º≈‘ µ‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥·∫∫π’È , ·µà √— ∞∫“≈‰¡à Àâ “¡ °“√π”‡¢â “‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥®“°µà “ß ª√–‡∑», π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å ®÷ ßæÕ ∑”°“√«‘ ®— ¬‰¥â . ‡¡◊Ë ÕÀ— π¡“¥Ÿ ª√–‡∑» ·∂∫‡Õ‡™’ ¬ Òı °Á æ∫«à “∑’Ë ª√–‡∑» ‘ ߧ‚ª√å ¡’ ºâ Ÿ ∑”«‘ ®— ¬„π‡√◊ Ë Õßπ’ È ¡“°¡“π“ππ— ∫ Ò ªï , ¡’ ∫√‘ …— ∑∑’Ë º≈‘ µ·≈– à ßÕÕ°‡´≈≈å µâ π °”‡π‘ ¥, ·µà ¬— ߉¡à ¡’ °ÆÀ¡“¬√Õß√— ∫ ™— ¥‡®π, ‡æ‘Ë ß®–¡’ °“√·µà ßµ—È ß§≥– °√√¡°“√¥â “π®√‘ ¬∏√√¡‡æ◊Ë Õæ‘ ®“√≥“ ‡√◊Ë Õßπ’È ‡¡◊Ë Õµâ πªï π’È ‡Õß. „π¢≥–∑’Ë ª√–‡∑» “∏“√≥√— ∞ª√–™“™π®’ πÀâ “¡ ∑”°“√∑¥≈Õߥ— ß°≈à “«. ”À√— ∫ ª√–‡∑»‰∑¬ ¢≥–π’È ·æ∑¬ ¿“°”≈— ß æ‘ ®“√≥“‡√◊Ë Õßπ’È Õ¬àŸ . À≈— °∑“ßæÿ ∑∏- »“ 𓇙◊ Ë Õ«à “°“√¶à “ ‘ Ë ß¡’ ™’ «‘ µ‡ªì π∫“ª ª√–‡¥Á π®÷ ßÕ¬àŸ ∑’Ë «à “®–∂◊ Õ™’ «‘ µ‡√‘Ë ¡µâ π ‡¡◊ Ë Õ„¥. ‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥∑’Ë ‡µ‘ ∫‚µ·≈â « ‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥™π‘ ¥∑’Ë ‡µ‘ ∫‚µ·≈â « ∑’Ë ‰¥â √— ∫§«“¡ π„®·≈–»÷ °…“«‘ ®— ¬°— π Õ¬à “ß°«â “ߢ«“ߧ◊ Õ‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥 ‡¡Á ¥‡≈◊ Õ¥ ‡™à π °“√»÷ °…“‡´≈≈å µâ π °”‡π‘ ¥‡¡Á ¥‡≈◊ Õ¥„π‰¢°√–¥Ÿ ° ‚¥¬°“√ π— ∫®”π«ππ‘ §¡∑’Ë ¡â “¡¢ÕßÀπŸ ∑’Ë ‰¥â √— ∫ °“√©“¬√— ß ’ ª√‘ ¡“≥ Ÿ ß∑—Ë «√à “ß°“¬ À≈— ß®“°©’ ¥‰¢°√–¥Ÿ °‡¢â “‰ª„π∑â Õß. πÕ°®“°π’È °“√§‘ ¥§â π«‘ ∏’ °“√‡æ“– ‡≈’È ¬ß‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥¢Õ߇¡Á ¥‡≈◊ Õ¥ ™π‘ ¥µà “ßÊ ∑”„Àâ ¡’ §«“¡√â Ÿ §«“¡‡¢â “„® ‡°’Ë ¬«°— ∫°√–∫«π°“√·≈–°≈«‘ ∏“π∑’Ë §«∫§ÿ ¡°“√ √⠓߇¡Á ¥‡≈◊ Õ¥. §«“¡√⟠§«“¡‡¢â “„®¥— ß°≈à “«∑”„Àâ “¡“√∂ ∑”°“√ª≈Ÿ °∂à “¬‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥‡¡Á ¥ ‡≈◊ Õ¥„π°“√√— °…“‚√§ ∑—È ß‚√§‡≈◊ Õ¥ ‚√§¡–‡√Á ß ‚√§∑“ßæ— π∏ÿ °√√¡ ·≈– ‚√§∑’Ë ¡’ ¿“«–æ√à Õß¿Ÿ ¡‘ §âÿ ¡°— π „Àâ À“¬¢“¥‰¥â . ·µà ‡¥‘ ¡‡¢â “„®«à “¡’ ‡´≈≈å µ â π°” ‡π‘ ¥∑’Ë ‡µ ‘ ∫‚µ ·≈â « ‡©æ“– „π √–∫∫‡≈◊ Õ¥ ≈”‰ â ‡≈Á ° ·≈–Àπ— ߇∑à “π— È π; „πªí ®®ÿ ∫— π‰¥â æ∫‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥„π ‡π◊ È Õ‡¬◊ Ë Õ·≈–Õ«— ¬«–Õ◊ Ë π¥â «¬ Õ“∑‘ ‡π◊ È Õ ‡¬◊Ë Õ ¡Õß °≈â “¡‡π◊È Õ ·≈–‡µâ “π¡. °à ÕπÀπâ “π— È π‡™◊ Ë Õ°— π«à “ ‡´≈≈å µâ π °”‡π‘ ¥™π‘ ¥∑’Ë ‡µ‘ ∫‚µ·≈â «∑’Ë æ∫„π‡¥Á ° ·≈–ºâŸ „À≠à ¡’ §«“¡®”‡æ“–∑’Ë ®–‡®√‘ ≠ ‡ªì π‡´≈≈å ™π‘ ¥„¥™π‘ ¥Àπ÷Ë ß‡æ’ ¬ß™π‘ ¥ ‡¥’ ¬«‡∑à “π—È π ‡™à π ‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥 √ –∫∫ª√ – “∑® – ‡ ® √‘ ≠„ Àâ ‡ ´≈≈å ª√– “∑‡∑à “π—È π, ·≈–‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥 ‡¡Á ¥‡≈◊ Õ¥®–‡®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å ‡¡Á ¥‡≈◊ Õ¥ ‡æ’ ¬ßÕ¬à “ß‡¥’ ¬«. „πªí ®®ÿ ∫— πæ∫«à “ ‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥™π‘ ¥∑’Ë ‡µ‘ ∫‚µ ·≈â « “¡“√∂‡®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å À√◊ Õ‡π◊È Õ‡¬◊Ë Õ Õ◊Ë ππÕ°‡Àπ◊ Õ®“°‡´≈≈å À√◊ Õ‡π◊È Õ‡¬◊Ë Õ ¥—È ß‡¥‘ ¡¢Õß¡— π‰¥â ‚¥¬„Àâ ‡´≈≈å µâ π °” ‡π‘ ¥π—È π‰ªÕ¬àŸ „π ‘Ë ß·«¥≈â Õ¡∑’Ë ‡ª≈’Ë ¬π‰ª®“°‡¥‘ ¡; °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß ·≈–°“√‡®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å À√◊ Õ‡π◊È Õ‡¬◊Ë Õ Õ◊Ë π‡√’ ¬°«à “ stem cell plasticity ‡π◊ Ë Õß®“°‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥∑’ Ë ‡µ‘ ∫‚µ·≈â « ¬— ß¡’ §«“¡¬◊ ¥À¬àÿ πÕ¬àŸ . ß“π«‘ ®— ¬·√°∑’Ë π— ∫ πÿ π§◊ Õ °“√æ∫«à “‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥 ‡¡Á ¥‡≈◊ Õ¥®“°‰¢°√–¥Ÿ ° “¡“√∂‡®√‘ ≠ ‰ª‡ªì π‡´≈≈å °≈â “¡‡π◊ È Õ‰¥â Òˆ . µà Õ¡“ æ∫«à “‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥ª√– “∑ “¡“√∂ ‡®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å ‡¡Á ¥‡≈◊ Õ¥‰¥â . ®π∂÷ ß ¢≥–π’È ¡’ √“¬ß“π·≈â ««à “ ‡´≈≈å ‰¢°√–¥Ÿ ° ‡®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å ª√– “∑ Ò˜ , ‡´≈≈å ‰¢ °√–¥Ÿ °‡®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å µ— ∫, ‡´≈≈å º‘ «Àπ— ߇®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å ¡Õß ·≈– ‡´≈≈å ¡Õ߇®√‘ ≠‡ªì π‡´≈≈å °≈â “¡‡π◊È Õ À— «„® Ò¯ ‡ªì πµâ π. °“√«‘ ®— ¬ª≈Ÿ °∂à “¬‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥 ®“°°≈â “¡‡π◊È Õ µ— ∫ ·≈– ¡Õß „πÀπŸ ∑’Ë ‰¥â √— ∫°“√©“¬√— ß ’ ¢π“¥ Ÿ ߇æ◊ Ë Õ∑”≈“¬ °“√ √⠓߇¡Á ¥‡≈◊ Õ¥„π‰¢°√–¥Ÿ °∑—È ßÀ¡¥ æ∫«à “ÀπŸ “¡“√∂ √⠓߇¡Á ¥‡≈◊ Õ¥‡ªì π ª√°µ‘ ‰¥â À≈— ß°“√ª≈Ÿ °∂à “¬ Ò˘ . ‡™à 𠇥’ ¬«°— π‡¡◊Ë Õπ”‡´≈≈å µâ 𰔇𑠥‡¡Á ¥