สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Ú˜ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬. ÚıÙı ¡∫Ÿ √≥å ÿ ¢ ”√“≠ ÛÙÛ °“√®— ¥√–‡∫’ ¬∫∫√‘ À“√√“™°“√ ·ºà 𥑠𠫗 µ∂ÿ ª√– ß§å ”§— ≠¢Õß√— ∞∫“≈ „π°“√∫√‘ À“√ª√–‡∑» §◊ Õ °“√∫”∫— ¥ ∑ÿ °¢å ∫”√ÿ ß ÿ ¢ µ≈Õ¥®π°“√¥Ÿ ·≈ ·≈– æ— ≤π“™’ «‘ µ§«“¡‡ªì πÕ¬àŸ ¢Õߪ√–™“™π „πª√–‡∑». °“√∫√‘ À“√ª√–‡∑»„Àâ ∫√√≈ÿ ¿“√- °‘ ®¥— ß°≈à “«¢÷È πÕ¬àŸ °— ∫°“√®— ¥√–‡∫’ ¬∫ ∫√‘ À“√√“™°“√·ºà 𥑠π∑’Ë ™— ¥‡®π·≈– ‡À¡“– ¡ ‡æ◊Ë Õ„Àâ “¡“√∂ªØ‘ ∫— µ‘ ¿“√°‘ ®Àπâ “∑’Ë ¢Õß√— ∞∫“≈„Àâ ∫√√≈ÿ «— µ∂ÿ ª√– ß§å ‰¥â Õ¬à “ß¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ ·≈–∑—Ë «∂÷ ß∑—È ßª√–‡∑». À≈— °°“√®— ¥ √–‡∫’ ¬∫∫√‘ À“√√“™°“√·ºà 𥑠π·∫à ß ÕÕ°‡ªì π Û √–∫∫ §◊ Õ Ò. À≈— °°“ √ √ «¡Õ”π“ ®°“ √ ª°§√Õß (centralization) Ú. À≈— °°“ √ ·∫à ß Õ”π“ ®°“ √ ª°§√Õß (deconcentration) Û. À≈— °°“√°√–®“¬Õ”π“®°“√ ª°§√Õß (decentralization). ·µà ≈–√–∫∫µà “ßÊ ¡’ ®ÿ ¥Õà Õπ®ÿ ¥ ·¢Á ßµà “ß°— π ¥— ßπ—È π °“√®— ¥√–‡∫’ ¬∫ ∫√‘ À“√√“™°“√·ºà 𥑠π¢Õß·µà ≈– ª√–‡∑»®÷ ß®–„™â «‘ ∏’ ª√– “π Ú À√◊ Õ Û √–∫∫¥— ß°≈à “«‡¢â “¥â «¬°— π ‡æ◊Ë Õ·°â ‰¢ ªí ≠À“∑’ Ë ‡°‘ ¥®“°¢â Õ‡ ’ ¬¢Õß√–∫∫Àπ÷ Ë ß ¥â «¬¢â Õ¥’ ¢ÕßÕ’ °√–∫∫Àπ÷Ë ß ´÷Ë ß°“√∑’Ë ®–®— ¥√–‡∫’ ¬∫∫√‘ À“√√“™°“√·ºà 𥑠π Õ¬à “ß‰√ ·≈–¡’ «‘ «— ≤π“°“√‰ª„π ∑‘ »∑“ß„¥¢÷ È πÕ¬à Ÿ °— ∫ ¿“æ¿Ÿ ¡‘ ª√–‡∑», ª√–«— µ‘ »“ µ√å ∑“ß°“√‡¡◊ Õß, °“√ ª°§√Õß, — ߧ¡, «— ≤π∏√√¡, ∂“π- °“√≥å ·≈–§«“¡‡À¡“– ¡¢Õߪ√–‡∑» π—È πÊ ‡ªì 𠔧— ≠. ¥— ßπ—È π °“√®— ¥ √–‡∫’ ¬∫∫√‘ À“√√“™°“√·ºà 𥑠π¢Õß·µà ≈–ª√–‡∑»®÷ ß¡’ ≈— °…≥–‡©æ“–µ— « Õ“® π”¡“ª√— ∫„™â ‰¥â ·µà ≈Õ°‡≈’ ¬π°— π‰¡à ‰¥â . ”À√— ∫ª√–‡∑»‰∑¬ ‰¥â ¡’ °“√®— ¥ √– ‡∫’ ¬∫°“√ª°§√ÕßÀ√◊ Õ°“√® — ¥ √–‡∫’ ¬∫∫√‘ À“√√“™°“√·ºà π¥‘ πµ“¡ æ.√.∫. √–‡∫’ ∫∫∫√‘ À“√√“™°“√·ºà 𥑠π æ.». ÚıÛÙ ·∫à ߇ªì π Û à «π §◊ Õ Ò. √“™°“√∫√‘ À“√ à «π°≈“ß „™â À≈— °°“√√«¡Õ”𓮉«â ∑’Ë à «π°≈“ß ª√–°Õ∫¥â «¬°√–∑√«ß ∑∫«ß °√¡ ·≈– à «π√“™°“√Õ◊Ë π∑’Ë ¡’ ∞“π–‡∑’ ¬∫ ‡∑à “°√¡. Ú. √“™°“√∫√‘ À“√ à «π¿Ÿ ¡‘ ¿“§ „™â À≈— °°“√·∫à ßÕ”π“®®“° à «π°≈“ß ‚¥¬ à «π°≈“ß à ߺ⟠·∑π‰ªªØ‘ ∫— µ‘ ß“π „π¿Ÿ ¡‘ ¿“§µà “ßÊ ª√–°Õ∫¥â «¬®— ßÀ«— ¥ Õ”‡¿Õ ·≈–°‘ Ë ßÕ”‡¿Õ. Û. √“™°“√∫√‘ À“√ à «π∑â Õß∂‘Ë π „™â À≈— °°“√°√–®“¬Õ”π“®®“° à «π °≈“߉ª„Àâ Õß§å °√ª°§√Õß à «π∑â Õß ∂‘Ë π∑’Ë ¡’ ºâŸ ∫√‘ À“√¡“®“°°“√‡≈◊ Õ°µ—È ß ¢Õߪ√–™“™π„πæ◊ È π∑’ Ë “¡“√∂∫√‘ À“√ ß“π‰¥â ‚¥¬Õ‘ √–µ“¡‡®µπ“√¡≥å ¢Õß ª√–™“™π ·∫à ßÕÕ°‡ªì π Ù √Ÿ ª·∫∫ ‰¥â ·°à Õß§å °“√∫√‘ À“√ à «π®— ßÀ«— ¥, ‡∑»∫“≈, Õß§å °“√∫√‘ À“√ à «πµ”∫≈, ·≈–√Ÿ ª·∫∫æ‘ ‡»… §◊ Õ °√ÿ ߇∑æ¡À“- π§√·≈–‡¡◊ Õßæ— ∑¬“. À≈— °°“√ª°§√Õß à «π∑â Õß∂‘Ë π °“√ª°§√Õß∑â Õß∂‘ Ë π‡ªì π√“°∞“π ¢Õß°“√ª°§√Õß√–∫Õ∫ª√–™“∏‘ ª‰µ¬ À¡“¬∂÷ ß°“√∑’Ë √— ∞∫“≈°≈“߬‘ π¬Õ¡ ¡Õ∫À√◊ Õ°√–®“¬Õ”π“®°“√ª°§√Õß à «πÀπ÷Ë ß¢Õߪ√–‡∑»‰ª„Àâ ª√–™“™π „π∑â Õß∂‘Ë πª°§√Õßµπ‡Õß ‚¥¬∑’Ë √— ∞∫“≈°≈“߬— ß ß«πÕ”π“®∫“ß ª√–°“√‰«â . „π°“√ª°§√Õß∑â Õß∂‘Ë π ®–µâ Õß¡’ Õ”π“®Õ‘ √–„π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ Àπâ “∑’Ë µ“¡ ¡§«√ ·µà ‰¡à à ߺ≈°√–∑∫ µà Õ§«“¡‡ªì πÕ∏‘ ª‰µ¬¢Õß√— ∞. √“™°“√∫√‘ À“√ à «π∑â Õß∂‘Ë π‡ªì π √Ÿ ª·∫∫°“√ª°§√Õßµ“¡À≈— °°“√ °√–®“¬Õ”π“®. √— ∞∫“≈‡ªì πºâŸ °√–®“¬ Õ”π“®„Àâ Õß§å °√ª°§√Õß à «π∑â Õß∂‘ Ë π ‚¥¬¡’ ºâ Ÿ ∫√‘ À“√¡“®“°°“√‡≈◊ Õ°µ— È ß¢Õß ª√–™“™π„πæ◊È π∑’Ë ¥”‡π‘ π°“√∫√‘ À“√ ß“πæ— ≤π“∑â Õß∂‘Ë π¿“¬„µâ °“√°”°— ∫ ¥Ÿ ·≈¢Õß√— ∞∫“≈ºà “π∑“ß®— ßÀ«— ¥·≈– Õ”‡¿Õ, ‡æ◊ Ë Õ Ò. ·∫à ߇∫“¿“√–¢Õß√— ∞∫“≈‡æ◊Ë Õ „Àâ ‡°‘ ¥§«“¡∑—Ë «∂÷ ß„π°“√„Àâ ∫√‘ °“√ ·≈–·°â ‰¢ªí ≠À“ À√◊ ÕµÕ∫ πÕß §«“¡µâ Õß°“√¢Õߪ√–™“™π. Ú. ‡ªì π°“√µÕ∫ πÕߧ«“¡ µâ Õß°“√¢Õߪ√–™“™π„π∑â Õß∂‘Ë π Õ¬à “ß·∑â ®√‘ ß ·≈–√«¥‡√Á «‡æ√“–§«“¡ µâ Õß°“√¢Õߪ√–™“™π„π·µà ≈–∑â Õß ∂‘Ë π¬à Õ¡¡’ §«“¡·µ°µà “ß°— π °“√√Õ√— ∫ °“√∫√‘ °“√®“°√— ∞∫“≈·µà Õ¬à “ß‡¥’ ¬« Õ“®‰¡à µ√ßµ“¡§«“¡µâ Õß°“√∑’Ë ·∑â ®√‘ ß ·≈–≈à “™â “. Û. ™à « ¬ ‡ À≈◊ Õ √— ∞∫“ ≈ „ π° “ √ ª√–À¬— ¥ß∫ª√–¡“≥À√◊ Õ‡ªì π°“√≈¥ §à “„™â ®à “¬¢Õß√— ∞∫“≈ ‡æ√“–°‘ ®°“√ à «π„À≠à ∑’Ë √— ∫¡Õ∫®“°√— ∞∫“≈ ∑â Õß ∂‘Ë π “¡“√∂¥”‡π‘ π°“√‰¥â ‚¥¬√“¬‰¥â ¢Õßµπ‡Õß ´÷Ë ß¡“®“°¢â Õ°”Àπ¥¢Õß °ÆÀ¡“¬. Ù. ∑” „Àâ ª√ –™“™π¡’ §«“¡√⟠§«“¡‡¢â “„®„πÀ≈— °°“√ ·≈–√Ÿ ª·∫∫