สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 2 Apr.-Jun. 2002 ≈— ∑∏‘ À≈— ß ¡— ¬„À¡à : »‘ ≈ª–À≈— ß ¡— ¬„À¡à »‘ ≈ª–ªì Õ∫Õ“√å µ ·Õπ¥’ «Õ√å ŒÕ≈ çMarilyné Ò˘ˆÙ ÛÛÙ ‡Àµÿ º≈ „πæ®π“πÿ °√¡¿“…“‡¬Õ√¡— π- Ω√—Ë ß‡» 祓¥“é ¡’ §«“¡À¡“¬«à “ ç¡â “‚¬° ”À√— ∫‡¥Á °‡≈à πé »‘ ≈ªî π ¬Õ¡√— ∫§”π’È ‡æ√“–∑—È ß§«“¡À¡“¬ ·≈–‡ ’ ¬ß„Àâ §«“¡√Ÿâ ÷ °‡ªì π∑“√°¥’ »‘ ≈ª–≈— ∑∏‘ ¥“¥“∂◊ Õ°”‡π‘ ¥¡“®“° ∑√√»π–∑’Ë µà յ⠓π ߧ√“¡ µà Õµâ “π §«“¡ß“¡®“°Õ¥’ µ ·≈–µà Õµâ “π§«“¡ ß“¡∑’ Ë ™◊ Ë π™¡°— πÕ¬Ÿ à — ߧ¡·≈– ߧ√“¡ · ¥ß„Àâ ‡ÀÁ π∂÷ ߧ«“¡‰√â ‡Àµÿ º≈ »‘ ≈ª– ¢Õß»‘ ≈ªî π°≈ÿà ¡π’È ¡’ ≈— °…≥–·¥°¥— π ‡¬â ¬‡¬“– ∂“°∂“ß ‡À¡◊ Õπ‡ªì 𧫓¡ 欓¬“¡∑’Ë ®–≈∫≈â “ß ÿ π∑√’ ¬»“ µ√å ·∫∫‡¥‘ ¡ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ®“°§«“¡ ‡°Á ∫°¥·≈–µà յ⠓π∑’Ë »‘ ≈ªî π°≈ÿà ¡π’È · ¥ßÕÕ° Õ“®®–‡ªì π ◊Ë Õ∑’Ë –∑â Õπ„Àâ ‡ÀÁ π«à “¡πÿ …¬å ‰√â “√–‡æ◊ Ë Õ°“√°â “«‰ª Ÿ à ç “√–é Õ— π‡ªì π·°à π “√°Á ‰¥â »‘ ≈ªî π≈— ∑∏‘ ¥“¥“‰¥â · ¥ßÕÕ° Õ¬à “ß·ª≈°ª√–À≈“¥ ‡™à π ∫∑°«’ ∑’Ë ¡’ ‡π◊È ÕÀ“Õ¬à “ß‰√â µ√√°– · ¥ß°“√µà Õ Ÿâ À≈Õ°Ê °“√ª√∫¡◊ ÕÕ¬à “ß‰√â ‡Àµÿ º≈ „π¢≥–∑’Ë · ¥ßÀ√◊ Õ‡≈à π¥πµ√’ µ“¡∑’Ë ∂π— ¥ √à «¡°— ∫°“√√â Õ߇æ≈ߥ⠫¬¿“…“ ∑’Ë µà “ß°— π·≈– à ߇ ’ ¬ßµ“¡§«“¡µâ Õß °“√. „π¢≥–∑’Ë »‘ ≈ªî 𥓥“°”≈— ß¡’ ∫∑∫“∑„π´Ÿ √‘ § »‘ ≈ªî π™“«Ω√—Ë ß‡» ¥Ÿ ™Õß (Marcel Duchamp) ·≈–æ‘ §“- ‡∫’ ¬ (Francis Picabia) »‘ ≈ªî πÕ‡¡√‘ °— π ‡√¬å (Man Ray) ·≈–‡Õ‡√π å ‡∫‘ √å ° (Walter Arenberg) °Á √â “ß √√§å »‘ ≈ª–µà յ⠓π∑”πÕßπ’È ¢÷È π °“√√«¡µ— « „π°√ÿ ß‚§‚≈≠ ª√–‡∑»‡¬Õ√¡π’ ‰¥â ‡√‘Ë ¡¢÷È π„πªï Ò˘Ò˘ ·≈â «π‘ ∑√√»°“√ §√—È ßÀπ÷Ë ß°Á ∂Ÿ °µ”√«®ªî ¥„π°√ÿ ß·Œπ- ‚π‡«Õ√å »‘ ≈ªî π™«‘ ∑·∑√å (Kurt Schwitters) ‰¥â √â “ß¿“檖µ‘ ¥‡ ¡◊ Õπ ¢¬–¢÷È π„π∑»«√√… Ò˘Ú »‘ ≈ª–≈— ∑∏‘ ¥“¥“‰¥â ·ºà ¢¬“¬Õ¬à “ß°«â “ߢ«“ß∑—Ë « ¬ÿ ‚√ª ·≈â «π‘ ∑√√»°“√¥“¥“π“π“™“µ‘ °Á ‡°‘ ¥¢÷È π∑’Ë ·°≈‡≈Õ√’ ¡ß‡µ≠ „π°√ÿ ß ª“√’ ªï Ò˘ÚÚ. »‘ ≈ªî π≈— ∑∏‘ ¥“¥“ ‡ªì π»‘ ≈ªî πÀ— « °â “«Àπâ “∑’Ë µà Õµâ “π»‘ ≈ª–·∫∫·ºπ‡¥‘ ¡ (anti-art) Õ¬à “ß∂Õπ√“°∂Õπ‚§π ‡ªì π°“√ª√–°“» ÿ π∑√’ ¬»“ µ√å „À¡à ∑’Ë »‘ ≈ª–‰¡à „™à ç«‘ ®‘ µ√»‘ ≈ªá é ∑’Ë «‘ ®‘ µ√ ∫√√®ß ‰¡à „™à ç∑— »π»‘ ≈ªá é ∑’Ë √— ∫√Ÿâ ®“° ‚≈°¿“¬πÕ°·≈â «· ¥ßÕÕ°‡ªì πº≈ ß“π»‘ ≈ª– · ¥ßÕÕ°¥â «¬·π«§‘ ¥ ‡π◊È ÕÀ“ ·≈–√Ÿ ª·∫∫∑’Ë –∑â Õπª√“°Ø°“√≥å ‡À≈à “π—È π √«¡∑—È ß°“√ √â “ß √√§å ¥â «¬ ∑— °…–Õ¬à “ß„¥Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß ·µà ‡ªì π ª√“°Ø°“√≥å ∑“ߧ«“¡§‘ ¥®“°¿“æ„π ¡ÕßÀ√◊ Õ®‘ πµ¿“æ (image) ·≈â « ‡≈◊ Õ° √√«— µ∂ÿ «— ¥ÿ ”‡√Á ®√Ÿ ª À√◊ Õ ◊ Ë Õ µà “ßÊ · ¥ßÕÕ°Õ’ °¡‘ µ‘ §«“¡§‘ ¥Àπ÷Ë ß „π∑“ß ÿ π∑√’ ¬»“ µ√å ·≈â « ·π«§‘ ¥„π ‡ â π∑“ß„À¡à π’È ‰¥â à ߺ≈‚¥¬µ√ß¡“ Ÿà »‘ ≈ª–¬ÿ §À≈— ß ¡— ¬„À¡à „πªí ®®ÿ ∫— π. „π™à «ß∑’Ë ‡»√…∞°‘ ®‡øóò ÕßøŸ ª≈“¬ ∑»«√√… Ò˘ı ªì ÕªÕ“√å µ‰¥â · ¥ß ∫∑∫“∑¢÷È π„πÕ— ß°ƒ…·≈– À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ 𔇠πÕº≈ß“π»‘ ≈ª–¥â «¬¿“æ«— µ∂ÿ „π ™’ «‘ µª√–®”«— π ◊Ë Õ¥≈„®·≈–«— µ∂ÿ µà “ßÊ ∑’Ë „§√Ê Õ“®®–¡Õߢ⠓¡ »‘ ≈ªî πªì Õª Õ“√å µ‡≈◊ Õ° √√¿“殓°«— ≤π∏√√¡ ¡«≈º≈‘ µ∑’Ë ∑— π ¡— ¬ (popular mass culture) «— µ∂ÿ ‘Ë ßæ‘ ¡æå ß“π‚¶…≥“ π‘ µ¬ “√ ¿“æ¬πµ√å ∫√√®ÿ ¿— ≥±å µ— « Õ— °…√ µ— «‡≈¢ œ≈œ π”¡“· ¥ßÕÕ° »‘ ≈ªî 𵑠¥µ“¡ — ߧ¡∑’Ë ·¢à ߢ— π„π√–∫∫ ∑ÿ ππ‘ ¬¡ ·¢à ߢ— π∑“ß ◊Ë Õ “√¡«≈™π ◊Ë Õ¡«≈™π∑’Ë ‡¢â “¡“§√Õ∫§≈ÿ ¡™’ «‘ µ ª√–®”«— π –∑â Õπª√“°Ø°“√≥å ‡À≈à “ π—È π‡ªì πº≈ß“π»‘ ≈ª– º≈ß“πªì ÕªÕ“√å µ Õ“®¡‘ „™à §«“¡ß“¡∑’Ë »‘ ≈ªî π √⠓ߢ÷È π‚¥¬ µ√ß ·µà ‡ªì π¿“殓°¿“æ∑’Ë ª√“°Ø„π — ß§¡∑ÿ ππ‘ ¬¡ ¿“æ∑’Ë ‡√“§ÿâ π‡§¬·≈– „™â Õ¬Ÿà „π™’ «‘ µª√–®”«— π ∑ÿ ° ‘Ë ß≈â «π «¬ ß“¡ ∑ÿ ° ‘Ë ß∑’Ë ‡ªî ¥‡º¬„π — ß§¡ »‘ ≈ª– ‡ªì π ‘Ë ß∏√√¡¥“ “¡— ≠∑’Ë ‰¡à µâ Õ߇°√ß°≈— « ∑ÿ °§π™◊Ë π™¡°— ∫ªì ÕªÕ“√å µ ‚¥¬‰¡à µâ Õß · «ßÀ“§«“¡√Ÿâ À√◊ Õ°“√»÷ °…“∑’Ë ´— ∫ ´â Õπ ∑ÿ °§π≈â «π — ¡º— ◊Ë Õ‡À≈à “π’È ‰¥â º≈ª√“°Ø«à “ ªì ÕªÕ“√å µ‰¥â √— ∫°“√ ™◊ Ë π™¡µâ Õπ√— ∫®“°§πÀπÿ à ¡ “«√ÿ à π„À¡à ‡ªì πÕ¬à “ß¡“° »‘ ≈ª–‰¥â °≈“¬‡ªì π ª√“°Ø°“√≥å √à «¡ ¡— ¬∑’Ë ¥„ ‰¡à „™à ≈¡À“¬„®∑’Ë ‡°à “§√÷ „πæ‘ æ‘ ∏¿— ≥±å »‘ ≈ª– Õ’ °µà Õ‰ª. »‘ ≈ªî πªì ÕªÕ“√å µ ‡« ‡´‘ ≈¡— ππå (Tom Wesselmann) ·Œ¡‘ πµ— π (Ri- chard Hamilton) ‚Õ≈‡¥π‡∫‘ √å ° (Claes Oldenburg) ŒÕ§‡π¬å (David