สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 2 Apr.-Jun. 2002 ¿“æ√— ß ’ ª√‘ ∑— »πå ¢Õß¡–‡√Á ߪÿÉ ¡πÈ ”‡À≈◊ Õߪ∞¡¿Ÿ ¡‘ „π™à Õߪ“° √Ÿª∑’ Ë ˜ ¿“æ√— ß ’ ª√‘ ∑— »πå „πºŸâ ªÉ «¬√“¬∑’Ë Û æ∫°“√∑”≈“¬¢Õß°√–¥Ÿ °√Õ∫√“°øí π°√“¡≈à “ß¢«“´’Ë ·√° #Ùˆ (»√™’È ) √“°øí π≈–≈“¬ — ߇°µøí π #ÙÙ, Ùı, Ùˆ ‰¡à ¡’ º‘ «°√–¥Ÿ °‡∫â “øí π ıÙˆ Û √“¬ ª√“°Ø‡ªì πªí ≠À“∫√‘ ‡«≥¢“ °√√‰°√≈à “ß ºŸâ ªÉ «¬√“¬∑’ Ë Ú ∂÷ ß·¡â ª√“°ØÕ“°“√„π¢“°√√‰°√≈à “ß ·µà „π ¿“æ√— ß ’ · ¥ß°“√∑”≈“¬¢Õß°√–¥Ÿ ° À≈“¬∫√‘ ‡«≥ ∑”„Àâ øí πÀ≈“¬´’Ë „π™à Õß ª“°¡’ Õ“°“√‚¬° ºŸ â ªÉ «¬√“¬∑’ Ë Ò · ¥ß °“√∑”≈“¬¢Õß°√–¥Ÿ °‡©æ“–·Àà ߧ◊ Õ ∫√‘ ‡«≥∑’ Ë ∂Ÿ °∂Õπøí π‰ª‡∑à “π— È π ºŸ â ªÉ «¬ ∑— È ß Û √“¬‰¥â √— ∫°“√µ√«®∑’ Ë §≥–∑— πµ- ·æ∑¬»“ µ√å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬¡À‘ ¥≈ ‚¥¬„™â ¿“æ√— ß ’ ª√‘ ∑— »πå ´÷Ë ß‰¡à “¡“√∂ · ¥ß°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ߢÕ߉¢°√–¥Ÿ °. ªí ®®ÿ ∫— π¡’ °“√∂à “¬¿“æ‡ÕÁ ¡Õ“√å (MRI; Magnetic Resonance Imaging) ´÷Ë ß “¡“√∂· ¥ß°“√∑”≈“¬∑’Ë ‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥∑— È ß„π°√–¥Ÿ ° ‡π◊È Õ‡¬◊Ë ÕÕ◊Ë π ·≈– ‰¢°√–¥Ÿ °¥â «¬ ÚÚ . πÕ°®“°®–ª√“°ØÕ“°“√„π ™à Õߪ“°·≈â « ºŸ â ªÉ «¬∑— È ß Û √“¬π’ È ¬— ß¡’ ªÿÉ ¡πÈ ”‡À≈◊ Õß∑’Ë §Õ‚µæÕ§≈”‰¥â ·µà ªí ≠À“∑’ Ë ™— °π”„Àâ ¡“æ∫∑— πµ·æ∑¬å §◊ Õ ¡’ ªí ≠À“„π™à Õߪ“°‡ªì 𠔧— ≠ ®÷ ßπ— ∫ ‡ªì π¢â Õ§‘ ¥„Àâ ∑— πµ·æ∑¬å ‰¥â §≈”µ√«® ªÿÉ ¡πÈ ”‡À≈◊ Õß∫√‘ ‡«≥§Õ„πºŸâ ªÉ «¬∑ÿ ° √“¬∑’Ë ¡’ Õ“°“√¥— ß°≈à “«„π™à Õߪ“° πÕ°®“°π’È ºŸâ ªÉ «¬ Ú √“¬·√°‡°‘ ¥ ªí ≠À“¿“¬À≈— ß°“√∂Õπøí π°√“¡‰ª ·≈â « ®÷ ßÕ“®¡’ §”∂“¡«à “ °“√∂Õπøí π ®–‡ªì 𠓇Àµÿ ¢Õß°“√‡°‘ ¥¡–‡√Á ߪÿÉ ¡ πÈ ”‡À≈◊ Õ߉¥â À√◊ Õ‰¡à ‡™à π ‡°‘ ¥®“°°“√ µ‘ ¥‡™◊È Õ®“°‡§√◊Ë Õß¡◊ Õ„π°“√∂Õπøí π µà Õ§”∂“¡π’ È ºŸ â ‡¢’ ¬π‰¡à Õ“®™’ È ™— ¥‰¥â ·µà „§√à ¢Õ™’È ·®ß«à “ ‡§√◊Ë Õß¡◊ Õ„π°“√∂Õπ øí ππ—È π‰¥â √— ∫°“√¶à “‡™◊È ÕÕ¬à “ß∂Ÿ °«‘ ∏’ ‚¥¬°“√µâ ¡„ππÈ ”‡¥◊ Õ¥ À√◊ ÕÕ∫¥â «¬ À¡â ÕÕ∫§«“¡¥— π‰ÕπÈ ”µ“¡¢—È πµÕπ∑’Ë ‡À¡“– ¡°— ∫∑’Ë √–∫ÿ ‰«â ‡ªì π·π«∑“ß °“√ªØ‘ ∫— µ‘ ‚¥¬∑—Ë «‰ª¢Õß∑— πµ·æ∑¬å πÕ°®“°π— È π ‡¡◊ Ë Õ»÷ °…“°“√≈–≈“¬µ— « ¢Õß°√–¥Ÿ °¢“°√√‰°√·≈–√“°øí π¥— ß °≈à “«®“°¿“æ√— ß ’ °“√∑”≈“¬‡™à ππ’È πà “®–¡’ 欓∏‘ ¿“æ¡“π“π°à Õπ°“√ ∂Õπøí π ‡æ’ ¬ß·µà ¬— ߉¡à · ¥ßÕ“°“√ ÕÕ°¡“ à «πÕ“°“√™“À≈— ß®“°π—È π ‡ªì π ‘Ë ß∑ ’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π‰¥â ·¡â ‰¡à ∫à Õ¬π— ° ‡π◊Ë Õß®“°øí π§ÿ ¥∑’Ë ∂Õπ‰ªÕ“®Õ¬Ÿà „°≈â ·π«‡ â πª√– “∑∑’Ë ¡“‡≈’È ¬ßøí π≈à “ß °“√∂Õπøí π®÷ ßÕ“®∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√ °√–∑∫°√–‡∑◊ Õπ‡ â πª√– “∑ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√™“ ·≈–Õ“°“√π’È ®–À“¬‰ª„π ∑’Ë ÿ ¥ ·µà ‡¡◊Ë Õæ‘ ®“√≥“Õ’ °·ßà ¡ÿ ¡Àπ÷Ë ß Õ“°“√™“π’È Õ“®‡°‘ ¥‡æ√“–º≈°√–∑∫ ®“°¡–‡√Á ߪÿ É ¡πÈ ”‡À≈◊ Õß°Á ‰¥â ÚÛ . ≈— °…≥–°“√∑”≈“¬¢Õß°√–¥Ÿ ° À√◊ Õ°“√≈–≈“¬√“°øí π®–‡ÀÁ π‰¥â ‚¥¬ ∂à “¬¿“æ√— ß ’ √Õ∫√“°øí π ·µà ‰¡à Õ“® §√Õ∫§≈ÿ ¡√Õ¬‚√§¢π“¥„À≠à ‰¥â ∑—È ßÀ¡¥ ¥— ßπ—È π°“√∂à “¬¿“æ√— ß ’ ª√‘ ∑— »πå ®÷ ß¡’ ∫∑∫“∑„π°“√· ¥ß欓∏‘ ¿“扥⠙— ¥‡®π¢÷È π ·µà ¡‘ ‰¥â À¡“¬§«“¡«à “®– „™â ·∑π°“√∂à “¬¿“æ√— ß ’ √“°øí π‰¥â °“√„™â √à «¡°— π®–‰¥â ª√–‚¬™πå ‡µÁ ¡∑’Ë . πÕ°®“°π’È Õ“®ª√“°Ø«à “欓∏‘ ¿“æ √â “¬™π‘ ¥Õ◊Ë π°Á „Àâ °“√∑”≈“¬≈— °…≥– ‡¥’ ¬«°— 𠇙à π ¡‘ ¥‰≈πå ≈’ ∑— ≈·°√πŸ ‚≈¡“ (midline lethal granuloma) ÚÙ,Úı °√–¥Ÿ °Õ— °‡ ∫ (osteomyelitis) Ù ·≈– ‡¡◊Ë Õª√“°Ø‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ ‡©æ“–ª≈“¬ √“°‡æ’ ¬ß Ò À√◊ Õ Ú ´’Ë Õ“®∑”„Àâ §‘ ¥«à “ ‡ªì π‚√§‡Àß◊ Õ° À√◊ Õ‡ªì π欓∏‘ ¿“æ √Õ∫√“°øí π §◊ Õ ∂ÿ ßπÈ ” ∂ÿ ßÀπÕß À√◊ Õ ·°√πŸ ‚≈¡“ Úˆ,Ú˜ ∑ ”„Àâ ∑ — πµ·æ∑¬å ‡¢â “„®º‘ ¥·≈–„Àâ °“√√— °…“§≈Õß√“°øí π ´÷ Ë ß®–‰¡à ‰¥â º≈„π°“√¬— ∫¬— È ß°“√≈ÿ °≈“¡ ¢Õß欓∏‘ ¿“æ. ≈— °…≥–¿“æ√— ß ’ ∑’Ë πà “ π„®Õ’ °ª√–°“√Àπ÷Ë ß§◊ Õ º‘ «°√–¥Ÿ ° ‡∫â “øí πÀ“¬‰ª (loss of lamina dura) ·≈–¡’ °“√Àπ“µ— «¢Õß™à Õ߇ÕÁ π¬÷ ¥ª√‘ - ∑— πµå ¢Õßøí π„π∫√‘ ‡«≥„°≈â ‡§’ ¬ßÕ’ °¥â «¬ ´÷ Ë ß§≈â “¬°— ∫√“¬ß“π¢Õß Soderholm