สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Ú˜ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬. ÚıÙı «ÿ ≤‘ ™— ¬ ¡Ÿ ≈»‘ ≈ªá ÙˆÛ ∑√ß欓¬“¡·°â ªí ≠À“°“√≈— °≈Õ∫´◊ È Õ ·≈–¢“¬Ωî ò π ´÷ Ë ß∑”„À⠇ߑ πµ√“¢Õ߉∑¬ ‰À≈ÕÕ°πÕ°ª√–‡∑»‡ªì π®”π«π¡“° ´È ”¬— ߧ«∫§ÿ ¡°“√´◊È Õ¢“¬Ωîò π‰¡à ‰¥â ‚¥¬ ‡ªî ¥„Àâ ¡’ ‡®â “¿“…’ Ωîò π°à Õπ∑’Ë ®–¡’ °“√∑” π∏‘ — ≠≠“‡∫“«å √‘ ß„π æ.». ÚÛ˘¯ Õ’ ° ·≈–„π π∏‘ — ≠≠“‡∫“«å √‘ ߬— ß¡’ ¢â Õ °”À𥇰’Ë ¬«°— ∫°“√∑’Ë Õ— ß°ƒ…π”Ωîò π ‡¢â “¡“§â “¢“¬«à “µâ Õߢ“¬„Àâ °— ∫‡®â “¿“…’ Ωîò π‡∑à “π—È π ∂â “‡®â “¿“…’ Ωîò π‰¡à ´◊È Õ Õ— ß°ƒ… µâ Õßπ”Ωîò π°≈— ∫ÕÕ°πÕ°ª√–‡∑». Õπ÷Ë ß π∏‘ — ≠≠“‡∫“«å √‘ ß∑’Ë ‰∑¬∑”°— ∫Õ— ß°ƒ… „π§√—È ßπ—È π ‰¡à ‰¥â ‡ªì πº≈‡ ’ ¬·°à ‰∑¬ ∑— È ßÀ¡¥ ‡æ√“–„π√–¬– — È π π∏‘ — ≠≠“ ¥— ß°≈à “«‡ªì πº≈¥’ °— ∫‰∑¬∑”„Àâ ª√–‡∑» ·≈–√“…Æ√¡—Ë ß§—Ë ß√Ë ”√«¬¢÷È π ·≈–‰∑¬ ‰¡à „™à ‡æ’ ¬ß™“µ‘ ‡¥’ ¬« ∑’ Ë ∑” π∏‘ — ≠≠“ „π≈— °…≥–¥— ß°≈à “« ‡æ√“– π∏‘ — ≠≠“ ‡∫“«å √‘ ߇ªì π‰ªµ“¡·∫∫ π∏‘ — ≠≠“ Àπ“π®‘ ß (Treaty of Nanjing, Ò¯ÙÚ §◊ Õ æ.». ÚÛ¯ı) ∑’Ë Õ— ß°ƒ…∑”°— ∫®’ π ·≈–µ“¡·∫∫ π∏‘ — ≠≠“§–π–ß–«– (Treaty of Kanagawa, ¡’ π“§¡ Ò¯ıÙ ´÷Ë ß¬— ߇ªì π æ.». ÚÛ˘ˆ µ“¡ °“√π— ∫·∫∫‡°à “¢Õ߉∑¬) ∑’Ë À√— ∞- Õ‡¡√‘ °“∑”°— ∫≠’Ë ªÿÉ π ¡— ¬‚™°ÿ πµ√–°Ÿ ≈ ‚µ°ÿ ß“«– (Tokugawa). °“√∑’Ë æ¡à “‰¡à ¡’ °“√∑” π∏‘ — ≠≠“ µ“¡·∫∫ π∏‘ — ≠≠“‡∫“«å √‘ ß°— ∫Õ— ß°ƒ… π—È π æ¡à “‰¡à ‰¥â °≈à “«∂÷ ߇Àµÿ º≈ ·µà ¡’ ¢â Õ‡∑Á ®®√‘ ß∑“ߪ√–«— µ‘ »“ µ√å «à “„πæ.». ÚÛ˘¯ ∑’Ë ‰∑¬∑” π∏‘ — ≠≠“‡∫“«å √‘ ß °— ∫Õ— ß°ƒ…π—È π æ¡à “√∫·æâ Õ— ß°ƒ… Ú §√—È ß·≈â « ®π∂Ÿ °Õ— ß°ƒ…¬÷ ¥§√Õߥ‘ π·¥π æ¡à “µÕπ≈à “ß∑—È ßÀ¡¥´÷Ë ß‡ªì π»Ÿ π¬å °≈“ß °“√ª°§√Õß·µà ‡¥‘ ¡ ‡ªì π·À≈à ß√“¬‰¥â ·≈–∏— ≠≠“À“√¢Õßæ¡à “, Õ— ß°ƒ…®÷ ß Õ¬Ÿà „π∞“π–™“µ‘ ∑’Ë ‰¥â ‡ª√’ ¬∫æ¡à “. æ¡à “¬— ߧ߄™â ª√–«— µ‘ »“ µ√å ‡ªì 𠓇Àµÿ ‚®¡µ’ ‰∑¬µà Õ¡“ ‚¥¬„π‡¥◊ Õπ ¡‘ ∂ÿ π“¬π æ.». ÚıÙÙ ‰¥â ¡’ √“¬ß“π ¢à “«∑“ß ◊Ë Õ¡«≈™π‰∑¬«à “æ¡à “‰¥â æ‘ ¡æå Àπ— ß ◊ Õ©∫— ∫ºπ«° (supplement) Àπ— ß ◊ Õ‡√’ ¬πª√–«— µ‘ »“ µ√å ”À√— ∫ π— °‡√’ ¬π™—È πª√–∂¡ªï ∑’Ë Ù-ı ¢Õßæ¡à “ ‡ªì π°“√‚®¡µ’ ·≈–∑”„Àâ ¿“ææ®πå ¢Õß §π‰∑¬‰¡à ¥’ ´÷Ë ß®–∑”„Àâ π— °‡√’ ¬πæ¡à “¡’ ∑— »π§µ‘ ∑’ Ë ‰¡à ¥’ µà Õ§π‰∑¬. “√– ”§— ≠ „πÀπ— ß ◊ Õ©∫— ∫ºπ«°¢Õßæ¡à “ ‡™à π §πÕ¬ÿ ∏¬“À≈ß„À≈„𧫓¡ «¬ß“¡ ·≈–§«“¡ ”√“≠, ‰¡à ™Õ∫∑”ß“πÀπ— °, ‰¡à ™Õ∫æ÷Ë ßµπ‡Õß ™Õ∫æ÷Ë ß™“µ‘ Õ◊Ë π ·≈– ‰∑¬‡ªì πΩÉ “¬‡√‘Ë ¡∑” ߧ√“¡°— ∫æ¡à “. °“√∑”≈“¬°√ÿ ß»√’ Õ¬ÿ ∏¬“„π æ.». ÚÛÒ (§.». Ò˜ˆ˜) °Á ‡æ√“–®’ π∫ÿ ° æ¡à “ ®÷ ßµâ Õß∫¥¢¬’È „Àâ ‡∫Á ¥‡ √Á ® œ≈œ. “√–¢ÕßÀπ— ß ◊ Õ‡√’ ¬π¢Õßæ¡à “ ‰¡à ‰¥â ∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡‡¢â “„®∑’Ë ¥’ µà Õ°— π √–À«à “ß™“µ‘ ·µà Õ¬à “ß„¥ ´÷Ë ß‡ªì πÀ≈— ° °“√ ”§— ≠„π°“√ Õπ«‘ ™“ª√–«— µ‘ - »“ µ√å . §«“¡√Ÿ â ·≈–∑— »π§µ‘ ∑’ Ë ‡¥Á °®– ‰¥â ®“°Àπ— ß ◊ Õ‡√’ ¬ππ’ È °Á §◊ Õ °“√¥Ÿ ·§≈π §π‰∑¬ ‰¡à ™Õ∫§π‰∑¬. ∑”‰¡∑“ß√“™°“√æ¡à “®÷ ßæ‘ ¡æå Àπ— ß ◊ Õπ’È ¢÷È π¡“‡ªì π‡√◊Ë ÕßπÕ°‡Àπ◊ Õ ª√–‡¥Á π∑’ Ë µâ Õß°“√°≈à “«∂÷ ß„π∫∑§«“¡ π’È . ª√–‡¥Á π‚¥¬µ√ß∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫ ‡√◊Ë Õßπ’È °Á §◊ Õ ∑“ß√“™°“√æ¡à “‰¥â π” ª√–«— µ‘ »“ µ√å ¡“‡ªì 𠓇Àµÿ ·Àà ߧ«“¡ ¢— ¥·¬â ß‚¥¬∑’ Ë ª√–‡¥Á π„πª√–«— µ‘ »“ µ√å ∑’Ë «à “π’È §«√®–‡ªì πª√–‡¥Á π∑’Ë »÷ °…“„π √–¥— ∫¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ ´÷Ë ßπ— °»÷ °…“¡’ §«“¡§‘ ¥‡™‘ ß«‘ æ“°…å «‘ ®“√≥å ·≈–¡’ ‡Àµÿ º≈¡“°·≈â « ¡“°°«à “¡“ Õπ°— π „π√–¥— ∫ª√–∂¡´÷Ë ß‡¥Á °®–∂Ÿ °ª≈Ÿ °Ωí ß „Àâ ‡™◊Ë Õµ—È ß·µà ‡¬“«å «— ¬. §«“¡¢— ¥·¬â ß√–À«à “߉∑¬°— ∫ ≈“« ∑’Ë ¡’ “‡Àµÿ ®“°ª√–«— µ‘ - »“ µ√å ‰∑¬°— ∫≈“«¡’ ∑—È ß§«“¡√à «¡¡◊ Õ ·≈–§«“¡¢— ¥·¬â ß. „π‡√◊Ë Õߧ«“¡¢— ¥·¬â ß ≈“«¡’ §«“¡¢¡¢◊ Ë π„π°√≥’ °∫؇®â “Õπÿ - «ß»å ´÷ Ë ß‡°‘ ¥¢÷ È π„πµâ π√— ™ ¡— ¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–π—Ë ß‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡æ√“– ∑“ß≈“«¬°¬à Õ߇®â “Õπÿ «ß»å «à “‡ªì πºŸâ √— ° ™“µ‘ ‡ªì πºŸ â 欓¬“¡ª≈¥·Õ°‰∑¬ ‡™à 𠇥’ ¬«°— ∫ ¡‡¥Á ®æ√–π‡√»«√¡À“√“™ ª≈¥·Õ°æ¡à “„π§√“«‡ ’ ¬°√ÿ ߧ√—È ß∑’Ë Ò „π¢≥–∑’Ë ‰∑¬‡ÀÁ π«à “‡®â “Õπÿ «ß»å ‡ªì π °∫Ø ·≈–„π°“√ª√“∫°∫؇®â “Õπÿ «ß»å æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–π—Ë ß‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ¬— ß‚ª√¥„Àâ ∑”≈“¬°√ÿ ߇«’ ¬ß®— π∑πå ¥â «¬ ‡æ√“– 燡◊ Õ߇«’ ¬ß®— π∑πå π’ È ‡ªì π°∫Ø¡“ Ú §√—È ß·≈â « ‰¡à §«√®–‡Õ“‰«â ‡ªì π∫â “π ‡¡◊ Õß„Àâ Õ¬Ÿ à ◊ ∫‰ª „Àâ ...∑”≈“¬≈⠓߇ ’ ¬ „Àâ ‘È π Õ¬à “„Àâ µ—È ßµ‘ ¥Õ¬Ÿà ‰¥â é ¯ ∑’Ë «— ¥ ·Àà ßÀπ÷Ë ß„π°√ÿ ߇«’ ¬ß®— π∑πå ¡’ °“√π” Õߧå æ√– ‡»’ ¬√æ√– ∑’ Ë ·µ°À— °¡“√«¡‰«â ·≈–‡¢’ ¬π«à “ ∂Ÿ °∑”≈“¬‚¥¬¢â “»÷ ° ´÷Ë ß °Á §◊ Õ‰∑¬π—Ë π‡Õß. πÕ°®“°π’È ≈“«¬— ß¡’ §«“¡¢¡¢◊Ë π ∑’Ë ‡®â “Õπÿ «ß»å ∂Ÿ °‰∑¬≈ß‚∑…ª√–®“π ·≈–«à “‰∑¬¬°¬à Õß«’ √°√√¡∑â “« ÿ √π“√’ ¡“°‡°‘ π‰ª. ¥— ßπ—È π ‡¡◊Ë Õ¡’ ¢à “««à “ π— ° √â “ß¿“æ¬πµ√å ¢Õ߉∑¬®– √â “ß ¿“æ¬πµ√å ‡√◊Ë Õß∑â “« ÿ √π“√’ ∑“ß∑Ÿ µ≈“« ª√–®”ª√–‡∑»‰∑¬ ®÷ ß· ¥ß§«“¡‡ÀÁ π