สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 2 Apr.-Jun. 2002 ‡¡◊ Ë Õª√–«— µ‘ »“ µ√å ‡ªì π‡Àµÿ ·Àà ߧ«“¡¢— ¥·¬â ß√–À«à “ß™“µ‘ „π‡Õ‡™’ ¬ Ùˆ Ò˘¯˘ ‡¡◊Ë Õ‚≈°§Õ¡¡‘ «π‘ µå Õà Õπ·Õ ·≈–‡√‘Ë ¡≈à ¡ ≈“¬ ¡’ Ú Õÿ ¥¡°“√≥å ∑’Ë ∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡¢— ¥·¬â ßÕ¬à “ß°«â “ߢ«“ß §◊ Õ Õÿ ¥¡°“√≥å ‡ √’ ª√–™“∏‘ ª‰µ¬ °— ∫ Õÿ ¥¡°“√≥å §Õ¡¡‘ «π‘ µå , ‚¥¬≈— ∑∏‘ ™“µ‘ π‘ ¬¡·≈–»“ ππ‘ ¬¡‰¥â Õà Õπµ— «≈ß ‰ª. °“√ ‘È π ÿ ¥¢Õß ß§√“¡‡¬Á π∑”„Àâ ø√“π´‘ øÿ °ÿ ¬“¡– (Francis Fuku- yama) ‡¢’ ¬π∫∑§«“¡‡√◊Ë Õß °“√ ‘È π ÿ ¥ ¢Õߪ√–«— µ‘ »“ µ√å (The End of History) „π §.». Ò˘¯˘, (µà Õ¡“‰¥â ª√— ∫ª√ÿ ߢ¬“¬‡ªì πÀπ— ß ◊ Õ∑’Ë ª√– ∫ §«“¡ ”‡√Á ®Õ¬à “ß Ÿ ß„π™◊ Ë Õ‡¥’ ¬«°— π) «à “ ª√–«— µ‘ »“ µ√å ∂÷ ߧ√“« ‘È π ÿ ¥ ‡æ√“– ‡ªì π°“√ ‘È π ÿ ¥„π«‘ «— ≤π“°“√¢Õß Õÿ ¥¡°“√≥å ¢Õß¡πÿ …¬™“µ‘ ‚¥¬∑’Ë ‡ √’ π‘ ¬¡ª√–™“∏‘ ª‰µ¬µ“¡·∫∫™“µ‘ µ–«— πµ°®–‡ªì π√Ÿ ª·∫∫ ÿ ¥∑â “¬¢Õß °“√ª°§√ÕߢÕß¡πÿ …¬™“µ‘ . ߧ√“¡ ∑“ߥ⠓πÕÿ ¥¡°“√≥å ‘È π ÿ ¥≈ß·≈â « ºŸâ ‡™◊Ë Õ¡—Ë π„π≈— ∑∏‘ ¡“√å °´å -‡≈π‘ π ®–¬— ß¡’ Õ¬Ÿà ‡æ’ ¬ß∫“ß·Àà ß. ·µà „π¿“æ√«¡ ‡ √’ π‘ ¬¡ª√–™“∏‘ ª‰µ¬‰¥â ™— ¬™π– §«“¡ ¢— ¥·¬â ßÕ“®¡’ ∫â “ß„π‚≈°∑’Ë “¡ ·µà §«“¡ ¢— ¥·¬â ß√–¥— ∫‚≈° ‘ È π ÿ ¥≈ß·≈â « Ò° . Õ¬à “ß‰√°Á ¥’ §«“¡¢— ¥·¬â ß°Á ¬— ß§ß ¡’ Õ¬Ÿà ‚¥¬ “‡Àµÿ „À¡à ¡“®“°‡ºà “æ— π∏ÿå π‘ ¬¡ (ethnicism) ·≈–»“ ππ‘ ¬¡ ´÷ Ë ß∑”„Àâ À¿“æ‚´‡«’ ¬µ∑’ Ë Õà Õπ·Õµâ Õß ≈à ¡ ≈“¬„π §.». Ò˘˘Ò ·≈–·∫à ß·¬° ‡ªì πª√–‡∑»¬à Õ¬Ê À≈“¬ª√–‡∑». „π §.». Ò˘˘Û ·´¡«≈ æ’ . Œ— πµ‘ ß°å µ— π (Samuel P. Huntington) ‰¥â ‡¢’ ¬π ∫∑§«“¡‡√◊Ë Õß §«“¡¢— ¥·¬â ß∑“ß Õ“√¬∏√√¡ (The Clash of Civili- zation) ´÷ Ë ßµà Õ¡“‰¥â ¢¬“¬‡ªì πÀπ— ß ◊ Õ ∑’Ë ¢“¬¥’ „π™◊Ë Õ §«“¡¢— ¥·¬â ß∑“ß Õ“√¬∏√√¡·≈–°“√®— ¥√–‡∫’ ¬∫‚≈° „À¡à (The Clash of Civilization and the Remaking of World Order) ‚¥¬™’È „Àâ ‡ÀÁ π«à “ „π §.». Ò˘˘ˆ ª√–‡∑»„π‚≈°ª√–¡“≥ Ò¯Ù ª√–‡∑» ¡’ æ◊È π∞“π∑“ßÕ“√¬∏√√¡∑’Ë ·µ°µà “߇ªì π ˘ ª√–‡¿∑ §◊ Õ Õ“√¬- ∏√√¡®’ π (Sinic), Õ“√¬∏√√¡≠’Ë ªÿÉ π (Japanese), Œ‘ π¥Ÿ (Hindu), Õ‘ ≈“¡ (Islamic), ÕÕ√å ∏Õ¥Õ°´å (Orthodox ¡’ »Ÿ π¬å °≈“ß„π√— ‡´’ ¬), µ–«— πµ° (Western »Ÿ π¬å °≈“ß„π¬ÿ ‚√ª, Õ‡¡√‘ °“ ‡Àπ◊ Õ), ≈“µ‘ πÕ‡¡√‘ °“ (Latin Ameri- can „πÕ‡¡√‘ °“„µâ ), ·Õø√‘ °“ (Afri- can), ·≈–æÿ ∑∏ (Buddhism) Ò¢ ·≈– Õ“√¬∏√√¡∑’Ë ·µ°µà “ß°— ππ’È ®–‡ªì 𠓇Àµÿ ∑’ Ë ∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡¢— ¥·¬â ß°— π¢÷ È π °√≥’ ∑’Ë ¡’ ºŸâ °à Õ°“√√â “¬®’È ‡§√◊Ë Õß∫‘ π‚¥¬ “√ ‰ª™πµ÷ °·Ω¥√–øÑ “¢Õß»Ÿ π¬å °“√§â “‚≈° „ππ§√π‘ «¬Õ√å ° ·≈–Õ“§“√‡æ𵓰Õπ ∑’Ë ∑”°“√¢Õß°√–∑√«ß°≈“‚À¡ ∑’Ë °√ÿ ß «Õ™‘ ßµ— π¢Õß À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ÒÒ °— 𬓬π æ.». ÚıÙÙ °Á °≈à “«°— π «à “ ¡’ “‡Àµÿ ¡“®“°§«“¡¢— ¥·¬â ß∑“ß Õ“√¬∏√√¡·≈–»“ π“. ‡Àµÿ °“√≥å π’È ∑”„Àâ Àπ— ß ◊ Õ¢Õß ·´¡«≈ æ’ . Œ— πµ‘ ß°å - µ— 𠉥â √— ∫§«“¡ π„®¢÷È π¡“Õ’ ° ¢≥– ‡¥’ ¬«°— π‡Àµÿ °“√≥å ¥— ß°≈à “«°Á ∑”„Àâ ‚≈° ‡¢â “ Ÿ à ¬ÿ §„À¡à ¢Õß≈— ∑∏‘ °à Õ°“√√â “¬. §«‘ π»’ ¬å «å ‰√®µå Ú ‰¥â »÷ °…“∂÷ ß §«“¡¢— ¥·¬â ß∑’Ë √ÿ π·√ß∑’Ë ÿ ¥ §◊ Õ ß§√“¡ √–À«à “ß §.». ÒÙ¯-Ò˘Ù ‡©æ“– „π¬ÿ ‚√ª¡’ ߧ√“¡‡°‘ ¥¢÷È π∂÷ ß Ú,ˆ §√—È ß. „π®”π«ππ’È Ω√—Ë ß‡» ‡°’Ë ¬«¢â Õß ¥â «¬√â Õ¬≈– Ù˜, ÕÕ ‡µ√’ ¬·≈–Œ— ß°“√’ √â Õ¬≈– ÛÙ, ‡¬Õ√¡π’ (ª√— ‡´’ ¬) √â Õ¬ ≈– Úı, Õ— ß°ƒ…·≈–√— ‡´’ ¬ √â Õ¬≈– ÚÚ, µÿ √°’ √â Õ¬≈– Òı, ‡ªπ √â Õ¬≈– ÒÚ, ‡π‡∏Õ√å ·≈π¥å √â Õ¬≈– ¯, «’ ‡¥π √â Õ¬ ≈– Ù, ‡¥π¡“√å ° √â Õ¬≈– Ú. ®–‡ÀÁ π ‰¥â «à “¡À“Õ”π“®‡ªì 𙓵‘ ∑’Ë ∑”„Àâ ‡°‘ ¥ ߧ√“¡∫à Õ¬∑’ Ë ÿ ¥. ߧ√“¡∑’ Ë ‡°‘ ¥¢÷ È π°à Õ„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡ ‡ ’ ¬À“¬∑—È ß™’ «‘ µ ®‘ µ„® ·≈–∑√— æ¬å ‘ 𠇪ì π®”π«π¡“° ‚¥¬‡©æ“– ߧ√“¡ ‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ·≈– ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥°“√∫“¥‡®Á ∫·≈–‡ ’ ¬™’ «‘ µ ‡ªì π®”π«π¡À“»“≈ Û° . „π®”π«π ÒÚ ™“µ‘ ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß Õ¬à “ß¡“°„π ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ¡’ °“√√–¥¡æ≈√«¡ ˆÛ.ÚÒ¯ ≈â “π§π ¡’ ºŸâ ‡ ’ ¬™’ «‘ µ∑—È ß∑À“√·≈–æ≈‡√◊ Õπ√«¡ ˘.˜˘Ú ≈â “π§π. ∂â “√«¡™“µ‘ ‡≈Á °Ê „π¬ÿ ‚√ª∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õßπâ Õ¬°— ∫ ߧ√“¡ ‚≈°§√—È ß∑’Ë Ò ·≈–™“µ‘ „π‡Õ‡™’ ¬ √«¡ ∑— È ß‰∑¬ ®”π«ππà “®–∂÷ ß Ò ≈â “π§π ´÷Ë ßπ— ∫‡ªì π®”π«π¡“°°«à “®”π«π ª√–™“°√¢Õ߉∑¬∑—È ßª√–‡∑»„π‡«≈“ ‡¥’ ¬«°— π (®”π«πª√–™“°√¢Õ߉∑¬„π æ.». ÚÙˆÚ ¡’ ˘.Ú˜ ≈â “π§π). ∂÷ ß °√–π—È π ®”π«πª√–¡“≥ Ò ≈â “π§π π’È ¬— ßµË ”°«à “®”π«πºŸâ ∫“¥‡®Á ∫·≈–‡ ’ ¬ ™’ «‘ µ„π ߧ√“¡‚≈°§√— È ß∑’ Ë Ú ¡“° Û¢ . ¡’ ª√–‡∑»µà “ß Ê ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â ÕßÕ¬à “ß ”§— ≠„π ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú √«¡ ÒÙ ª√–‡∑» ¡’ °“√√–¥¡æ≈∑—È ßÀ¡¥√«¡ ˘˘.ı˜Ú ≈â “π§π ·≈–∂â “√«¡°“√ √–¥¡æ≈¢Õß™“µ‘ ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õßπâ Õ¬„π ߧ√“¡‚≈°§√—È ß∑’Ë Ú ®”π«π®–‡æ‘Ë ¡ ‡ªì π Ò˜.˘¯Ú ≈â “π§π. ‡¡◊Ë Õπ— ∫ ®”π«π∑À“√∑’ Ë ∂Ÿ ° — ßÀ“√À√◊ Õ‡ ’ ¬™’ «‘ µ