สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Ú˜ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬. ÚıÙı æ≈√— µπå «‘ ‰≈√— µπå , »√™— ¬ À≈Ÿ Õ“√’ ¬å ÿ «√√≥ ÙÛ˘ √— °…“‚√§¡“≈“‡√’ ¬∑’ Ë ¥◊ È Õ¬“À≈“¬µ”√— ∫ ‚¥¬‡©æ“– Ÿ µ√¬“º ¡∑’Ë π”¬“√— °…“ ¡“≈“‡√’ ¬µà “ß™π‘ ¥¡“º ¡°— π‡ªì π Ÿ µ√ ¬“„À¡à ‡æ◊Ë Õ√— °…“¡“≈“‡√’ ¬„Àâ ‰¥â ª√–- ‘ ∑∏‘ º≈¥’ ¢÷È π·≈–ªÑ Õß°— π°“√¥◊È Õ¬“. µà Õ¡“‰¥â ¡’ °“√π” Ÿ µ√¬“À≈“¬µ”À√— ∫ ‡º¬·æ√à ‰ª∑—Ë «‚≈° ÒÙ-ÚÒ . ªí ®®ÿ ∫— π¡“≈“‡√’ ¬¬— ߧ߇ªì πªí ≠À“ ”§— ≠¢Õß‚≈°·≈–ª√–‡∑»‰∑¬ ‚¥¬ ‡©æ“–Õ¬à “ß¬‘Ë ßªí ≠À“°“√¥◊È Õ¬“√— °…“ ¡“≈“‡√’ ¬. ‡ªì π∑’Ë ∑√“∫°— π¥’ «à “∏√√¡- ™“µ‘ „Àâ æ◊ ™∑’Ë ¡’ ¡∫— µ‘ ‡ªì π ¡ÿ π‰æ√ √— °…“¡“≈“‡√’ ¬‰¥â ¥’ Ú ™π‘ ¥ §◊ Õ cin- chona (´÷Ë ß‡ª≈◊ Õ°π”¡“∑”§«‘ π‘ π) ·≈–µâ π ginghaosu À≈— ß ß§√“¡‚≈° §√—È ß∑’Ë Ú ‰¥â ¡’ °“√§‘ ¥§â π¬“√— °…“ ¡“≈“‡√’ ¬„À¡à ‰¥â ·°à chloroquine, amodiaquine ·≈– pyrimethamine. ‡¡◊Ë Õ‡°‘ ¥ ߧ√“¡‡«’ ¬¥π“¡ °Á ‰¥â ¡’ °“√ §‘ ¥§â π mefloquine ·≈– halofan- thrine Ò . „πªí ®®ÿ ∫— π‡√“®÷ ß¡’ ¬“¡“≈“‡√’ ¬ ∑’Ë ¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“楒 Õ¬Ÿà §à Õπ¢â “ß®”°— ¥. ·≈–°“√æ— ≤𓬓„À¡à Ê ‚¥¬ª√–‡∑» ∑’Ë æ— ≤π“·≈â «°Á ‰¡à ‰¥â √— ∫§«“¡ π„® ¡“°‡π◊ Ë Õß®“°‚Õ°“ ‡°‘ ¥ ߧ√“¡„À≠à ¡’ πâ Õ¬≈ß ®÷ ߉¡à ¡’ ‡Àµÿ ∑’Ë ®–°√–µÿâ π„Àâ ª√–‡∑»µ–«— πµ°∑’Ë ®– à ß∑À“√‰ª Ÿâ √∫ „π ߧ√“¡§‘ ¥§â π·≈–æ— ≤𓬓√— °…“ ¡“≈“‡√’ ¬µ— «„À¡à Ê ¢÷È π¡“. πÕ°®“°π’È °“√æ— ≤𓧑 ¥§â πÀ“«‘ ∏’ °“√√— °…“ ¡“≈“‡√’ ¬„Àâ ¡’ ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æ Ÿ ß·≈– “¡“√∂„™â ‰¥â ‡ªì π‡«≈“π“π°«à “®–‡°‘ ¥ °“√¥◊È Õ¬“°Á ≈¥≈ß ‡π◊Ë Õß®“°∫√‘ …— ∑¬“ ‰¡à Õ¬“°≈ß∑ÿ πº≈‘ µ ‡æ√“–¡“≈“‡√’ ¬ ‡ªì π‚√§∑’Ë ¡— °æ∫„πª√–‡∑»∑’Ë ¬“°®π ∑’Ë ‰¡à §à Õ¬¡’ °”≈— ß´◊È Õ¬“„À¡à Ê ∑’Ë ¡’ √“§“ ·æß. Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡∂â “ ∂“π°“√≥å ¥◊È Õ¬“¡“≈“‡√’ ¬¬— ß§ß Ÿ ßµà Õ‡π◊Ë ÕßÕ¬à “ß ‡™à π„πªí ®®ÿ ∫— π¡“≈“‡√’ ¬Õ“®‡ªì π‚√§∑’Ë √— °…“‰¡à ‰¥â „πÕ𓧵. ®÷ ß®”‡ªì πµâ Õß ¡’ °“√»÷ °…“·≈–æ— ≤π“°“√„™â ¬“„Àâ ∂Ÿ °µâ Õß √«¡∑—È ßµâ Õß¡’ °“√»÷ °…“«‘ ®— ¬ ‡√◊ Ë Õßæ— π∏ÿ °√√¡¢Õ߇™◊ È Õ¡“≈“‡√’ ¬ ·≈– ª√–¥‘ …∞å §‘ ¥§â π«— §´’ π„Àâ ‰¥â º≈ æ√â Õ¡ °— ∫«‘ ®— ¬°“√§«∫§ÿ ¡·≈–ªÑ Õß°— π¡“≈“- ‡√’ ¬„Àâ ‰¥â º≈ ‡¡◊Ë Õ∂÷ ߇«≈“π—È π®–∑”„Àâ ¡“≈“‡√’ ¬≈¥≈ß®“°‚≈°‰¥â . ˜. ≥— ∞«ÿ ≤‘ ÿ ∑∏‘ ߧ√“¡. æ√–ª√–«— µ‘ ·≈–ß“π ”§— ≠¢Õßæ√–‡®â “∫√¡«ß»å ‡∏Õ ™—È π Ú °√¡À≈«ß«ß»“∏‘ √“™ π‘ ∑. °∑¡.: √ÿà ߇√◊ Õß “ å π°“√æ‘ ¡æå ; ÚıÚÙ. Àπâ “ Ò˘Û. ¯. ª√–‚™µ‘ ‡ª≈à ß«‘ ∑¬“. ‡¿ — ™°√√¡·Àà ß°√ÿ ß √— µπ‚° ‘ π∑√å „π√Õ∫ Ú ªï . °∑¡.: ®ÿ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬; ÚıÚˆ. Àπâ “ ÒÛ˘. ˘. ¡— ≈§Õ≈å ¡ ¡‘ ∏. À¡ÕΩ√—Ë ß„π«— ß ¬“¡ ·ª≈‚¥¬ æ‘ ¡“π ·®à ¡®√— . °∑¡.: √«¡ ∑— »πå ; ÚıÙÚ. Àπâ “ ¯˜-Ò. Ò. ¡À“¡°ÿ Ø√“™«‘ ∑¬“≈— ¬. æ√–√“™À— µ∂‡≈¢“ æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «. æ‘ ¡æå ‡π◊Ë Õß„πß“π©≈Õߧ√∫√Õ∫ ¯Ù ªï ¡À“¡°ÿ Ø√“™«‘ ∑¬“≈— ¬; ÚıÚÒ. Àπâ “ ÒÚ˘. ÒÒ. ≥— ∞ ¿¡√ª√–«— µ‘ . §«“¡√Ÿâ ¥â “π«‘ ∑¬“»“ µ√å ÿ ¢¿“æ ®“°µà “ߪ√–‡∑»°— ∫°“√æ— ≤π“ °“√·æ∑¬å ·≈–°“√ “∏“√≥ ÿ ¢‰∑¬. „π: ∫∑∫“∑¢Õßµà “ßª√–‡∑»„π°“√ √â “ßÕß§å §«“¡√Ÿâ ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫ª√–‡∑»‰∑¬. °∑¡.: ‡§≈Á ¥‰∑¬; ÚıÛ¯. Àπâ “ ¯-Ò. ÒÚ. ÿ √»— °¥‘Ï ¡πµ√’ , ‡®â “æ√–¬“. ª√–«— µ‘ °“√ ¢Õ߮աæ≈‡®â “æ√–¬“ ÿ √»— °¥‘Ï ¡πµ√’ ‡≈à ¡ Ú. °∑¡.: §ÿ √ÿ ¿“; ÚıÙ. ÒÛ. ¡≥±‘ √“ µ— ≥±å ‡°¬Ÿ √, ‚ ¿‘ µ ∏√√¡®“√’ . °“√ æ— ≤π“ ¡ÿ π‰æ√‰∑¬¥â “π “∏“√≥ ÿ ¢ ¡— ¬ √— µπ‚° ‘ π∑√å . °∑¡.: ΩÉ “¬«‘ ®— ¬®ÿ Ó¿√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬; ÚıÚı Àπâ “ Úı. ÒÙ. »√™— ¬ À≈Ÿ Õ“√’ ¬å ÿ «√√≥, ™— ¬ ‘ π «’ √«√√≥, »‘ √‘ «√√≥ «≥‘ ™™“ππ∑å , æ≈√— µπå «‘ ‰≈√— µπå , ª√–«√√≥ ÿ π∑√ ¡— ¬, ·≈–§≥–. Ran- domised trial of artesunate and mefloquine alone and in sequence for acute uncomplicated falciparum ma- laria. Lancet 1992; 339: 821-4. Òı. »√™— ¬ À≈Ÿ Õ“√’ ¬å ÿ «√√≥, Kyle D, ™— ¬ ‘ π «’ √«√√≥, »‘ √‘ «√√≥ «≥‘ ™™“ππ∑å , æ≈√— µπå «‘ ‰≈√— µπå , ·≈–§≥–. Treatment of pa- tients with recrudescent falciparum malaria with a sequential combina- tion of artesunate and mefloquine. Am J Trop Med Hyg 1992; 47: 794- 9. Òˆ. »√™— ¬ À≈Ÿ Õ“√’ ¬å ÿ «√√≥, ™— ¬ ‘ π «’ √«√√≥, »‘ √‘ «√√≥ «≥‘ ™™“ππ∑å , æ≈√— µπå «‘ ‰≈√— µπå , ª√’ ™“ ‡®√‘ ≠≈“¿, ·≈–§≥–. Randomised trial of mefloquine-doxycycline and artesunate- doxycycline for treatment of acute uncomplicated falciparum ‡Õ° “√Õâ “ßÕ‘ ß Ò. Wahlgren M, Chen Q. A painful ma- laria parasite is being unveiled. Na- ture medicine, web reprint: special focus: malaria. 2000: 2. Ú. Humphreys M. Malaria: ùEvilû air and mosquitoes. In: Kiple KF (ed). Plague, pox & pestilence-disease in history. London; 1997. p. 98-103. Û. ¡∑— »πå ¡–≈‘ °ÿ ≈. ª√–«— µ‘ °“√§«∫§ÿ ¡‚√§ ‰¢â ¡“≈“‡√’ ¬„πª√–‡∑»‰∑¬. ®ÿ ≈ “√¡“≈“‡√’ ¬ ÚıÚ¯; Ú: Ò-ÛÒ. Ù. ª√–∑’ ª ™ÿ ¡æ≈. ª√–«— µ‘ »“ µ√å °“√·æ∑¬å ·ºπ‰∑¬ °“√»÷ °…“®“°‡Õ° “√µ”√“¬“. °∑¡.: ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬»‘ ≈ª“°√; ÚıÙÒ. ı. ™“≠«‘ ∑¬å ‡°…µ√»‘ √‘ . Õ¬ÿ ∏¬“ ª√–«— µ‘ - »“ µ√å ·≈–°“√‡¡◊ Õß. °∑¡.: ¡À“«‘ ∑¬“- ≈— ¬∏√√¡»“ µ√å ; ÚıÙÙ. Àπâ “ Ò¯˘- ÚÒ. ˆ. »‘ ≈ª™— ¬ ™“≠‡©≈‘ ¡. À¡Õ∫√— ¥‡≈¬å °— ∫°√ÿ ß ¬“¡, æ‘ ¡æå §√— È ß∑’ Ë Û. °∑¡.: √— ™¥“√¡¿å °“√æ‘ ¡æå ; Úı¯. Àπâ “ Ò˜-Ú.