สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 3 Jul.-Sept. 2002 »— æ∑å ·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡‰∑¬„π®“√÷ ° (Û) ˜ »— æ∑å ·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡‰∑¬ „π®“√÷ ° (Û) »— æ∑å ∑“ß°“√·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡‰∑¬ µ≈Õ¥®π™◊Ë Õæ◊ ™ — µ«å º≈º≈‘ µ®“°æ◊ ™·≈– — µ«å ‘Ë ß¢Õß Õ— π¡’ √√æ§ÿ ≥‡ªì π ¡ÿ π‰æ√ ∑’Ë ª√“°Ø „πÀπ— ß ◊ Õª√–™ÿ ¡»‘ ≈“®“√÷ ° ˜ ¿“§ ¥— ß°≈à “«·≈â «„π∫∑§«“¡∑’ Ë √“¬ß“π ‰«â „π«“√ “√√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Ú˜ ‡≈à ¡ Ò ¡°√“§¡-¡’ π“§¡ ÚıÙı. §≥–ºŸâ √«∫√«¡‰¥â µ√«® Õ∫æ∫«à “√“¬≈–‡Õ’ ¬¥‡°’ Ë ¬«°— ∫ ∂“π∑’ Ë √— °…“ºŸ â ªÉ «¬, ‚√§·≈–Õ“°“√‚√§ ¡’ À≈— °∞“π„Àâ »÷ °…“§â π§«â “‰¥â §à Õπ ¢â “ß™— ¥‡®π. à «π¬“√— °…“‚√§À√◊ Õ‡¿ — ™«— µ∂ÿ ·¡â ¬— ߉¡à ¡’ À≈— °∞“π∫à ß™’È «à “∫ÿ §§≈√à «¡ ¡— ¬°— ∫®“√÷ °‰¥â „™â ª√–‚¬™πå ®“° √√æ ‘Ë ß‡À≈à “π—È π„π ∑“ß°“√·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡¡“°πâ Õ¬‡æ’ ¬ß„¥ ·µà „πµ”√“·æ∑¬å ·ºπ‚∫√“≥∑’ Ë ‰¥â ∫— π∑÷ ° ◊ ∫∑Õ¥°— π¡“·µà ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“®π∂÷ ß ¡— ¬°√ÿ ß √— µπ‚° ‘ π∑√å ‡™à π µ”√“æ√–‚Õ ∂æ√–π“√“¬≥å , ‡«™»“ µ√å ©∫— ∫À≈«ß, ·æ∑¬å »“ µ√å ߇§√“–Àå ,®“√÷ °µ”√“¬“„π«— ¥æ√–‡™µÿ æπ«‘ ¡≈¡— ߧ≈“√“¡, ·≈–∑’ Ë «— ¥√“™‚Õ√ “√“¡ ‰¥â °≈à “«∂÷ ß≈— °…≥–‚√§·≈–µ— «¬“∑’ Ë „™â „π°“√ ∫”∫— ¥√— °…“‰«â Õ¬à “ß≈–‡Õ’ ¬¥ ®πÕ“®°≈à “«‰¥â «à “ «‘ ∑¬“°“√¥â “ππ’È πà “®– ‰¥â ¡’ æ— ≤π“°“√¡“·≈â «‡ªì π‡«≈“π— ∫√â Õ¬ªï °à Õπ ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“. §≥–ºŸâ √«∫√«¡®÷ ߉¥â ª√–¡«≈§”Õ∏‘ ∫“¬»— æ∑å ‰«â ·µà ‚¥¬¬à Õ ‡æ◊Ë Õª√–‚¬™πå „π °“√»÷ °…“«‘ ®— ¬¥â “πª√–«— µ‘ §”∑“ß¿“…“»“ µ√å ·≈–∑“ß°“√·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡‰∑¬. ºŸ â π„® “¡“√∂»÷ °…“‡æ‘ Ë ¡‡µ‘ ¡‰¥â ®“°µ”√“·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡‰∑¬∑’Ë æ‘ ¡æå ‡º¬·æ√à ·≈â «‡ªì π®”π«π¡“°. §” ”§— ≠ : »— æ∑å ·æ∑¬å , »— æ∑å ‡¿ — ™°√√¡, ®“√÷ ° ¡™— ¬ ∫«√°‘ µµ‘ «‘ ‡™’ ¬√ ®’ √«ß å ª√–‡ √‘ ∞ ≥ π§√ ™¬— πµå æ‘ ‡™’ ¬√ ÿ π∑√ ∑√ß √√§å π‘ ≈°”·Àß √“™∫—≥±‘µ¬ ∂“π ¢π“πª≈“¬·À≈¡ ‡√’ ¬ß ≈— ∫°— π Ú ™—È π ™—È π≈– Û °≈’ ∫ ¥Õ°Õà Õπ°≈’ ∫ ’ ‡¢’ ¬« ‡¡◊Ë Õ·°à ‡ª≈’Ë ¬π‡ªì π ’ ‡À≈◊ Õß °≈‘Ë πÀÕ¡ º≈‡ªì πº≈°≈ÿ à ¡Õ¬Ÿ à ∫π·°πµÿ â ¡°≈¡ º≈ Õà Õπ ’ ‡¢’ ¬« º≈·°à ’ ‡¢’ ¬«§≈È ”®π‡°◊ Õ∫ ¥” ¡’ ‡¡≈Á ¥¡“°. √√æ§ÿ ≥ ¥Õ°°√–¥— ßß“ ®— ¥ Õ¬Ÿà „πæ‘ °— ¥¬“‰∑¬ ‡° √∑—È ß‡®Á ¥ ¡’ ¥Õ° ¡–≈‘ ¥Õ°æ‘ °ÿ ≈ ¥Õ°∫ÿ π𓧠¥Õ° “√¿’ ‡° √∫— «À≈«ß ¥Õ°®”ª“ ¥Õ°°√–¥— ßß“ ‡° √∑—È ß‡°â “ ‡æ‘Ë ¡¥Õ°≈”¥«π ¥Õ°≈”- ‡®’ ¬° ¥Õ° ∫”√ÿ ßÀ— «„® ·°â ≈¡«‘ ߇«’ ¬π ¶à “‡™◊È Õ‚√§ °≈à Õ¡ª√– “∑ ≈¥§«“¡ ‡§√’ ¬¥ ≈¥§«“¡¥— π‚≈À‘ µ ≈¥‰¢â ‡æ‘Ë ¡ °”Àπ— ¥ ∫”√ÿ ߇≈◊ Õ¥ „™â °≈—Ë ππÈ ”¡— π ÀÕ¡‡æ◊Ë Õ∑”πÈ ”ÀÕ¡ ‡§√◊Ë Õß ”Õ“ß „∫ ·≈–‡π◊È Õ‰¡â ¢— ∫ªí “«–. °ƒ…≥“ À≈— °∑’ Ë ÒÙÛ Ò. ‡§√◊ Ë Õ߬“™π‘ ¥Àπ÷ Ë ß¡’ °≈‘ Ë πÀÕ¡ ‰¥â ®“°‡π◊ È Õ‰¡â ∑’ Ë ¡’ ‡™◊ È Õ√“∫“ß™π‘ ¥ ‚¥¬ ‡©æ“–‡™◊È Õ√“ Cytosphaera mangi- ferae Died. «ß»å Sphaeroidaceae ‡®√‘ ≠‡¢â “‰ª„π‡π◊È Õ‰¡â ∑”„Àâ ‡π◊È Õ‰¡â π—È π √â “ß™— ππÈ ”¡— π¢÷È π ‡π◊È Õ‰¡â ®÷ ß¡’ ’ ‡¢â ¡¢÷È π ¡’ °≈‘Ë πÀÕ¡·≈–¡’ πÈ ”Àπ— °‡∫“≈ß ‡°‘ ¥ µÕπ∑’Ë Ú §”Õ∏‘ ∫“¬»— æ∑å ·æ∑¬å ·≈–‡¿ — ™°√√¡‰∑¬ „π®“√÷ ° (µà Õ) ‡¿ — ™«— µ∂ÿ ·≈–Õ“À“√ Ò. æ◊ ™·≈–º≈º≈‘ µ®“°æ◊ ™ °¥— ßß“ À≈— °∑’ Ë Úı˜ ¥Ÿ °√–¥— ßß“. °√–¥— ßß“ Ò. Cananga odorata (Lam.) Hook.f. et Thomson var. odorata «ß»å Annonaceae ‰¡â µâ 𠇪≈◊ Õ°µâ π ’ ‡∑“ „∫ ‡¥’Ë ¬«‡√’ ¬ß ≈— ∫ ™à Õ¥Õ° —È πÕÕ°Àâ Õ¬ √«¡°— π∫π°‘Ë ß‡Àπ◊ Õ√Õ¬·º≈„∫ ™à Õ Àπ÷Ë ß¡’ Û-ˆ ¥Õ° °≈’ ∫¥Õ°√Ÿ ª¢Õ∫