สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Ú˜ ©∫— ∫∑’Ë Û °.§.-°.¬. ÚıÙı ‘ «≈’ »‘ √‘ ‰≈ ¯Û˘ °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥°“√µ— È ß§√√¿å À√◊ Õ‰¡à . πÕ° ®“°π’È ¬— ß√«¡‰ª∂÷ ߪí ≠À“®”π«π§√—È ß ∑’Ë º ¡ ∂â “·æ∑¬å „™â ¡“°°«à “Àπ÷Ë ß§√—È ß°Á Õ“®‡°‘ ¥ªí ≠À“µ“¡¡“ ¥— ߇™à π·æ∑¬å „™â Õ ÿ ®‘ ®“°°“√∫√‘ ®“§¡“º ¡„Àâ ·°à À≠‘ ß∑’Ë µâ Õß°“√¡’ ∫ÿ µ√®”π«π ı √“¬. °√≥’ ‡™à ππ’È ‡ªì πªí ≠À“®√‘ ¬∏√√¡∑’Ë °√–∑∫µà Õ™’ «‘ µ‡¥Á °∑’Ë ‡°‘ ¥¡“¡“°°«à “ ®–¡’ º≈°√–∑∫µà պ⟠∫√‘ ®“§. ‡æ√“– ∂â “¥Ÿ ®“°µâ 𰔇𑠥™’ «‘ µ¢Õ߇¥Á °∑—È ß ı §ππ’È ‡ªì π∫‘ ¥“§π‡¥’ ¬«°— π ·µà °≈— ∫·¬°¬â “¬°— π‰ª‚¥¬‰¡à ¡’ ‚Õ°“ ‰¥â √â Ÿ ®— °°— π. ¿“懙à ππ’ È ¬à Õ¡°√–∑∫µà Õ “¬ — ¡æ— π∏å ¢Õß«ß»å µ√–°Ÿ ≈ ·≈–¡’ º≈ °√–∑∫µà Õµ— «‡¥Á °∑’Ë ‡°‘ ¥¡“¡“°°«à “®– ‡ªì πº≈°√–∑∫µà պ⟠∫√‘ ®“§. πÕ°®“° π’È ¡’ ºâŸ ‚µâ ·¬â ß«à “°“√‰¡à ‡°Á ∫ª√–«— µ‘ ¢Õß ºâŸ ∫√‘ ®“§‰«â °Á ‰¡à Õ“®√⟠∂÷ ß∫ÿ §§≈‘ °·≈– §«“¡ ”‡√Á ®„π°“√¥”‡π‘ π™’ «‘ µ¢Õߺ⟠∫√‘ ®“§. ª√–‡¥Á π∑’ Ë ”§— ≠¢Õß°“√‰¡à ‡°Á ∫ª√–«— µ‘ °Á §◊ Õ ‡¥Á °∑’Ë ‡°‘ ¥¡“®–‰¡à “¡“√∂√⟠∂÷ ß≈— °…≥–∑“ßæ— π∏ÿ °√√¡¢Õß ∫‘ ¥“µπ‡Õ߉¥â ‡≈¬ ·≈–‡ªì πª√–‡¥Á π∑’Ë ‰¡à Õ“®§“¥°“√≥å ‰¥â «à “®–‡°‘ ¥º≈Õ–‰√ µ“¡¡“. ¥— ßπ—È π∂â “æ‘ ®“√≥“®“° ª√–‡¥Á ππ’È °“√‰¡à ‡°Á ∫ª√–«— µ‘ ¢Õߺ⟠∫√‘ ®“§À√◊ Õ∑”≈“¬ª√–«— µ‘ ∑‘È ß¬à Õ¡‰¡à „™à ‡ªì π°“√°√–∑”‡æ◊Ë Õº≈ª√–‚¬™πå ¢Õß ‡¥Á °. °“√‚µâ ·¬â ß°— π„π‡√◊ Ë Õß∑’ Ë «à “®– ‡°Á ∫√— °…“§«“¡≈— ∫À√◊ Õ‡ªî ¥‡º¬™◊Ë ÕºâŸ ∫√‘ ®“§‡ªì π°“√‚µâ ·¬â ß°— π„π«ß®”°— ¥ ¢Õß∫ÿ §§≈∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õߧ◊ Õµ— «·æ∑¬å ºâŸ ∫√‘ ®“§ ºâŸ √— ∫∫√‘ ®“§, ·µà µ— «‡¥Á °‡Õ߉¡à ‰¥â ¡’ à «π„π°“√µ— ¥ ‘ π„®‡√◊Ë ÕߢÕß µπ‡Õ߇≈¬. „π À√— ∞Õ‡¡√‘ °“°√≥’ ¢Õß∫ÿ µ√∫ÿ ≠∏√√¡¡’ °ÆÀ¡“¬°”Àπ¥‰«â «à “ ∫‘ ¥“¡“√¥“∑’Ë √— ∫∫ÿ µ√∫ÿ ≠∏√√¡®– µâ Õß∫Õ°§«“¡®√‘ ß·°à ‡¥Á °„Àâ ‡√Á «∑’Ë ÿ ¥ ‡∑à “∑’ Ë ‡¥Á °®– “¡“√∂√— ∫√â Ÿ ·≈–‡¢â “„®‰¥â . ·µà ”À√— ∫‡¥Á °∑’ Ë ‡°‘ ¥®“°°“√√— ∫∫√‘ ®“§ Õ ÿ ®‘ ‡ªì πª√–‡¥Á π∑’Ë ‚µâ ·¬â ß°— πÕ¬à “ß ¡“°«à “‰¡à §«√∫Õ° ‡æ√“–‡ªì π°“√ ‡°‘ ¥¥â «¬‡∑§‚π‚≈¬’ ·≈–Õ“®¡’ ªí ≠À“ µ“¡¡“À≈“¬ª√–°“√. ‚®‡´ø ‡ø≈µ‡™Õ√å ·≈–π— ° ®√‘ ¬»“ µ√å à «πÀπ÷ Ë ß¡’ §«“¡‡ÀÁ π«à “ ·æ∑¬å ‰¡à §«√¬Õ¡√— ∫§”·π–π”„Àâ π” Õ ÿ ®‘ ¢Õßπâ Õß™“¬ “¡’ ¡“º ¡°— ∫‰¢à ¢Õß¿√√¬“‚¥¬‰¡à ∫Õ°„Àâ “¡’ √⟠°à Õπ, ‡æ√“–°“√°√–∑”‡™à ππ’È ®–°√–∑∫µà Õ ™’ «‘ µ§√Õ∫§√— «¢Õß§àŸ “¡’ ¿√√¬“. πâ Õß ™“¬ “¡’ ºâŸ ‡ªì π‡®â “¢ÕßÕ ÿ ®‘ Õ“®ºŸ °æ— π °— ∫‡¥Á °∑’ Ë ‡°‘ ¥«à “‡ªì π∫ÿ µ√¢Õßµπ ¢≥– ∑’Ë “¡’ Õ“®·§≈ß„®¿√√¬“ Ù . Õ¬à “ß‰√ °Á µ“¡ ∂÷ ß·¡â ®–‡ªì π°“√¬‘ π¬Õ¡¢Õß ΩÉ “¬ “¡’ „Àâ „™â Õ ÿ ®‘ ¢Õßπâ Õß™“¬·∑π ¢Õßµπ ªí ≠À“°Á Õ“®µ“¡¡“‰¥â . „π ΩÉ “¬µ— «‡¥Á ° ∂â “∫‘ ¥“¡“√¥“‰¡à ∫Õ°„Àâ √⟠·µà ‡¡◊Ë Õ‡¥Á °¡’ ‚Õ°“ √⟠®“°∫ÿ §§≈Õ◊Ë π„π «— πÀπ÷ Ë ß«— π„¥¢â “ßÀπâ “°Á Õ“®¡’ º≈ °√–∑∫µà Õ§«“¡√⟠÷ °¢Õ߇¥Á °·≈– §«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ßæà Õ·¡à ≈Ÿ °‰¥â . ª√–°“√∑’Ë Û ∂“∫— π§√Õ∫§√— « ®–‰¥â √— ∫º≈°√–∑∫Õ¬à “ß‰√∫â “ß ®“° °“√ªØ‘ ∫— µ‘ ¥â «¬‡∑§‚π‚≈¬’ ‚¥¬„™â ‰¢à À√◊ ÕÕ ÿ ®‘ ®“°°“√∫√‘ ®“§. ∂â “¡’ °“√¬Õ¡ „Àâ ¡’ °“√ªØ‘ π∏‘ ¥â «¬«‘ ∏’ π’È ‚¥¬∑—Ë «‰ª „π — ß§¡ ‚Õ°“ ∑’Ë æ’Ë πâ ÕßÀ√◊ Õ∫‘ ¥“ ¡“√¥“®–¡“º ¡°— π‡Õߥ⠫¬«‘ ∏’ °“√ π’È ¬à Õ¡‡ªì π‰ª‰¥â ‚¥¬∑’Ë ‡®â “µ— «‰¡à √⟠, §«“¡‡ªì 𠓬„¬¢Õߧ√Õ∫§√— «¢Õß µ√–°Ÿ ≈°Á Õ“®À¡¥§«“¡ ”§— ≠≈ß °≈“¬ ‡ªì π — ß§¡∑’Ë §≈–‡§≈â “°— π∑“ßæ— π∏ÿ °√√¡, √«¡∂÷ ߪí ≠À“ ÿ ¢¿“æÕπ“¡— ¬∑’Ë Õ“® µ“¡¡“. ¬— ߉¡à ¡’ º≈°“√»÷ °…“∑’Ë ‡¥à π ™— ¥«à “∂â “ — ߧ¡Õ¬àŸ „π ¿“æ‡™à ππ—È π Õ“¬ÿ ¢— ¬ ‚√§¿— ¬‰¢â ‡®Á ∫¢Õß∫ÿ §§≈®– ‡ªì πÕ¬à “ß‰√. ¬‘Ë ß„π°√≥’ ∑’Ë À≠‘ ß‚ ¥ ‰¡à µâ Õß°“√¡’ “¡’ ·µà µâ Õß°“√¡’ ∫ÿ µ√ ·≈–¢Õ„Àâ ·æ∑¬å ™à «¬∑”„Àâ ‡°‘ ¥ªØ‘ π∏‘ ¥â «¬°“√¢Õ√— ∫∫√‘ ®“§Õ ÿ ®‘ °Á ¬‘Ë ß®–‡ªì π ªí ≠À“¡“°¬‘Ë ß¢÷ È π, ‚¥¬∑’Ë ™’ «‘ µ¡πÿ …¬å ∂Ÿ ° √⠓ߢ÷ È π¡“‡æ◊Ë Õ«— µ∂ÿ ª√– ߧå ∫“ß Õ¬à “ß∑’Ë ‰¡à „™à ‡æ◊Ë Õ§ÿ ≥§à “¢Õß™’ «‘ µ„πµ— « ‡Õß. ®“°¢â Õ‡∑Á ®®√‘ ß·≈–¢â Õ‚µâ ·¬â ߥ— ß °≈à “« ∂â “æ‘ ®“√≥“®“°∑— »π–∑“ß®√‘ ¬- »“ µ√å ¥— È ß‡¥‘ ¡ §◊ Õ∑— »π–·π«ª√–‚¬™πå π‘ ¬¡ (utilitarianism) ·≈–∑— »π–·π« — ¡∫Ÿ √≥π‘ ¬¡À√◊ Õ°√≥’ ¬∏√√¡ (deon- tological theory) °Á Õ“®«‘ æ“°…å ‰¥â «à “ µ“¡·π«ª√–‚¬™πå π‘ ¬¡ °“√ªØ‘ π∏‘ ¥â «¬‡∑§‚π‚≈¬’ √— ∫∫√‘ ®“§‰¢à À√◊ ÕÕ ÿ ®‘ °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥ª√–‚¬™πå ·≈–‚∑…·°à „§√∫â “ß ¡“°πâ Õ¬‡æ’ ¬ß‰√, √–À«à “ߪ√–‚¬™πå ∑’Ë ‡°‘ ¥°— ∫º≈°√–∑∫∑’Ë µ“¡¡“Õ¬à “ß‰√ ¡“°°«à “°— π. ∂â “·πà „®‰¥â «à “º≈ ª√–‚¬™πå ¡“°°«à “°Á ∂◊ Õ«à “‡ªì π‡√◊Ë Õß∑’Ë §«√∑”. ·µà °√≥’ π’ È °Á µÕ∫‰¡à ‰¥â ßà “¬Ê ∂÷ ß·¡â ®–°à Õ§«“¡ ÿ ¢§«“¡æÕ„®·°à §àŸ ¡√ ∑’Ë µâ Õß°“√¡’ ∫ÿ µ√°Á µ“¡ ‡æ√“– ‘Ë ß ∑’Ë ®–‡°‘ ¥¢÷ È π„πÕ𓧵‰¡à ¡’ „§√§“¥ °“√≥å ‰¥â . ¢≥–‡¥’ ¬«°— π∂â “æ‘ ®“√≥“ µ“¡·π« — ¡∫Ÿ √≥π‘ ¬¡À√◊ Õ°√≥’ ¬∏√√¡, Õ‘ ¡¡“πŸ ‡Õ≈ §“π∑å π— °®√‘ ¬»“ µ√å §π ”§— ≠¢Õß·π«π’ È ¡’ §«“¡§‘ ¥«à “ ¡πÿ …¬å ‡ªì π ‘Ë ß∑’Ë ¡’ §ÿ ≥§à “„πµ— «‡Õß ¡’ »— °¥‘Ï »√’ , ™’ «‘ µ¡πÿ …¬å ®÷ ߉¡à §«√∂Ÿ °≈¥∑Õπ≈ß¡“