สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 3 Jul.-Sept. 2002 ºŸ â Ÿ ßÕ“¬ÿ °— ∫°“√∑à Õ߇∑’ Ë ¬« ˜˜Ú ª√– “∑ à «π°≈“ß, ‡æ√“–©–π—È π¬“®– ∑”„Àâ ßà «ß ®÷ ßÀâ “¡„™â „π§π¢— ∫√∂À√◊ Õ π— °∫‘ π. §«√°‘ π¬“Õ¬à “ßπâ Õ¬§√÷Ë ß∂÷ ß Ò ™—Ë «‚¡ß°à ÕπÕÕ°‡¥‘ π∑“ß. ¬“∑’Ë „™â ¡’ Õ¬Ÿà ı ¢π“πµ“¡ µ“√“ß∑’ Ë Ò. Ú. °“√‡¡“‡«≈“ (jet lag) Ú,Û ‡ªì π°≈ÿà ¡Õ“°“√∑’Ë ‡°‘ ¥®“°°“√‡ª≈’Ë ¬π ·ª≈ߢÕß normal circadian rhythm ¢Õß™’ «‘ µª√–®”«— π (°“√πÕπ °“√µ◊Ë π ·≈–°“√∑”ß“π) ∑’Ë ‡°‘ ¥®“°°“√‡¥‘ π ∑“ß‚¥¬‡§√◊Ë Õß∫‘ 𧫓¡‡√Á « Ÿ ߉ª∑“ß ®ÿ ¥À¡“¬∑“ßµ–«— πÕÕ°À√◊ Õµ–«— πµ°, ¢â “¡‡ â π·∫à ߇«≈“¢Õß‚≈° (transme- ridion) À√◊ Õæ◊È π∑’Ë ‡«≈“ (time zones) ∑’Ë °”Àπ¥µ”∫≈°√’ π‘ ™ °√ÿ ß≈Õπ¥Õ𠇪ì π®ÿ ¥Õâ “ßÕ‘ ߇«≈“¡“µ√∞“π. °“√ ‡¡“‡«≈“¡— °®–‡°‘ ¥¢÷È π‡¡◊Ë ÕºŸâ ‚¥¬ “√ ‡¥‘ π∑“ߢ⠓¡æ◊ È π∑’ Ë ‡«≈“¡“°°«à “ ı æ◊ È π∑’ Ë ¢÷ È π‰ª. ºŸâ ªÉ «¬¡’ Õ“°“√Õà Õπ‡æ≈’ ¬, ‡«’ ¬π»’ √…–, πÕπ‰¡à À≈— ∫ ·≈– ¡√√∂- ¿“æ∑“ß√à “ß°“¬·≈–®‘ µ„®≈¥≈ß. Õ“°“√‡À≈à “π’È µâ Õß·¬°®“°¿“«–¢“¥ πÈ ”, °“√¥◊Ë ¡ ÿ √“¡“°¢≥–‡¥‘ π∑“ß. °≈«‘ ∏“π°“√‡°‘ ¥‚√§ à «πÀπ÷ Ë ß ‡°‘ ¥®“°°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ߢÕߧ«“¡ ¡◊ ¥·≈–§«“¡ «à “ß ®÷ ßÕ“®æ∫Õ“°“√ §≈â “¬‡¡“‡«≈“„π§π∑’Ë Õ¬Ÿà „µâ πÈ ”π“πÊ, π— °∫‘ πÕ«°“», §π∑’Ë Õ¬Ÿà ·∂∫¢—È «‚≈°, À√◊ Õ§π∑’Ë ‡æ‘Ë ß„™â “¬µ“À≈— ß®“°µ“∫Õ¥ Õ¬Ÿà √–¬–Àπ÷Ë ß. ‡«≈“∑’Ë ºŸâ ªÉ «¬®–„™â „π°“√ª√— ∫ ¿“æ√à “ß°“¬„Àâ ‡¢â “°— ∫ ª√–‡∑»ª≈“¬∑“ß ®–¢÷È π°— ∫®”π«π ¢Õßæ◊È π∑’Ë ‡«≈“∑’Ë ‡¥‘ π∑“ß, Õ“®∂÷ ß Ò — ª¥“Àå À√◊ Õπ“π°«à “. ºŸâ Ÿ ßÕ“¬ÿ ®÷ ß §«√‡º◊Ë Õ‡«≈“æ— °ºàà Õπ Ú-Û «— πÀ≈— ß ®“°‡¥‘ π∑“ß¡“∂÷ ß®ÿ ¥À¡“¬. ºŸ â ∑’ Ë ‡¥‘ π ∑“߉ª∑“ßµ–«— πÕÕ°¡— °„™â ‡«≈“„π °“√ª√— ∫µ— «π“π°«à “æ«°∑’ Ë ‡¥‘ π∑“߉ª ∑“ßµ–«— πµ°ª√–¡“≥√â Õ¬≈– ı. °“√ª√— ∫µ— «¢ÕߺŸâ Ÿ ßÕ“¬ÿ ®–„™â ‡«≈“ π“π°«à “§πÕ“¬ÿ πâ Õ¬ Ù , ‚¥¬‡©æ“–∂â “ πÕπ‰¡à æÕ¢≥–‡¥‘ π∑“ß À√◊ Õ¡’ ¿“«– ‡§√’ ¬¥ À√◊ Õ¥◊Ë ¡ ÿ √“¢≥–‡¥‘ π∑“ß. °“√ªÑ Õß°— π Ò. §«√πÕπÀ≈— ∫„Àâ ‡æ’ ¬ßæÕ °à Õπ°“√‡¥‘ π∑“ß. Ú. ª√— ∫‡«≈“ ‡°’Ë ¬«°— ∫°“√ ∫√‘ ‚¿§Õ“À“√·≈–°“√πÕπ„Àâ ‡À¡◊ Õπ °— ∫„πª√–‡∑»∑’Ë ®–‰ª, ‡√Á «∑’Ë ÿ ¥‡∑à “∑’Ë ®–∑”‰¥â ¢≥–‡¥‘ π∑“ß, ‚¥¬À≈’ °‡≈’Ë ¬ß °“√∫√‘ ‚¿§Õ“À“√∑’ Ë ‡ªì π‡«≈“πÕπ¢Õß ª√–‡∑»ª≈“¬∑“ß. Û. ªÑ Õß°— πÕ“°“√πÕπ‰¡à À≈— ∫ ‚¥¬æ¬“¬“¡πÕπ„Àâ ¡’ ‡«≈“‡æ’ ¬ßæÕ ‡À¡◊ Õπ¢≥–Õ¬Ÿà ∫â “π. ∂â “®”‡ªì πÕ“® „™â ¬“‡∫π‚´‰¥Õ–‡´ªï π ™π‘ ¥ÕÕ° ƒ∑∏‘Ï —È π ‡™à π ¡‘ ¥“‚´·≈¡, ≈Õ√“´’ ·æ¡, ‡∑¡“´’ ·æ¡. Ù. ¥◊ Ë ¡πÈ ”„Àâ ‡æ’ ¬ßæÕ‡æ◊ Ë ÕªÑ Õß °— π°“√¢“¥πÈ ”¢≥–‡¥‘ π∑“ß, ‡æ√“– §«“¡™◊È π — ¡æ— ∑∏å „πÕ“°“»≈¥≈ß„π∑’Ë Ÿ ß ·≈–À≈’ °‡≈’ Ë ¬ß°“√¥◊ Ë ¡‡§√◊ Ë Õߥ◊ Ë ¡∑’ Ë ¡’ ·Õ≈°ÕŒÕ≈å ¡“°‡°‘ π‰ª. ı. °“√„™â ¬“‡¡≈“‚∑π‘ πÕ“®¡’ ª√–‚¬™πå „π°“√ªÑ Õß°— π¿“«–π’È ‰¥â ∫â “ß. ¢π“¥∑’Ë „™â .ı ¡‘ ≈≈‘ °√— ¡ «— π≈–§√—È ß °à ÕππÕπ‰¥â º≈¥’ ‡∑à “°— ∫¢π“¥ ı ¡‘ ≈≈‘ - °√— ¡ Ù . ·µà ¬— ߉¡à ¡’ °“√»÷ °…“∑’Ë ∫à ß∂÷ ß §«“¡ª≈Õ¥¿— ¬„π√–¬–¬“« ·≈–§«“¡ ∫√‘ ÿ ∑∏‘Ï ¢Õ߇π◊È Õ¬“·µà ≈–™◊Ë Õ∑“ß°“√§â “. µ“√“ß∑’ Ë Ò ¬“·°â ‡¡“°“√‡¥‘ π∑“ß ¢π“¥„™â ‡«≈“‡√‘Ë ¡ÕÕ°ƒ∑∏‘Ï √–¬–‡«≈“ÕÕ°ƒ∑∏‘Ï ¢π“𬓠(¡°.) (™— Ë «‚¡ß) (™— Ë «‚¡ß) Dimenhydrinate (Dramamine) ı-Ò Ò-Úˆ-¯ Promethazine (Phenergan) Úı Ò Ò / Ú -ÚÚ Ù-Û Cinnarizine (Stugeron) Úı Ò-Ú ˆ-¯ Betahistine (Merislon) ˆ Ò-Úˆ-¯ Almitrine + raubasine(Duxaril) Û ± Ò Û ˜-Òı