สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 3 Jul.-Sept. 2002 °“√ªØ‘ √Ÿ ª√–∫∫√“™°“√ ˜ˆ¯ ‡¡‡¬Õ√å ‰ª‡¬’Ë ¬¡, ∫Õ√‘ ‡¬≈µå ´‘ π ¢— ∫ √∂擉ª π’Ë ®ÕÀå π¥Ÿ ´‘ «à “‚√ßß“ππ’È §πß“π ı, §π·µà ¢“¥∑ÿ π ·≈â « IMF —Ë ß„Àâ ªî ¥, ‡ªì π§ÿ ≥Ê §‘ ¥Õ¬à “߉√, ¢“¥∑ÿ π°Á ®√‘ ßÕ¬àŸ ·µà ®â “ߧπ‰«â ı, §π ¬“¡π’ È §π ı, §π ®–„Àâ ‰ª ∑’ Ë ‰Àπ ‰¡à ¡’ ß“π∑”. ‡À¡◊ Õπ°— π§√— ∫ √–∫∫√“™°“√π—È π®–µâ Õß°√–™— ∫·≈– ·¢Á ß·√ß¡“°¢÷È π ·µà «à “‰¡à „™à ‡ªì π°“√ µ— ¥‡™◊ Õ°, ‡ªì π°“√µà “ߧπµà “߇µÁ ¡„®, ·µà «à “µâ Õ߇ªì π¬“¡∑’Ë ‡»√…∞°‘ ®¥’ ·≈â « „Àâ ‚Õ°“ ‡¢“¡’ ∑“߉ª ‡À¡◊ Õπ ®Ÿ À√ß®’ ∑”‡¡◊ Ë Õµâ πªï π’ È . ®Ÿ À√ß®’ „À⠢⠓√“™°“√ Õ“¬ÿ ıı ªï ¢÷È π‰ªÕ¬àŸ ∫â “π‰¡à µâ Õß¡“ ∑”ß“π ‡Õ“‡ß‘ π‡¥◊ Õπ‰ª°‘ π‡∑à “‡¥‘ ¡, ∂â “„§√Õ¬“°‡ªì π‡∂â “·°à ¡“‡Õ“°Õß∑ÿ π Venture Capital À√◊ Õ‡Õ“°Õß∑ÿ π SME ‰ª∑”‡ªì π‡∂â “·°à ·≈â «®–≈ß∑ÿ π ¥â «¬. ·µà ∂â “§π∑’Ë ‰¡à ¡’ À— «‡ªì π‡∂â “·°à πÕπÕ¬à Ÿ ∫â “π®π ˆ ªï ·µà °‘ π‡ß‘ π‡¥◊ Õπ, ‡æ√“– ®Ÿ À√ß®’ µâ Õß°“√„Àâ §π√àÿ π„À¡à ¡“π— Ë ß∫√‘ À“√‡æ◊ Ë Õ√Õß√— ∫°— ∫ ‘ Ë ß∑’ Ë ‡ª≈’ Ë ¬π ‰ª¢Õß‚≈°‰¥â ∑— π. π—Ë π§◊ Õ ‘Ë ß∑’Ë ®Ÿ À√ß®’ ∑”, ·µà ‰¡à ‰¥â ∫Õ°«à “ª√–‡∑» ‰∑¬®–∑”, ‡æ’ ¬ß·µà ‡≈à “„Àâ øí ß. «— ππ’È ‡ √ “°Á ‰¥â ·µà ∑” „Àâ √ –∫∫ √“™°“√·∫π≈ß, ≈¥°“√ª°§√Õß·∫∫ ‡ªì π§≥–µ“¡≈”¥— ∫™—È π (hierarchy) ‡∑à “∑’Ë ∑”‰¥â , ·∫à ߇ªì π°≈àÿ ¡ß“πµ“¡ ¿“√°‘ ® ·≈â «„πÕ𓧵®–®— ¥ß∫ª√–¡“≥ µ“¡°≈àÿ ¡ß“πµ“¡¿“√°‘ ® ·≈–„Àâ ¡’ §«“¡§≈à Õßµ— «„π°“√ª√— ∫ß∫ª√–¡“≥ „π à «ππ—È π. ·µà «— ππ’È ¬— ß∑”‰¡à ‰¥â ‡æ√“–¬— ߇ªì πß∫ª√–¡“≥‡¥‘ ¡Õ¬àŸ ·µà «à “¢—È πµà Õ‰ª. ·µà ¢—È ππ’È §◊ Õ„™â ß∫ª√–¡“≥ µ“¡π’È ∑”‰¡µâ Õ߇ªì π Ò µÿ ≈“§¡ ‡æ√“–ª√–‡∑»‰∑¬‡√‘Ë ¡µâ π∑ÿ °Õ¬à “ß∑’Ë Ò µÿ ≈“§¡ ‚¥¬‡©æ“–ß∫ª√–¡“≥, ∂â “ Ò µÿ ≈“§¡∑— π °Á ß∫ª√–¡“≥„À¡à ®–‰¥â ª√— ∫‡¢â “ Ÿà °√¡ °Õß„À¡à ∑— π Ò µÿ ≈“§¡ ‰¡à Õ¬à “ßπ—È πµâ Õ߇ ’ ¬‡«≈“. ‚§√ß √⠓߇ √Á ®·µà °«à “®–∑”ß“π‰¥â ‡À¡◊ Õπ„À¡à °Á Õ’ °ªï Àπ÷ Ë ß ∑”„Àâ ‡ ’ ¬‡«≈“. ‡æ√“–©–π—È π Ò µÿ ≈“§¡ ®÷ ߇ªì π«— π∑’Ë ¡’ §«“¡ ”§— ≠∑’ Ë µâ Õß„Àâ transition ∑ÿ ° Õ¬à “ß≈ß∑’Ë Ò µÿ ≈“§¡, ‡æ√“–©–π—È π °√–∑√«ß‰¥â ¢¬“¬‡ªì π Ú °√–∑√«ß ‡æ√“–«à “¢â “√“™°“√ Ú ≈â “π§π∑’Ë Õ¬àŸ ÒÙ °√–∑√«ß ®–‡Õ“ Ú ≈â “π§π‰ªÕ¬àŸ Ú °√–∑√«ß. ®”π«π¢â “√“™°“√„π °√–∑√«ß·µà ≈–°√–∑√«ß®–≈¥≈ß¡“, ¢—È πµÕπ®–≈¥≈ß¡“, °√–∑√«ß°Á ·∫π≈ß. ‡¡◊Ë Õ·∫π·≈â «°“√∑”ß“π°Á ®–§≈à Õßµ— « ¢÷È π ·≈â «¬— ߉¡à æÕ ª√–™“™π∑’Ë „™â ∫√‘ °“√ ®–‰ªµ“¡°≈à ÿ ¡ß“π ®–‰ªµ‘ ¥µà Õ‡√◊ Ë Õßπ’ È °Á ‰ª∑’Ë °≈àÿ ¡ß“ππ’È ®–Õ¬àŸ ∑’Ë π’Ë ‰¡à µâ Õß ‡¥‘ π°— π‰ª¡“°¡“¬. „πÕ𓧵¢— È πµà Õ‰ª°Á §◊ Õ≈¥§«“¡ ‡ªì π√“™°“√ (debureaucratize) ∫“ß à «π∑’ Ë ‰¡à ®”‡ªì πµâ Õ߇ªì π√–∫∫√“™°“√ °Á debureaucratize ‡ ’ ¬ ‚¥¬≈¥§«“¡ ‡ªì π√“™°“√≈ß∑’ ≈–¢— È πÊ. º¡‰¡à „™â §” «à “ privatize „™â debureaucratize °Á ®–∑”. ‡¡◊Ë Õ∑”∂÷ ß®ÿ ¥π—È π·≈â «°Á ®–¡’ °“√«“ß√–∫∫‡ â πª√– “∑∑’Ë ∫‘ ≈‡°µµå „™â §”«à “ digital nervous system §◊ Õ«“ß√–∫∫ª√– “∑¢Õß°“√‰À≈‡«’ ¬π ¢Õߢâ Õ¡Ÿ ≈µ“¡°√¡µà “ßÊ ®— ßÀ«— ¥µà “ßÊ, ·≈â «∑ÿ °®— ßÀ«— ¥°Á ¡’ server ¢Õßµ— «‡Õß ·≈– server ‡À≈à “π—È π pool ‡¢â “À“°— π °Á ‡ªì π e-Government ‡ªì π√–∫∫°“√ ∫√‘ À“√√“™°“√‚¥¬„™â √–∫∫¢â Õ¡Ÿ ≈∑“ß Õ’ ‡≈§∑√Õπ‘ § å ‡æ◊ Ë Õæ— ≤π“¢â “√“™°“√ µà Õ‰ª„Àâ ‡ªì π¢â “√“™°“√∑’ Ë ∑”ß“πÕ¬à “ß §π¡’ §«“¡√⟠‰¡à „™à ‡ªì π‡ ¡’ ¬π µ—È ß·µà ´’ Û ∂÷ ß ´’ Ò, ´÷Ë ß´’ Ù π’Ë ‡ªì π§π ∑”ß“π∑’Ë ¡’ §«“¡√⟠‰¥â ·≈â «, ´’ ı µ— ¥ ‘ π „®‰¥â ‡∑à “°— ∫Õ∏‘ ∫¥’ . «— ππ’È °Á §à Õ¬Ê æ— ≤π“°— π‰ª ®–§≈à Õßµ— «¢÷ È π¡“° §π °Á ®–∑â “∑“¬ º¡Õ¬“°„Àâ §π¡“∑” √“™°“√ πÿ ° ‰¥â ‡ß‘ ππâ Õ¬®√‘ ß·µà πÿ ° º¡‰¥â ·°â ªí ≠À“„Àâ ª√–™“™π ‡¢“®– ¿Ÿ ¡‘ „®µ√ßπ—È π µâ Õ߬÷ ¥‡Àπ’Ë ¬«°— πµ√ß π—È π. À≈— ß®“°π—È π®–𔉪 àŸ e-Citi- zen §◊ Õ∫— µ√„∫‡¥’ ¬« ¡’ ¡“√å µ°“√å ¥ ‡ªì π∑’Ë ‡°Á ∫¢â Õ¡Ÿ ≈¢Õß à «π√“™°“√∑ÿ ° à «π „™â ∫— µ√„∫‡¥’ ¬«. ∫— µ√ª√–®”µ— « ª√–™“™π¡’ ¡“√å µ°“√å ¥ ¢â Õ¡Ÿ ≈∫— µ√ Û ∫“∑°Á Õ¬àŸ „ππ—È π, ¢â Õ¡Ÿ ≈·√ßß“π ¢â Õ¡Ÿ ≈∫— µ√ª√–®”µ— «¢â “√“™°“√°Á Õ¬àŸ „ππ—È π∑—È ßÀ¡¥, °“√„™â ∫√‘ °“√µà “ßÊ Õ¬àŸ „ππ—È πÀ¡¥, ®–∑”„Àâ ª√–‡∑»‰∑¬ √⟠¢â Õ¡Ÿ ≈¢Õߪ√–™“°√¢Õßµ— « ‡Õß ∑— È ßÀ¡¥, ¢â Õ¡Ÿ ≈∑— È ßÀ¡¥ ‡æ◊ Ë Õπ” à Ÿ °“√ «“߬ÿ ∑∏»“ µ√å ∑’ Ë ∂Ÿ °µâ Õß. «— ππ’È ª√–‡∑»‰∑¬‰¡à ¡’ ¬ÿ ∑∏»“ µ√å ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õß, ‡√“µâ Õß√’ ∫«“߬ÿ ∑∏»“ µ√å „Àâ ∂Ÿ °µâ Õß. ¬ÿ ∑∏»“ µ√å ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õß®÷ ß ®–«‘ ‡§√“–Àå ‰¥â ∂Ÿ °µâ Õß, ‡æ√“–©–π—È π ¢â Õ¡Ÿ ≈®÷ ߇ªì πÀ— «„® ”§— ≠ §◊ Õ§«“¡√⟠®√‘ ߇√“‰¡à ‡æ’ ¬ßæÕ ‡æ√“–‡√“‰¡à √⟠®√‘ ß °— ∫µ— «‡√“. æÕ‰¡à √⟠®√‘ ß°— ∫µ— «‡√“ §π æŸ ¥‡°à ß°Á ‰¥â ‡ª√’ ¬∫ ‡æ√“–§π‰¡à √⟠®√‘ ß ¡’ ¡“°. ‚∫√“≥∂÷ ß∫Õ°«à “ª“°‡ªì π‡Õ° ‡≈¢‡ªì π‚∑ Àπ— ß ◊ Õ‡ªì πµ√’ . √ÿ ª·≈â « ¡’ §«“¡√⟠∑“ßÀπ— ß ◊ Õ‰¥â µ√’ √⟠Àπ— ß ◊ Õ ‡ √Á ®§‘ ¥‡ªì π‰¥â ‚∑, ·µà ‡ √Á ®æ«°æŸ ¥‡°à ß æŸ ¥‡°à ߉¥â ‡Õ°. ‡æ√“–©–π— È πÕ— ππ’ È ‡√“