สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 27 No. 3 Jul.-Sept. 2002 ‡Õ¡‡æ‡¥Õ§≈‘ π— °ª√— ™≠“·Àà ß∏“µÿ Ù ˜Ù¯ À≈— ß®“° ¡— ¬‡Õ¡‡æ‡¥Õ§≈‘ ¡“·≈â «°Á ‰¡à Ÿâ ®–¡’ ºŸâ ‡¢â “„® „§√§‘ ¥‡™à ππ’È ¡— °®– ∂Ÿ °‡¬“–‡¬â ¬·≈–∂Ÿ °«‘ ®“√≥å «à “¢— ¥·¬â ß„π µ— «. ‡√“‡æ‘Ë ß®–‡√‘Ë ¡µ√–Àπ— °∂÷ ߧ«“¡ ”§— ≠¢Õ߇√◊Ë Õßπ’È °— πÕ¬à “ß®√‘ ß®— ß °Á µà Õ ‡¡◊Ë Õ‰¥â »÷ °…“ª√— ™≠“¿“…“°— πÕ¬à “ß ‡æ’ ¬ßæÕ·≈â « ‚¥¬‡©æ“–Õ¬à “ß¬‘Ë ß°“√ »÷ °…“«‘ ™“Õ√√∂ª√‘ «√√µ»“ µ√å „π ªí ®®ÿ ∫— π. Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ µâ Õßπ— ∫«à “ ª√— ™≠“¢Õ߇ա‡æ‡¥Õ§≈‘ ‡√‘Ë ¡®–¡’ ∫∑∫“∑‡¢â ¡¢â π„πªí ®®ÿ ∫— π ·≈–‡™◊ Ë Õ‰¥â «à “®–¡’ ∫∑∫“∑¡“°¢÷È π„πÕπ“§µÕ— π „°≈â . ‡ø√‡¥Õ√‘ ° ‚§‡æ≈ ∑— π (Frede- rick Copleston 1907-1994) ™’È „Àâ — ߇°µÕ’ °ª√–‡¥Á πÀπ÷Ë ß«à “‡Õ¡‡æ‡¥Õ- §≈‘ 欓¬“¡ª√–π’ ª√–πÕ¡§«“¡ §ßµ— «¢Õßæ“√å ‡¡‡πÕ¥‘ °— ∫°“√‡ª≈’ Ë ¬π ·ª≈ߢÕ߇Œ‡√Õ§≈“¬‡∑‘ ÕÕ°¡“ ‡ªì π∑ƒ…Æ’ ∏“µÿ Ù ´÷Ë ß§ßµ— «„π√–¥— ∫ ∏“µÿ ·∑â , ·µà ‡ª≈’ Ë ¬π·ª≈߉¥â „π√–¥— ∫ ∏“µÿ º ¡‚¥¬°“√√«¡·≈–°“√·¬° √–À«à “ß∏“µÿ ·∑â °“√√«¡µ— «·≈–·¬° ÕÕ°®“°°— π√–À«à “ß∏“µÿ ·∑â ‡°‘ ¥¢÷È π µ≈Õ¥‡«≈“ À“°‰¥â µ√÷ °µ√Õßµà Õ‰ªÕ’ ° π‘ ¥‡¥’ ¬«°Á ®–‡¢â “∂÷ ß∑ƒ…Æ’ Õ–µÕ¡¢Õß ¥‘ ¡“‡§√Õ‡∑‘ Ò . ™’ «‘ µ ‡Õ¡‡æ‡¥Õ§≈‘ ‡°‘ ¥„ππ§√√— ∞ Õ“°√–°— (Acragas) ´÷Ë ß¿“¬À≈— ß ¡’ ™◊Ë Õµ“¡¿“…“≈–µ‘ π«à “ ·Õ‡°√Õ‡®π ‡∑‘ ¡ (Agrigentum) ·≈–™“«Õ‘ µ“‡≈’ ¬π ‡ª≈’Ë ¬π‡ªì π Õ“°√’ ‡®π‚µ (Agrigento) ¡“®π∑ÿ °«— ππ’È Õ¬Ÿà √‘ ¡∑–‡≈Ωíò ß„µâ ¢Õß ‡°“–´‘ ´‘ ≈’ . π§√√— ∞Õ“°√–°— °à Õµ—È ß¢÷È π„π °.§.». ı¯ ‚¥¬™“«°√’ °‡ºà “‚¥‡√’ ¬π ´÷Ë ß·¬°µ— «¡“®“°Õ“≥“π‘ §¡‡°‡≈Õ (Gela) ´÷Ë ß™“«‡°“–‚√¥ å (Rhodes) ¡“ °à Õµ—È ß‰«â µ—È ß·µà °.§.». ˜ÒÛ µ— «‡¡◊ Õß Õ“°√–°— µ—È ßÕ¬Ÿà ∫πÀπâ “º“ Ÿ ß¡’ ·¡à πÈ ” ‰À≈ºà “π ¡Õß¡“∑“ß„µâ ®–‡ÀÁ πÀÿ ∫‡¢“ ≈“¥µË ”≈߇∫◊È ÕßÀπâ “‰ª Ÿà ∑’Ë √“∫ ‰°≈ ÕÕ°‰ª‡≈Á °πâ Õ¬¡’ ‡π‘ πµË ”Ê ´÷Ë ß™— π¥‘Ë ß ≈ß Ÿà Ωíò ß∑–‡≈‡¡¥‘ ‡µÕ√å ‡√‡π’ ¬π µ—È ß‡ªì π π§√√— ∞‰¥â ‰¡à π“π Õ“°√–°— °Á µ°Õ¬Ÿà „µâ √–∫Õ∫∑√√“™ ‡√‘Ë ¡‚¥¬°…— µ√‘ ¬å ·ø- ‡≈Õ√‘ (Phalaris §Õ. °.§.». ıˆı - ıÙ˘) ∑√ß„™â Õ”π“®Õ¬à “ß‚À¥‡À’È ¬¡ ∑“√ÿ ≥ √— ™ ¡— ¬¢Õß°…— µ√‘ ¬å ∏’ √— π (Theron §Õ. °.§.». Ù¯¯ - Ù˜Ú) π— ∫‡ªì π¬ÿ §∑ÕߢÕßπ§√√— ∞Õ“°√–°— ‡¡◊Ë Õ‡Õ¡‡æ‡¥Õ§≈‘ Õ“¬ÿ ‰¥â ª√–¡“≥ÒÚ ¢«∫„πªï °.§.». Ù¯ Õ“°√–°— ¬° ∑— 扪√ÿ °√“π·≈– “¡“√∂√∫™π–™“« §“√å ‡∂® (Carthaginians) ‰¥â ¢â “∑“ ·≈–∑√— æ¬å ‘ π¡“∫”√ÿ ß∫â “π‡¡◊ Õß¡“° “¡“√∂°à Õ √â “ß∂“«√«— µ∂ÿ ‰«â ‡ªì π»√’ ·°à π§√√— ∞¡“°¡“¬ «‘ À“√ à «π¡“°§ß ‰¥â √â “ß·≈–µ°·µà ßÕ¬à “ßÀ√Ÿ À√“∑’Ë ÿ ¥ „π√–¬–π’È »‘ ≈ª«‘ ∑¬“°“√®÷ ߇®√‘ ≠π” Àπâ “π§√√— ∞Õ◊Ë πÊ æ‘ π‡µÕ√å (Pinter °.§.». ıÚÚ ? - ÙÚ¯ ?) ∂÷ ß°— ∫™¡ «à “‡ªì ππ§√∑’Ë ß¥ß“¡∑’Ë ÿ ¥„π‡¡◊ Õß¡πÿ …¬å ·µà ·≈â «°Á æ“°— π≈◊ ¡µ— « ‡æ‘ °‡©¬≈–‡≈¬ °“√Ωñ °∑À“√. „πªï °.§.». Ùˆ (À≈— ß®“°‡Õ¡‡æ‡¥Õ§≈‘ µ“¬ª√–¡“≥ Úˆ ªï ) °Á ‡ ’ ¬‡¡◊ Õß·°à §“√å ‡∂®‚¥¬∂Ÿ ° ª≈â π ¥¡¿å ·≈–‡º“‰¥â √— ∫§«“¡‡ ’ ¬À“¬ ¡“° µà Õ®“°π—È π°Á ‰¡à øóô πµ— «Õ’ °. „π ¡— ¬¢Õ߇ա‡æ‡¥Õ§≈‘ ∫π ‡π‘ πÀπâ “π§√¡’ «‘ À“√ ˆ À≈— ß √â “ß·∫∫ ‚¥‡√’ ¬π∑—È ß ‘È π√Ÿâ ™◊Ë Õ‡ªì π¿“…“≈–µ‘ πÕ¬Ÿà ı À≈— ߧ◊ Õ Hephrastus, Dioscuri, Heracles, Juno Lacinia, Olympi- cion ¡’ Õ¬Ÿà À≈— ßÀπ÷Ë ß∑’Ë „À≠à ‡ªì π∑’Ë Õß ¢Õß«‘ À“√°√’ ° √Õß®“°«‘ À“√Õ“√å ‡∑Õ- ‡¡‘ ·Àà ߇ՇøÕ‡ ‘ (Artemis of Ephesus) π— ∫‰¥â «à “Õ“°√–°— ‡ªì π »Ÿ π¬å √«¡∑’Ë ”§— ≠·Àà ßÀπ÷Ë ß¢Õß∏“µÿ ∑—È ß Û ¢Õß»“ π“°√’ ° §◊ Õ∏“µÿ §«“¡°≈— « ∏“µÿ §«“¡Õ¿‘ √¡¬å ·≈–∏“µÿ §«“¡≈÷ °≈— ∫ 2 . ™“«°√’ °¬Õ¡√— ∫°— π∑—Ë «‰ª«à “‡°“–´‘ ´‘ ≈’ ‡ªì π∫â “π‡°‘ ¥‡¡◊ ÕßπÕπ¢Õ߇∑æ’ ´’ √‘ ·≈–∏‘ ¥“‡æÕ√å ‡´‚øπ‘ ¢Õ߇∏Õ Õ“®‡ªì π ‰¥â «à “‡ªì π‡æ√“– ¡— ¬π— È π‡°“–´‘ ´‘ ≈’ ‡ªì π ÕŸà ¢â “«ÕŸà πÈ ” ¡’ ∏— ≠æ◊ ™Õÿ ¥¡ ¡∫Ÿ √≥å °«à “ ¥‘ π·¥πÕ◊Ë πÊ ∑—È ßÀ¡¥¢Õß™“«°√’ ° °≈“߇°“–¡’ ∑ÿà ßÀ≠â “∑’Ë ∂◊ Õ°— π«à “‡ªì π ∂“π∑’Ë ∑’Ë ¬¡∫“≈‡Œ¥‘ ≈— °µ— «‡∑æ∏‘ ¥“ ‡æÕ√å ‡´‚øπ‘ ‰ª‡ªì π√“™‘ π’ ¬¡‚≈° ¿Ÿ ‡¢“ ‰ª‡Õ∑‡πÕ°Á ‡™◊Ë Õ°— π«à “‡ªì π§∫‡æ≈‘ ß∑’Ë ‡∑æ’ ´’ √‘ ®ÿ ¥¢÷È π‡æ◊Ë Õ§â πÀ“∏‘ ¥“ πÕ° ®“°π—È π≈— ∑∏‘ ÕÕ√å ‡øï ¬ ·≈–≈— ∑∏‘ ‰æ·∑ ‡°Õ‡√‘ °Á ·ºà Õ‘ ∑∏‘ æ≈¡“Õ¬à “ßßà “¬¥“¬. ‰¡à ¡’ À≈— °∞“π ”À√— ∫™’ È ¢“¥ªï ‡°‘ ¥ ¢Õ߇ա‡æ‡¥Õ§≈‘ ·µà °Á ¡’ À≈— °∞“π ®”π«π¡“°∑’Ë „ ™â §“¥§– ‡ π‰¥â æÕ ª√–¡“≥ ‡™à π ·Õ‡√‘ ‚∑‡∑‘ ≈ (Aristotle °.§.». Û¯Ù - ÛÚÚ) ¬◊ π¬— π«à “‡Õ¡ ‡æ‡¥Õ§≈‘ ‘È π™’ «‘ µ≈߇¡◊Ë ÕÕ“¬ÿ ˆ ªï Õ擇≈Õ‚¥‡√‘ ·Àà ߇Շ∏π å (Apollo- dorus of Athens ».µ. Ú °.§.».) Õâ “ß«à “‡Õ¡‡æ‡¥Õ§≈‘ √ÿà ß‚√®πå √–À«à “ß »— °√“™‚Õ≈’ ¡æ‘ ° ∑’Ë ¯Ù (°.§.». ÙÙÙ - ÙÙÒ) ·≈–‰¥â ‰ª∑— »π“®√‡¡◊ Õ߇∏Õ- √‘ Õ“¬ (Thurrii Õ¬Ÿà ∑’Ë ™“¬Ωíò ß∑–‡≈„µâ