สำนักราชบัณฑิตยสภา

510 ®‘ µ«‘ ≠≠“≥ ? Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journal of the Royal Institute of Thailand “‚√®πå «√√≥惰…å ¡“§¡»‘ …¬å ‡°à “·æ∑¬å »‘ √‘ √“™ °√ÿ ߇∑æœ Ò˜ ‡≈‘ »»‘ √‘ √å ∫«√°‘ µµ‘ §≥–»‘ ≈ª°√√¡»“ µ√å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬∫Ÿ √æ“ ®— ßÀ«— ¥™≈∫ÿ √’ ¡™— ¬ ∫«√°‘ µµ‘ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ®‘ µ«‘ ≠≠“≥ ? 箑 µ«‘ ≠≠“≥é §◊ ÕÕ–‰√ À√◊ ÕÕ–‰√ §◊ Õ ç®‘ µ«‘ ≠≠“≥é ¬— ߉¡à ‰¥â √— ∫°“√‡©≈¬ „Àâ §”µÕ∫∑’Ë ¬Õ¡√— ∫‡ªì π‡Õ°©— π∑å ·¡â °√–∑—Ë ßºŸâ ‡¢’ ¬π∫∑§«“¡π’È °Á ¡’ §«“¡‡ÀÁ π ‰¡à Ÿâ ®–µ√ß°— ππ— ° “‚√®πå «√√≥惰…å ºŸâ ‡¢’ ¬π§π∑’Ë Ò ‰¡à ¬Õ¡√— ∫°“√„™â §” 箑 µ «‘ ≠≠“≥é ‡æ√“–æ∫«à “‡ªì π§”∑’Ë „™â ‡°’Ë ¬«°— ∫‡™‘ ¥™Ÿ »“ π“ Ò-Ú˘ ∑à “π‡ªì πºŸâ à ß Àπ— ß ◊ Õ‡°’Ë ¬«°— ∫®‘ µ«‘ ≠≠“≥ Ú ‡≈à ¡ Ú˘, Û ‰ª„Àâ ºŸâ ‡¢’ ¬π§πÀπ÷Ë ß ( ¡™— ¬ ∫«√- °‘ µµ‘ ) æ√â Õ¡°— ∫µ—È ß¢â Õ — ߇°µªØ‘ ‡ ∏°“√ „™â §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é Àπ— ß ◊ Õ‡≈à ¡·√°™◊Ë Õ ç§”«à “®‘ µ«‘ ≠≠“≥„π√à “ß æ√∫. ÿ ¢¿“æ ·Àà ß™“µ‘ ¡’ º≈°√–∑∫µà Õæ√–æÿ ∑∏- »“ π“„πª√–‡∑»‰∑¬Õ¬à “߉√é Û ‡ªì π µâ π‡Àµÿ °”‡π‘ ¥¢Õß∫∑§«“¡‡√◊Ë Õß ç®‘ µ «‘ ≠≠“≥ !é ÛÒ „π«“√ “√√“™∫— ≥±‘ µ¬- ∂“π ºŸâ ‡¢’ ¬πÕ’ °§π (‡≈‘ »»‘ √‘ √å ∫«√°‘ µµ‘ ) ‡¢â “‰ª‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫‡√◊Ë Õß ç®‘ µ«‘ ≠≠“≥é „π§«“¡À¡“¬¢Õß çSpiritualityé „π «‘ ∑¬“π‘ æπ∏å ¥ÿ …Æ’ ∫— ≥±‘ µ¥â “π»‘ ≈ª°√√¡ √à «¡ ¡— ¬ ·≈–‰¥â æ‘ ¡æå ß“π à «πÀπ÷Ë ß‡ªì π ∫∑§«“¡é ÛÚ µ—È ß·µà æ.». ÚıÙÒ ‡ªì πµâ π¡“ ‰¥â ¡’ π— °‡¢’ ¬π«ÿ ≤‘ ¡À“∫— ≥±‘ µµà “ߪ√–‡∑» ∑à “πÀπ÷Ë ß (ª√‘ ≠≠“ µ— π °ÿ ≈) º≈‘ µ Àπ— ß ◊ Õ∑”πÕߪ√— ™≠“∑“ߧ√‘ µå »“ π“ „™â §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ‡ªì π‡π◊È ÕÀ“ ”§— ≠ æ‘ ¡æå ÕÕ°¡“Õ¬à “ßµà Õ‡π◊Ë Õß∂÷ ß Ú˘ ‡≈à ¡ Ò-Ú˘ ·≈–¬°¬à ÕßÀπ— ß ◊ Õ‡À≈à “π—È π‡ªì π§— ¡¿’ √å »“ π“ „Àâ ‡°Á ∫«“߉«â „π∑’Ë Ÿ ß ∑à “ππà “®– ‡ªì π§π·√°∑’Ë „™â §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥«‘ ∑¬“é Ò¯ ¥â «¬§«“¡ π„®„π‡√◊Ë Õß ç®‘ µ «‘ ≠≠“≥é ∑—È ß¥â “π§«“¡À¡“¬ ·≈– °“√𔉪„™â ‡ªì π§”„π¿“…“‰∑¬ ºŸâ ‡¢’ ¬π ∑—È ß Û §π®÷ ßπ”Àπ— ß ◊ Õ∑’Ë ‡°’Ë ¬«°— ∫®‘ µ «‘ ≠≠“≥‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß‚¥¬ª√‘ ≠≠“ µ— π °ÿ ≈ ¡“Õà “π»÷ °…“∑”§«“¡‡¢â “„®°— ∫‡π◊È Õ §«“¡ ∑’Ë ‡°’Ë ¬«°— ∫ 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ·≈– §— ¥≈Õ°¢â Õ§«“¡ ”§— ≠/µ— ¥·µà ߇ªì π ¢â ÕÊ ‡æ◊Ë Õ«‘ ®“√≥å ·≈– √ÿ ªµ“¡≈”¥— ∫ ‡π◊Ë Õß®“°‡π◊È ÕÀ“„πÀπ— ß ◊ Õ∑ÿ °‡≈à ¡¢Õß ª√‘ ≠≠“ µ— π °ÿ ≈ ‡ªì π√Ÿ ª·∫∫‡¥’ ¬«°— π ºŸâ ‡¢’ ¬π∫∑«‘ ®“√≥å ®÷ ßπ”Àπ— ß ◊ Õ‡≈à ¡≈à “ ÿ ¥ ™◊Ë Õ ç∏√√¡®— °√é Ú˘ ∑’Ë «“ßµ≈“¥„π‡¥◊ Õπ ∏— 𫓧¡ ÚıÙˆ ¡’ ®”π«π ÚÙÙ Àπâ “ ¡’ §” ®‘ µ«‘ ≠≠“≥ „π‡°◊ Õ∫∑ÿ °Àπâ “π— ∫ ‰¥â ‡ªì π®”π«π∂÷ ß Û˜ §” ¡“§— ¥·≈– ª√— ∫∂â Õ¬§”µ“¡§«“¡‡¢â “„®‡ªì π¢â ÕÊ ¥— ßµà Õ‰ªπ’È : Ò. æ√–∫‘ ¥“·Àà ß®‘ µ«‘ ≠≠“≥ æ√–π“¡«à “ 箑 µ®— °√«“≈é (Àπâ “ Ò) Ú. Õß§å ®‘ µ®— °√ « “≈¥« ß „À≠à °”Àπ¥ √â “ß®‘ µ®— °√«“≈¥«ß‡≈Á °¡“° ¡“¬ ‰«â „π·¥π ÿ ≠≠µ“ πÕ°√–∫∫ ‡Õ°¿æ ´÷Ë ß·∫à ß¿“§µπ‡ÕßÕÕ°¡“‡ªì π 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ‡¥‘ π∑“ߢ⠓¡¡‘ µ‘ ‡¢â “¡“ ªØ‘ π∏‘ ∑“ß«‘ ≠≠“≥¢Õß — µ«å ‚≈°·≈– ¡πÿ …¬å (Àπâ “ Úˆ, Ú˜) Û. √Ÿ ª∏√√¡∑“ßæ≈— ßß“π∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ¢Õß — µ«å ª√–®”‚≈°·≈– ¡πÿ …¬å ¡’ ºŸâ ∫— ߇°‘ ¥‡°≈â “æ√–Õß§å ‡¥’ ¬«°— π ®÷ ßµà “ß≈â «π‡ªì πæ’Ë πâ Õß°— π(Àπâ “Ú¯, Ú˘) Ù. ¡πÿ …¬å ‡ªì π ç§π Õß¡‘ µ‘ é ‰¥â ·°à ¡‘ µ‘ ∑“ß°“¬¿“æ∑’Ë ‡ªì π®‘ µÀ¬“∫°— ∫ §” ”§— ≠ : ®‘ µ«‘ ≠≠“≥