สำนักราชบัณฑิตยสภา

427 Õ¡√ √— °…“ — µ¬å ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬. ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ¥â «¬°— π‡√’ ¬°«à “ High Court of Justice ´÷Ë ß‡ªì π»“≈™—È πµâ π ·µà ß“π‡æ◊Ë Õ√— °…“ §«“¡‡∑’Ë ¬ß∏√√¡¢Õß»“≈ ¡ÿ À√“™- Õߧ√— °…å °Á ¬— ߥ”‡π‘ πµà Õ‰ª„π·ºπ° ¡ÿ À√“™Õߧ√— °…å (Chancery Division) ∑—È ßπ’È °ÆÀ¡“¬®— ¥√–‡∫’ ¬∫°“√¬ÿ µ‘ ∏√√¡ „Àâ ∂◊ Õ«à “ ∂â “¡’ §«“¡¢— ¥·¬â ß°— π√–À«à “ß À≈— °·Àà ß°ÆÀ¡“¬ (rules of law) °— ∫ §«“¡‡∑’Ë ¬ß∏√√¡ (equity) „Àâ ∂◊ ժؑ ∫— µ‘ µ“¡À≈— °‡∑’Ë ¬ß∏√√¡ (rule of equity) ¥— ßπ—È π ®÷ ßÕ“®°≈à “«‰¥â «à “„π√–∫∫ §«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡Õ— ß°ƒ…∂◊ Õ«à “ ‡Àπ◊ Õ°Æ- À¡“¬¬— ß¡’ §«“¡‡∑’Ë ¬ß∏√√¡ Û À≈— °§«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡Õ¬à “ß¡’ ¡πÿ …¬∏√√¡¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— « §«“¡∑’Ë °ÆÀ¡“¬Õ“®‰¡à ª√– ‘ ∑∏‘Ï ª√–»“ πå §«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡‰¥â ‡ ¡Õ‰ªπ’È æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— «¿Ÿ ¡‘ æ≈- Õ¥ÿ ≈¬‡¥™œ ´÷Ë ß‡ ¥Á ®§√Õß√“™ ¡∫— µ‘ ¡“°«à “ ı ªï ·≈–‰¥â ∑√ß√— ∫∑√“∫∂÷ ß §«“¡Õ¬ÿ µ‘ ∏√√¡µà “ß Ê ∑’Ë æ °π‘ °√∑Ÿ ≈ ‡°≈â “œ ∂«“¬Æ’ °“¡“π—È π °Á ‰¥â ¡’ æ√–√“™- «‘ π‘ ®©— ¬‰ª„π∑“ߧ«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡¡“° °«à “µ“¡∑“ßÀ≈— °°ÆÀ¡“¬ ¥— ß®–‰¥â π”µ— «Õ¬à “ßæ√–√“™¥”√— ·≈–æ√–∫√¡- √“‚™«“∑¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “ Õ¬Ÿà À— «¡“· ¥ß ´÷Ë ß®–· ¥ß«à “æ√–Õߧå ∑√߇ªì ππ— °π‘ µ‘ »“ µ√å „π ”π— °¡πÿ …¬- ∏√√¡ ¥— ßµ— «Õ¬à “ßµà Õ‰ªπ’È Ò) ç...∂â “‡√“®–ª°§√ÕßÀ√◊ Õ™à «¬ „Àâ ∫â “π‡¡◊ Õß¡’ §«“¡ ß∫‡√’ ¬∫√â Õ¬‡√“ ®–ªØ‘ ∫— µ‘ µ√ßµ“¡°ÆÀ¡“¬∑—È ßÀ¡¥ ‰¡à ‰¥â ®–µâ Õߧ”π÷ ß∂÷ ßÀ≈— °π‘ µ‘ »“ µ√å ·≈–√— ∞»“ µ√å ‰ªæ√â Õ¡ Ê °— π µâ ÕßÕ¬Ÿà ¥â «¬§«“¡Õ–≈ÿà ¡Õ≈à «¬‰¡à °¥¢’Ë ´÷Ë ß°— π·≈– °— π...é Ù Ú) ç...°ÆÀ¡“¬∑—È ßª«ßπ—È π ‡√“ ∫— ≠≠— µ‘ ¢÷È π‡æ◊Ë Õ„™â ‡ªì πªí ®®— ¬ ”À√— ∫ √— °…“§«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡ °≈à “«‚¥¬ √ÿ ª§◊ Õ „™â ‡ªì π·∫∫·ºπ·Àà ߧ«“¡ª√–惵‘ ªØ‘ ∫— µ‘ ¢Õß¡À“™π ∂“πÀπ÷Ë ß °— ∫„™â ‡ªì π·¡à ∫∑„π°“√æ‘ ®“√≥“µ— ¥ ‘ 𧫓¡ ª√–惵‘ ªØ‘ ∫— µ‘ π—È π Ê „Àâ ‡ªì π‰ª‚¥¬ ∂Ÿ °µâ Õ߇∑’Ë ¬ßµ√ßÕ’ ° ∂“πÀπ÷Ë ß ‚¥¬∑’Ë °ÆÀ¡“¬‡ªì π·µà ‡§√◊Ë Õß¡◊ Õ„π°“√ √— °…“§«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡ ¥— ß°≈à “« ®÷ ߉¡à §«√ ®–∂◊ Õ«à “¡’ §«“¡ ”§— ≠¬‘Ë ß‰ª°«à “§«“¡ ¬ÿ µ‘ ∏√√¡ À“°§«√®– µâ Õß∂◊ Õ«à “§«“¡ ¬ÿ µ‘ ∏√√¡¡“°à Õπ°ÆÀ¡“¬·≈–Õ¬Ÿà ‡Àπ◊ Õ°ÆÀ¡“¬ °“√æ‘ ®“√≥“æ‘ æ“°…“ Õ√√∂§¥’ „¥ Ê ‚¥¬§”π÷ ß∂÷ ß·µà §«“¡º‘ ¥ µ“¡°ÆÀ¡“¬‡∑à “π—È π ¥Ÿ ®–‰¡à ‡ªì π°“√ ‡æ’ ¬ßæÕ ®”µâ Õߧ”π÷ ß∂÷ ߧ«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡ ´÷Ë ß‡ªì π®ÿ ¥ª√– ß§å ¥â «¬‡ ¡Õ...é ı Û) ç...°ÆÀ¡“¬∑—È ßª«ß®–∏”√ß §«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡·≈–∂Ÿ °µâ Õß ‡∑’Ë ¬ßµ√ß À√◊ Õ®–∏”√ߧ«“¡»— °¥‘Ï ‘ ∑∏‘Ï ·≈–ª√–- ‘ ∑∏‘ ¿“懵Á ¡‡ªïò ¬¡Õ¬Ÿà ‰¥â À√◊ Õ‰¡à π—È π ¢÷È π Õ¬Ÿà °— ∫°“√„™â §◊ Õ ∂â “„™â „Àâ ‰¥â ∂Ÿ °«— µ∂ÿ - ª√– ߧå À√◊ Õ‡®µπ“√¡≥å ¢Õß°ÆÀ¡“¬ π—È π Ê ®√‘ ß·≈â « °Á ®–∑√ߧ«“¡»— °¥‘Ï ‘ ∑∏‘Ï ·≈–ª√– ‘ ∑∏‘ ¿“æÕ— π ¡∫Ÿ √≥å ‰«â ‰¥â ...é ˆ Ù) ç...°ÆÀ¡“¬ ¡‘ „™à µ— «§«“¡ ¬ÿ µ‘ ∏√√¡ À“°‡ªì π·µà ‡æ’ ¬ß∫∑∫— ≠≠— µ‘ À√◊ Õªí ®®— ¬∑’Ë µ√“‰«â ‡æ◊Ë Õ√— °…“§«“¡¬ÿ µ‘ - ∏√√¡ ºŸâ „¥°Á µ“¡·¡â ‰¡à √Ÿâ °ÆÀ¡“¬ ·µà ∂â “ª√–惵‘ ªØ‘ ∫— µ‘ ¥â «¬§«“¡ ÿ ®√‘ µ·≈â « §«√®–‰¥â √— ∫§«“¡§ÿâ ¡§√Õß®“°°ÆÀ¡“¬ Õ¬à “ß‡µÁ ¡∑’Ë µ√ß°— π¢â “¡§π∑’Ë √Ÿâ °ÆÀ¡“¬ ·µà „™â °ÆÀ¡“¬‰ª„π∑“ß∑ÿ ®√‘ µ §«√µâ Õß ∂◊ Õ«à “∑ÿ ®√‘ µ...é ç...°“√√— °…“§«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡„π ·ºà π¥‘ π ‰¡à §«√®–∂◊ Õ‡æ’ ¬ß·§à ¢Õ∫ ‡¢µ¢Õß°ÆÀ¡“¬ ®”‡ªì πµâ Õߢ¬“¬ ÕÕ°‰ª„Àâ ∂÷ ß»’ ≈∏√√¡®√√¬“ µ≈Õ¥ ®π‡Àµÿ ·≈–º≈µ“¡§«“¡‡ªì π®√‘ ß ¥â «¬...é ˜ [æ√–∫√¡√“‚™«“∑∑’Ë Ò, Û ·≈– Ù §— ¥®“°°√¡ª√–™“ — ¡æ— π∏å , ª√–¡«≈ æ√–∫√¡√“‚™«“∑æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√– ‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡π◊Ë Õß„π‚Õ°“ æ√–√“™æ‘ ∏’ ¡À“¡ß§≈‡©≈‘ ¡æ√–™π¡æ√√…“ ˆ √Õ∫ Û ¥Ÿ Oxford Dictionary of Law, 2002, p.93-94 and 178-179 à «π Blackûs Law Dictionary „Àâ §«“¡À¡“¬¢Õß equity «à “°“√ª√–»“ πå §«“¡¬ÿ µ‘ ∏√√¡ µ“¡À≈— °§«“¡‡∑’Ë ¬ß∏√√¡ (fairness) ´÷Ë ßµ√ß°— π¢â “¡°— ∫°Æ‡°≥±å ∑’Ë ‡¢â ¡ß«¥¢Õß°ÆÀ¡“¬∑’Ë „™â √à «¡°— π (common law) Ù æ√–√“™¥”√— æ√–√“™∑“π·°à §≥–°√√¡°“√®— ¥ß“π«— ππ‘ µ‘ »“ µ√å ®ÿ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ ≥ æ√–µ”Àπ— °®‘ µ√≈¥“√‚À∞“π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ÒÛ ¡’ π“§¡ æ.». ÚıÒÚ ı æ√–∫√¡√“‚™«“∑„πæ‘ ∏’ æ√–√“™∑“πª√–°“»π’ ¬∫— µ√·°à π— °»÷ °…“¢Õß ”π— °Õ∫√¡»÷ °…“°ÆÀ¡“¬·Àà ß‡πµ‘ ∫— ≥±‘ µ¬ ¿“ ≥ ‡πµ‘ ∫— ≥±‘ µ¬ ¿“ ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ˜ ‘ ßÀ“§¡ æ.». ÚıÒı ˆ æ√–∫√¡√“‚™«“∑„πæ‘ ∏’ æ√–√“™∑“πª√–°“»π’ ¬∫— µ√·°à ‡πµ‘ ∫— ≥±‘ µ ≥ Õ“§“√„À¡à «πÕ— ¡æ√ ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò˘ °√°Æ“§¡ æ.». ÚıÚ ˜ æ√–∫√¡√“‚™«“∑„πæ‘ ∏’ æ√–√“™∑“πª√–°“»π’ ¬∫— µ√¢Õß ”π— °Õ∫√¡»÷ °…“°ÆÀ¡“¬·Àà ß‡πµ‘ ∫— ≥±‘ µ¬ ¿“ ≥ Õ“§“√„À¡à «πÕ— ¡æ√ ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ú˘ µÿ ≈“§¡ æ.». ÚıÚÚ