สำนักราชบัณฑิตยสภา

365 365 «‘ ∑¬å æ‘ ≥§— π‡ß‘ π ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π «‘ ∑¬å æ‘ ≥§— π‡ß‘ π ¿“§’ ¡“™‘ ° ”π— °»‘ ≈ª°√√¡ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ®‘ µ√°√√¡≈“¬√¥πÈ ”* *∫√√¬“¬„π°“√ª√–™ÿ ¡ ”π— °»‘ ≈ª°√√¡ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ˜ µÿ ≈“§¡ æ.».ÚıÙˆ ¢÷È π‡ªì π‡©æ“–·µà ≈–™‘È π Õ¬à “ßµŸâ ≈“¬ √¥πÈ ”·µà ≈–µŸâ ‡ªì πµâ π ≈â «π· ¥ß∂÷ ß¿Ÿ ¡‘ ªí ≠≠“„πΩï ¡◊ Õ°“√‡¢’ ¬π≈“¬ ´÷Ë ß¡’ Õ¬Ÿà π— ∫√â Õ¬µŸâ ≈“¬·µà ≈–µŸâ ‰¡à ´È ”·∫∫°— π πÕ°®“°π—È π ¬— ß·¬°™π‘ ¥¢Õß≈“¬Õ¬à “ß ™— ¥‡®π ‡™à π ≈“¬∑’Ë ºŸ °‡ªì π≈“¬„∫‡∑» °Á „™â ≈“¬„∫‡∑»∑—È ßÀ¡¥‰¡à «à “®–‡ªì π¥â “π Àπâ “ ¥â “π¢â “ß´â “¬-¢«“ ¢Õ∫µŸâ ∑—È ß¥â “π ¢â “ß·≈–¢Õ∫∫π-≈à “ßµ≈Õ¥®π à «π∞“π ¢ÕßµŸâ °“√ºŸ °≈“¬º ¡¿“æ ‡™à π ¿“æ — µ«å À‘ ¡æ“πµå ¿“æ‡√◊Ë Õß·≈–æ◊ ™æ√√≥‰¡â µà “ßÊ°Á „™â ¿Ÿ ¡‘ ªí ≠≠“¥— ¥·ª≈߇ √‘ ¡·µà ß ∏√√¡™“µ‘ µà “ßÊ „Àâ ‡°‘ ¥§«“¡ß“¡¬‘Ë ß¢÷È π ¥— ߪ√“°Ø‡√’ ¬°™◊Ë Õ„∫‰¡â „π∫“ß °ÿ ≈™à “ß «à “ „∫¡π „∫·©° „∫·¬° „∫≈Õ¬ „∫√à ¡ „∫πâ Õ¬ „∫ΩÕ¬ „∫¬“« ‡ªì πµâ π· ¥ß«à “ »÷ °…“≈— °…≥–¢Õßæ◊ ™æ— π∏ÿå ‚¥¬‡©æ“– „∫‰¡â ™π‘ ¥µà “ß Ê ¡“æÕ ¡§«√ ·µà À“ ‰¥â ≈Õ°‡≈’ ¬π·∫∫‰¡à °≈— ∫ª√–¥‘ …∞å ‡ ’ ¬ ®π¥Ÿ ·µ°µà “ßÕÕ°‰ª®“°∏√√¡™“µ‘ ≈‘ ∫≈— ∫ ≈“¬√¥πÈ ”‡ªì πß“πª√–≥’ µ»‘ ≈ªá ∑“ß®‘ µ√°√√¡Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß∑’Ë µâ Õß„™â §«“¡ ≈–‡Õ’ ¬¥·≈–™”π“≠ ‡ªì π«‘ ∏’ °“√‡¢’ ¬π∑’Ë ™à “ß™“«‰∑¬‰¥â §‘ ¥§â π·≈–ªØ‘ ∫— µ‘ °— π¡“ µ—È ß·µà ¡— ¬‚∫√“≥®πªí ®®ÿ ∫— π ≈“¬√¥πÈ ” ª√–°Õ∫¥â «¬°“√≈ß√— °ªî ¥∑Õß·≈–°“√ ‡¢’ ¬π≈“¬¥â «¬πÈ ”¬“´÷Ë ßÕ“®∑”‰¥â ∑—È ß∫π æ◊È π‰¡â æ◊È π‚≈À– ªŸ 𠥑 π‡º“ µ≈Õ¥®π ‡§√◊Ë Õß®— ° “π·≈– ‘Ë ßª√–¥‘ …∞å Õ◊Ë πÊ≈“¬ √¥πÈ ”π— ∫‰¥â «à “‡ªì πº≈ß“π¢—È π«‘ ®‘ µ√»‘ ≈ªá ¢Õ߉∑¬ ‡æ√“–‡¡◊Ë Õæ‘ ®“√≥“¥Ÿ º≈ß“π ‡Õ°À≈“¬™‘È π·≈â « ‡°‘ ¥§«“¡√Ÿâ ÷ °¥◊Ë ¡¥Ë ” „π¿Ÿ ¡‘ ªí ≠≠“¢Õß™à “ß»‘ ≈ªá ‰∑¬„π°“√ ºŸ °≈“¬‚¥¬Ωï ¡◊ Õ°“√‡¢’ ¬π‡ â πÀ√¥“≈ Õ¬à “ß¬‘Ë ß °“√· ¥ß√Ÿ ª·∫∫·≈–·π«§‘ ¥ „π°“√ºŸ °≈“¬π—È π‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥«à “®— ¥∑” ∫∑§— ¥¬à Õ ≈“¬√¥πÈ ”‡ªì π»‘ ≈ª–‚∫√“≥∑’Ë µâ Õß„™â §«“¡≈–‡Õ’ ¬¥·≈–™”π“≠ ¿“æ∑’Ë ºŸ °‡ªì π≈“¬¡— °‡ªì π¿“æ„∫‰¡â ·≈– — µ«å À‘ ¡æ“πµå ·µà °“√· ¥ß √Ÿ ª·∫∫·≈–·π«§‘ ¥„π°“√ºŸ °≈“¬π—È π‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥«à “®— ¥∑”¢÷È π‡ªì π‡©æ“– ·µà ≈–™‘È π≈“¬√¥πÈ ”‡ªì πß“π»‘ ≈ª–∑’Ë ‰¡à ¡’ ’ — π¡’ ·µà ’ ∑Õß·≈–√— °‡∑à “π—È π ™à “߇¢’ ¬π®–µâ Õß¡’ ª√– ∫°“√≥å Ÿ ߇æ◊Ë Õ √√§å √â “ßµ— «≈“¬Õ— π«‘ ®‘ µ√∫√√®ß ¡’ §«“¡Õ¥∑π·≈–„ à „®„π√“¬≈–‡Õ’ ¬¥µ≈Õ¥®π¡’ ®‘ πµπ“°“√°«â “߉°≈ §” ”§— ≠ : ≈“¬√¥πÈ ”,»‘ ≈ª–‰∑¬, ®‘ µ√°√√¡‰∑¬ ®‘µ √ _365-371 366 366 ®‘ µ√°√√¡≈“¬√¥πÈ ” Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand ≈— °…≥–¢Õß„∫‰¡â ¡’ ª√“°Ø„π°“√‡¢’ ¬π ≈“¬√¥πÈ ”¡“°°«à “„π¿“殑 µ√°√√¡ ‡æ√“– “¡“√∂∫√√®ß‡¢’ ¬π‰¥â ¥â «¬ ª≈“¬·À≈¡¢ÕßæŸà °— πµ— ¥‡ â π °“√ª√–¥‘ …∞å ≈“¬„À¡à Ê °Á ∫— ߇°‘ ¥ ¢÷È π®“°ª√– ∫°“√≥å Õ— 𬓫π“π¥â «¬ ‰¡à «à “®–‡ªì π≈“¬ª√–¥— ∫µ°·µà ß∫“π ª√–µŸ ∫“πÀπâ “µà “ß ºπ— ß‚∫ ∂å «‘ À“√ æ√–∑’Ë π—Ë ß ≈â «π √â “ß √√§å ≈“¬¢÷È π¡“„À¡à ·¡â «à “®–Õ¬Ÿà „π∑√«¥∑√߇¥‘ ¡°Á µ“¡ ‡™à π ≈“¬°â “π·¬à ß¡’ ≈— °…≥–æ◊È π∞“π‡ªì π≈“¬ æÿà ¡À√◊ Õ≈“¬¥Õ°ª√–®”¬“¡°Á ª√–¥‘ …∞å ≈“¬æÿà ¡‡ªì π‡∑ææπ¡∫â “ß Àπâ “¢∫∫â “ß µ— «§√ÿ ±∫â “ß À√◊ Õ≈“¬æÿà ¡‡ªì πæÿà ¡„∫‡∑» æÿà ¡‡ª≈«°Á ‡¢’ ¬π≈“¬ à «πª√–°Õ∫Õ¬à “ß ‡¥’ ¬«°— π°— ∫°√–Àπ°∑’Ë ‡ªì π·¡à ≈“¬ „π°“√‡¢’ ¬π≈“¬√¥πÈ ”π—È π ™à “ß ‡¢’ ¬π‚∫√“≥√à “ß‡ â π≈“¬¥â «¬·∑à ß ¥‘ π ÕæÕß≈ß∫π·ºà πæ◊È π√— ° ’ ¥”Õ¬à “ß §√à “« Ê ‡æ◊Ë Õ°–¥Ÿ ™à Õ߉ø ∂â “ª√– ß§å ®– „Àâ ¡’ µ— «¿“æ·Àà ß„¥µÕπ„¥ °Á ‡«â π∑’Ë «à “ß ‰«â À√◊ Õ√à “ß¿“æµ— «Õ¬à “ߧ√à “« Ê ‡™à 𠇥’ ¬«°— π ·≈â «®÷ ß√à “ßµ— «≈“¬·∑√°‡æ◊Ë Õ ”√«®™à Õ߉øÕ’ °§√—È ß °“√√à “ßπ—È π„™â ‰¡â «“ß¡◊ Õ (‡√’ ¬°«à “ ç –æ“π¡◊ Õé) ”À√— ∫ √Õß¡◊ Õ ‡æ◊Ë Õ¡‘ „Àâ ¡◊ Õ — ¡º— °— ∫æ◊È π√— ° ¥â «¬®–∑”„Àâ ‡¢’ ¬π‡ â πÀ√¥“≈‰¡à µ‘ ¥°“√ ≈߇ â πÀ√¥“≈π—È πµâ Õ߇ªÉ “‡ â 𥑠π ÕæÕß „Àâ ‡À≈◊ ÕæÕµ‘ ¥‡ªì π — ß‡¢ª ·≈â «®÷ ß≈ß¡◊ Õ µ— ¥‡ â π¥â «¬§«“¡™”π“≠‡ªì π°“√‡¢’ ¬π µ— «≈“¬‰ª¥â «¬„πµ— « µÕππ’È ‡Õß∑’Ë · ¥ß §«“¡√Ÿâ §«“¡ “¡“√∂‡©æ“–µ— «®÷ ߉¡à ´È ” ·∫∫°— π °“√‡¢’ ¬π·µà ≈–§√—È ß°Á ¬— °‡¬◊È Õß ‡ª≈’Ë ¬π√Ÿ ª‚©¡‰ªµ“¡æ◊È π∑’Ë «à “ß√–À«à “ß ‡∂“≈“¬ ‡¡◊Ë Õ‡¢’ ¬π‡ √Á ®°Á ∑“√— °‡™Á ¥·≈â « ªî ¥∑Õß √¥πÈ ” ‚¥¬µâ Õß°—È π‰«â ‡ªì π à «π Ê ∂â “∑“√— °‡™Á ¥∑—È ß·ºà π´÷Ë ß°«â “ß ¬“«¡“°®–ªî ¥∑Õ߉¡à ∑— π ®÷ ß°—È π à «π∑’Ë ≈ß√— °‰«â ¥â «¬°√–¥“…∫“ß ™à “ß∫“ß§π ‡¢’ ¬πæÕ ÿ ¥≈“¬°Á ∑“À√¥“≈°—È π‰«â ‡ªì π ·∂∫ Ê ‡¡◊Ë Õ√¥πÈ ”„π à «π∑’Ë °—È π‰«â ·≈â « ®÷ ß√à “ßµà Õ°— π°— ∫ à «π∑’Ë √à “ß‰«â ‡¥‘ ¡∫√√®ß ‡¢’ ¬π‡ â πÀ√¥“≈µà Õ‰ªÕ’ ° °“√∑”‡™à ππ’È ®–µâ Õ߇√‘Ë ¡®“° à «π≈à “ß ÿ ¥¢Õß·ºà π≈“¬ °à Õπ·≈â «§à Õ¬Ê ‡≈◊Ë Õπ¢÷È π‰ª‡ªì πµÕπÊ ®π∂÷ ß à «π∫π ÿ ¥ ¡— ¬À≈— ßπ’È ¡— °„™â °√–¥“…‡¢’ ¬π ≈“¬·≈â «ª√ÿ ¥â «¬‡¢Á ¡‡æ◊Ë Õ‚√¬·∫∫¥â «¬≈Ÿ ° ª√–§∫¥‘ π ÕæÕß ·µà «‘ ∏’ ª√ÿ °√–¥“…π’È ‡À¡“–°— ∫≈“¬∫“ßÕ¬à “ß∑’Ë ´È ”°— πµ≈Õ¥ ·ºà π≈“¬ ‡™à π≈“¬°â “π·¬à ßÀ√◊ Õ≈“¬ °√«¬‡™‘ ß ®÷ ß∑”„Àâ ‰¥â ≈“¬·∫∫‡¥’ ¬«°— 𠇙à π‡¥’ ¬«°— ∫°“√æ‘ ¡æå ºâ “ ≈“¬√¥πÈ ”π—È π ¡’ ¡“·µà ¡— ¬‚∫√“≥ ®–‡√‘Ë ¡µâ π‡¡◊Ë Õ„¥‰¡à ∑√“∫‰¥â ¡— ¬µâ π Ê ¢÷È π‰ª‰¡à ‡À≈◊ Õº≈ ß“π„Àâ ‡ÀÁ π ®–‡À≈◊ ÕÕ¬Ÿà ∫â “ß°Á ‡©æ“–™‘È π º≈ß“π ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“µÕπµâ π ·µà ¡’ ‰¡à ¡“° „π ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“µÕπª≈“¬∫— ߇°‘ ¥°“√ ‡¢’ ¬π≈“¬√¥πÈ ”¡“°¢÷È π ‡™à π ≈“¬µŸâ æ√– ∏√√¡ À’ ∫„ à §— ¡¿’ √å ·≈–·ºà πÀπâ “ª° ¡ÿ ¥¢à Õ¬ µ≈Õ¥®π·ºà πÀπâ “¢Õߧ— ¡¿’ √å „∫≈“π ‡©æ“–∑’Ë ‡¢’ ¬π≈“¬√¥πÈ ”‡µÁ ¡ ·ºà πºπ— ßÕ“§“√¡’ ª√“°Ø∑’Ë ÀÕ‡¢’ ¬π «— ß «πº— °°“¥ ´÷Ë ßÕ“®‡ªì πΩï ¡◊ Õ™à “ß „π ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“µÕπ°≈“ß°Á ‰¥â ¡’ °“√ — ππ‘ …∞“π«à “ ÀÕ‡¢’ ¬π¥— ß°≈à “«π’È √â “ß ¢÷È π√“«·ºà π¥‘ π ¡‡¥Á ®æ√–π“√“¬≥å ¡À“√“™ πÕ°®“°π—È π ¬— ߪ√“°Ø‡√◊Ë Õß ‡°’Ë ¬«°— ∫µŸâ „ à ¢Õß«à “ ‡®â “À≠‘ ߺŸâ ‡ªì π æ√–πâ Õßπ“ߢÕß ¡‡¥Á ®æ√–π“√“¬≥å ¡À“√“™ µâ ÕßÀπ’ √“™¿— ¬¥â «¬°“√‡¢â “‰ª Õ¬Ÿà „πµŸâ ‰¡â ·∫°ÕÕ°¡“®“°æ√–√“™«— ß ·µà ¡‘ ‰¥â ∫Õ°«à “µŸâ „∫π—È π‡¢’ ¬π≈“¬√¥πÈ ” ¥â «¬À√◊ Õ‰¡à Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ æ∫«à “µŸâ æ√–∏√√¡∑’Ë ‰¥â ®“°«— ¥À≈“¬·Àà ß · ¥ß ≈— °…≥–¢Õß≈«¥≈“¬„Àâ ‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥«à “ ‡ªì πΩï ¡◊ Õ¢Õß™à “ß ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“Õ¬Ÿà À≈“¬µŸâ ≈“¬√¥πÈ ”π—È π®÷ ߇ªì π°√√¡«‘ ∏’ ∑’Ë ™à “߉∑¬√— °…“·≈–∂à “¬∑Õ¥ ◊ ∫µà Õ°— π ¡“™â “π“ππ— ∫‡ªì π√â Õ¬ Ê ªï ≈— °…≥– ¢Õß≈“¬Õ“®æ— ≤𓉪∫â “ßµ“¡§«“¡ §‘ ¥·≈–Ωï ¡◊ Õ™à “ß °√√¡«‘ ∏’ °Á ‡™à π‡¥’ ¬«°— π Õ“®‡ª≈’Ë ¬π·ª≈߉ª∫â “ßµ“¡§«“¡‡®√‘ ≠ ¢Õß«— ¥ÿ Õÿ ª°√≥å „πªí ®®ÿ ∫— π ·µà §«“¡ ß“¡·≈–™—È π‡™‘ ß·Àà ß°“√ √â “ß √√§å ¬— ß §ß·°√à ß°√â “«Õ¬Ÿà ·¡â «à “®–¡’ °“√ √â “ß √√§å ‡™‘ ßæ“≥‘ ™¬å º ¡Õ¬Ÿà ∫â “ß·µà °Á ¬— ß · ¥ß‡§â “∑“ß«‘ ®‘ µ√»‘ ≈ªá Õ¬Ÿà ‰¡à πâ Õ¬ ‡æ√“–ß“π‡¢’ ¬π≈“¬√¥πÈ ”®— ¥‡ªì π∑— »π- »‘ ≈ªá ∑’Ë Õ“®ª√–¬ÿ °µå „™â „πÀ— µ∂°√√¡‰¥â À≈“¬·¢πß ‡™à 𠇧√◊Ë Õ߇¢‘ 𠇧√◊Ë Õß„™â ∑’Ë ∑”¥â «¬«— ¥ÿ µà “ß Ê ¡’ ‡§√◊Ë Õߪíô π¥‘ π‡º“ ·≈– ‘Ë ß¢Õß∑’Ë À≈à ե⠫¬‡√´‘ π‡ªì πµâ π ·≈–·¡â «à “√Ÿ ª·∫∫¢Õß ‘Ë ß‡À≈à “π—È π®– §à Õπ‰ª∑“ß “°≈ ·µà ≈“¬√¥πÈ ”°Á ¡’ à «π‚πâ ¡πâ “«¡“ Ÿà »‘ ≈ª–·∫∫‰∑¬‰¥â ‡ªì π Õ¬à “ß¥’ 367 367 «‘ ∑¬å æ‘ ≥§— π‡ß‘ π ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ≈“¬√¥πÈ ”π—È π ·¡â «à “®–‡ªì π·¢πß Àπ÷Ë ß¢Õßß“π®‘ µ√°√√¡‰∑¬∑’Ë ‰¡à ¡’ ’ — π ·µà °Á ¡’ §«“¡·«««“« ÿ ° °“«¥â «¬ ’ ∑Õß ∑’Ë ‡ª≈à ߪ≈—Ë ß ‚¥¬‰¡à µâ Õß°“√ ’ — π‡¢â “ ™à «¬µ°·µà ß ¡‘ ©–π—È π®–°≈“¬‡ªì πß“π Õ’ °·¢πßÀπ÷Ë ß∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ ç°”¡–≈Õé ´÷Ë ß ‡ªì πß“π®‘ µ√°√√¡Õ’ °ª√–‡¿∑Àπ÷Ë ß ‡π◊Ë Õß®“°≈“¬√¥πÈ ”π—È π à «π„À≠à √â “ß √√§å ª√–¥— ∫∫“πª√–µŸ ∫“π Àπâ “µà “ß ·≈–µŸâ æ√–∏√√¡ ®÷ ߢշ ¥ß º≈ß“π∑’Ë ¬— ߪ√“°ØÕ¬Ÿà ∑—Ë «‰ª ¥— ßµà Õ‰ªπ’È ≈“¬‡§√◊ Õ«— ≈¬å „∫‡∑» ≈“¬√«ß¢â “« 368 368 ®‘ µ√°√√¡≈“¬√¥πÈ ” Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand µŸâ æ√–∏√√¡«— ¥‡™‘ ßÀ«“¬ ≈“¬°√–À𰇧√◊ Õ«— ≈¬å º ¡≈“¬„∫‡∑» Õ¬Ÿà „πæ‘ æ‘ ∏¿— ≥± ∂“π·Àà ß™“µ‘ Ωï ¡◊ Õ™à “ß ¡— ¬Õ¬ÿ ∏¬“ ‡ªì πß“π‡¢’ ¬π≈“¬√¥πÈ ”™‘È π‡Õ°¢Õ߉∑¬ 369 369 «‘ ∑¬å æ‘ ≥§— π‡ß‘ π ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ≈“¬√¥πÈ ”∫“πª√–µŸ æ√–«‘ À“√«— ¥‡∑æ∏‘ ¥“√“¡ 370 370 ®‘ µ√°√√¡≈“¬√¥πÈ ” Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand µŸâ ¢“À¡Ÿ ‡¢’ ¬π¿“æ‡∑æ∑«“√∫“≈ µŸâ ¢“À¡Ÿ ¡’ ≈‘È π™— ° ‡¢’ ¬π≈“¬°”¡–≈Õ 371 371 «‘ ∑¬å æ‘ ≥§— π‡ß‘ π ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π Abstract LaiRodNam Wit Pinkan-ngeun AssociateFellow of theAcademy ofArts,TheRoyal Institute,Thailand LaiRodNam is an ancient art form that requiresdelicacy and expertise.Thoughmost tree-leaves and legendary creatures areused rather frequently in this formof art, thepatterns chosen areunique to eachpiece.LaiRodNam isa“non-colored”artsince therearenocolorused, justgold leavesandredzebra vanish (Rak).Thus, theartistmustacquirea lotofexperiences inorder tobeable tocreateanewelaborate andharmoniouspattern. Ineachstepofwork,patienceandattention todetailsaregravenecessity.There is no better art form thatwould depict the elegantwisdom, the delicate thinkingmethod, the patient nature,and theunlimited imaginationThaipeoplehaspossessed foras longasourhistoryexists thanLai RodNam. Keywords : LaiRodNam,ThaiArt,Thaipainting