สำนักราชบัณฑิตยสภา

351 351 π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈ ·≈–§≥– ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈ ¿“§«‘ ™“ √’ √«‘ ∑¬“ §≥–·æ∑¬»“ µ√å ®ÿ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ ª√– ‘ ∑∏‘ Ï øŸ µ√–°Ÿ ≈ «‘ »‘ …Øå ‘ µª√’ ™“ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π °“√§— ¥°√Õߧ«“¡√ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ ·µà ‡π‘Ë π Ê ∫∑§— ¥¬à Õ °“√µ√«®°“√∑”ß“π¢Õ߉µ‚¥¬Õ“»— ¬°“√À“§à “§√’ ·Õ∑‘ π‘ π„π ‡≈◊ Õ¥À√◊ ÕÕ— µ√“°√Õßæ≈“ ¡“¢Õß‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ∑’Ë π‘ ¬¡ªØ‘ ∫— µ‘ °— π∑—Ë «‰ª ‰¡à “¡“√∂™’È ∫à ߧ«“¡√ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ·µà ‡π‘Ë πÊ ‰¥â °“√µ√«®°“√∑” ß“π¢Õ߉µ à «π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ‚¥¬ fractional excretion¢Õß·¡°π’ ‡´’ ¬¡ (FE·¡°π’ ‡´’ ¬¡)´÷Ë ß‡ªì π°“√∑”ß“π¢Õ߇π◊È Õ‰µ à «π tubulointerstitium ∑’Ë §√Õ∫§≈ÿ ¡‡π◊È Õ‰µ à «π„À≠à ∂÷ ß Ù „π ı ¢Õ߇π◊È Õ‰µ∑—È ßÀ¡¥ ‡ªì π ¥— ™π’ ™’È ∫à ß∑’Ë ¥’ µà Õ°“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß∑“ß欓∏‘ ¿“æ¢Õ߇π◊È Õ‰µ à «π tubulointerstitium ‡π◊Ë Õß®“° FE ·¡°π’ ‡´’ ¬¡ — ¡æ— π∏å ‚¥¬µ√ß°— ∫°“√ µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ (tubulointerstitium fibrosis) FE ·¡°π’ ‡´’ ¬¡∑’Ë ¡’ §à “„π‡°≥±å ª√°µ‘ ™’È ∫à ß∂÷ ß‚√§‰µ™π‘ ¥‡©’ ¬∫æ≈— π À√◊ Õ ‚√§‰µ∑’Ë ‰¡à ¡’ °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ·≈–FE·¡°π’ ‡´’ ¬¡∑’Ë ¡’ §à “ Ÿ ߺ‘ ¥ª√°µ‘ ™’È ∫à ß∂÷ ß‚√§‰µ™π‘ ¥‡√◊È Õ√— ßÀ√◊ Õ√ÿ π·√ß∑’Ë √à «¡°— ∫°“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ™π‘ ¥ ‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ °“√»÷ °…“„πºŸâ ªÉ «¬‡∫“À«“π™π‘ ¥ Ú (non-insulin dependent diabetes mellitus) æ∫«à “ FE ·¡°π’ ‡´’ ¬¡ ‡ªì π¥— ™π’ ™’È ∫à ß∂÷ ß¿“«–‚√§ ‰µ®“°‡∫“À«“π(diabeticnephropathy) „π√–¬–‡√‘Ë ¡·√°‰¥â ¥’ °«à “°“√ µ√«®¥Ÿ ¿“«– microalbuminuria πÕ°®“°π’È FE ·¡°π’ ‡´’ ¬¡¬— ß™à «¬™’È ∫à ß∂÷ ߪ√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑“ßÕâ Õ¡‚¥¬æ∫«à “ FE ·¡°π’ ‡´’ ¬¡ — ¡æ— π∏å ‡ªì πªØ‘ ¿“§°≈— ∫°— ∫ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑’Ë æ√à Õß ¿“«– ‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µæ√à Õß¡’ §«“¡ ”§— ≠∑’Ë — ¡æ— π∏å °— ∫°≈‰°°“√∑”≈“¬‰µ §” ”§— ≠ : FE·¡°π’ ‡´’ ¬¡,°“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ,°“√§— ¥°√Õß §«“¡√ÿ π·√ߢÕ߉µ, ‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ ®”π«πºŸâ ªÉ «¬‚√§‰µ‡√◊È Õ√— ß∑’Ë ‡æ‘Ë ¡ ¢÷È πÕ¬à “ßµà Õ‡π◊Ë Õß„πªí ®®ÿ ∫— π¡’ “‡Àµÿ ”§— ≠ à «πÀπ÷Ë ß∑’Ë ¡“®“°§«“¡≈â ¡‡À≈« „π°“√§— ¥°√Õߧ«“¡√ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ °“√µ√«®∑’Ë π‘ ¬¡ªØ‘ ∫— µ‘ „πªí ®®ÿ ∫— π∑’Ë Õ“»— ¬°“√¥Ÿ √–¥— ∫§√’ ·Õ∑‘ π‘ π„π‡≈◊ Õ¥ À√◊ Õ°“√À“Õ— µ√“°√Õßæ≈“ ¡“¢Õß ‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ‰¡à “¡“√∂™’È ∫à ß∂÷ ߧ«“¡ √ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ‰¥â ‡æ√“–√–¥— ∫ §√’ ·Õ∑‘ π‘ π„π‡≈◊ Õ¥¡— °‰¡à §à Õ¬‡ª≈’Ë ¬π ®π°«à “°“√∑”ß“π¢Õ߉µ®–≈¥≈ߧ√÷Ë ß Àπ÷Ë ß À√◊ Õ‡π◊È Õ‰µ¡’ °“√∑”≈“¬‰ª·≈â « §√÷Ë ßÀπ÷Ë ß°“√»÷ °…“¥Ÿ Õ— µ√“°√Õßæ≈“ ¡“ ¢Õß‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— °Á ‰¡à „™à ¥— ™π’ ∑’Ë ¥’ ‡π◊Ë Õß ®“°Õ— µ√“°√Õßæ≈“ ¡“¢Õß‚°≈‡¡Õ- √Ÿ ≈— ‡ªì π°“√∑”ß“π¢Õ߉µ à «π∑”Àπâ “∑’Ë °√Õß “√ ´÷Ë ß§√Õ∫§≈ÿ ¡‡π◊È Õ‰µ‡æ’ ¬ß à «ππâ Õ¬ ‚¥¬Õ“»— ¬°“√‡ª√’ ¬∫‡∑’ ¬∫ — ¥ à «πª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥∑’Ë À≈à Õ‡≈’È ¬ß æ∫«à “ ‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ (renal plasma flow) ∑—È ßÀ¡¥ˆ¡≈./π“∑’ ®–„™â ‰ª„π à «π ∑’Ë ∑”Àπâ “∑’Ë °√Õß “√À√◊ ÕÕ— µ√“°√Õß æ≈“ ¡“¢Õß‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ‡æ’ ¬ß ÒÚ ‚ √ §‰µ_351-356 352 352 °“√§— ¥°√Õߧ«“¡√ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ·µà ‡π‘Ë π Ê Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand ¡≈./π“∑’ ‡≈◊ Õ¥∑’Ë ‡À≈◊ ÕÙ¯ ¡≈./π“∑’ ®–‰ªÀ≈à Õ‡≈’È ¬ß‡π◊È Õ‰µ à «π„À≠à §◊ Õ tubulointerstitium ∑’Ë ª√–°Õ∫¥â «¬‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ‡ªì πµ— «À≈— ° (Ò) ‡æ√“–©–π—È π°“√ µ√«®°“√∑”ß“π¢Õ߉µ à «π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ ‰µ®÷ ßπà “®–‡ªì π¥— ™π’ ∑’Ë ¥’ °«à “ ‡π◊Ë Õß®“° °“√µ√«®¥— ß°≈à “«§√Õ∫§≈ÿ ¡‡π◊È Õ‰µ à «π„À≠à ‡ªì π∑’Ë πà “‡ ’ ¬¥“¬«à “°“√ µ√«®°“√∑”ß“π¢Õ߉µ à «π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ‰¡à ‡ªì π∑’Ë π‘ ¬¡°√–∑”°— π °“√µ√«®°“√∑”ß“π¢Õ߉µ à «π ‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ “¡“√∂°√–∑”‰¥â ‚¥¬ Õ“»— ¬°“√µ√«®À“ fractional excretion ¢Õß·¡°π’ ‡´’ ¬¡ (FEMg) FEMg ‡ªì π °“√«— ¥§«“¡ “¡“√∂„π°“√¥Ÿ ¥°≈— ∫ “√ ·¡°π’ ‡´’ ¬¡¢Õ߇´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ ‚¥¬ Õ“»— ¬°≈‰° ”§— ≠ Ú ª√–°“√§◊ Õ (Ò) °“√¥Ÿ ¥°≈— ∫¢Õß “√·¡°π’ ‡´’ ¬¡∑’Ë °√Õß ºà “π‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ¢Õ߉µÕÕ°¡“ ·≈– (Ú) “√·¡°π’ ‡´’ ¬¡ à «π∑’Ë Õ¬Ÿà „π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ ´÷Ë ß¡’ §«“¡‡¢â ¡¢â π‡ªì πÕ— π¥— ∫ Õß√Õß®“° “√‚æ·∑ ‡´’ ¬¡ “√ ·¡°π’ ‡´’ ¬¡¿“¬„π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ®–∂Ÿ ° ‡°Á ∫‰«â „π‡´≈≈å „π¿“«–ª√°µ‘ ·≈–®–∂Ÿ ° ¢— ∫ÕÕ°¡“‡¡◊Ë Õ‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ∂Ÿ °°√–∑∫ À√◊ Õµ“¬ ‡æ√“–©–π—È π „π ¿“«–∑’Ë ‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µª√°µ‘ “√·¡°π’ ‡´’ ¬¡∑’Ë °√Õß ºà “π‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ·≈– “√·¡°π’ ‡´’ ¬¡ ¿“¬„π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ®–∂Ÿ °‡°Á ∫‰«â ¿“¬„π ‡´≈≈å ‰¡à ∂Ÿ °¢— ∫ÕÕ°¡“„πªí “«–(¿“æ ª√–°Õ∫∑’Ë Ò)§à “FEMg®÷ ßÕ¬Ÿà „π‡°≥±å µË ”À√◊ Õª√°µ‘ „π∑”πÕßµ√ß°— π¢â “¡ „π¿“«–∑’Ë ‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ∂Ÿ °°√–∑∫À√◊ Õ µ“¬À√◊ Õ„π¿“«–∑’Ë ¡’ °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ ‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ®–‰¡à “¡“√∂¥Ÿ ¥°≈— ∫ “√·¡°π’ ‡´’ ¬¡∑’Ë ∂Ÿ ° °√Õßºà “π‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ·≈–„π¢≥– ‡¥’ ¬«°— π “√·¡°π’ ‡´’ ¬¡∑’Ë ‡°Á ∫‰«â ¿“¬„π ‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ°Á ∂Ÿ °¢— ∫ÕÕ°¡“„πªí “«– ∑”„Àâ §à “FEMg Ÿ ߺ‘ ¥ª√°µ‘ °“√»÷ °…“ „πºŸâ ªÉ «¬‚√§‰µÕ— °‡ ∫™π‘ ¥µà “ßÊæ∫«à “ FEMg — ¡æ— π∏å ‚¥¬µ√ß°— ∫°“√‡°‘ ¥°“√ ¿“æ Ò · ¥ß°≈‰°°“√∑”ß“π¢Õ߇´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ (FEMg) 353 353 π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈ ·≈–§≥– ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ∑”≈“¬‡π◊È Õ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ (Ú) (¿“æ ª√–°Õ∫∑’Ë Ú)°≈à “«§◊ ÕFEMg∑’Ë ª√°µ‘ À¡“¬∂÷ ß‚√§‰µ∑’Ë ‰¡à ¡’ °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ À√◊ ÕÕ’ °π— ¬Àπ÷Ë ß§◊ Õ ‚√§‰µ™π‘ ¥‰¡à √ÿ π·√ß À√◊ Õ™π‘ ¥‡©’ ¬∫ æ≈— π ´÷Ë ßÕ“°“√∑“ߧ≈‘ π‘ °‰¡à √ÿ π·√ß·≈– ®–‰¡à ¡’ °“√¥”‡π‘ π‚√§ Ÿà ¿“«–‰µ«“¬¢—È π ÿ ¥∑â “¬FEMg∑’Ë ¡’ §à “ Ÿ ߺ‘ ¥ª√°µ‘ À¡“¬ ∂÷ ß‚√§‰µ∑’Ë ¡’ °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ™π‘ ¥ ‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ À√◊ Õ™π‘ ¥√ÿ π·√ß ·≈–¡— °®– ¡’ °“√¥”‡π‘ π‚√§ Ÿà ¿“«–‰µ«“¬¢—È π ÿ ¥∑â “¬ ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ°— ∫ °“√∑”ß“π¢Õ߇´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ À≈— °∞“πß“π«‘ ®— ¬„πªí ®®ÿ ∫— π π— ∫ πÿ π·π«§‘ ¥«à “ §«“¡º‘ ¥ª√°µ‘ „π°“√ ∑”ß“π¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥∑’Ë ‰ªÀ≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ ‡ªì π°≈‰° ”§— ≠∑’Ë ∑”≈“¬‡´≈≈å ∫ÿ º‘ «„π À≈Õ¥‡≈◊ Õ¥ ·≈–∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√µ“¬¢Õß ‡π◊È Õ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ °“√»÷ °…“„πºŸâ ªÉ «¬‚√§‰µ∑’Ë ¡’ §«“¡√ÿ π·√ßµà “ß°— πæ∫«à “ ºŸâ ªÉ «¬‰µ∑’Ë ¡’ ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ ª√°µ‘ ¡— °æ∫√à «¡°— ∫‡π◊È Õ‰µ∑’Ë ‰¡à ¡’ °“√ µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ‡°‘ ¥¢÷È π Õ“∑‘ æ«° minimal change nephrosis ºŸâ ªÉ «¬∑’Ë ¡’ °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ¡— °æ∫«à “ ¡’ °“√≈¥ ¢Õߪ√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑’Ë π”√à Õß °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ ‡™à πæ«°mesangial proliferative nephrosis (Û) °“√»÷ °…“ „πºŸâ ªÉ «¬‚√§‰µ™π‘ ¥µà “ß Ê æ∫ª√‘ ¡“≥ ‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µæ√à Õß — ¡æ— π∏å „π≈— °…≥– º°º— π°— ∫°“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ (¿“æ ª√–°Õ∫∑’Ë Û) °“√»÷ °…“‚¥¬«‘ ∏’ ¬â Õ¡ ¥â «¬πÈ ”¬“æ‘ ‡»…‡æ◊Ë Õ¥Ÿ ·ø°‡µÕ√å VIII „πµ— «‡´≈≈å ∫ÿ º‘ «„πÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥®ÿ ≈¿“§ ¿“æÚ · ¥ß§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ß FEMg °— ∫°“√∑”≈“¬‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ ¿“æÛ · ¥ß§«“¡ — ¡æ— π∏å ™π‘ ¥º°º— π √–À«à “ߪ√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ°— ∫°“√ µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ 354 354 °“√§— ¥°√Õߧ«“¡√ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ·µà ‡π‘Ë π Ê Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand ¢Õ߉µ°Á æ∫«à “ ·ø°‡µÕ√å VIII „πµ— « ‡´≈≈å ∫ÿ º‘ «„πÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥®ÿ ≈¿“§¢Õ߉µ ∑’Ë º‘ ¥ª√°µ‘ À√◊ Õ≈¥≈ß — ¡æ— π∏å °— ∫§«“¡ √ÿ π·√ßÀ√◊ Õ°“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ„π à «π ‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— (glomerulosclerosis) ·≈–°“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥ (tubulointestitial fibrosis) (Ù) πÕ°®“° π’È ¬— ßæ∫«à “ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑’Ë ≈¥≈ß — ¡æ— π∏å „π≈— °…≥–º°º— π°— ∫°“√ ∑”ß“π¢Õ߇´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µÀ√◊ Õ FE Mg (¿“æª√–°Õ∫∑’Ë Ù) „π°“√µ√«®§— ¥ °√Õߧ«“¡√ÿ π·√ßµà “ß Ê ¢Õß‚√§‰µ °“√Õ“»— ¬°“√µ√«® FE Mg ®–∑”„Àâ ∑√“∫ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑’Ë ≈¥≈ß Õ¬à “ß§√à “« Ê ‚¥¬Õ“»— ¬µ“√“߇ª√’ ¬∫ ‡∑’ ¬∫„π¿“æª√–°Õ∫∑’Ë Ù (ı) „π°√≥’ ∑’Ë ‡√“‰¡à “¡“√∂µ√«®À“ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ ‡≈’È ¬ß‰¥â °“√∑’Ë ‡√“∑√“∫§à “ FE Mg ‡æ’ ¬ßÕ¬à “ß‡¥’ ¬«∑”„Àâ ‡√“ “¡“√∂ª√–‡¡‘ π ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ‰¥â Õ¬à “ß §√à “« Ê ´÷Ë ß‡ªì πª√–‚¬™πå Õ¬à “ß¬‘Ë ßµà Õ °“√ª√— ∫«‘ ∏’ °“√√— °…“·≈–µ‘ ¥µ“¡º≈°“√ √— °…“ (ˆ) µ— «Õ¬à “߇™à πºŸâ ªÉ «¬‡¡◊Ë Õµ√«®æ∫ FE Mg ¡’ ¢π“¥ Ÿ ß ˜ ‡ªÕ√å ‡´Á πµå (§à “ ª√°µ‘ ≤ Ú.Ú ‡ªÕ√å ‡´Á πµå ) · ¥ß«à “ ºŸâ ªÉ «¬π—È π¡’ °“√µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ¡“°æÕ ¡§«√·≈–ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ æ√à Õߧà Õπ¢â “ß¡“°°«à “ ı ‡ªÕ√å ‡´Á πµå °“√√— °…“®÷ ߧ«√‡√‘Ë ¡µâ π¥â «¬¬“ ‡µÁ ¡æ‘ °— ¥ ‡æ◊Ë Õ‡æ‘Ë ¡ª√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ ‡¡◊Ë Õ √— °…“‰ª·≈â «√–¬–Àπ÷Ë ßµ√«®¥Ÿ °“√‡ª≈’Ë ¬π ·ª≈ߢÕß FE Mg ∂â “°“√√— °…“‡ªì π‰ª µ“¡·ºπÀ√◊ Õ¥’ ¢÷È π §à “ FE Mg ®–µâ Õß ≈¥≈ß „π°“√°≈— ∫°— π§à “ FE Mg °≈— ∫ Ÿ ߢ÷È π À≈— ß°“√√— °…“· ¥ß«à “°“√√— °…“ ¬— ߉¡à ¥’ æÕ®”µâ Õ߇æ‘Ë ¡¢π“¥¢Õ߬“„Àâ ¡“°¢÷È π FE Mg ‡ªì π¥— ™π’ ™’È ∫à ß¿“«–‚√§ ‰µ∑’Ë ‡°‘ ¥®“°‡∫“À«“π√–¬– ‡√‘Ë ¡·√° ‚√§‡∫“À«“π™π‘ ¥ Ú ‡ªì πªí ≠À“ ”§— ≠√–¥— ∫‚≈°‡π◊Ë Õß®“°‡ªì 𠓇Àµÿ ”§— ≠Õ— π¥— ∫Àπ÷Ë ß¢Õß¿“«–‰µ«“¬ ‡√◊È Õ√— ߢ—È π ÿ ¥∑â “¬„πªí ®®ÿ ∫— π (˜,¯) “‡Àµÿ ”§— ≠ª√–°“√Àπ÷Ë ß°Á §◊ Õ °“√„™â ¿“«– microalbuminuria ‡ªì πµ— «™’È «— ¥¿“«–°“√ ‡°‘ ¥‚√§‰µ®“°‡∫“À«“π ‰¡à “¡“√∂ ®–™à «¬§— ¥°√Õߧ«“¡º‘ ¥ª√°µ‘ ¢Õß‚√§ ‰µ®“°‡∫“À«“π„π√–¬–‡√‘Ë ¡·√°‰¥â ‡π◊Ë Õß®“°ºŸâ ªÉ «¬‡∫“À«“π∑’Ë ¡’ ·Õ≈∫Ÿ ¡‘ π ¿“æÙ · ¥ß§«“¡ — ¡æ— π∏å „π≈— °…≥–º°º— π√–À«à “ߪ√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ°— ∫ FEMg 355 355 π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈ ·≈–§≥– ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ÕÕ°¡“„πªí “«–„π‡°≥±å ª√°µ‘ °≈— ∫ æ∫Õ“°“√· ¥ß∑’Ë ‡ªì π‚√§‰µ·≈â « Õ“∑‘ Õ— µ√“°√Õßæ≈“ ¡“¢Õß‚°≈‡¡Õ√Ÿ ≈— ≈¥ ≈ß (˘) §«“¡¥— π‚≈À‘ µ Ÿ ß ‡ªì πµâ π °“√ »÷ °…“‚¥¬„™â FE Mg ‡ªì πµ— «§— ¥°√Õß æ∫«à “ “¡“√∂§— ¥°√Õß¿“«–¢Õß‚√§ ‰µ∑’Ë ‡°‘ ¥®“°‡∫“À«“π (diabetic nephropathy) „π√–¬–‡√‘Ë ¡·√°‰¥â ‡ªì π Õ¬à “ß¥’ (Ò) ∑”„Àâ “¡“√∂«‘ ‡§√“–Àå ‚√§‰µ ∑’Ë ‡°‘ ¥®“°‡∫“À«“π‰¥â ·µà ‡π‘Ë π Ê ´÷Ë ß ‡ªì πª√–‚¬™πå Õ¬à “ß¬‘Ë ßµà Õ°“√«“ß·ºπ √— °…“ªÑ Õß°— π°“√¥”‡π‘ π‚√§¢Õ߇∫“ À«“π‰¥â Õ¬à “ß∑— π∑à «ß∑’ ‡°’Ë ¬«°— ∫§«“¡º‘ ¥ª√°µ‘ ¢Õß FE Mg „π‚√§‡∫“À«“π ¬— ßæ∫«à “ — ¡æ— π∏å °— ∫§«“¡º‘ ¥ª√°µ‘ „π°“√∑”ß“π¢Õß À≈Õ¥‡≈◊ Õ¥∑’Ë ¡“‡≈’È ¬ß‰µ§◊ Õæ∫«à “§«“¡ º‘ ¥ª√°µ‘ „π°“√∑”ß“π¢Õ߇´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ ‰µ à «πÀπ÷Ë ßπà “®–¡“®“°¿“«–¢“¥‡≈◊ Õ¥ À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ(peritubularcapillary flow) ∑’Ë À≈à Õ‡≈’È ¬ß‡π◊È Õ‰µ à «π‡´≈≈å ∫ÿ ∑à Õ‰µ (¿“æª√–°Õ∫∑’Ë ı)§«“¡º‘ ¥ª√°µ‘ ¢Õß FE Mg ∑’Ë µ√«®æ∫·≈–§«“¡º‘ ¥ª√°µ‘ „π°“√∑”ß“π¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥∑’Ë ¡“‡≈’È ¬ß ‰µ™’È ∫à ß«à “¿“«–‚√§‰µ®“°‡∫“À«“π‡ªì π ‚√§¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥®ÿ ≈¿“§ ´÷Ë ß Õ¥ §≈â Õß°— ∫«‘ — ¬∑— »πå ªí ®®ÿ ∫— π∑’Ë ‡™◊Ë Õ«à “°“√ µ“¬¢Õ߇π◊È Õ‰µ™π‘ ¥‡æ‘Ë ¡æ— ߺ◊ ¥‡ªì π‚√§ ¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥®ÿ ≈¿“§ ‚¥¬§«“¡º‘ ¥ ª√°µ‘ „π°“√∑”ß“π¢ÕßÀ≈Õ¥‡≈◊ Õ¥ ®ÿ ≈¿“§‡ªì 𠓇Àµÿ ”§— ≠∑’Ë ∑”≈“¬‡π◊È Õ ‰µ (ÒÒ-Òı) ‡æ√“–©–π—È π FE Mg ®÷ ߇ªì π ¥— ™π’ ™’È ∫à ß∑’Ë ¥’ ∑’Ë ÿ ¥„π°“√§— ¥°√Õߧ«“¡ √ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ·µà ‡π‘Ë π Ê ™à «¬™’È ∫à ß ∂÷ ߪ√‘ ¡“≥‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑“ßÕâ Õ¡ ™à «¬ª√— ∫¢π“¥°“√∫√‘ À“√¬“„π√–À«à “ß °“√√— °…“ ™à «¬µ‘ ¥µ“¡º≈°“√√— °…“ ·≈–‡ªì π¢â Õ¡Ÿ ≈ ”§— ≠∑’Ë ‡™◊Ë Õ¡‚¬ß∂÷ ß °≈‰°°“√∑”≈“¬‰µ‡π◊Ë Õß®“°ª√‘ ¡“≥ ‡≈◊ Õ¥À≈à Õ‡≈’È ¬ß‰µ∑’Ë ≈¥≈߇ªì π°≈‰° ”§— ≠∑’Ë ∑”≈“¬‰µ ‡Õ° “√Õâ “ßÕ‘ ß Ò. π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈. ‚≈À‘ µæ≈»“ µ√å ¢Õß‚°≈ - ‡¡Õ√Ÿ ≈— . „ππ√‘ “øŸ µ√–°Ÿ ≈ (∫√√≥“∏‘ °“√) À≈Õ¥‡≈◊ Õ¥®ÿ ≈¿“§‰µ·≈–‚§√ß √⠓߇π◊È Õ‰µ ‚√ßæ‘ ¡æå ‡® æ√‘È π∑å °√ÿ ߇∑æœÚıÙˆ Àπâ “ Ò˜-Úı. Ú. ª√– ‘ ∑∏‘Ï øŸ µ√–°Ÿ ≈, ‡ “«≥’ ¬å ‡¬Á πƒ¥’ , π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈, √— ™π’ ‡´Á π»‘ √‘ «— ≤π“, æ√™— ¬ °‘Ë ß«— ≤π°ÿ ≈, ®— °√™— ¬ ®÷ ß∏’ √–æ“π‘ ™ ·≈–§≥–. Tubular function and tubulointerstitial disease. Am J Kidney Dis 1999; 33: 886-891. Û. π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈, ‡ “«≥’ ¬å ‡¬Á πƒ¥’ , √— ™π’ ‡´Á π»‘ √‘ «— ≤π“, ‡∑«’ «— ≤π“, ‡Õ¡Õ√ ‡≈“À–- ‰æ∫Ÿ ≈¬å , ‡°√’ ¬ß‰°√ «— ≤π“‡æÁ ≠‰æ∫Ÿ ≈¬å ·≈– §≥–. Peritubular capillary flow determines tubulointerstitial disease in idiopathic ¿“æı · ¥ß§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ß FEMg °— ∫ renal perfusion „πºŸâ ªÉ «¬‡∫“À«“π™π‘ ¥Ú 356 356 °“√§— ¥°√Õߧ«“¡√ÿ π·√ߢÕß‚√§‰µ·µà ‡π‘Ë π Ê Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand nephrotic syndrome. Ren Fail 2000; 22:329-335. Ù. π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈, «‘ ¿“«’ °‘ µµ‘ ‚°«‘ ∑, ‡ “«≥’ ¬å ‡¬Á πƒ¥’ . Reduced endothelial factor VIII staining in renalmicorcirculation correlates with hemodynamic alteration in nephrosis. Ren Fail 2003; 25:759-764. ı. π√‘ “ øŸ µ√–°Ÿ ≈, ‡ “«≥’ ¬å ‡¬Á πƒ¥’ , ª√– ‘ ∑∏‘Ï øŸ µ√–°Ÿ ≈, ∏”√ߪ√–«— µ‘ ‡™‘ ¥‡°’ ¬√µ‘ °ÿ ≈, ‡Õ¡Õ√ ‡≈“À–‰æ∫Ÿ ≈¬å , ‘ ∑∏‘ «ÿ ≤‘ øŸ µ√–°Ÿ ≈ ·≈–§≥–. Peritubular capillary flow and tubular function in idiopathic nephoitic syndrome. Nephron 2000; 85:181-182. ˆ. π√‘ “øŸ µ√–°Ÿ ≈,ªî ¬–√— µπå ‚µ ÿ ‚¢«ß»å , ÿ ∑∏‘ ≈— °…≥å ª∑ÿ ¡√“™,ª√– ß§å »‘ √‘ «‘ √‘ ¬–°ÿ ≈,𔥒 ∑‘ æ¬å ª√— °¡“»,ª√– ‘ ∑∏‘Ï øŸ µ√–°Ÿ ≈.Treatments of hemodynamicmaladjustment and oxidative stress prevent renal disease progression in chronically severe glomerulonephritides.Ren Fail 2003; 25:839-844. ˜. Amos AF, Mc Carty DJ, Zimmet P. The rising global burden of diabetes and its complication : Estimates and projections to the year 2010. Diabet Med 1997; 14 (suppl 5):S1-S85. ¯. Nelson RG, Knowler WC, Mc Cane DR. Determinants of end-stage renal disease in Pima Indians with type 2 (non-insulin- dependent) diabetesmellitus and proteinuria. Diabetologia 1993; 36:1087-1097. ˘. CaramoriML, Fioretto P,MauerM. Low glomerular filtration rate in mormo- albuminuric type 1 diabetes patients. An indicator of more advanced glomerular lesions. Diabetes 2003; 52:1036-1040. Ò. π√‘ “øŸ µ√–°Ÿ ≈,«√¿≥«ß»å ∂“«√“√— µπå ,»»‘ ∏√ »‘ √‘ “≈’ ‚¿™πå ,∏«— ™™— ¬™— ¬«— ≤π√— µπå ,ª√– ‘ ∑∏‘Ï øŸ µ√–°Ÿ ≈, ¡æß…å ÿ «√√≥«≈— ¬°√. Altered renal function in normoalbuminuric diabetes type 2. (submitted for publication) ÒÒ. Kang DH, Kanellis J, Hugo C, Truong L, Anderson S, Kerjaschki D, et al. Role of themicrovascular endothelium in progressive renal disease. J Am Soc Nephrol 2002; 13:806-816. ÒÚ.ShimizuA,KitamuraH,MasucaY, Ishizaki M, SugisakiY,YamanakaN.Rare glomeru- lar capillary regeneration and subsequent capillary regression with endothelial cell apoptosis in progressive glomerulonephritis. Am J Pathology 1997; 151:1231- 1239. ÒÛ.Bohle A, Mackensen-Haen S, Wehrmann M. Significance of postglomerular capillaries in the pathogenesis of chronic renal failure. Kidney Blood Press Res 1996; 19:191- 195. ÒÙ.ChoiYJ,Chakraborty S,NguyenV,Nguyen C, Kim BK, Shim SI, et al. Peritubular capillary loss is associated with chronic tubulointerstitial injury in human kidney : Altered expression of vascular endothelial growth factor. Hum Pathol 2000; 31: 1491-1497. Òı.ª√– ‘ ∑∏‘Ï øŸ µ√–°Ÿ ≈,«‘ »‘ …Øå ‘ µª√’ ™“, ‡ “«≥’ ¬å ‡¬Á πƒ¥’ ,¡“§ÿâ ¡§√Õß ‚ª…¬–®‘ π¥“,√— ™π’ ‡´Á π- »‘ √‘ «— ≤π“, ‡∑«’ «— ≤π“, ·≈–§≥–.Glomerular endothelial dysfunction determines disease progression : A hypothesis. Am J Nephrol 1997; 17:533-540. Abstract EarlyScreening forRenalDiseaseSeverity Narisa Futrakul*,PrasitFutrakul**,VisithSitprija** *Department ofPhysiology,KingChulalongkornMemorialHospital,Bangkok 10330 **Fellow of theAcademy ofScience,TheRoyal Institute,Thailand Renalfunctionbymeansofserumcreatininedeterminationorcreatinineclearanceisnotasuitable marker for early screening of renal disease severity. Fractional excretion ofmagnesium (FEMg)which reflects indirect tubular transportandcovers themajorityofnephronalcompartmentwouldbeasuitable marker for earlydetection of renaldisease severity, since FEMg correlatesdirectlywith themagnitude of tubulointerstitial fibrosis - a universally acceptablemarker for renal disease severity. A normal FEMgreflectsacuteormildglomerulardiseasewith intact tubulointerstitialstructurewhereasabnormally highFEMgreflectschronicorsevererenaldiseasewith tubulointerstitialfibrosis.FEMg isabetter index thanmicroalbuminuria indetecting theearly stageofdiabeticnephropathy. Inaddition,FEMgprovides an indirect information of peritubular capillary flow since it correlates inverselywith the flow.Renal blood flow reduction isa crucial informationwhich is relevant to themechanismofnephronaldamage. Keywords : FEMg,Tubulointerstitial fibrosis,Renal severity screening,Renalperfusion