สำนักราชบัณฑิตยสภา

546 ®¥À¡“¬∂÷ ß∫√√≥“∏‘ °“√ Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journal of the Royal Institute of Thailand §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é °— ∫√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‡√’ ¬π ∫√√≥“∏‘ °“√«“√ “√√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π Àπ— ß ◊ Õ ç§”«à “®‘ µ«‘ ≠≠“≥ „π√à “ß æ.√.∫. ÿ ¢¿“æ·Àà ß™“µ‘ ¡’ º≈°√–∑∫µà Õæ√–æÿ ∑∏»“ π“„πª√–‡∑»‰∑¬Õ¬à “߉√é ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß‚¥¬æ√–∏√√¡ªî Æ° (ª.Õ.ª¬ÿ µ⁄ ‚µ) ·≈–§≥– (¥”‡π‘ π°“√æ‘ ¡æå ‚¥¬‡§√◊ Õ¢à “¬Õß§å °√æ√–æÿ ∑∏»“ π“·Àà ß ª√–‡∑»‰∑¬ «— ¥¡— ™¨— 𵑠°“√“¡ æ‘ ¡æå §√—È ß∑’Ë ı ¡’ π“§¡ ÚıÙˆ ∑’Ë ∫√‘ …— ∑æ‘ ¡æå «¬ ®”°— ¥) π—È π §≥–ºŸâ ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß„Àâ ‡Àµÿ º≈ ”§— ≠µà յ⠓π°“√„™â §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é „π¿“…“‰∑¬ Ú ª√–°“√ : (Ò) ¡’ º≈°√–∑∫µà Õæ√–æÿ ∑∏»“ π“„π ª√–‡∑»‰∑¬ ·≈– (Ú) ¬— ߉¡à ‡ªì π∑’Ë √— ∫√ÕߢÕß√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‰¡à „™à ¿“…“∑’Ë ‡ªì π∑“ß°“√ ”À√— ∫‡Àµÿ º≈¢â Õ∑’Ë Ò π—È π §ß¡’ ºŸâ ‡ÀÁ π¥â «¬„π«ß·§∫ ‡æ√“–ªí ®®ÿ ∫— π¡’ °“√„™â °— π∑—È ß∫â “π∑—È ß‡¡◊ Õß‚¥¬§π à «π„À≠à ∑’Ë ‡ªì πæÿ ∑∏»“ π‘ °™π ‚¥¬∑’Ë ‰¡à ¡’ „§√§‘ ¥≈∫À≈Ÿà æ√–æÿ ∑∏»“ π“ ‡æ√“–∂â “§‘ ¥°Á §ß‰¡à „™â °— π ‡Àµÿ º≈¢â Õ∑’Ë Ú π—È π º¡‡ÀÁ π¥â «¬ °— ∫æ√–§ÿ ≥‡®â “æ√–∏√√¡ªî Æ° (ª.Õ. ª¬ÿ µ⁄ ‚µ) ∑’Ë °≈à “««à “ ç‡∑à “∑’Ë Õ“µ¡“æÕ®–∑√“∫À√◊ Õ√–≈÷ °‰¥â §”«à “ ®‘ µ«‘ ≠≠“≥π’È ‡ªì π§”∑’Ë ª√ÿ ßÀ√◊ Õ®— ¥ √√À√◊ Õª√–°Õ∫¢÷È π„À¡à ‰¡à π“ππ— ° ¥â «¬§«“¡æ¬“¬“¡ ∑’Ë ®– ◊Ë Õ§«“¡À¡“¬∑’Ë ≈÷ °´÷È ßÕ¬à “ßÀπ÷Ë ß ´÷Ë ß √Ÿâ ÷ °°— π«à “‰¡à ¡’ §”„¥∑’Ë ‡√“„™â °— πÕ¬Ÿà „π¿“…“‰∑¬‡«≈“π’È ∑’Ë ®– ◊Ë Õ‰¥â ‚¥¬‡©æ“–‡¡◊Ë Õ®–·ª≈§”Ω√—Ë ß«à “ spiritual ·≈– spirituality (Àπâ “ ÒÙ) §”«à “®‘ µ«‘ ≠≠“≥ ∑’Ë ª√–°Õ∫¢÷È ππ’È ‚¥¬∑—Ë «‰ªπ— ∫«à “™à «¬ ◊Ë Õ§«“¡À¡“¬∑’Ë µâ Õß°“√‰¥â ¥’ æÕ ¡§«√∑’ ‡¥’ ¬« Õ¬à “ßπâ Õ¬°Á ∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡√Ÿâ ÷ °«à “Àπ— °·πà π≈÷ °´÷È ß¡“°¢÷È π „π¢≥–∑’Ë ‡√“√Ÿâ ÷ °«à “¬— ßÀ“§”∑’Ë µ√ß·∑â ‰¡à ‰¥â é (Àπâ “ Òı) æ√–§ÿ ≥ ‡®â “‰¥â ™’È ·π–∑“ß·°â ‰¢„Àâ «à “ çÙ. µâ Õß¡’ ∂“∫— πÀ√◊ ÕÕß§å °√∑’Ë ¬Õ¡√— ∫‡ªì π∑“ß°“√ ‡™à π √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π°”À𥧫“¡ À¡“¬„Àâ ´÷Ë ß¢≥–π’È °Á ¬— ߉¡à ‰¥â ¡’ °“√∫— ≠≠— µ‘ §«“¡À¡“¬‡ªì π∑“ß°“√Õ¬à “ß∑’Ë «à “π—È π ı. „π°“√∫— ≠≠— µ‘ §«“¡À¡“¬‡™à ππ—È π«‘ ∏’ Àπ÷Ë ß∑’Ë Õ“®∑”‰¥â §◊ Õ°”Àπ¥„Àâ ®‘ µ«‘ ≠≠“≥ ‡ªì 𧔷ª≈¿“…“‰∑¬¢Õߧ”¿“…“Õ— ß°ƒ…«à “ spiritual ·≈– spiritualityé (Àπâ “ Úı) º¡‡æ‘Ë ß‰¥â Õà “π∫∑«‘ ®“√≥å Àπ— ß ◊ Õ‡≈à ¡∑’Ë °≈à “«∂÷ ߢ⠓ߵâ ππ’È ‡√’ ¬∫‡√’ ¬ß‚¥¬»“ µ√“®“√¬å 𓬷æ∑¬å π‘ æπ∏å æ«ß«√‘ π∑√å (∫√√≥“∏‘ °“√«“√ “√√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π) ·≈–√“™∫— ≥±‘ µ »“ µ√“®“√¬å ‡°’ ¬√µ‘ §ÿ ≥ 𓬷æ∑¬å ¡™— ¬ ∫«√°‘ µµ‘ ≈ßæ‘ ¡æå Õ¬Ÿà „π«“√ “√√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ©∫— ∫‡¥◊ Õπ¡°√“§¡ - ¡’ π“§¡ æ.». ÚıÙ˜ Àπâ “ ÚÙÛ-ÚÙı π— ∫ πÿ π°“√„™â §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ‡ªì 𧔉∑¬ æ√â Õ¡°— ∫„Àâ §”π‘ ¬“¡‰«â ¥â «¬ ∫∑§«“¡Õ¬à “ßπ’È ®–¡‘ ™«π„Àâ ºŸâ Õà “π∑—Ë «‰ª‡¢â “„®«à “√“™∫— ≥±‘ µ¬- ∂“π¬Õ¡√— ∫§” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ‡ªì π§”¿“…“‰∑¬·≈â «À√◊ Õ »“ µ√“®“√¬å 𓬷æ∑¬å “‚√®πå «√√≥惰…å °√√¡°“√®— ¥∑”æ®π“πÿ °√¡»— æ∑å ·æ∑¬å µÕ∫ »“ µ√“®“√¬å 𓬷æ∑¬å “‚√®πå «√√≥惰…å ¢≥–π’È §ß®–¬— ߉¡à “¡“√∂ √ÿ ª‰¥â «à “√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π‰¥â ¬Õ¡√— ∫§” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ‡ªì π »— æ∑å ∫— ≠≠— µ‘ ¿“…“‰∑¬„𧫓¡À¡“¬¢Õß spiritual ·≈– spirituality Õ¬à “ß‡ªì π∑“ß°“√ ·µà °Á æÕ ∑√“∫‰¥â «à “ §” 箑 µ«‘ ≠≠“≥é ‰¥â √— ∫°“√¬Õ¡√— ∫®“° ¡“™‘ °√“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π∫“ß∑à “π ·≈–¬— ß ‰¡à ª√“°Ø°“√‚µâ ·¬â ß®“°√“™∫— ≥±‘ µ·≈–¿“§’ ¡“™‘ °∑à “πÕ◊Ë πÕ¬à “ß‡ªì π°‘ ®®–≈— °…≥– ∫√√≥“∏‘ °“√