สำนักราชบัณฑิตยสภา

540 540 À¡Õ∫√— ¥‡≈°— ∫ª√–‡∑»‰∑¬ Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «¡’ æ√–√“™- »√— ∑∏“‡ªì πæ‘ ‡»…„πµ— «À¡Õ∫√— ¥‡≈·≈– ºŸâ √à «¡ß“π§πÀπ÷Ë ß¢Õß∑à “π §◊ Õ𓬠·æ∑¬å ‡Œ“ å ∑”„Àâ ¡‘ ™™— ππ“√’ ∑—È ß Õß ∑à “ππ’È ‡¢â “‰ª¡’ à «π‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫‡√◊Ë Õß∑’Ë ‰¡à §à Õ¬ª√“°Ø¢÷È π∫à Õ¬π— °‡√◊Ë ÕßÀπ÷Ë ß „π«— ππ—È π𓬷æ∑¬å ™“«µ–«— πµ°∑—È ß Õ߉¥â √— ∫‡™‘ ≠„Àâ ‡¢â “«— ߉ª∂«“¬°“√ √— °…“欓∫“≈‡®â “®Õ¡Õߧå Àπ÷Ë ß∑’Ë ¡’ Õ“°“√ª√–™«√À≈— ß®“°ª√– Ÿ µ‘ °“√ °à Õπ∑’Ë π“¬·æ∑¬å ∑—È ß Õß§π®–‰ª∂÷ ß π—È π ‡®â “æπ— °ß“πΩÉ “¬„π‰¥â 欓∫“≈ ºŸâ ªÉ «¬µ“¡«‘ ∏’ °“√¥—È ß‡¥‘ ¡ §◊ Õ„Àâ ºŸâ ªÉ «¬ Õ¬Ÿà ‰ø‚¥¬πÕπ∫π‰¡â °√–¥“π¢â “ß°Õß ‰ø∑’Ë ≈ÿ °‚™µ‘ ™à «ß‡¡◊Ë Õ‡¢â “‰ª∂÷ ßÀâ ÕßÕ¬Ÿà ‰ø À¡Õ∫√— ¥‡≈·≈–𓬷æ∑¬å ‡Œ“ å ‰¥â —Ë ß„Àâ æπ— °ß“π¬â “¬ºŸâ ªÉ «¬ÕÕ°¡“πÕπ∫𠇵’ ¬ß∑’Ë Õà Õππÿà ¡°«à “·≈–Àà “ß®“°°Õ߉ø ‡π◊Ë Õß®“°°“√çÕ¬Ÿà ‰øé ‰¥â ∑”„Àâ √à “ß°“¬ ºŸâ ªÉ «¬Õà Õπ·Õ≈ß π“¬·æ∑¬å ∑—È ß Õß®÷ ß µâ Õß„™â §«“¡æ¬“¬“¡Õ¬à “ß¡“° ·≈–„™â ‡«≈“√— °…“®π¥÷ °¥◊Ë π ‚¥¬‰¡à ‰¥â „ à „®°— ∫ ‡®â “æπ— °ß“πΩÉ “¬„π∑’Ë ∑”ß“πÕ¬Ÿà ¢â “ß Ê º≈°Á §◊ Õ∑—È ß Õßµâ Õßµ‘ ¥Õ¬Ÿà „πæ√–√“™«— ß µ≈Õ¥∑—È ß§◊ π ·≈–‡ªì π‡ ¡◊ Õπ 纟â ∂Ÿ °®Õß®”é Õ¬Ÿà „π ç ∂“π∫— π‡∑‘ ß∑“ß °“¬é¢ÕߺŸâ ∑’Ë ∑—È ß Õß∑à “π∂◊ Õ«à “‡ªì πæ√– ‡®â “·ºà 𥑠ππÕ°»“ π“ °à Õπ‡Àµÿ °“√≥å Õ— ππà “√–∑÷ °„®§√—È ßπ’È ‰¡à ‡§¬¡’ ºŸâ ™“¬§π „¥≈à «ß≈È ”‡¢â “‰ª∂÷ ߇¢µÀ«ßÀâ “¡¢Õß ΩÉ “¬„π‡≈¬ ¬‘Ë ßºŸâ ™“¬∑’Ë ®–‡¢â “‰ª§â “ß §◊ πÕ¬Ÿà ¥â «¬·≈â «°Á ‰¡à µâ ÕßæŸ ¥∂÷ ß °“√∑’Ë æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√߉«â ‡π◊È Õ‡™◊Ë Õ„®¡‘ ™™— ππ“√’ ∑—È ß Õß∑à “π Õ¬à “ß¡“°π’È ¡’ º≈∑”„Àâ ∑—È ß Õß∑à “π‰¡à ∂◊ Õ “À“§«“¡æ√–Õß§å ·µà Õ¬à “ß„¥ ∑—È ß Õ߬ա√— ∫§«“¡®√‘ ß∑’Ë «à “ À“°®–¥”√ß √–∫∫Œ“‡√Á ¡∑’Ë ç‡ ’ ¬À“¬é ‡Õ“‰«â °Á ®– µâ Õß¡’ °“√ªÑ Õß°— π§π„π‰¡à „Àâ ÕÕ° ªÑ Õß°— π§ππÕ°‰¡à „Àâ ‡¢â “„π‡«≈“°≈“ß §◊ πÕ¬à “ß∑’Ë ∑—È ß Õß∑à “π‰¥â ª√– ∫°— ∫ µ— «‡Õß ÚÚ „π°“√‡¢â “‰ª∂«“¬°“√√— °…“§√—È ß π—È π ª√“°Ø«à “À¡Õ∫√— ¥‡≈·≈–𓬠·æ∑¬å ‡Œ“ å “¡“√∂™à «¬™’ «‘ µ‡®â “®Õ¡ Õߧå π—È π‰«â ‰¥â ·≈–µà Õ¡“°Á °≈— ∫¡’ æ√– ÿ ¢¿“楒 ‡ªì πª√°µ‘ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ Õ’ ° Õß “¡‡¥◊ Õπ®“°π—È πÀ¡Õ∫√— ¥‡≈·≈– 𓬷æ∑¬å ‡Œ“ å °Á µâ Õߪ√– ∫°— ∫§«“¡ ≈â ¡‡À≈« ‡¡◊Ë Õ‰¡à Õ“®™à «¬™’ «‘ µ‡®â “®Õ¡ Õ’ °Õߧå Àπ÷Ë ß∑’Ë ª√–™«√À≈— ߪ√– Ÿ µ‘ °“√ ·≈–µâ ÕßÕ¬Ÿà ‰ø‡™à π‡¥’ ¬«°— ∫‡®â “®Õ¡Õß§å °à Õπ „π§√—È ßÀ≈— ßπ’È ‡®â “æπ— °ß“πΩÉ “¬„π ´÷Ë ß‰¡à æÕ„®∑’Ë ¡’ §π¿“¬πÕ°‡¢â “‰ª¬ÿà ¡¬à “¡ ‰¡à ¬Õ¡„Àâ 𓬷æ∑¬å ∑—È ß Õß∑à “π‡¢â “‰ª ¢— ¥¢«“ßæ‘ ∏’ °√√¡°“√™”√– ‘Ë ß‰¡à ∫√‘ ÿ ∑∏‘Ï ÕÕ°®“°ºŸâ ªÉ «¬ ´÷Ë ß°Á ªØ‘ ∫— µ‘ °— π¡“π“π ®π‡ªì π¢π∫ª√–‡æ≥’ ‰ª·≈â «π—È πÕ’ °µà Õ‰ª ·¡â «à “«‘ ∏’ °“√欓∫“≈ºŸâ ªÉ «¬À≈— ߧ≈Õ¥ µ“¡·∫∫µ–«— πµ°®–‰¥â æ‘ Ÿ ®πå ¡“·≈â « «à “„Àâ º≈¥’ „π∑’Ë ÿ ¥‡®â “®Õ¡Õߧå π’È °Á ª√–™«√®π∂÷ ß·°à ™’ æ‘ µ— °…— ¬ °≈à “«‰¥â «à “ ‰¡à ¡’ æ≈— ßÕ”π“®„¥Ê „πª√–‡∑»‰∑¬·¡â ·µà æ√–√“™Õ”π“®¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «‡Õß∑’Ë ®– “¡“√∂ ≈∫≈⠓ߧ«“¡‡™◊Ë Õ∑’Ë ‡®â “æπ— °ß“πΩÉ “¬„π ¡— ¬π—È π¡’ µà Õ¢π∫ª√–‡æ≥’ ¥—È ß‡¥‘ ¡¢Õß æ«°µπ ΩÉ “¬„π¢Õ߉∑¬‡æ‘Ë ß®–¬Õ¡√— ∫ Ÿ µ‘ »“ µ√å ·∫∫µ–«— πµ°‡¡◊Ë Õæ√–√“™- ∏‘ ¥“æ√–Õߧå Àπ÷Ë ß¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√ßÕ¿‘ ‡…°°— ∫ æ√–‡™…∞“µà “ßæ√–¡“√¥“ §◊ Õ ‡®â “øÑ “ ®ÿ Ó≈ß°√≥å ·≈â «π’Ë ‡Õß ÚÛ ·¡â «à “§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ßÀ¡Õ ∫√— ¥‡≈°— ∫æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡- ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ®–¡’ Õ¬Ÿà ¡“°°«à “°“√‡ªì π ·æ∑¬å ª√–®”√“™ ”π— °°Á µ“¡ ∑—È ß Õß ΩÉ “¬µà “ß°Á ¬Õ¡√— ∫§«“¡ — ¡æ— π∏å „π ≈— °…≥–π’È ¥â «¬¥’ ΩÉ “¬À¡Õ∫√— ¥‡≈π—È π æÕ„®∑’Ë ∂“π¿“æ¢Õß·æ∑¬å ª√–®” √“™ ”π— °∑”„Àâ ∑à “π “¡“√∂‡¢â “‰ª„π «— ßÀ≈«ß ·≈– “¡“√∂‡º¬·ºà »“ 𓉥â à «πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “ Õ¬Ÿà À— «π—È π°Á æÕæ√–√“™Àƒ∑— ¬ ‡æ√“– °“√∑’Ë æ√–Õߧå ∑√ß„™â °“√√— °…“欓∫“≈ µ“¡·∫∫µ–«— πµ° ´÷Ë ß√«¡∑—È ß°“√∑’Ë ‚ª√¥œ„Àâ æ√–∫√¡«ß»“πÿ «ß»å ∑ÿ ° æ√–Õß§å ·≈–¢â “√“™ ”π— °∑ÿ °§π‰¥â √— ∫ °“√©’ ¥«— §´’ π¥â «¬‰¥â ‡ªì π·∫∫Õ¬à “ß„Àâ æ °π‘ °√¢Õßæ√–Õߧå ∑”µ“¡ µ— «Õ¬à “ß ∑’Ë · ¥ß«à “æ√–Õߧå ∑√ßæ√–°√ÿ ≥“À¡Õ ∫√— ¥‡≈‡ªì πæ‘ ‡»…π—È π §ß®–‰¡à ¡’ ‘Ë ß„¥ ‡°‘ π°“√∑’Ë æ√–Õߧå ∑√߬°‡«â π¢π∫ ª√–‡æ≥’ Õ¬à “ßÀπ÷Ë ß„π√“™ ”π— °„Àâ ·°à À¡Õ∫√— ¥‡≈„π∞“π–∑’Ë ∑à “π‡ªì π·æ∑¬å ª√–®”æ√–Õߧå π—Ë π§◊ Õ°“√∑’Ë æ√–√“™- ÚÚ ¥’ ∫’ ∫’ ,Ú¯ ¡°√“§¡ æ.».ÚÛ˘ı ÚÛ Àπ— ß ◊ Õ¢Õß¡Õø·øµ∑’Ë Õâ “ß∂÷ ß°à Õπ·≈â «, Àπâ “ ÒÙÙ-ÒÙı ∫∑∑ ’Ë 13-14_524-544 541 541 ¡ß§≈ ‡¥™π§√‘ π∑√å ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ∑“πæ√–√“™“πÿ ≠“µ„Àâ À¡Õ∫√— ¥‡≈ ´÷Ë ß‡ªì π “¡— ≠™π∂Ÿ °µâ Õßæ√–«√°“¬‰¥â §√—È ßÀπ÷Ë ßæ√–Õß§å ‚ª√¥„Àâ ∑— πµ·æ∑¬å ™“«µ–«— πµ°§πÀπ÷Ë ß‡¢â “‡ΩÑ “ ‡æ◊Ë Õµ√«® ·°â æ√–∑πµå ‡∑’ ¬¡∑’Ë ∑√ß —Ë ß´◊È Õ¡“„™â ·≈â « ‰¡à √— ∫°— ∫æ√–‚Õ…∞å ‡¡◊Ë Õ∑— πµ·æ∑¬å §π π—È π¬◊ π¬— π«à “®–µâ Õß„™â ¡◊ Õ®— ∫æ√–æ— °µ√å ‡æ◊Ë Õ®–‰¥â ∑”‡∫â “æ‘ ¡æå √Õ¬æ√–∑πµå ‰¥â –¥«°æ√–Õß§å °Á ‰¡à æÕæ√–∑— ¬ °√–∑—Ë ß ‡¡◊Ë Õ¡’ æ√–∫√¡√“™“πÿ ≠“µ„Àâ À¡Õ∫√— ¥- ‡≈¬◊Ë ππ‘È «¡◊ Õ‡¢â “‰ªµ√«®æ√–∑πµå „π æ√–‚Õ…∞å ·≈–À¡Õ∫√— ¥‡≈°√“∫∑Ÿ ≈«à “ æ√–∑πµå ‡∑’ ¬¡π—È πª√— ∫·°â ‰¡à ‰¥â ·≈â « ®÷ ß ∑√߬‘ π¬Õ¡„Àâ ∑— πµ·æ∑¬å ∑”‡∫â “æ‘ ¡æå √Õ¬æ√–∑πµå ‰¥â ÚÙ ‡Àµÿ °“√≥å ∑’Ë æ√–Õß§å ‰¡à æÕæ√–∑— ¬∑— πµ·æ∑¬å ºŸâ π’È · ¥ß„Àâ ‡ÀÁ π«à “ ·¡â æ√–Õß§å ®–¡’ æ√–√“™∑— »π– ·∫∫°â “«Àπâ “°Á µ“¡ æ√–√“™∑— »π–°Á ¬— ߇ªì π·∫∫µ–«— πÕÕ°Õ¬Ÿà π—Ë π‡Õß §◊ Õ ‡ªì π°…— µ√‘ ¬å ∑’Ë ¬— ߉¡à µ— ¥¢“¥®“°Õ¥’ µ „π¢≥–∑’Ë ∑√ß¡Õ߉ª„πÕ𓧵 °“√‡ªì π·æ∑¬å ª√–®”√“™ ”π— ° ‡ªì π‡æ’ ¬ßß“πÕ¬à “ßÀπ÷Ë ß∑’Ë À¡Õ∫√— ¥‡≈ ∑”∂«“¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡- ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∫— π∑÷ °√“¬«— π¢Õß∑à “π ‰¥â °≈à “«∂÷ ߇Àµÿ °“√≥å ¡“°¡“¬À≈“¬ §√—È ß∑’Ë ∑à “π‰¥â ™à «¬·π–π”‡√◊Ë Õß°“√µà “ß ª√–‡∑»„Àâ ·°à √— ∞∫“≈‰∑¬ ·≈–™à «¬·ª≈ ∫∑§«“¡ ·ºà πæ— ∫ Õ’ °∑—È ß‡Õ° “√µà “ßÊ ∂«“¬æ√–Õߧå À√◊ Õ‰¡à ‡™à ππ—È π°Á ·ª≈„Àâ µ“¡∑’Ë ‡®â “æ√–¬“æ√–§≈— ߢՄÀâ ™à «¬ ‡π◊Ë Õß®“°°“√·ª≈‡Õ° “√√“™°“√π’È À¡Õ∫√— ¥‡≈µâ Õ߇°Á ∫ ‘Ë ß∑’Ë ∑à “π√Ÿâ ‡ÀÁ π¡“ ‰«â ‡ªì 𧫓¡≈— ∫ ∑à “π®÷ ß¡’ Õ‘ ∑∏‘ æ≈µà Õ √— ∞∫“≈‰∑¬Õ¬à “߇À≈◊ Õ§≥“π— ∫ ·µà ∑—È ß Ê ∑’Ë √Ÿâ °— πÕ¬Ÿà «à “°“√·ª≈‡Õ° “√π—È π ¬“°¬‘Ë ßπ— °∑’Ë ºŸâ ·ª≈®–∑”„Àâ ∂Ÿ °„®∑ÿ °ΩÉ “¬ ∑’Ë ‡°’Ë ¬«¢â Õß °Á ª√“°Ø«à “¡’ Õ¬Ÿà §√—È ßÀπ÷Ë ß ·≈–§√—È ß‡¥’ ¬«∑’Ë ∂“π¿“槫“¡‡ªì πºŸâ ·ª≈Õ¬à “ß‰¡à ‡ªì π∑“ß°“√¢Õß∑à “πµâ Õß ¡— «À¡Õß ‡Àµÿ °“√≥å §√—È ßπ’È ‡°‘ ¥¢÷È π„π æ.».ÚÛ˘ıÀ≈— ß®“°∑’Ë æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «‡ ¥Á ®¢÷È π§√Õß √“™¬å ‰¥â ‰¡à π“π ‡√◊Ë Õß¡’ Õ¬Ÿà «à “∫∑§«“¡ ‡°’Ë ¬«°— ∫æ√–√“™ª√–«— µ‘ ·≈–æ‘ ∏’ ∫√¡- √“™“¿‘ ‡…°∑’Ë ∑“ß°“√¢Õ߉∑¬¢Õ„Àâ À¡Õ∫√— ¥‡≈·ª≈‡ªì π¿“…“Õ— ß°ƒ…π—È π ‰¥â √— ∫°“√µ’ æ‘ ¡æå „πÀπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå ¿“…“ Õ— ß°ƒ…À≈“¬©∫— ∫„πª√–‡∑»µà “ßÊ∑“ß µ–«— πÕÕ°‰°≈ ∫∑§«“¡©∫— ∫¿“…“ Õ— ß°ƒ…π’È ¡’ ¢â Õ§«“¡∑’Ë ∑”„Àâ ºŸâ Õà “π§‘ ¥‰ª ‰¥â «à “ æ√–Õÿ ª√“™¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « À√◊ Õ ‡®â “øÑ “ πâ Õ¬ ‡¥‘ ¡π—È π ∑√ßæ√–ª√’ ™“ “¡“√∂ ¡“°°«à “æ√–Õß§å ‚¥¬ à «πµ— «·≈â « À¡Õ∫√— ¥‡≈§‘ ¥«à “‡√◊Ë Õßπ’È ‡ªì 𧫓¡®√‘ ß ·µà ¢â Õ§«“¡∑’Ë Õ“®∑”„Àâ ºŸâ Õà “π‡¢â “„®º‘ ¥ ‰¥â π—È π À¡Õ∫√— ¥‡≈‰¥â ·ª≈Õ¬à “ßµ√߉ª µ√ß¡“®“°µâ π©∫— ∫‡Õ° “√¿“…“‰∑¬ ∑’Ë ¡’ ¢â Õ§«“¡‰¡à °√–™— ∫‡∑à “π—È π‡Õß À≈— ß ®“°∑’Ë À¡Õ∫√— ¥‡≈‰¥â °√“∫∑Ÿ ≈Õ∏‘ ∫“¬ §«“¡®√‘ ߢâ Õπ’È ·¥à æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « æ√–Õß§å °Á ¡‘ ‰¥â ¢â Õßæ√–∑— ¬Õ’ °µà Õ‰ª à «π‡®â “æ√–¬“ æ√–§≈— ßπ—È π‡¡◊Ë Õ‰¥â øí ߧ”Õ∏‘ ∫“¬·≈â «°Á ‰¡à µ‘ ¥„®‡™à π°— π Úı À¡Õ∫√— ¥‡≈‡ªì π‡æ’ ¬ßºŸâ Àπ÷Ë ß„π ∫√√¥“™“«µ–«— πµ°À≈“¬§π∑’Ë §‘ ¥«à “ ‡®â “øÑ “πâ Õ¬(´÷Ë ßµà Õ¡“∑√߉¥â √— ∫ ∂“ªπ“ ‡ªì πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–ªîò π‡°≈â “‡®â “ Õ¬Ÿà À— «) ∑√ßæ√–ª√’ ™“ “¡“√∂¡“°°«à “ æ√–‡™…∞“∫√√¥“ºŸâ ∑’Ë √à «¡ ¡— ¬°— ∫æ√–- ∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «π—È π à «π¡“°æ‘ ®“√≥“‡ÀÁ π«à “æ√–Õÿ ª√“™ æ√–Õߧå π’È √Õ∫√Ÿâ °«à “ ·≈–¡’ æ√–∑— »π– °â “«Àπâ “¡“°°«à “æ√–‡™…∞“∑’Ë ‡ªì πæ√– ‡®â “·ºà 𥑠π πÕ°®“°π’È æ√–Õß§å ¬— ß∑√ß π‘ ¬¡¬°¬à Õߪ√–‡∑» À√— ∞Õ‡¡√‘ °“Õ¬à “ß ¡“°¥â «¬ ‚¥¬∑’Ë ∑√ß· ¥ßÕÕ°Õ¬à “ß ‡ªî ¥‡º¬ ¥â «¬°“√µ—È ßæ√–π“¡æ√–‚Õ√ Õß§å ·√°¢Õßæ√–Õß§å «à “ ®Õ√å ® «Õ™‘ ßµ— 𠵓¡™◊Ë Õª√–∏“π“∏‘ ∫¥’ §π·√°¢Õß À√— ∞ Õ‡¡√‘ °“ ·µà ∂÷ ß·¡â «à “π— ° — ߇°µ°“√≥å ™“«µ–«— πµ°®–¬°¬à Õßæ√–‡®â “·ºà 𥑠π Õߧå ∑’Ë Õß„π√— ™°“≈∑’Ë ’Ë π’È °— π·∑∫∑ÿ °§π ∑’Ë ª√–™ÿ ¡‡ π“∫¥’ °≈— ∫‡ÀÁ π«à “æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «´÷Ë ß„§√Ê §‘ ¥°— π«à “∑√ß¡’ æ√–√“™∑— »π–°â “«Àπâ “ πâ Õ¬°«à “æ√–√“™Õπÿ ™“π—È π∑√߇À¡“– ¡ ∑’Ë ®–§√Õß√“™¬å ¡“°°«à “Õ¬à “ß‰¡à ¡’ ¢â Õ ß — ¬ ‘Ë ß∑’Ë ª√–‡∑»‰∑¬µâ Õß°“√„π¢≥– π—È π°Á §◊ Õæ√–¡À“°…— µ√‘ ¬å ∑’Ë ¡’ æ√–√“™- ∑— »π–°â “«Àπâ “ ·µà æ√â Õ¡°— ππ—È π°Á ÚÙ ¥’ ∫’ ∫’ , Òˆ ∏— 𫓧¡ æ.».ÚÙ;Ú °ÿ ¡¿“æ— π∏å æ.».ÚÛ˘˘; ·≈–Ú˜ °— 𬓬π æ.».ÚÙÒ Úı ¥’ ∫’ ∫’ , ÒÒ °— 𬓬π æ.».ÚÛ˘Ù 542 542 À¡Õ∫√— ¥‡≈°— ∫ª√–‡∑»‰∑¬ Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand ¬— ß∑√߇ªì πµ— «·∑π¢Õß ‘Ë ßµà “ß Ê à «π „À≠à ∑’Ë ‡ªì πÕ¥’ µ¥â «¬¥â «¬‡Àµÿ º≈¥— ß°≈à “« ‡®â “øÑ “πâ Õ¬´÷Ë ß∑√ß¡’ æ√–∑— »π–§≈â Õ¬ µ“¡·∫∫µ–«— πµ°¡“°°«à “ ®÷ ߉¡à ∑√ß ‡À¡“–°— ∫∫∑∫“∑„π™à «ß‡ª≈’Ë ¬πºà “π‰¥â ¥’ ‡∑à “‡®â “øÑ “„À≠à ºŸâ ∑√߇ªì πæ√–‡™…∞“ ¡— ≈§Õ¡ ¡‘ ∑ (Malcom Smith) ´÷Ë ßµà Õ ¡“‰¥â ∑”Àπâ “∑’Ë ‡ªì π·æ∑¬å ∂«“¬°“√ √— °…“欓∫“≈·¥à ‡®â “𓬇™◊È Õæ√–«ß»å „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‰¥â °≈à “«‰«â Õ¬à “ß∂Ÿ °µâ Õß«à “ ∫∑∫“∑ ¢Õßæ√–Õß§å „π™à «ß‡ª≈’Ë ¬πºà “π ∫«° °— ∫§«“¡¢— ¥·¬â ß√–À«à “ß·π«§‘ ¥·∫∫ µ–«— πµ° °— ∫¡√¥°∑“ß«— ≤π∏√√¡·∫∫ µ–«— πÕÕ°∑’Ë ¡’ „πæ√–∑— ¬¢Õßæ√–Õß§å ‡Õß ‰¥â ∑”„Àâ æ√–Õߧå ∑√ß¡’ ∫ÿ §≈‘ °¿“æ Ú Õ¬à “ß∑’Ë ¢— ¥°— π Úˆ ·µà ∑— »π–π’È °Á ‰¡à ‰¥â ∑” „Àâ º≈ß“πÕ— π¬‘Ë ß„À≠à ¢Õßæ√–Õß§å ¥â Õ¬ §«“¡ ”§— ≠≈ß·µà Õ¬à “ß„¥ ∫√√¥“ºŸâ »÷ °…“§â π§«â “™“«µ–«— πµ°„π√–¬– À≈— ß Ê π’È ‰¥â ‡æà ߧ«“¡ π„®‰ª∑’Ë °“√ ªØ‘ √Ÿ ª·∫∫°â “«Àπâ “„π√— ™ ¡— ¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®ÿ ≈®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «¡“° °«à “„π√— ™ ¡— ¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡- ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ·µà °Á ‡ªì π‰ª‰¥â «à “æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « π—È π∑√ß ¡’ ≈— °…≥–§≈â “¬Ê°— ∫æ√–‡®â “‡Œπ√’ ∑’Ë ˜ ´÷Ë ß¡’ æ√–°‘ µµ‘ »— æ∑å πâ Õ¬∑’Ë ÿ ¥„π∫√√¥“ °…— µ√‘ ¬å √“™«ß»å ∑‘ «‡¥Õ√å ¢ÕßÕ— ß°ƒ… π—Ë π§◊ Õ°“√∑’Ë ∑√ß√— ∫æ√–√“™¿“√–„π ™à «ß‡ª≈’Ë ¬πºà “πÀπ— °°«à “æ√–√“™¿“√– ∑’Ë ‡ªì π°“√ “πµà Õ„π√— ™°“≈µà ÕÊ ¡“ §«“¡¢— ¥·¬â ß√–À«à “ßÀ¡Õ∫√— ¥‡≈ °— ∫æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “ Õ¬Ÿà À— « „π√–À«à “ß∑’Ë ∑à “π∑”Àπâ “∑’Ë ‡ªì π ≈à “¡·≈–ºŸâ ·ª≈‡Õ° “√π—È π ‰¡à ‰¥â ∑”„Àâ ª√‘ ¡“≥°“√¢Õ√— ∫∫√‘ °“√®“°∑à “π≈¥≈ß ‡≈¬ „π∫“ߧ√—È ß∑à “π°Á ‰¥â √— ∫‡™‘ ≠„Àâ ‰ª ™à «¬‡®√®“µà Õ√Õ߇ß◊Ë Õπ‰¢„π π∏‘ — ≠≠“ ∑’Ë ª√–‡∑»‰∑¬®–∑”°— ∫ª√–‡∑»¡À“ Õ”π“®¢π“¥¬à Õ¡ ™à «¬·°â ‰¢ª√— ∫ª√ÿ ß √à “ß°ÆÀ¡“¬‡°’Ë ¬«°— ∫Õà “«®Õ¥‡√◊ Õ ·≈– ™à «¬·ª≈‡Õ° “√µà “ß Ê ¢Õß°√–∑√«ß °“√µà “ߪ√–‡∑» À“°∑à “π‰¡à ªØ‘ ‡ ∏ °“√∑”Àπâ “∑’Ë Õ◊Ë π Ê ∑’Ë ”§— ≠¬‘Ë ß°«à “π’È ·≈–¡’ Õ¬Ÿà ¡“°À≈“¬·≈â « ∫∑∫“∑¢Õß ∑à “π„πß“π√“™°“√¢Õ߉∑¬°Á §ß®–¡’ §«“¡ ”§— ≠ ÿ ¥¬Õ¥∑’ ‡¥’ ¬« Ú˜ ‡π◊Ë Õß®“°À¡Õ∫√— ¥‡≈¡’ ∫∑∫“∑ ™à «¬ß“π√“™°“√‰∑¬µ“¡§«“¡ ¡— §√„® ¢Õß∑à “π‡Õß ¥— ßπ—È π ‡°’ ¬√µ‘ ¬»∑’Ë ∑à “π ‰¥â √— ∫®÷ ߉¡à ‰¥â Õ¬Ÿà „π√Ÿ ª¢Õß«— µ∂ÿ ‘Ë ß¢Õß Õ— ππà “ª√–∑— ∫„® Õ¬à “ß∑’Ë „§√∫“ߧπÕ“® ®–„ à °√Õ∫·¢«π‰«â Õ«¥ºŸâ Õ◊Ë π ·µà §π∑—Ë « °√ÿ ߇∑æœ∑√“∫°— π¥’ «à “æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «∑√߬°¬à ÕßÀ¡Õ ∫√— ¥‡≈„π∞“π–¢Õß∫ÿ §§≈∑’Ë ¡’ Õ¿‘ ‘ ∑∏‘Ï ‡¡◊Ë Õ‰√°Á µ“¡∑’Ë À¡Õ∫√— ¥‡≈‰ª√à «¡ß“π æ√–√“™æ‘ ∏’ ∑à “π°Á ®–‰¥â ∑’Ë π—Ë ß„π∞“π– ·¢°ºŸâ ¡’ ‡°’ ¬√µ‘ ‡ªì πæ‘ ‡»… „π∫“ߧ√—È ß æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— «®–∑√ß≈–‡«â π°“√ªØ‘ ∫— µ‘ µ“¡·∫∫æ‘ ∏’ °“√∑Ÿ µ¢Õ߉∑¬‡ªì π°“√ ™—Ë «§√“« ‚¥¬‡ ¥Á ®≈ß®“°·∑à π∑’Ë ª√–∑— ∫ ¡“æ√–√“™∑“πæ√–À— µ∂å ·°à æ√– À“¬ π‘ ∑ºŸâ π’È °“√∑’Ë ∑√ß„Àâ ‡°’ ¬√µ‘ À¡Õ∫√— ¥‡≈ ∂÷ ߢπ“¥π’È à «πÀπ÷Ë ß‡ªì π‡æ√“–∑à “π‰¥â ª√–°Õ∫°√≥’ ¬°‘ ®∑’Ë °à Õª√–‚¬™πå Õ¬à “ß ¡“°¡“¬ ·µà Õ’ ° à «πÀπ÷Ë ß°Á ‡ªì π‡æ√“– ∑à “π‰¥â · ¥ß§«“¡®ß√— °¿— °¥’ Õ¬à “ß¬‘Ë ß µà Õæ√–Õß§å «à “°— πµ“¡®√‘ ß·≈â «æ√–‡®â “ ·ºà 𥑠πµà “ß·¥πæ√–Õߧå π’È ´÷Ë ß∑à “π‰¥â «‘ æ“°…å «‘ ®“√≥å ·√ß Ê Õ¬Ÿà ∫à Õ¬ Ê ∑√ß ‡ªì πºŸâ ∑’Ë ∑à “π®ß√— °¿— °¥’ ¬‘Ë ßπ— ° ∂÷ ߢ—È π∑’Ë ∑à “π‡§¬‡¢’ ¬π‰«â ¥â «¬§«“¡¿“§¿Ÿ ¡‘ „® „π∫— π∑÷ °√“¬«— π§√“«Àπ÷Ë ß«à “ ‡®â “æ√–¬“ æ√–§≈— ßπ—È π ç√Ÿâ ÷ °πâ Õ¬„®∑’Ë ¡’ §«“¡®ß√— ° ¿— °¥’ µà Õæ√–®‘ µ«‘ ≠≠“≥„πæ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‰¡à ¡“°‡∑à “ (À¡Õ∫√— ¥‡≈)é Ú¯ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ §«“¡¬°¬à Õß„Àâ ‡°’ ¬√µ‘ ´÷Ë ß°— π·≈–°— π°Á ¡‘ ‰¥â ∑”„Àâ ∫ÿ §§≈ ∑—È ß Õß≈–‡«â π°“√‡¢’ ¬π∫∑§«“¡· ¥ß Úˆ ®Õ√å ® ‡∫§Õπ (George Bacon), ¬“¡. ·ºà 𥑠π·Àà ߙ⠓߇º◊ Õ° (Siam. The Land ofWhite Elephants) , Àπâ “ ˘Ú-ÚÛ; Àπ— ß ◊ Õ¢Õß¡Õø·øµ∑’Ë Õâ “ß∂÷ ß°à Õπ·≈â «, Àπâ “ ı-ıÒ; ·ππ´’ √Õ¬´å (Nancy Royce), ¿“æ√à “ß¢Õß™’ «‘ µ·≈–≈— °…≥–π‘ — ¬¢Õßπ“߇ա’ ≈’ √Õ¬´å ·∫√¥‡≈¬å (A Sketch of the Life and Character of Mrs. Emelie Royce Bradley), Àπâ “ ¯Ú-¯Ù; ¥’ ∫’ ∫’ , Òı ‘ ßÀ“§¡ æ.». ÚÛ˜¯; Û µÿ ≈“§¡ æ.». ÚÛ¯; ÚÛ æƒ…¿“§¡ æ.». ÚÛ¯Û; ˜ 惻®‘ °“¬π æ.».ÚÛ˘ı; ·≈– ·¥‡π’ ¬≈ ŒÕ≈≈å (Daniel Hall), ª√–«— µ‘ »“ µ√å ‡Õ‡™’ ¬µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß„µâ (A History of South-East Asia), Àπâ “ Òı˘ Ú˜ ¥’ ∫’ ∫’ , Û ‡¡…“¬π æ.».ÚÙÛ; Û 惻®‘ °“¬π æ.».ÚÙÛ;Úˆ 惻®‘ °“¬π æ.».ÚÙˆ; ·≈– Ù ‘ ßÀ“§¡ æ.».ÚÙ˜ Ú¯ ¥’ ∫’ ∫’ , Úı ‡¡…“¬π æ.». ÚÛ˘ı; ·≈– Ù °√°Æ“§¡ æ.». ÚÛ˘˜. ∑— »π–‡°’Ë ¬«°— ∫§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ßÀ¡Õ∫√— ¥‡≈°— ∫æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “- Õ¬Ÿà À— «„π≈— °…≥–π’È ¡’ ª√“°ØÀ≈“¬·Àà ß„πÀπ— ß ◊ Õ Ú ‡≈à ¡∑’Ë ·µà ß‚¥¬‡ø≈∑— (Feltus) ·≈– ®’ . ∫’ . ·¡°ø“√å ·≈π¥å (G. B. McFarland) Õ’ °∑—È ß„πÀπ— ß ◊ Õ ·¡°ø“√å ·≈π¥å ·Àà ß ¬“¡, ∑’Ë ·µà ß‚¥¬‡∫Õ√å ∑“ ·¡°ø“√å ·≈π¥å (BerthaMcFarland) 543 543 ¡ß§≈ ‡¥™π§√‘ π∑√å ªï ∑’Ë Ú˘ ©∫— ∫∑’Ë Ú ‡¡.¬.-¡‘ .¬.ÚıÙ˜ «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ∑— »π–∑’Ë ¢— ¥·¬â ß°— π„π∫“ߧ√—È ß·µà Õ¬à “ß„¥ æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√ßÕà “π∫∑§«“¡∑ÿ °∫∑∑’Ë À¡Õ∫√— ¥‡≈ ‡¢’ ¬π‡°’Ë ¬«°— ∫æ√–æÿ ∑∏»“ π“ ·≈–„π ∫“ߧ√—È ßæ√–Õß§å ®–∑√ß∑— °∑⠫ߢâ Õ∑’Ë æ√–Õߧå ∑√ß«‘ π‘ ®©— ¬·≈â «‡ÀÁ π«à “º‘ ¥ æ≈“¥‰ª®“°¢â Õ‡∑Á ®®√‘ ßÀ√◊ Õ§µ‘ π‘ ¬¡ ‡¡◊Ë Õ‰√°Á µ“¡∑’Ë ¢â Õ∑— °∑⠫ߢÕßæ√–Õß§å ‡ªì π°“√·∂≈ß∂÷ ߢâ Õ‡∑Á ®®√‘ ßÀ¡Õ∫√— ¥‡≈ °Á ¬Õ¡√— ∫§«“¡º‘ ¥æ≈“¥ ‚¥¬°“√µ’ æ‘ ¡æå ‰«â „πÀπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå ∫“ß°Õ°§“‡≈π‡¥Õ√å ·µà ∂â “æ√–Õߧå ∑√ß∑— °∑â «ß°“√µ’ §«“¡ ·≈–∑— »π–∑“ß»“ π“¢Õß∑à “π ‚¥¬ ª√°µ‘ À¡Õ∫√— ¥‡≈°Á ®–®¥‰«â „π∫— π∑÷ ° √“¬«— π¢Õß∑à “π ‡æ√“–∑à “π§‘ ¥«à “æ√– √“™∑— »π–π—È π‰¡à „™â °“√·°â ¢â Õº‘ ¥æ≈“¥ ·µà ‡ªì π¢â Õ∑’Ë æ√–Õߧå ∑√ß«‘ π‘ ®©— ¬º‘ ¥‰ª ‡Õß „π∫“ߧ√—È ßÀ¡Õ∫√— ¥‡≈°Á ¬Õ¡√— ∫«à “ æ√–√“™∑— »π–π—È π∂Ÿ °µâ Õß ¬°µ— «Õ¬à “ß «à “∑à “π‡ÀÁ π¥â «¬°— ∫¢â Õ§«“¡∑’Ë æ√–Õߧå ∑√߇¢’ ¬π‰«â ∑’Ë ¢Õ∫Àπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå ∫“ß°Õ° √’ §Õ√å ‡¥Õ√å «à “ æ√–¡À“°…— µ√‘ ¬å ¢Õ߉∑¬ „™à «à “®–∑√߇ªì ππ— °∫Ÿ ™“√Ÿ ª‡§“√æ¬‘Ë ß‰ª °«à “æ√–√“™‘ π’ «‘ °µÕ‡√’ ¬·Àà ßÕ— ß°ƒ… ‡æ√“–æ√–√“™‘ π’ «‘ °µÕ‡√’ ¬°Á ∑√ß∂«“¬ æ√–‡°’ ¬√µ‘ ·¥à ‡®â “™“¬Õ— ≈‡∫‘ √å µ ¥â «¬ Õπÿ “«√’ ¬å ∑’Ë ‡ªì πæ√–√Ÿ ªªíô π¥â «¬‡À¡◊ Õπ °— π Ú˘ ¡’ ∫“ߧ√—È ß∫“ߧ√“«∑’Ë ¢â Õ‡¢’ ¬π ‚µâ µÕ∫°— π√–À«à “ßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√– ®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «°— ∫À¡Õ∫√— ¥‡≈ π—È π‡ªì π‰ªÕ¬à “߇ºÁ ¥√â Õπ Õ¬à “ß∑’Ë Õ“® ‡°‘ ¥¢÷È π‰¥â √–À«à “ß À“¬ π‘ ∑∑’Ë ¡’ §«“¡ ‡™◊Ë Õ∑“ß»“ π“µà “ß°— π æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡§¬∑√ß°≈à “« À“À¡Õ∫√— ¥‡≈Õ¬à “ß§à Õπ¢â “ß®–√ÿ π·√ß «à “ ®“°∫∑§«“¡∑’Ë À¡Õ∫√— ¥‡≈‡¢’ ¬π‰«â „πÀπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå ∫“ß°Õ°√’ §Õ√å ‡¥Õ√å ´÷Ë ß«‘ æ“°…å «‘ ®“√≥å °“√∑’Ë æ√–Õß§å ¡’ æ√– π¡‡ªì π®”π«π¡“°π—È πÀ¡Õ∫√— ¥‡≈ §ßÕ¬“°„Àâ æ√–Õß§å ‡ ¥Á ® Ÿà æ√–π‘ ææ“π ‡æ◊Ë Õ«à “√— ∞∫“≈®–‰¥â √⠓ߪ√–‡∑»‰∑¬ ‡ ’ ¬„À¡à µà Õ‰ª ®√‘ ßÕ¬Ÿà ∑’Ë À¡Õ∫√— ¥‡≈‡Õß ‡§¬· ¥ß§«“¡§‘ ¥‡ÀÁ π§— ¥§â “πæ√–√“™- π‚¬∫“¬‡°’Ë ¬«°— ∫ — ߧ¡·≈–»“ π“Õ¬Ÿà ∫⠓߇ªì π§√—È ß§√“« ·µà ∑à “π°Á ‰¡à ‰¥â ¬◊ π °√“πµ“¡§«“¡§‘ ¥‡ÀÁ π‡À≈à “π—È π ´÷Ë ß°Á ‡ÀÁ π‰¥â ®“°°“√∑’Ë ∑à “π‡§¬°√“∫∑Ÿ ≈ æ√–Õß§å «à “ ∑à “π∂◊ Õ«à “æ√–Õߧå ∑√߇ªì π ç∫‘ ¥“·Àà ß ¬“¡¬ÿ §°à Õ√à “ß √â “ßµ— «é Û „π√–¬–À≈— ß Ê ‡√◊Ë Õß∑’Ë ∫ÿ §§≈∑—È ß Õßπ’È ¢— ¥·¬â ß°— ππ—È π à «π¡“°®–«π ‡«’ ¬πÕ¬Ÿà ∑’Ë §«“¡‡™◊Ë Õ∑“ß»“ π“´÷Ë ß°Á ‰¡à ¡’ ∑“ß∑’Ë ®–µ°≈ß°— π‰¥â ·¡â «à “æ√–Õß§å °— ∫À¡Õ∫√— ¥‡≈®–‰¥â 欓¬“¡¥â «¬°“√ π∑π“·≈°‡ª≈’Ë ¬π§«“¡§‘ ¥‡ÀÁ π°— π·≈â « °Á µ“¡ ∂“π°“√≥å ‰¥â √â Õπ·√ߢ÷È π∂÷ ß ¢π“¥∑’Ë «à “ °à ÕπÀπâ “∑’Ë æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ® æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «®–‡ ¥Á ® «√√§µ ‰¡à π“π À¡Õ∫√— ¥‡≈√Ÿâ ÷ °πâ Õ¬„®¡“°∑’Ë æ√–Õߧå ∑√߇¢’ ¬π∫∑§«“¡§— ¥§â “π §— ¡¿’ √å ‰∫‡∫‘ ≈·≈–§√‘ µå »“ π“ ¥â «¬ ∂â Õ¬§”Õ— π燪ì π°“√¥Ÿ ∂Ÿ °¥Ÿ À¡‘Ë π¡“°¢÷È π ‡√◊Ë Õ¬ÊéÕ¬à “ß‰√°Á µ“¡ „𧫓¡‡ªì π®√‘ ß ·≈â « ‘Ë ß∑’Ë „§√ Ê ª√–À≈“¥„®°— π¡“°π—È π ‰¡à „™à æ√–√“™«®π–∑’Ë ‡ªì πªØ‘ ªí °…å µà Õ æ√– À“¬ ·µà ‡ªì πæ√–¢— 𵑠∏√√¡¢Õß æ√–Õß§å ´÷Ë ß®–‡ÀÁ π‰¥â ®“°°“√∑’Ë ∑√߉¡à ‡Õ“º‘ ¥·°à À¡Õ∫√— ¥‡≈∑’Ë ‡¢’ ¬π∫∑§«“¡ ‚®¡µ’ 秫“¡™—Ë «√â “¬é ¢Õß∫ÿ §§≈„π √“™ °ÿ ≈Õ¬à “ß‰¡à ¬—È ß¡◊ Õ ∂÷ ߢπ“¥∑’Ë ‡ªî ¥ ‡º¬«à “æ√–√“™Õπÿ ™“æ√–Õߧå Àπ÷Ë ß‡ªì π ç§π¢’È ‡¡“®Õ¡√’ ¥‰∂∑’Ë ©“«‚©à é°— π∑’ ‡¥’ ¬« ¡’ ‡Àµÿ °“√≥å Õ¬Ÿà §√—È ßÀπ÷Ë ß´÷Ë ß‰¡à §à Õ¬®– ª√“°Ø∫à Õ¬π— ° ∑’Ë æ√–Õß§å ‰¥â ‰¡à ∑√ß‚µâ ·¬â ߢâ Õ‡¢’ ¬π‚®¡µ’ ‚¥¬µ√ߢÕßÀ¡Õ ∫√— ¥‡≈ „πª√–‡¥Á π∑’Ë æ√–Õߧå ∑√ß∫Ÿ ™“ √Ÿ ª‡§“√æ ·≈–¡’ æ√– π¡®”π«π¡“° ¥â «¬°“√∑’Ë ∑√߬ա√— ∫«à “°“√¡’ æ√– π¡ ¡“°π—È π‡ªì π ç∫“ªé §”µà “ß Ê ∑’Ë „™â „π °“√‚µâ µÕ∫°— ππ’È §ß®–¡“®“°À¡Õ∫√— ¥‡≈ ‰¡à „™à ®“°æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “ ‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡æ√“–∂÷ ßÕ¬à “ß‰√æ√–Õß§å °Á ∑√ß√Ÿâ ÷ °«à “æ√–Õß§å ‰¡à Õ“®≈∫≈â “ß‚∫√“≥ √“™ª√–‡æ≥’ ‰¥â ¥â «¬‡Àµÿ º≈∑“ß√— ∞ª√–- »“ πå ‡¡◊Ë ÕÀ¡Õ∫√— ¥‡≈¬— ߇¢’ ¬π∂÷ ߇√◊Ë Õß π’È µà Õ‰ªÕ’ ° æ√–Õß§å °Á ∑√߇∫’Ë ¬ßª√–‡¥Á 𠉥â Õ¬à “ß‡À¡“– ¡ ¥â «¬°“√‡≈’Ë ¬ß‰ª ∑√ßæ‘ ®“√≥“‡√◊Ë Õß°“√°à Õµ—È ß°‘ ®°“√ ‚∑√»— æ∑å ·≈–√∂‰ø·∑π ÛÒ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ À¡Õ∫√— ¥‡≈¬— ß§ß ‡¢’ ¬π«‘ æ“°…å «‘ ®“√≥å µà Õ‰ª‚¥¬‰¡à ‡≈‘ °√“ Ú˘ ∫“ß°Õ°§“‡≈π‡¥Õ√å , æ.».ÚÙı, Àπâ “ Ò¯ Û ¥’ ∫’ ∫’ , ÒÚ ‡¡…“¬π æ.».ÚÙÙ; ·≈– ˆ-˜ 惻®‘ °“¬π æ.».ÚÙ¯ ÛÒ ¥’ ∫’ ∫’ , ˆ 惻®‘ °“¬π æ.».ÚÙ¯ 544 544 À¡Õ∫√— ¥‡≈°— ∫ª√–‡∑»‰∑¬ Vol. 29 No. 2 Apr.-Jun. 2004 The Journalof theRoyal InstituteofThailand ¥— ßπ—È π °“√∑’Ë æ«°‡√“„πªí ®®ÿ ∫— π‰¥â √— ∫ ∑√“∫ ‘Ë ßµà “ß Ê ‡°’Ë ¬«°— ∫ΩÉ “¬„π¢Õß«— ß À≈«ß ¡— ¬π—È π °Á ‡æ√“–¢â Õ‡¢’ ¬π¢Õß À¡Õ∫√— ¥‡≈ Õ¬à “ß‡™à π√“¬≈–‡Õ’ ¬¥‡°’Ë ¬« °— ∫æ√–ª√– Ÿ µ‘ °“√¢Õßæ√–√“™‚Õ√ æ√–√“™∏‘ ¥“∑’Ë ª√“°Ø„πÀπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æå ∫“ß°Õ°§“‡≈π‡¥Õ√å π—Ë π‡Õß À“„™à ‡æ√“– π‘ ¬“¬‡æâ ÕΩí π¢Õß·Õππ“ ‡≈’ ¬«‚π‡«π å ·µà Õ¬à “ß„¥‡≈¬ µ√’ ΩÉ “¬„π∑’Ë ‡ªì π∫“∑- ∫√‘ ®“√‘ °“¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡- ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «π—È π ¡’ ®”π«π‡∑à “„¥‰¡à ª√“°Ø·πà ™— ¥‡æ√“–æ√–Õߧå ∑√ßÕπÿ ≠“µ „Àâ µ√’ ‡À≈à “π’È ≈“ÕÕ°®“°ß“π„πÀπâ “∑’Ë ‰ªÀ≈“¬§π ·µà ‡∑à “∑’Ë ª√–¡“≥°— π‰«â æ√–Õß§å ¡’ æ√–™“¬“‡ªì π®”π«π√“«Ûı Õß§å ·≈–¡’ æ√– π¡‡ªì π®”π«π‡∑à “π’È ¥â «¬ ®“°¢â Õ‡∑Á ®®√‘ ß∑’Ë «à “æ√–√“™‚Õ√ æ√–√“™∏‘ ¥“®”π«π¡“°°«à “¯æ√–Õߧå π—È πª√– Ÿ µ‘ ®“° µ√’ ΩÉ “¬„π‡æ’ ¬ßÚ˘§π ·≈– à «π„À≠à ª√– Ÿ µ‘ ®“°æ√–™“¬“‰¡à °’Ë æ√–Õß§å ‡√“®÷ ßæÕ®–‡™◊Ë Õµ“¡æ√–∑— »π– ¢Õßæ√–Õß§å ‡®â “®ÿ ≈®— °√æß…å ‰¥â «à “°“√∑’Ë æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√ß¡’ æ√–™“¬“·≈–æ√– π¡‡ªì π®”π«π ¡“°°Á ‡ªì π‡æ√“–æ√–Õߧå ∑√ß∑”µ“¡ √“™ª√–‡æ≥’ ‡ªì π à «π„À≠à ÛÚ µ“¡∏√√¡‡π’ ¬¡¢Õ߉∑¬·≈â « ‡¡◊Ë Õ „¥°Á µ“¡∑’Ë æ√–‡®â “·ºà 𥑠πæ√–Õß§å „À¡à ‡ ¥Á ®¢÷È π§√Õß√“™¬å ‡À≈à “¢ÿ ππ“ß®– ∂«“¬∏‘ ¥“À√◊ ÕÀ≈“πÀ≠‘ ߢÕßæ«° µπ‡ªì πæ√– π¡À√◊ բ⠓æ√–∫“∑¢Õß æ√–Õß§å ºŸâ π”À— «°â “«Àπâ “¢Õ߉∑¬À≈“¬ §π„π ¡— ¬°à Õπ∑√“∫¥’ «à “ ∂“π∑’Ë ‡æ’ ¬ß ·Àà ߇¥’ ¬«∑’Ë ≈Ÿ ° “«À≈“π “«¢Õßæ«° µπ®–¡’ ‚Õ°“ ‰¥â »÷ °…“À“§«“¡√Ÿâ °Á §◊ Õ √“™ ”π— °ΩÉ “¬„ππ—Ë π‡Õß °“√»÷ °…“„π √—È «„π«— ßπ’È ¡— °®–™à «¬‡æ‘Ë ¡æŸ π‚Õ°“ „π °“√·µà ßß“π°— ∫ºŸâ ∑’Ë ¡’ ∞“π–∑“ß — ߧ¡ Ÿ ß „Àâ ·°à °ÿ ≈∏‘ ¥“‡À≈à “π—È π ·≈–™à «¬¬°∞“π– ¢Õßæ√– π¡¥â «¬´÷Ë ß°Á ®–‡ªì πª√–‚¬™πå ‡¡◊Ë Õ≈“ÕÕ°®“°°“√‡ªì π¢â “À≈«ß·≈â «‰ª ¡’ §√Õ∫§√— «„À¡à ∂“π¿“æ∑’Ë ·∑â ®√‘ ß ¢Õß µ√’ ΩÉ “¬„π‡À≈à “π’È À— °≈â “ß¿“æ- ≈— °…≥å ¢Õ߇À≈à “ π¡π“ß„π∑’Ë π“߇≈’ ¬«- ‚π‡«π å „™â §«“¡√Ÿâ ÷ ° à «πµ— ««“¥‰«â Õ¬à “ßº‘ ¥ Ê „πÀπ— ß ◊ Õ¢Õßπ“ß«à “ ‡ªì π ‡À≈à “ µ√’ ∑’Ë ∂Ÿ °π”µ— «¡“‡ªì π∑“ À¡Õ ∫√— ¥‡≈‰¡à ‡§¬¬Õ¡√— ∫∑— »π–∑’Ë ÿ ¥‚µà ß ‡°’Ë ¬«°— ∫ ∂“π¿“æ¢Õßπ“ß„πµ“¡∑’Ë π“߇≈’ ¬«‚π‡«π å ‡¢’ ¬π‰«â π’È ·µà „π¢≥– ‡¥’ ¬«°— π∑à “π°Á §— ¥§â “π ç¢π∫ª√–‡æ≥’ ∑’Ë °à Õ§«“¡‡ ’ ¬À“¬√â “¬·√ßé π’È Õ¬à “ß‰¡à ‡≈‘ °√“ ‡æ√“–∑à “π§‘ ¥«à “¢π∫ª√–‡æ≥’ ¥— ß°≈à “«‡ªì π ‘Ë ß∑’Ë ©ÿ ¥√—È ßª√–‡∑»‰∑¬‰«â ®π‡ªì π∂‘Ë π∑’Ë Àà “ß‰°≈®“°°≈‘Ë πÕ“¬¢Õß Õ“√¬∏√√¡ ÛÛ ·¡â «à “À¡Õ∫√— ¥‡≈·≈–¡‘ ™™— ππ“√’ §πÕ◊Ë π Ê ®–‰¥â ‡¢’ ¬πÀ√◊ ÕæŸ ¥‚®¡µ’ ∂“∫— πµà “ß Ê ¢Õ߉∑¬ Õ¬à “ßµà Õ‡π◊Ë Õß °Á µ“¡æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡‡°≈â “ ‡®â “Õ¬Ÿà À— «°Á ∑√߇™◊Ë ÕÕ¬à “ß®√‘ ß„®«à “ π— ° ‡º¬·ºà »“ π“™“«µ–«— πµ°‡À≈à “π’È Õ¬Ÿà „πª√–‡∑»‰∑¬¥â «¬§«“¡√Ÿâ ÷ °‡À¡◊ Õπ°— ∫ Õ¬Ÿà „πª√–‡∑»¢Õßæ«°‡¢“‡Õß æ√–Õß§å ‡§¬µ√— «à “æ«°‡¢“‰¥â ∑”µπ‡ªì π ç§π∑’Ë ¬ÿ µ‘ ∏√√¡·≈–¥’ ß“¡éµ≈Õ¥¡“·≈–‰¡à ‡§¬ ‡¢â “¡“«ÿà 𫓬°— ∫ß“π¢ÕßΩÉ “¬ª°§√Õß ∫â “π‡¡◊ Õ߇≈¬ ÛÙ °“√∑’Ë µ√— ‰«â ‡™à ππ’È π— ∫ «à “‡ªì 𧫓¡®√‘ ß„®¢Õßæ√–Õß§å ·µà °Á ‰¡à ∂÷ ß°— ∫∂Ÿ °µâ Õ߇ ’ ¬∑’ ‡¥’ ¬« ‡æ√“–¡’ ‡Àµÿ °“√≥å Õ¬Ÿà §√—È ßÀπ÷Ë ß∑’Ë ¡‘ ™™— ππ“√’ ºŸâ Àπ÷Ë ß ´÷Ë ß°Á §◊ ÕÀ¡Õ∫√— ¥‡≈π—Ë π‡Õß ‰¥â æ≈Õ¬¡’ à «π«ÿà 𫓬‰ª¥â «¬°— π°— ∫ΩÉ “¬ ª°§√ÕߢÕ߉∑¬ ‡Àµÿ °“√≥å §√—È ßπ—È π ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫«‘ °ƒµ°“√≥å ∑“ß°“√∑Ÿ µ∑’Ë ‰¡à √ÿ π·√ßπ— ° √–À«à “߉∑¬°— ∫Ω√—Ë ß‡» ´÷Ë ß°Á ∑”„Àâ À¡Õ∫√— ¥‡≈∂Ÿ °øÑ Õß√â Õß„π ¢â ÕÀ“À¡‘Ë πª√–¡“∑ Ûı ·µà °à Õπ∑’Ë ®–‡¢â “ Ÿà √“¬≈–‡Õ’ ¬¥¢Õ߇Àµÿ °“√≥å Õ— πæ‘ ¥“√ §√—È ßπ’È ‡√“®”‡ªì πµâ Õßæ‘ ®“√≥“∂÷ ßπ‚¬∫“¬ µà “ߪ√–‡∑»¢Õ߉∑¬ °à ÕπÀπâ “∑’Ë ®–‡°‘ ¥ §¥’ øÑ Õß√â Õß√–À«à “ßÀ¡Õ∫√— ¥‡≈°— ∫∑à “π °ß ÿ ≈‚Õ∫“‡√µå ¢ÕßΩ√—Ë ß‡» „π™à «ß æ.». ÚÙ˘ -ÚÙÒ — °‡≈Á °πâ Õ¬ (¬— ß¡’ µà Õ) ÛÚ ¥’ ∫’ ∫’ , Ò˘ ‡¡…“¬π æ.».ÚÙ˘; Òı °ÿ ¡¿“æ— π∏å æ.».ÚÙ˘; ·≈–ÚÙ °— 𬓬π æ.».ÚÛ˘ˆ ÛÛ Àπ— ß ◊ Õæ‘ ¡æ å ∫“ß°Õ°§“‡≈π‡¥Õ√å „π™à «ß æ.». ÚÙ¯-ÚÙÒÛ ‰¥â ≈ßæ‘ ¡æå ‡√◊Ë Õß°“√¡’ æ√–™“¬“·≈–æ√–√“™‚Õ√ æ√–√“™∏‘ ¥“¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®- æ√–®Õ¡‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « Õ¬Ÿà ‡√◊Ë Õ¬ Ê; æ√–Õß§å ‡®â “®ÿ ≈®— °√æß…å , ‡®â “™’ «‘ µ , Àπâ “ Ò¯ˆ-Ò¯˜ ÛÙ ‡§π‡π∑ ·≈π¥Õπ (Kenneth Landon), ‡Õ‡™’ ¬µ–«— πÕÕ°‡©’ ¬ß„µ â : ∑“ß·æ√à ß·Àà ß»“ π“ (Southeast Asia: Crossroads of Religions), Àπâ “ ÒÚÙ-ÒÚı; Àπ— ß ◊ Õ¢Õß¡Õø·øµ∑’Ë Õâ “ß∂÷ ß°à Õπ·≈â «, Àπâ “ ÒÛÙ-ÒÛ˘; ·≈– ∫“ß°Õ°§“‡≈π‡¥Õ√å , æ.».ÚÙ˜, Àπâ “ Û˘ Ûı Àπ— ß ◊ Õ¢Õß¡Õø·øµ∑’Ë Õâ “ß∂÷ ß°à Õπ·≈â «, Àπâ “ Òıˆ-Òı˜; ·≈–Àπ— ß ◊ Õ¢Õ߇ø≈∑— ∑’Ë Õâ “ß∂÷ ß°à Õπ·≈â «, Àπâ “ ÒÛ˜