สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 1 Jan.-Mar. 2005 280 µ— «·∫∫„À¡à ¢Õß°“√®— ¥°“√√–∫∫√“™°“√‰∑¬ π’È ®–º≈‘ µÕ–‰√ ®–∫√‘ °“√Õ–‰√ ·µà ¬— ߉¡à ¡’ °“√∑” — ≠≠“√“¬ ∫ÿ §§≈ ´÷Ë ß∫“ß·Àà ß„™â ·≈â «∑—È ß√–∫∫ ‡À¡◊ ÕπÕ¬à “ß«™‘ √“«ÿ ∏ «‘ ∑¬“≈— ¬ √–∫∫·∫∫«™‘ √“«ÿ ∏«‘ ∑¬“≈— ¬ ¡’ plan A plan B plan A °Á §◊ Õ«à “„Àâ §√Ÿ ¥Ÿ «à “ ∂â “‡º◊Ë Õ‡¢â “¡“∑” — ≠≠“ Ûªï ‰¥â ‡ß‘ π‰ª‡¥◊ Õπ≈– Ú, ∫“∑ ·µà Û ªï π– ‰¡à ¡’ ‡ß‘ π‡¥◊ Õπ¢÷È π §ÿ ≥‡´Á π — ≠≠“ Û ªï ∂â “ªï ·√°ºà “π°Á ‡´Á π — ≠≠“ªï ∑’Ë Ú §ÿ ≥°Á ‡ß‘ π‡¥◊ Õπ Ú, ∫“∑ ªï ∑’Ë Û °Á ‡ß‘ π‡¥◊ Õπ Ú, ∫“∑ ‡æ√“–§à “¢Õßß“π∑’Ë §ÿ ≥®–∑”¡’ §à “ Ú, ∫“∑ ‡ªì π°“√§‘ ¥§à “¢Õßß“π„π√–¬– Û ªï ‰¡à ¡’ °“√‡ª≈’Ë ¬π§à “ plan B §ÿ ≥‡¢â “¡“§ÿ ≥‰¥â Òı, ∫“∑ ªï µà Õ‰ª∂â “§ÿ ≥‰¥â Ú ¢—È π °Á ‡æ‘Ë ¡‰ª¢—È π≈– ı ∫“∑ Û ∫“∑ ∂â “§ÿ ≥‰¥â Ú ¢—È π§ÿ ≥°Á ‰¥â ‰ª‡√◊Ë Õ¬ Ê ∑”‡ªì π°√–‡™â “„Àâ §π‰¥â ¡’ ‚Õ°“ ‡≈◊ Õ° Õ¬à “ß√— ∞«‘ “À°‘ ®°Á ®–§‘ ¥«à “§πÀπ÷Ë ß§π “¡“√∂ ∑”√“¬‰¥â µà ÕÀ— «‰¥â ‡∑à “‰√ ·µà √–∫∫√“™°“√¬— ߉¡à ¡’ º≈‘ µ¿— ≥±å À√◊ Õ ‘ π§â “∑’Ë ™— ¥‡®π °“√À“À≈— °‡°≥±å ¡“„™â µâ Õßæ‘ ®“√≥“„Àâ ™— ¥‡®π Ù. √–∫∫°“√µ— ¥ ‘ π„®„π√Ÿ ª·∫∫§≥–°√√¡°“√ ”À√— ∫ ª√–‡∑»‰∑¬§«√„™â „π√–¥— ∫§≥–°√√¡°“√„À≠à à «π°“√ ¥”‡π‘ πß“π„π√–¥— ∫Õ◊Ë π Ê §«√„™â √–∫∫°“√√à «¡¡◊ Õ°— π≈ß¡◊ Õ ªØ‘ ∫— µ‘ ß“π ‡æ√“–°“√‡πâ π¬ÿ ∑∏»“ µ√å Õ¬à “ß‡¥’ ¬«‰¡à ¡’ ª√–‚¬™πå ‡æ√“–«à “¬ÿ ∑∏»“ µ√å ¢Õ߇√“∑’Ë «“ߢ÷È π¡“π—È π«“ßÕ¬Ÿà ∫π‚§√ß √â “ß ∑’Ë — ∫ π·≈–°√–®— ¥°√–®“¬ «“ßÕ¬Ÿà ∫π°√¡‡ªì π Ò °√¡ Ú °√¡ «“ßÕ¬Ÿà ∫πÕß§å °√ª°§√Õß∑â Õß∂‘Ë π∑’Ë ¡’ À≈“¬√Ÿ ª·∫∫ «“ßÕ¬Ÿà ∫π§≥–°√√¡°“√Õ’ ° ˘ı˜ ™ÿ ¥ ¡— π‰¡à ¡’ ª√–‚¬™πå À¡“¬§«“¡«à “Õ¬à “ß‰√ À¡“¬§«“¡«à “∑”„Àâ √–∫∫‰¡à ¡’ æ≈— ß ‡æ√“–«à “√–∫∫∑’Ë ¡’ °“√°√–®“¬µ— «·∫∫‰√â æ≈— ß ∫“ß√–∫∫¡’ °“√ °√–®“¬µ— «·µà ¡’ æ≈— ß ‡æ√“–«à “ à «π∑’Ë ‰¥â √— ∫°“√°√–®“¬Õ”π“® ‰ªπ—È π‡¢“ “¡“√∂®–‡ªì πÀπà «¬∑’Ë ®–ªØ‘ ∫— µ‘ ‰¥â °Á ‰¡à ¡’ ªí ≠À“ ‡™à π √–∫∫ federal ¢Õß À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ ‡ªì π√–∫∫∑’Ë ¡’ æ≈— ß ‡æ√“–«à “ ‡¢“∫Õ°™— ¥‡®π«à “Õ–‰√∑’Ë ¡≈√— ∞∑”‰¡à ‰¥â ´÷Ë ß¡’ Õ¬Ÿà ‰¡à °’Ë ‡√◊Ë Õß πÕ° π—È π¡≈√— ∞∑”‰¥â À¡¥À√◊ Õ‡°◊ Õ∫À¡¥ ‡æ√“–©–π—È π√–∫∫‡¢“°Á ¡’ æ≈— ß ¢Õ߇√“‡ªì π√–∫∫°√–®“¬µ— «∑’Ë ‰√â æ≈— ß ‡æ√“–©–π—È π°“√ ¡’ ¬ÿ ∑∏»“ µ√å Õ¬à “ß‡¥’ ¬«°Á ‰¡à “¡“√∂®–∑”„Àâ Õß§å °√π—È π‡ªì π Õß§å °√∑’Ë ¢— ∫‡§≈◊Ë Õπ‚¥¬¬ÿ ∑∏»“ µ√å ‰¥â ∑ÿ °§π°Á ‡¢’ ¬π«‘ — ¬∑— »πå (vision) ∑ÿ °§π‡¢’ ¬π¬ÿ ∑∏»“ µ√å ‡¡◊Ë Õ‡ªì π‡™à ππ’È ‡√“®÷ ߇ πÕ ·≈–º≈— °¥— π‡√◊Ë Õß∫Ÿ √≥“°“√ §π°Á ¬— ߉¡à ‡¢â “„® «— ππ’È º¡°Á ®– ¡“Õ∏‘ ∫“¬«à “∫Ÿ √≥“°“√ ¡’ §«“¡®”‡ªì π„π√–∫∫∑’Ë ‰√â √–‡∫’ ¬∫ °√–®— ¥°√–®“¬ ·≈–‰√â æ≈— ß ∂“¡«à “∫Ÿ √≥“°“√§◊ ÕÕ–‰√ ∫Ÿ √≥“- °“√°Á §◊ Õ°“√‡™◊Ë Õ¡‚¬ß à «π∑’Ë °√–®— ¥°√–®“¬·≈–‰√â æ≈— ßπ—È π„Àâ ¡“∑”ß“π√à «¡°— π Ÿà ‡ªÑ “À¡“¬‡¥’ ¬«°— π ‚¥¬¡’ Collaborative model ‡æ√“–©–π—È πµ— «·∫∫„À¡à ¢Õß√–∫∫√“™°“√‰∑¬∑’Ë º¡ ‡ πÕπ’È ¡’ À≈“¬µ— «·∫∫ ®–‡ÀÁ π‰¥â „πß“π¢Õߺ¡®–‡ÀÁ π«à “ Ò. ¡’ µ— «·∫∫„À≠à Ú. ¡’ µ— «·∫∫¬à Õ¬ ∂â “„™â µ— «·∫∫ network °Á ‰¡à §«√¡’ §≥–°√√¡°“√ §«√¡’ √–∫∫ collaborative ∂â “‡º◊Ë ÕÕ¬“° ®–¡’ ¬ÿ ∑∏»“ µ√å °Á µâ Õß¡’ ∫Ÿ √≥“°“√¥â «¬ ∂â “®–¡’ °“√∫Ÿ √≥“°“√ °Á À¡“¬§«“¡«à “µâ Õß¡’ °“√®— ¥°≈ÿà ¡∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ cluster ‡√“®– ‡ÀÁ π«à “‚¥¬∏√√¡™“µ‘ √â “π·«à π À√◊ Õ√â “πµ— ¥‡ ◊È Õ °Á ®–Õ¬Ÿà „°≈â Ê °— π °Á ‡ªì π cluster À√◊ Õ‡√“®–‰ª¥Ÿ ‡§√◊Ë Õß®— ° “π°Á ¡’ ‡ªì π cluster ·µà ¡“√«¡°≈ÿà ¡°— π‡©¬ Ê °Á ‰¡à ¡’ ª√–‚¬™πå ‡¡◊Ë Õ√«¡°≈ÿà ¡°— π°Á µâ Õß¡“√«¡°— πÕ¬à “ß‡Õ◊È Õª√–‚¬™πå µà Õ°— π Õ¬à “ßπâ Õ¬∑’Ë ÿ ¥°Á „π ·ßà °“√·≈°‡ª≈’Ë ¬π¢â Õ¡Ÿ ≈¢à “« “√ °“√·≈°‡ª≈’Ë ¬π¢â Õ¡Ÿ ≈¢à “« “√Õ“®®–‰¡à ‰¥â ·≈°‚¥¬¡“§ÿ ¬°— π°Á ‰¥â Õ“®®–·≈°°— π‚¥¬ °“√ — ߇°µ°— π«à “„§√¡“√â “ππ’È ¡“° ‡ªì π°“√ — ߇°µ‡¢“°Á ‰¥â ‡ªì π°“√‰¥â ¢â Õ¡Ÿ ≈¢à “« “√‚¥¬∑’Ë ‡√“‰¡à µâ Õ߇¥‘ π∑“߉ª‡ “–À“ ¡“°π— ° ‡æ√“–«à “¢â Õ¡Ÿ ≈¢à “« “√Õ¬Ÿà „°≈â Ê ‡√“ ‚√ßß“ππ’È ¡’ best practice «‘ ∏’ °“√∑’Ë ¥’ ∑’Ë ÿ ¥‡¢“∑”Õ¬à “ß‰√ Õ–‰√·∫∫π’È ‡æ√“–©–π—È π‡√◊Ë Õß∫Ÿ √≥“°“√®–™à «¬„Àâ ‡√“ “¡“√∂∑’Ë ®–∑”≈“¬ °”·æß´÷Ë ßµ“¡«— ≤π∏√√¡‡√“¡’ ¡“°‡≈¬√–À«à “ß “¢“ ·µà «à “„π ‚≈°ªí ®®ÿ ∫— ππ’È ‡√“µâ ÕßÕ“»— ¬»“ µ√å Õ◊Ë π¡“°¢÷È π ‡æ√“–©–π—È π ∫Ÿ √≥“°“√°Á Õ¥§≈â Õß°— ∫‰∑¬¡“° ‡√“∫Ÿ √≥“°“√¢Õß·¢°°— ∫ ®’ π ‡√“°Á ∫Ÿ √≥“°“√¡“·≈â « ·µà ‡ªì π°“√∫Ÿ √≥“°“√·∫∫‰¡à ´— ∫´â Õππ— ° ·§à Ú Õ“√¬∏√√¡ Ú ™“µ‘ ‡√“°Á ¡’ °ã «¬‡µ’Î ¬«·¢° ∫–À¡’Ë ·°ßÀ≈“¬ Ê Õ¬à “ß∑’Ë ‡ÀÁ π°— πÕ¬Ÿà ‡√“‡ªì π¬Õ¥¢Õß ∫Ÿ √≥“°“√Õ¬Ÿà ·≈â « ·≈–«— ≤π∏√√¡‰∑¬∑’Ë ·¢Á ߢ— π‰¥â ·≈–§«“¡ ‡ªì π‰∑¬ Àπâ “µ’Î ™◊Ë Õ·¢°¡’ ™— ¥‡®π‡æ√“–∫Ÿ √≥“°“√ ‡æ√“–©–π—È π ·ª≈«à “§π‰∑¬¡’ ®ÿ ¥·¢Á ß∑“߇√◊Ë ÕߢÕß∫Ÿ √≥“°“√ „π‡√◊Ë ÕߢÕß °“√º “𙓵‘ ‰∑¬‡ªì 𙓵‘ º “π ‡√“º “π·¢°°— ∫®’ π µÕππ’È ‡√“º “πΩ√—Ë ß¥â «¬ ‡æ√“–©–π—È π„π∑’Ë ÿ ¥º¡°Á Õ¬“° √ÿ ª«à “ ªí ®®— ¬À√◊ Õ¡‘ µ‘ ∑’Ë ”§— ≠¡“°¢Õß√–∫∫√“™°“√‰∑¬ ∂â “®–·°â