สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 1 Jan.-Mar. 2005 244 §ÿ ≥§à “¢Õß™’ «‘ µ¡πÿ …¬å °— ∫‚∑…ª√–À“√„π — ß§¡‰∑¬ªí ®®ÿ ∫— π ∑— »π–¥— ß°≈à “«‰¡à „Àâ §ÿ ≥§à “·°à ™’ «‘ µ ¡πÿ …¬å „π‚≈°π’È ¡“°π— ° ·µà π— ∫ πÿ π„Àâ ¡πÿ …¬å ¡’ §«“¡À«— ß„π™’ «‘ µÀπâ “∑’Ë ¡∫Ÿ √≥å ·≈–¡’ §«“¡ ÿ ¢¡“°°«à “ Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ∑— »π–¢ÕߺŸâ ∑’Ë ‡™◊Ë Õ¡—Ë π»√— ∑∏“„πæ√–‡ªì π‡®â “ ¬Õ¡√— ∫§«“¡¬‘Ë ß„À≠à Ÿ ß ÿ ¥¢Õßæ√–Õß§å ·≈–Õ”π“®„π°“√ √â “ß¡πÿ …¬å ·≈– √√æ- ‘Ë ß ¡— °¬Õ¡√— ∫«à “°“√‡°‘ ¥·≈–°“√µ“¬ ‡ªì π ‘ ∑∏‘ Õ— π™Õ∫∏√√¡∑’Ë æ√–Õß§å ®– À¬‘ ∫¬◊Ë π„Àâ ·°à ºŸâ „¥°Á ‰¥â ·≈–¥â «¬‡Àµÿ π’È ¡πÿ …¬å ®÷ ߉¡à §«√·∑√°·´ß‚¥¬°”Àπ¥ °“√‡°‘ ¥·≈–À¬‘ ∫¬◊Ë π§«“¡µ“¬„Àâ ·°à ºŸâ „¥ ”À√— ∫æ√–æÿ ∑∏»“ π“´÷Ë ß‡ªì π »“ π“∑’Ë ‰¡à ¬Õ¡√— ∫Õ”π“® Ÿ ß ÿ ¥¢Õß æ√–‡ªì π‡®â “À√◊ Õ‡∑æÕß§å „¥ ·µà ¬Õ¡√— ∫ °Æ·Àà ß°√√¡ ¡‘ ‰¥â ¡’ ∑— »π–«à “™’ «‘ µ¡πÿ …¬å ¡’ §ÿ ≥§à “„πµ— «‡Õß ·≈–‡ªì π ‘Ë ß»— °¥‘Ï ‘ ∑∏‘Ï ∑’Ë ·µ–µâ ÕßÀ√◊ Õ∑”≈“¬‰¡à ‰¥â À“°°“√ ∑”≈“¬™’ «‘ µ “¡“√∂π”¡“´÷Ë ßª√–‚¬™πå ∑’Ë ¬‘Ë ß„À≠à °«à “·≈–¡‘ ‰¥â ‡ªì π‰ª¥â «¬Õ”π“® ¢Õß°‘ ‡≈ µ— ≥À“ °“√∑”≈“¬™’ «‘ µÀ√◊ Õ °“√ ≈–™’ «‘ µ¬à Õ¡‡ªì π§ÿ ≥¡‘ „™à ‡ªì π‚∑… ¡’ ™“¥°∫“߇√◊Ë Õß∑’Ë · ¥ß§ÿ ≥∏√√¡¢Õß æ√–‚æ∏‘ — µ«å „π°“√ ≈–™’ «‘ µµπ‡Õ߇æ◊Ë Õ ™à «¬‡À≈◊ ÕºŸâ Õ◊Ë πÀ√◊ Õ°”Àπ¥‚∑…ª√–À“√ ‡æ◊Ë Õ√— °…“™’ «‘ µºŸâ Õ◊Ë π ‡™à π ‡√◊Ë Õß√“«„π ∑ÿ ¡‡¡∏™“¥° ´÷Ë ßæ√–æÿ ∑∏‡®â “µ√— ‡≈à “ ‡√◊Ë Õß„π ¡— ¬∑’Ë æ√–Õß§å ‡ «¬æ√–™“µ‘ ‡ªì π Õÿ ª√“™À√◊ Õæ√À¡∑— µ°ÿ ¡“√‚æ∏‘ — µ«å æ√–Õß§å ‰¥â ‡ÀÁ π™“«‡¡◊ Õßæ“√“≥ ’ ºŸâ ‚ßà ‡¢≈“ §◊ Õ ∑ÿ ¡‡¡∏–¶à “ — µ«å ‡æ◊Ë Õ∫«ß √«ß‡∑«¥“ ®÷ ßµ—È ßæ√–∑— ¬«à “ ‡¡◊Ë Õ„¥°Á µ“¡∑’Ë æ√–Õß§å ‰¥â §√Õß√“™¬å æ√–Õß§å ®–‰¡à „Àâ ºŸâ „¥¶à “ — µ«å ∫Ÿ ™“¬— ≠Õ’ ° ‡¡◊Ë Õ æ√–Õß§å ‡ «¬√“™ ¡∫— µ‘ ·≈â « ®÷ ßµ√— ·°à ∑ÿ °§π«à “ ∑√߉¥â √“™ ¡∫— µ‘ ‡æ√“–∫π ‡∑«¥“‰«â À“°ºŸâ „¥∑”º‘ ¥»’ ≈Àâ “°Á ®–∑√ß „Àâ ª√–À“√‡æ◊Ë Õ∫«ß √«ß‡∑«¥“ ∑”„Àâ ™“«æ“√“≥ ’ µ—È ß¡—Ë πÕ¬Ÿà „π»’ ≈∏√√¡ ¯ ·≈–„πæ√–‰µ√ªî Æ° ¡’ ¢â Õ§«“¡∫— π∑÷ ° æ√–∫— ≠™“¢Õßæ√–‡®â “æ√À¡∑— µ«à “ ç°“√∫Ÿ ™“¬— ≠ ¢â “懮⠓‰¥â ∫π‰«â ·≈â « ¥â «¬§π‚ßà Ò, §π ∫— ¥π’È §π∑’Ë ‰¡à ª√–惵‘ ∏√√¡¡’ Õ¬Ÿà ‡ªì π®”π«π¡“° ‡√“®— °∫Ÿ ™“¬— ≠é ˘ πÕ°®“°π’È „π ©— π‚π«“∑ Ÿ µ√ ¬— ß ¡’ ‡√◊Ë ÕߢÕßæ√–©— ππ–∑’Ë ¶à “µ— «µ“¬‰¡à ∫“ª ´÷Ë ß¡’ §«“¡«à “ æ√–©— ππ–‰¡à ∫“¬Àπ— ° ·≈–µ—È ß„®®–¶à “µ— «µ“¬ æ√– “√’ ∫ÿ µ√‰¥â Àâ “¡‰«â æ√â Õ¡∑—È ß· ¥ß∏√√¡‰¡à „Àâ ¬÷ ¥ ¡—Ë π∂◊ Õ¡—Ë π„πÕ“¬µπ–¿“¬„π·≈–¿“¬ πÕ°«à “‡ªì πµ— «µπ ‡¡◊Ë Õæ√– “√’ ∫ÿ µ√·≈– æ√–¡À“®ÿ π∑–ºŸâ ¡“‡¬’Ë ¬¡°≈— ∫‰ª·≈â « æ√–©— ππ–°Á ¶à “µ— «µ“¬ æ√– “√’ ∫ÿ µ√∑Ÿ ≈ ∂“¡æ√–æÿ ∑∏‡®â “«à “ °“√°√–∑”¢Õß æ√–©— ππ–¡’ ‚∑…À√◊ Õ‰¡à æ√–æÿ ∑∏‡®â “ µ√— µÕ∫¥â «¬„®§«“¡«à “ °“√°√–∑” ¢Õßæ√–©— ππ–‰¡à ¡’ ‚∑… ‡æ√“–°√–∑” ‰ª‚¥¬¡‘ ‰¥â ¬÷ ¥∂◊ Õ ‘Ë ß„¥‡ªì πµ— «µπ Ò ª√–‡¥Á π‡√◊Ë Õß°“√¶à “®÷ ß¡‘ „™à °“√°√–∑” ∑’Ë ª√–‡¡‘ π‰¥â Õ¬à “ß©“∫©«¬«à “∫“ªÀ√◊ Õ ‰¡à ∫“ª §«√À√◊ Õ‰¡à §«√ ·¡â „πÀ≈— ° §” Õπ∑“ßæ√–æÿ ∑∏»“ π“®–∫— ≠≠— µ‘ Àâ “¡‰«â „π¢â Õ»’ ≈ Õ¬à “ßπâ Õ¬∑’Ë ÿ ¥„π°√≥’ ¢Õß∑ÿ ¡‡¡∏™“¥° ®–‡ÀÁ π‰¥â «à “ °“√ °”Àπ¥‚∑…ª√–À“√À√◊ Õ°“√°”Àπ¥ §«“¡µ“¬‡ªì π‡ß◊Ë Õπ‰¢ °Á “¡“√∂®— ¥ √–‡∫’ ¬∫ — ߧ¡ ·≈–™— °π”„Àâ ª√–™“™π ª√–惵‘ ¥’ ª√–惵‘ ™Õ∫‰¥â ‰¡à «à “‡√“®– „™â ‚∑…¥— ß°≈à “«„π¿“§ªØ‘ ∫— µ‘ ®√‘ ßÀ√◊ Õ ‰¡à °Á µ“¡ °“√§√Õ∫§√Õߧ«“¡ ÿ ¢„π™’ «‘ µπ’È ‚¥¬ª√“»®“°§«“¡À«— ß∑’Ë ®–¡’ §«“¡ ÿ ¢ „π™’ «‘ µÀπâ “ ¬à Õ¡‰¥â √— ∫·µà §«“¡ ÿ ¢®Õ¡ª≈Õ¡·≈–§«“¡∑ÿ °¢å Õ¬à “ß≈È ”≈÷ ° ‡æ√“– ®‘ µ«‘ ≠≠“≥¢Õ߇¢“¬— ߉¡à ‰¥â ≈‘È ¡√ §«“¡ ÿ ¢Õ— πª√–‡ √‘ ∞·∑â ®√‘ ß ·≈–‡¢“¬— ߪ√“»®“° ªí ≠≠“∑’Ë ·∑â ®√‘ ß„π°“√π”„Àâ ‡°‘ ¥°“√æ‘ π‘ ®Õ¬à “ß√Õ∫§Õ∫ °“√°√–∑”‡¬’Ë ¬ß∫ÿ √ÿ … °“√ ”√«¡µπÕ¬à “ß¡’ §ÿ ≥∏√√¡ ·≈–°“√®— ¥°“√∑’Ë ‡ªì π∏√√¡ ‰ª Ÿà ®ÿ ¥À¡“¬∑’Ë ¡’ ·µà æ√–‡®â “‡∑à “π—È π „π™’ «‘ µπ‘ √— π¥√å ·≈– — 𵑠ÿ ¢ ¡∫Ÿ √≥å ˜ ˜ St. Augustine, The City of God quoted in Ethel M. Albert, Theodore C. Denise, and Sheldon P. Peterfreund Great Traditions in Ethics, p.130. ¯ °√¡«‘ ™“°“√ °√–∑√«ß»÷ °…“∏‘ °“√, ®‘ µ√°√√¡Ω“ºπ— ß π‘ ∑“π™“¥° (æ√–‡®â “ ı ™“µ‘ ) (°√ÿ ߇∑æœ : ‚√ßæ‘ ¡æå §ÿ √ÿ ¿“, ÚıÙ), Àπâ “ Ò˜. ˘ ¢ÿ . ™“. Ú˜/ı/ÚÒ. (æ√–‰µ√ªî Æ°¿“…“‰∑¬ ©∫— ∫¡À“®ÿ Ó≈ß°√≥√“™«‘ ∑¬“≈— ¬). Ò ¡. Õ. ÒÙ/Û¯˘ - Û˘Ù/ÙÙÚ - ÙÙ˜. (æ√–‰µ√ªî Æ°¿“…“‰∑¬ ©∫— ∫¡À“®ÿ Ó≈ß°√≥√“™«‘ ∑¬“≈— ¬).