สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë Û ©∫— ∫∑’Ë Ò ¡.§.-¡’ .§. ÚıÙ¯ 213 «ÿ ≤‘ ™— ¬ ¡Ÿ ≈»‘ ≈ªá Õ— ß°ƒ…-æ¡à “ (§√—È ß∑’Ë Ò) „πµÕπµâ π √— ™°“≈‚¥¬Õ— ß°ƒ…‡ªì πΩÉ “¬™π– æ√– ∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–π—Ë ß‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «∑√ß µ‘ ¥µ“¡‡Àµÿ °“√≥å °“√ ߧ√“¡Õ¬à “ß „°≈â ™‘ ¥ √–À«à “ß ß§√“¡π’È ¢â “À≈«ß Õ— ß°ƒ…∑’Ë ‡∫ß°Õ≈„πÕ‘ π‡¥’ ¬‰¥â ·µà ßµ—È ß „Àâ ç°— ªµ— π À— πµ√’ ∫“√π’ é À√◊ Õ √â Õ¬‡Õ° ‡Œπ√’ ‡∫Õ√å π’ ¬å (Capt. Henry Burney) ‡ªì π∑Ÿ µ‡¢â “¡“‡®√®“∑” π∏‘ — ≠≠“°— ∫ ‰∑¬ °“√‡¢â “¡“¢Õß√â Õ¬‡Õ° ‡Œπ√’ ‡∫Õ√å π’ ¬å ∑”„Àâ ‡°‘ ¥¢à “«≈◊ Õ¡“°¡“¬·≈–°«â “ߢ«“ß «à “Õ— ß°ƒ…Õ“®®–√∫°— ∫‰∑¬ ¢à “«≈◊ Õπ’È ∑”„Àâ ‡®â “Õπÿ «ß»å ·Àà ߇«’ ¬ß®— π∑πå „™â ‡ªì π ¢â ÕÕâ “ß°— ∫‡®â “‡¡◊ Õßµà “ß Ê ∑“ß¿“§Õ’ “π «à “®–¬°∑— æ¡“™à «¬°√ÿ ߇∑æœ √∫°— ∫ Õ— ß°ƒ…´÷Ë ß‡®â “‡¡◊ Õß∑—È ßÀ≈“¬°Á ‡™◊Ë Õ‚¥¬ ‰¡à ¡’ §«“¡√–·«ß„¥ Ê ·µà ߧ√“¡°— ∫ Õ— ß°ƒ…°Á ‰¡à ‰¥â ‡°‘ ¥¢÷È π ·¡â «à “‰∑¬®–¡’ °“√∑” π∏‘ — ≠≠“ ∑“߉¡µ√’ °— ∫Õ— ß°ƒ…„π æ.». ÚÛˆ˘ (§.». Ò¯Úˆ) ·µà æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√– π—Ë ß‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «°Á ∑√ßµ√–Àπ— °¥’ „π Õ— πµ√“¬„À¡à ∑’Ë ®–‡°‘ ¥¢÷È π°— ∫‰∑¬ ¥— ß∑’Ë ¡’ æ√–√“™¥”√— °— ∫æ√–¬“»√’ ÿ √‘ ¬«ß»å (™à «ß ∫ÿ π𓧠µà Õ¡“ §◊ Õ ¡‡¥Á ® ‡®â “æ√–¬“∫√¡¡À“»√’ ÿ √‘ ¬«ß»å æ.». ÚÛıÒ - ÚÙÚı) °à Õπ°“√‡ ¥Á ® «√√§µ ‡æ’ ¬ßÀπ÷Ë ß‡¥◊ Õπ‡»… «à “ ç°“√»÷ ° ߧ√“¡ ¢â “ß≠«π¢â “ßæ¡à “°Á ‡ÀÁ π®–‰¡à ¡’ ·≈â « ®– ¡’ Õ¬Ÿà °Á ·µà ¢â “ßæ«°Ω√—Ë ß „Àâ √–«— ß„Àâ ¥’ Õ¬à “ „Àâ ‡ ’ ¬∑’ ·°à ‡¢“‰¥â ...é Ò ¥— ßπ—È π µ≈Õ¥√— ™ ¡— ¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–π—Ë ß‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— «®÷ ß∑√ß ‡µ√’ ¬¡°“√ªÑ Õß°— πæ«°Ω√—Ë ß‚¥¬µ≈Õ¥ ·≈–Ω√—Ë ß∑’Ë «à “π’È „π√–¬–·√°‡ÀÁ π‰¥â ™— ¥«à “ Õ— ß°ƒ…‡ªì πÕ— πµ√“¬¡“°°«à “ à «π Ω√—Ë ß‡» ‰¥â §ÿ °§“¡‰∑¬‚¥¬µ√ßµ—È ß·µà °≈“ß√— ™ ¡— ¬æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–®Õ¡ ‡°≈â “‡®â “Õ¬Ÿà À— « (æ.». ÚÛ˘Ù - ÚÙÒÒ) °“√§ÿ °§“¡¢ÕßÕ— ß°ƒ…ºà Õπ§≈“¬ ≈߉ªÀ≈— ß®“°°“√∑” π∏‘ — ≠≠“‡∫Õ√å π’ ¬å „π æ.». ÚÛˆ˘ ·µà „π æ.». ÚÛ¯˜ ‰∑¬‡°‘ ¥§«“¡¢— ¥·¬â ß°— ∫𓬠çÀ— π·µ√é À√◊ Õ ‚√‡∫‘ √å µ Œ— π‡µÕ√å (Robert Hunter) æà է⠓՗ ß°ƒ…´÷Ë ß‚ª√¥‡°≈â “œ „Àâ ‡ªì π∑’Ë À≈«ßÕ“«ÿ ∏«‘ ‡»…ª√–‡∑»æ“π‘ ™ Œ— π‡µÕ√å µ—È ßÀ⠓ߧ⠓¢“¬∑’Ë °√ÿ ߇∑æœ §«“¡¢— ¥·¬â ß ◊ ∫‡π◊Ë Õß®“°Œ— π‡µÕ√å ‡Õ“°”ªíò π‰ø¡“¢“¬ Ò ≈” §‘ ¥√“§“ Ú, ™—Ë ß (Òˆ, ∫“∑) ‡®â “æπ— °ß“π‰∑¬‰¡à ´◊È Õ ÒÒ Õ“®‡ÀÁ π «à “·æ߉ª Œ— π‡µÕ√å ‰¥â ¢à ¡¢Ÿà ‰∑¬«à “∂â “‰¡à ´◊È Õ ç®–‡Õ“‡√◊ Õ‰ªºŸ °‰«â ∑’Ë Àπâ “µ”Àπ— ° πÈ ”é æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–π—Ë ß‡°≈â “‡®â “ Õ¬Ÿà À— «∑√ß∑√“∫°Á ¢— ¥‡§◊ Õß ®÷ ß‚ª√¥„Àâ ¢— ∫‰≈à Œ— π‡µÕ√å ÕÕ°πÕ°ª√–‡∑» Œ— π‡µÕ√å ¬— ß¢à ¡¢Ÿà ‰∑¬Õ’ °«à “ ®–‰ªøÑ Õß√— ∞∫“≈ Õ— ß°ƒ…„Àâ π”‡√◊ Õ°”ªíò π√∫‡¢â “¡“™”√– §«“¡ ÒÚ ‰∑¬‰¥â ‡µ√’ ¬¡°“√√— ∫¡◊ Õ„π ‡Àµÿ °“√≥å §√—È ßπ’È ‚¥¬‡ √‘ ¡§«“¡‡¢â ¡·¢Á ß ¢ÕßªÑ Õ¡¡À“ — ßÀ“√ ªÑ Õ¡‡æ™√À÷ ß ∑” ªï °°“‡æ‘Ë ¡¢÷È π∑’Ë Àπâ “‡¡◊ Õßπ§√‡¢◊Ë Õπ¢— π∏å ‡√’ ¬°«à “ ªï °°“«ß‡¥◊ Õπ à «π∑’Ë ‡¡◊ Õß ¡ÿ ∑√ª√“°“√¡’ °“√∑”ªï °°“‡æ‘Ë ¡¢÷È π Õßø“°·¡à πÈ ” µà Õªï °°“ªÑ Õ¡π“§√“™ ≈߉ª‡√’ ¬°«à “ ªï °°“æ— ∫ ¡ÿ ∑√ ´÷Ë ß„π ªí ®®ÿ ∫— π∫“ß à «π¢ÕßªÑ Õ¡π“§√“™·≈– ªï °°“æ— ∫ ¡ÿ ∑√¬— ßÕ¬Ÿà „π ¿“æ∑’Ë ¥’ ·≈– ‡ÀÁ π·π«ªï °°“‰¥â ‡ªì π·π«¬“« ‚¥¬ Õ¬Ÿà „π∫√‘ ‡«≥‚√߇√’ ¬ππ“§√“™ «“∑- ¬“ππ∑å Õ”‡¿Õæ√– ¡ÿ ∑√‡®¥’ ¬å ®— ßÀ«— ¥ ¡ÿ ∑√ª√“°“√ °“√‡µ√’ ¬¡°“√ªÑ Õß°— πª√–‡∑»‚¥¬ °“√ √â “ßªÑ Õ¡¬— ߥ”‡π‘ πµà Õ¡“ ‚¥¬„π æ.». ÚÛ˘Ò æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–π—Ë ß‡°≈â “ ‡®â “Õ¬Ÿà À— «‚ª√¥‡°≈â “œ „Àâ √â “ßªÑ Õ¡ „À¡à ∑’Ë ∫“ß®–‡°√Á ß ‡¡◊ Õß ¡ÿ ∑√ª√“°“√ ªÑ Õ¡π’È ‡¡◊Ë Õ √⠓߇ √Á ®„πªï µà Õ¡“ æ√–√“™- ∑“ππ“¡«à “ªÑ Õ¡‡ ◊ Õ´à Õπ‡≈Á ∫ πÕ°®“°π’È ‰∑¬¬— ß —Ë ß´◊È Õªó π¢π“¥ °√– ÿ π Ò π‘È « ‡¢â “¡“ Ò °√–∫Õ° ‡Õ“‰«â ªÑ Õß°— π æ√–π§√ ÒÛ ®“°°√≥’ ¢à ¡¢Ÿà ‰∑¬¢Õߌ— π‡µÕ√å · ¥ß„Àâ ‡ÀÁ π∫√√¬“°“»∑“ß°“√‡¡◊ Õß √–À«à “ߪ√–‡∑»„π‡«≈“π—È π ∑’Ë ¡À“Õ”π“® µ–«— πµ°‡√‘Ë ¡„™â °”≈— ßÕ”π“®∑’Ë ‡Àπ◊ Õ°«à “ ¢Õ߇√◊ Õªó π ªó π ‡¢â “¡“®— ¥°“√°— ∫ªí ≠À“ ·≈–§«“¡µâ Õß°“√¢Õßµπ ¥— ß∑’Ë °≈à “«¡“ ·≈â « §◊ Õ °“√∑’Ë Õ— ß°ƒ…∑” ߧ√“¡°— ∫ æ¡à “ (§√—È ß∑’Ë Ò) ·≈–„π æ.». ÚÛˆ˜ ∑’Ë Õ— ß°ƒ…‡√‘Ë ¡∑” ߧ√“¡°— ∫æ¡à “π—È π Õ— ß°ƒ…‰¥â ∑” π∏‘ — ≠≠“°— ∫ŒÕ≈— 𥓠(Anglo - Dutch Treaty,1824) ¡’ °“√ ·≈°‡ª≈’Ë ¬π¥‘ π·¥π·≈–·∫à ߇¢µº≈ Ò ‡æ‘Ë ßÕâ “ß, Àπâ “ ÒıÚ. ÒÒ ‡æ‘Ë ßÕâ “ß, Àπâ “ ÒÒı. ÒÚ ‡æ‘Ë ßÕâ “ß, Àπâ “ ÒÒˆ. ÒÛ ‡æ‘Ë ßÕâ “ß, Àπâ “ ÒÛÛ ·≈– ÒÙÚ.