สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 1 Jan.-Mar. 2005 184 ‚§≈ßÕ— °…√ “¡À¡Ÿà ¢Õßæ√–»√’ ¡‚À ∂ : ©— π∑≈— °…≥å «‘ π‘ ® µ‘ ¥°— πÕ¬à “ßπâ Õ¬ Û æ¬“ß§å ‡ ¡Õ — ¡º— 欗 ≠™π–®“°°√≥’ π’È ¡— °ª√“°ØÕ¬Ÿà ∑’Ë «√√§·√° ·µà ‡¡◊Ë Õµâ Õß°“√„Àâ Õ≈— ß°“√ ¥â “π — ¡º— 欗 ≠™π–‡¥à π™— ¥¢÷È πºŸâ ·µà ß®÷ ß ‡æ‘Ë ¡ — ¡º— 欗 ≠™π–∑’Ë «√√§À≈— ߢÕß ·µà ≈–∫“∑ ´÷Ë ß‚¥¬¡“°¡— °‡ªì π∫“∑∑’Ë Û ·≈–‡§√à ߧ√— ¥¡“°„π∫“∑ ÿ ¥∑â “¬ à «π ∫“∑∑’Ë Ú ¡’ — ¡º— Õ¬Ÿà ·≈â «®“° à «πÀπ÷Ë ß ¢Õß™ÿ ¥§”∑’Ë «“ßÕ¬Ÿà «‘ ∏’ π’È ∑”„Àâ ‡°‘ ¥‡ ’ ¬ß — ¡º— 欗 ≠™π–™‘ ¥ Ú §”∑’Ë ∑â “¬∫“∑ µà “ß Ê ·≈–¡’ — ¡º— 欗 ≠™π–™‘ ¥ Ú §Ÿà ∑’Ë ∑â “¬∫“∑ ÿ ¥∑â “¬´÷Ë ß¡’ Ù §” ≈— °…≥– ∫— ߧ— ∫∑’Ë ‡æ‘Ë ¡¢÷È ππ’È ®–ª√“°Ø‡ªì π√–‡∫’ ¬∫ ¡Ë ”‡ ¡Õ·≈–øí ߉æ‡√“– ·¡â ºŸâ ·µà ß®–‰¡à π‘ ¬¡‡≈à π — ¡º— 欗 ≠™π–‡™◊Ë Õ¡«√√§ „π∫“∑ ·µà »‘ ≈ª«‘ ∏’ °“√„™â — ¡º— µ“¡ ·∫∫∑’Ë °≈à “«¡“°Á ‡æ’ ¬ßæÕ∑’Ë ®–∑”„Àâ ‡°‘ ¥ §«“¡ß“¡·ßà ‡ ’ ¬ß — ¡º— 欗 ≠™π–‰¥â Õ¬Ÿà ·≈â «‚¥¬‰¡à µâ Õß¡’ ‡ß◊Ë Õπ‰¢∫— ߧ— ∫√â Õ¬√— ¥ ¡“°‡°‘ 𧫓¡®”‡ªì π π— ∫‡ªì 𧫓¡§‘ ¥ Õ— π™“≠©≈“¥Õ’ °ª√–°“√Àπ÷Ë ß„π°“√„™â ‘Ë ß∑’Ë ‡Õ◊È ÕÕ¬Ÿà „Àâ ‡ªì πª√–‚¬™πå ‰¡à ‡ªì π ¿“√–„π°“√·µà ߇°‘ π‰ª ·≈–„Àâ º≈¥’ §«“¡ª√–≥’ µ´— ∫´â Õπ·Àà ß»‘ ≈ª- «‘ ∏’ ∑“ß©— π∑≈— °…≥å ¥— ß∑’Ë °≈à “«¡“·≈â « À“°¡ÕßÕ’ °¥â “πÕ“®‡°‘ ¥§«“¡ ß — ¬«à “ °“√√–¥¡· ¥ß √√滑 ≈ª«‘ ∏’ ∑“ß°“√ ª√–æ— π∏å Õ¬à “ß§√∫∂â «π‰«â „πß“πª√–æ— π∏å ™‘È π‡¥’ ¬«‡ªì π‡√◊Ë Õ߇°‘ 𧫓¡®”‡ªì πÀ√◊ Õ ‰¡à ·≈–À“°‡ªì π°“√®ß„®∑’Ë ®–°√–∑” ‡™à ππ—È π ºŸâ ·µà ß¡’ ª√– ߧå Õ— π„¥ ‡ªì π∑’Ë ª√–®— °…å ™— ¥‡®π·≈â ««à “ºŸâ ·µà ß ¡’ ¿Ÿ ¡‘ ªí ≠≠“·≈–»— °¬¿“æ Ÿ ß„π°“√ √â “ß √√§å ·≈–ÕÕ°·∫∫ ‘Ë ß„À¡à Ê ‚¥¬ π” ‘Ë ß∑’Ë ¡’ Õ¬Ÿà ·≈â «¡“ √⠓߇ √‘ ¡ ª√— ∫„™â ‰¥â Õ¬à “ßߥߓ¡ ·π∫‡π’ ¬π ·≈–°≈¡°≈◊ π ª√–‡¥Á ππ’È ∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡§‘ ¥‡ÀÁ πµà Õ‰ª «à “πÕ°®“°§ÿ ≥§à “¥â “π»‘ ≈ª«‘ ∏’ µ“¡∑’Ë °≈à “«¡“·≈â « ‚§≈ßÕ— °…√ “¡À¡Ÿà Õ“® ®–¬— ß¡’ §ÿ ≥ª√–‚¬™πå ∑’Ë ”§— ≠ª√–°“√ Õ◊Ë πÕ’ °¥â «¬°Á ‡ªì π‰¥â À“°æ‘ ®“√≥“„Àâ ≈÷ °´÷È ß®–‡ÀÁ π‰¥â «à “«√√≥°√√¡‡√◊Ë Õßπ’È “¡“√∂𔉪„™â ª√–‚¬™πå „π∑“߇ªì π ç·∫∫‡√’ ¬πé ·≈– Õ“®„™â ‰¥â ∂÷ ß Õß ∂“π ∑—È ß°“√‡ªì π·∫∫ Ωñ °∑— °…–‡√◊Ë Õß°“√ 纗 πÕ— °…√é ·≈– ‡ªì π·∫∫ Õπ»‘ ≈ª«‘ ∏’ ·Àà ß°«’ π‘ æπ∏å ´÷Ë ß ‡ªì πÀ— «„®À≈— ° Ÿ µ√°“√‡√’ ¬π¿“…“‰∑¬ µ“¡∑’Ë ª√“°Ø„π ®‘ π¥“¡≥’ ‡¡◊Ë Õæ‘ ®“√≥“®“°™◊Ë Õ‚§≈ß* §”«à “ çÕ— °…√ “¡À¡Ÿà é ®–∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡§‘ ¥ ‡™◊Ë Õ¡‚¬ß∑— π∑’ ∂÷ ߇√◊Ë ÕßÕ— °…√ “¡À¡Ÿà ´÷Ë ß‡ªì 𧫓¡√Ÿâ ”§— ≠¥â “πÕ— °¢√«‘ ∏’ ∑’Ë ª√“°Ø„π ®‘ π¥“¡≥’ (§«“¡ ”§— ≠¢Õß §«“¡√Ÿâ ‡√◊Ë Õßπ’È Õ“®¡’ Õ¬Ÿà „πÀ≈— ° Ÿ µ√∑’Ë ¡’ ¡“°à Õπ ®‘ π¥“¡≥ ’ ·≈â «°Á ‡ªì π‰¥â ) ®‘ π¥“¡≥’ ‰¥â ®”·π°Õ— °…√‡ªì π “¡À¡Ÿà §◊ Õ Õ— °…√ Ÿ ß Õ— °…√°≈“ß Õ— °…√µË ” ‚¥¬ Õ— °…√‡À≈à “π’È ®–¡’ «‘ ∏’ °“√º— π«√√≥¬ÿ °µå À√◊ Õ∑’Ë ‡√’ ¬°«à “ 纗 πÕ— °…√é ·µ°µà “ß°— 𠉪 À√◊ ÕÕ“®°≈à “««à “°“√º— π«√√≥¬ÿ °µå µâ Õß°√–∑”µà “ß°— π‰ª‡æ√“–Õ— °…√ “¡ À¡Ÿà π’È ‡Õß §«“¡√Ÿâ ‡√◊Ë ÕßÕ— °…√ “¡À¡Ÿà ¡’ §«“¡®”‡ªì π·≈– ”§— ≠¡“° ”À√— ∫°“√ Õà “π·≈–°“√‡¢’ ¬π ®‘ π¥“¡≥’ ®÷ ߉¥â · ¥ß‰«â ª√–Àπ÷Ë ß‡ªì πÀ— «„®¿“§Õ— °¢√«‘ ∏’ ™◊Ë Õ ‚§≈ßÕ— °…√ “¡À¡Ÿà ¬à Õ¡· ¥ß„Àâ ‡ÀÁ 𧫓¡§‘ ¥¢ÕߺŸâ ‡√’ ¬°¢“π∑’Ë ®–‡™◊Ë Õ¡ ‚¬ß∂÷ ߧ«“¡√Ÿâ ‡√◊Ë Õß ”§— ≠π’È ‚¥¬µ√ß ∑—È ß ¬— ß· ¥ß„Àâ ‡ÀÁ 𧫓¡§‘ ¥·¬∫§“¬∑’Ë ®– π”À— «„®¿“§Õ— °¢√«‘ ∏’ ¢Õß ®‘ π¥“¡≥’ (À√◊ Õ¢ÕßÀ≈— ° Ÿ µ√) ¡“„™â ª√–¥‘ …∞å ‡ªì π °≈∫∑ ·≈– √â “ß √√§å «√√≥°√√¡°≈∫∑ ∑’Ë “¡“√∂𔉪„™â ª√–‚¬™πå ‰¥â ∑—È ß ¿“§Õ— °¢√«‘ ∏’ ·≈–¿“§»‘ ≈ª«‘ ∏’ ¥â “π°“√ √â Õ¬°√Õß Õ¥§≈â Õß°— ∫À≈— ° Ÿ µ√¢Õß ®‘ π¥“¡≥’ Õ’ °¥â «¬ „π¿“§Õ— °¢√«‘ ∏’ §«“¡§‘ ¥¥— ß°≈à “« Õ“®‡ÀÁ π‰¥â ®“°√“¬≈–‡Õ’ ¬¥„π°“√ ª√–°Õ∫ √â “ß™ÿ ¥§”‡√’ ¬ß√Ÿ ª«√√≥¬ÿ °µå ∑’Ë ‡Õ◊È Õµà Õ°“√„™â ª√–‚¬™πå „π∞“π– ◊Ë Õ °“√‡√’ ¬π√Ÿâ ·∫∫Àπ÷Ë ß´÷Ë ß‰¡à ¬“°‡°‘ π‰ª ºŸâ ‡√’ ¬πÕ“®‰¥â √— ∫°“√™’È ·®ß„Àâ ‡ÀÁ π«à “ §”·µà ≈–™ÿ ¥π—È π‡ªì πÕ— °…√À¡Ÿà „¥·≈– ¡’ °“√º— π«√√≥¬ÿ °µå µà “ß°— πÕ¬à “ß‰√ ‡™à π Õ— °…√°≈“ߺ— π‰¥â §√∫∑ÿ °‡ ’ ¬ß ·≈–¡’ √Ÿ ª«√√≥¬ÿ °µå µ√ß°— ∫‡ ’ ¬ß Õ— °…√ Ÿ ߺ— π ‰¥â ‰¡à §√∫∑ÿ °‡ ’ ¬ß ‚¥¬®–¡’ √Ÿ ªµ√ß°— ∫ ‡ ’ ¬ß‡©æ“–‡Õ°·≈–‚∑ à «π√Ÿ ª “¡— ≠ ‡ªì π‡ ’ ¬ß®— µ«“ Õ— °…√µË ”°Á º— π‰¥â ‰¡à §√∫ ∑ÿ °‡ ’ ¬ß‡™à π°— π ´È ”√Ÿ ª¬— ߉¡à µ√ß°— ∫‡ ’ ¬ß ‚¥¬√Ÿ ª‡Õ°®–¡’ ‡ ’ ¬ß‚∑ √Ÿ ª‚∑®–¡’ ‡ ’ ¬ß µ√’ ´÷Ë ß™ÿ ¥§”∑—È ßÀ≈“¬„π‚ §≈ßÕ— °…√ “¡ À¡Ÿà ®– “¡“√∂„™â ‡ªì π ◊Ë ÕΩñ °Ω𧫓¡√Ÿâ ‡À≈à “π’È ‰¥â ‡ªì πÕ¬à “ß¥’ ‡π◊Ë Õß®“°§”„π ·µà ≈–™ÿ ¥„™â 欗 ≠™π–µâ π®“°Õ— °…√ µà “ß Ê §√∫∑ÿ °À¡Ÿà ·≈–¡’ §«“¡ßà “¬‡™à 𠇥’ ¬«°— ∫„π ®‘ π¥“¡≥ ’ ‚¥¬®–‡ÀÁ π‰¥â ®“°°“√‡≈◊ Õ°„™â §”∑’Ë ¡’ 欗 ≠™π–µâ π * °√≥’ ∑’Ë ∑â “¬‡√◊Ë Õß¡’ ¢â Õ§«“¡«à “ 炧≈߇æ™√ª√–¥— ∫ Ú˘ ∫∑ (®∫∫√‘ ∫Ÿ √≥å )é §”«à “ ‡æ™√ª√–¥— ∫ π—È π§ß‡ªì πÕ’ °™◊Ë ÕÀπ÷Ë ß¢Õß°≈∫∑™π‘ ¥π’È ·≈–¢â Õ§«“¡π’È πà “®–ª√“°Ø¿“¬À≈— ß ‡¡◊Ë Õµâ π©∫— ∫‡À≈◊ Õ‡æ’ ¬ß Ú˘ ∫∑·≈â « ‡æ√“–„π ¡— ¬ ÿ π∑√¿Ÿà ‚§≈ßπ‘ √“» ÿ æ√√≥ ¬— ߇√’ ¬°°≈∫∑™π‘ ¥π’È «à “ Õ— °…√ “¡