สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 1 Jan.-Mar. 2005 138 “√— µ∂– ∂“ªí µ¬°√√¡ “√— µ∂– ∂“ªí µ¬°√√¡‡ªì π·π«∑“ß ”§— ≠·π«∑“ßÀπ÷Ë ß¢Õß°“√ÕÕ°·∫∫ Õ“§“√„πªí ®®ÿ ∫— π ´÷Ë ß‡ªì π™à «ß‡«≈“∑’Ë ∂“ªí µ¬°√√¡¡’ °“√·µ°·¢πß∑“ß §«“¡§‘ ¥‰ªÀ≈“¬·π«∑“ß ·µà ≈–·π« ∑“ß°Á ¡’ À≈— °°“√∑’Ë ‡ªì π®ÿ ¥‡¥à π§≈â “¬°— π ·µà ‰¡à ‡À¡◊ Õπ°— π §◊ Õ§≈â “¬°— π„𧫓¡ µâ Õß°“√∑’Ë ®–‡ª≈’Ë ¬π·ª≈߇æ√“–§«“¡ ´È ”´“°¢Õßß“π ∂“ªí µ¬°√√¡∑’Ë ‡√’ ¬° °— π«à “ ∂“ªí µ¬°√√¡π«¬ÿ § (Modern Architecture) ∑’Ë ‡√‘Ë ¡ª√“°Øµ— «¢÷È π„π ∑»«√√…∑’Ë Û ¢Õߧ√‘ µå »µ«√√…∑’Ë ºà “π¡“ °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß®“°¬ÿ §§≈“ ‘ ° „À¡à (Neo-Classical) ¡“‡ªì π ∂“ªí µ¬- °√√¡π«¬ÿ §π—È π ‡ªì π™à «ß∑’Ë ‡√‘Ë ¡¡’ °“√„™â §Õπ°√’ µ‡ √‘ ¡‡À≈Á ° ´÷Ë ß∑”„Àâ ∂“ªπ‘ ° À≈ÿ ¥æâ π®“°¢â Õ°”Àπ¥¢Õß°“√„™â ‚§√ß √â “ß°”·æß√— ∫πÈ ”Àπ— ° (Wall Bearing Structure)¡“ Ÿà ‚§√ß √â “ß∑’Ë ¡’ ™à «ß√–À«à “ß ‡ “∑’Ë °«â “ß·≈–§“π∑’Ë √— ∫πÈ ”Àπ— °æ◊È π §Õπ°√’ µ‡ √‘ ¡‡À≈Á °‡æ◊Ë Õ∂à “¬πÈ ”Àπ— ° ≈߇ “ ·≈–¬‘Ë ß¡’ «— ¥ÿ ¢Õ߬ÿ §Õÿ µ “À°√√¡ ∑’Ë π”¡“„™â „π°“√°à Õ √⠓߉¥â ‡™à π ‡À≈Á ° ·≈–°√–®° °Á ∑”„Àâ ∂“ªπ‘ °∑—Ë «‚≈° √â “ßÕ“§“√ Ÿ ß√–øÑ “·≈–Õ“§“√∑’Ë ¡’ √Ÿ ª√à “ß ≈— °…≥–§≈â “¬§≈÷ ß°— π∑—Ë «‰ª ·≈–‡√’ ¬° °— π«à “ ·∫∫Õ¬à “ßπ“π“™“µ‘ (Interna- tional Style) ∑’Ë Õâ “ß∂÷ ߧµ‘ æ®πå çForms Follow Functionsé ¢Õß À≈ÿ ¬ å ´— ≈≈‘ ·«π (Louis Sullivan) ‡ªì π·π«∑“ß°“√ ÕÕ°·∫∫ ∑—È ß Ê ∑’Ë ¡’ ∂“ªπ‘ °∑’Ë ‰¥â √— ∫ °“√¬Õ¡√— ∫«à “‡ªì πºŸâ π”¢Õß ∂“ªí µ¬- °√√¡π«¬ÿ § ‡™à π ·ø√ß°å ≈Õ¬¥å ‰√µå (Frank Lloyd Wright) ‡≈Õ °Õ√å ∫Ÿ ´’ ‡¬ (Le Corbusier) ·≈–¡’ «“𠇥Õ√å ‚√Àå ∑’Ë ¡‘ ‰¥â ¬÷ ¥∂◊ ÕÀ≈— °°“√ çForms Follow Functionsé ·µà Õ¬à “ß‰√ ‡™à π ·ø√ß°å ≈Õ¬¥å ‰√µå ‡πâ π‡√◊Ë ÕßÕ‘ π∑√’ ¬å ∂“ªí µ¬- °√√¡ (Organic Architecture) ‡≈Õ °Õ√å ∫Ÿ ´’ ‡¬ ‡ªì πºŸâ π”∑’Ë ‡πâ π‡√◊Ë Õß√Ÿ ª·∫∫ ∑“ߪ√–µ‘ ¡“°√√¡ (Sculptural Effect) ·≈–¡’ «“𠇥Õ√å ‚√Àå ∑’Ë ∂◊ Õ§µ‘ æ®πå çπâ Õ¬§◊ Õ¡“°é (less is more) ∑’Ë ™’È π” ·π«∑“ßÕÕ°·∫∫‚§√ß √â “ß∑’Ë ‡√’ ¬∫ßà “¬ ßà “ß“¡ ‚¥¬„™â «— ¥ÿ °à Õ √â “ß‡æ’ ¬ß‡À≈Á ° ·≈–°√–®°‡ªì πÀ≈— ° ‡π◊Ë Õß®“° “√— µ∂– ∂“ªí µ¬°√√¡ ‡ªì π·π«∑“ß∑’Ë æ— ≤π“¡“®“°À≈— °°“√ ¢Õß¡’ «“𠇥Õ√å ‚√Àå ‡√“®÷ ßπà “®– §â πÀ“·√ߺ≈— °¥— π∑’Ë ∑”„Àâ “¡“√∂ √â “ß ß“π ∂“ªí µ¬°√√¡µ“¡Õÿ ¥¡§µ‘ ‰¥â Õ¬à “ß ßà “ß“¡‡ªì π∑’Ë ÿ ¥Õ¬à “ß∑’Ë ‰¡à ‡§¬¡’ „§√∑” ¡“°à Õπ ¡’ «“𠇥Õ√å ‚√Àå ‡°‘ ¥‡¡◊Ë Õ §.». Ò¯¯ˆ ∑’Ë ‡¡◊ ÕßÕ“‡§‘ π (Aachen) ª√–‡∑»‡¬Õ√¡π’ ∫‘ ¥“‡ªì π™à “ß°à ÕÕ‘ ∞ ‡√’ ¬ßÀ‘ π ¡’ À¬ÿ ¥‡√’ ¬π·≈–‡√‘Ë ¡Ωñ °ß“π ‡¢’ ¬π·∫∫µ—È ß·µà Õ“¬ÿ Òı ªï ‡¢“„™â π“¡ °ÿ ≈‡ªì π™◊Ë Õµâ π ·≈–„™â π“¡ °ÿ ≈ ¢Õß¡“√¥“ ‡√“®÷ ß√Ÿâ ®— °‡¢“„ππ“¡¢Õß Mies van der Rohe ¡’ ‰ªΩñ °ß“πÕ¬Ÿà °— ∫‡æ‡∑Õ√å ‡∫‡√π å (Peter Behrens) ´÷Ë ß ‡ªì π ∂“ªπ‘ °·≈–π— °ÕÕ°·∫∫ Õÿ µ “À°√√¡·π«Àπâ “¢Õ߇¬Õ√¡π’ ·≈–¡’ ‡æ◊Ë Õπ√à «¡Ωñ °ß“π§◊ Õ «— ≈‡∑Õ√å ‚°√æ’ Õÿ (Walter Gropius) ·≈–‡≈Õ °Õ√å ∫Ÿ ´’ ‡¬ ¡’ ¡’ §«“¡»√— ∑∏“„πº≈ß“π∑“ß ∂“ªí µ¬°√√¡¢Õß ∂“ªπ‘ °√à «¡™“µ‘ §“√å ≈ ø√’ ¥√‘ ™ ™‘ ߇°‘ ≈ (Karl Friedrich Schinkel) ∑’Ë ¡’ ®ÿ ¥‡¥à πÕ¬Ÿà Û ª√–°“√ §◊ Õ °“√¬°Õ“§“√‰«â ∫π·∑à π Ÿ ß®“°æ◊È π ´÷Ë ß ∑”„Àâ Õ“§“√¡’ §«“¡ ßà “ß“¡ °“√ÕÕ°·∫∫ Õ“§“√¥â «¬§«“¡ π„®‡ªì πæ‘ ‡»…°— ∫ ®— ßÀ«– — ¥ à «π √“¬≈–‡Õ’ ¬¥¢ÕßÕ“§“√ ·≈–¡ÿà ߇πâ 𧫓¡∫√‘ ÿ ∑∏‘Ï ¢Õß√Ÿ ª∑√ß ´÷Ë ß·π«∑“ߥ— ß°≈à “«¡“π’È ¡’ ‰¥â π”¡“ ª√— ∫ª√ÿ ß„™â °— ∫«— ¥ÿ °à Õ √â “ß„À¡à ¢Õ߬ÿ § Õÿ µ “À°√√¡