สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 2 Apr.-Jun. 2005 396 ¿“æ√— ß ’ ≈— °…≥–∑“ߧ≈‘ π‘ ° ·≈–‡∑§π‘ §°“√∂à “¬¿“æ√— ß ’ ¢ÕßÕ–¡’ ‚≈∫≈“ ‚∑¡“ „πºŸâ ªÉ «¬°≈ÿà ¡Àπ÷Ë ß ‡¡◊Ë Õ»÷ °…“¿“æ√— ß ’ „πµ“√“ß∑’Ë ˆ æ∫欓∏‘ ¿“æ„π¢“°√√‰°√≈à “ß ª√“°Ø‡ªì π‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ ˆ˘ √“¬ ·≈– ‡ªì π‡ß“º ¡√–À«à “߇ߓ‚ª√à ß·≈–∑÷ ∫ √— ß ’ Ú √“¬ ‡¡◊Ë Õ»÷ °…“≈— °…≥–‡ß“‚ª√à ß √— ß ’ ∑—È ß ˆ˘ √“¬ ª√“°Ø‡ß“‡¥’Ë ¬« ˘ √“¬ (√â Õ¬≈– ÒÒ.ˆ) ‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ À≈“¬«ß ˆ √“¬ (√â Õ¬≈– ˜ˆ.˘) 欓∏‘ ¿“æ „π¢“°√√‰°√∫π´÷Ë ß¡’ Õ¬Ÿà ˜ √“¬ æ∫ ‡ªì π‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ Ù √“¬ (√â Õ¬≈– ı.Ò) ·≈–‡ªì π‡ß“º ¡ Û √“¬ ‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ ∑—È ß Ù √“¬ ª√“°Ø‡ªì π‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ ‡¥’Ë ¬« Ò √“¬ ‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ À≈“¬«ß Û √“¬ ‡ß“º ¡∑—È ß Û √“¬‰¡à æ∫≈— °…≥– ‡ªì π«ß Ê ·µà Õ¬à “ß„¥ ·≈–æ∫¡’ ¢Õ∫ ‰¡à ™— ¥‡®π∑—È ß Û √“¬ 欓∏‘ ¿“æ∑’Ë „À⠇ߓº ¡®”π«π ı √“¬ (¢“°√√‰°√∫π Û √“¬ ·≈–¢“ °√√‰°√≈à “ß Ú √“¬) ‡¡◊Ë Õ¬â Õπ°≈— ∫‰ª »÷ °…“°“√«‘ π‘ ®©— ¬‡∫◊È Õßµâ π°à Õπµ√«® ™‘È π‡π◊È Õ®–‰¥â √— ∫°“√«‘ π‘ ®©— ¬«à “ çamelo- blastoma or fibro osseous lesioné ‡π◊Ë Õß®“°≈— °…≥–¿“æ√— ß ’ ·≈–Õ“°“√ ∑“ߧ≈‘ π‘ °‰¡à µà “ß°— π ·≈–‰¥â √— ∫°“√√–∫ÿ ¿“¬À≈— ß°“√µ√«®™‘È π‡π◊È Õ«à “ çdesmo- plastic ameloblastomaé ºŸâ ªÉ «¬∑—È ß ı √“¬ ‡ªì πÀ≠‘ ß Ù √“¬ ™“¬ Ò √“¬ Õ“¬ÿ ÛÒ, Ûı, ÙÛ, ıı ·≈– ˆı µ“¡≈”¥— ∫ ∫√‘ ‡«≥¢“°√√‰°√∫π∑—È ß Û √“¬‡°‘ ¥„π ∫√‘ ‡«≥øí πÀπâ “Õ¬à “ß‡¥’ ¬« Ò √“¬ Õ’ ° Ú √“¬‰¥â √— ∫°“√∫— π∑÷ °«à “‡ªì π∫√‘ ‡«≥ à «πÀ≈— ß ·µà ‡¡◊Ë Õ»÷ °…“√“¬≈–‡Õ’ ¬¥≈÷ ° ≈߉ª°Á æ∫«à “‡ªì π∫√‘ ‡«≥µ—È ß·µà øí πÀπâ “ ‰ª∂÷ ßøí π°√“¡πâ Õ¬ ‡√’ ¬°«à “ ‡ªì π ∫√‘ ‡«≥ à «πÀ≈— ß∑’Ë §à Õπ¡“∑“ߥ⠓πÀπâ “ π—Ë π‡Õß „π®”π«π欓∏‘ ¿“æ ˜¯ √“¬π’È æ∫√“¬∑’Ë ‡§¬¡’ ª√–«— µ‘ °“√ºà “µ— ¥¢Õß æ¬“∏‘ ¿“æπ’È ÕÕ°‰ª·≈â « ı √“¬ ‡√’ ¬° «à “‡ªì π√“¬∑’Ë °≈— ∫‡ªì π´È ” ™“¬ Ú √“¬ À≠‘ ß Û √“¬ ºŸâ ªÉ «¬ Ú √“¬®”‰¡à ‰¥â «à “ ‡§¬ºà “µ— ¥‰ª‡¡◊Ë Õ‰√ Õ’ ° Ú √“¬‡§¬‰¥â √— ∫°“√ºà “µ— ¥‰ª Ò ªï ·≈–Õ’ ° Ò √“¬ ‡§¬‰¥â √— ∫°“√ºà “µ— ¥‰ª Ò ªï πÕ°®“° π’È º≈°“√µ√«®™‘È π‡π◊È Õ„πºŸâ ªÉ «¬∑—È ß ˜¯ √“¬¬— ß√–∫ÿ ‡ªì πÕ–¡’ ‚≈∫≈“ ‚∑¡“™π‘ ¥ √â “¬ Ù √“¬ ‡ªì 𙓬 Ú √“¬ Õ“¬ÿ ÛÚ ·≈– ˆı ªï À≠‘ ß Ú √“¬ Õ“¬ÿ ÛÒ ·≈– Û˘ ªï ¢“°√√‰°√∫π Ú √“¬ ¢“°√√‰°√ ≈à “ß Ú √“¬ ≈— °…≥–¿“æ√— ß ’ ‡ªì π‡ß“ ‚ª√à ß√— ß ’ À≈“¬«ß Û √“¬ Ú „π Û √“¬ π’È ¡’ ¢π“¥„À≠à §◊ Õ ¢“°√√‰°√∫π´â “¬ ‡°◊ Õ∫∑—È ßÀ¡¥Àπ÷Ë ß√“¬ Õ’ °√“¬Àπ÷Ë ßµ—È ß ·µà øí π°√“¡≈à “ß¢«“‰ª∂÷ ߧÕ𥓬≈å ¢Õ∫‰¡à ™— ¥‡®π à «π√“¬∑’Ë πà “ π„®§◊ Õ À≠‘ ßÕ“¬ÿ Û˘ ªï æ∫‡ß“‚ª√à ß√— ß ’ ¢π“¥ ‡≈Á ° ª≈“¬√“°øí π #ÒÛ ‰¥â √— ∫°“√ «‘ π‘ ®©— ¬§√—È ß·√°«à “ √Õ¬‚√§ª≈“¬√“° (periapical lesion) ®÷ ߉¥â √— °…“§≈Õß √“°·≈–µ— ¥ª≈“¬√“° °à Õπ‰¥â √— ∫º≈°“√ µ√«®™‘È π‡π◊È Õ æ¬“∏‘ ¿“æ¡’ º≈µà Õøí π¢â “߇§’ ¬ß ¥— ßπ’È §◊ Õ ∑”„Àâ √“°øí π≈–≈“¬·∫∫Àπâ “ µ— ¥‡√’ ¬∫ Û¯ √“¬ (√â Õ¬≈– Ù¯.˜) √“° øí π‰¡à ≈–≈“¬ Ò˜ √“¬ (√â Õ¬≈– ÚÒ.¯) øí π∂Ÿ °∂Õπ‰ª°à ÕπÀπâ “π’È ·≈–‰¡à “¡“√∂ ∫à ß™’È «à “√“°øí π≈–≈“¬À√◊ Õ‰¡à ÚÛ √“¬ (√â Õ¬≈– Ú˘.ı) ¡’ µ— «øí πΩí ß√à «¡„π欓∏‘ ¿“æ Òı √“¬ (√â Õ¬≈– Ò˘.Ú) ‡¡◊Ë Õ»÷ °…“‡∑§π‘ §¢Õß°“√∂à “¬¿“æ √— ß ’ „πµ“√“ß∑’Ë ˜ ºŸâ ªÉ «¬∑ÿ °√“¬‰¥â √— ∫ °“√ à ß∂à “¬¿“æ√— ß ’ ª√‘ ∑— »πå (panor- amic) ´÷Ë ß‡ªì π‡∑§π‘ §°“√«“ßøî ≈å ¡ πÕ°ª“° (extraoral) ∑’Ë „Àâ ¢â Õ¡Ÿ ≈∑—Ë «‰ª ‚¥¬„™â ‡«≈“πâ Õ¬„π°“√∂à “¬¿“æ ‡∑§π‘ § °“√∂à “¬¿“æ√— ß ’ „π™à Õߪ“°∑’Ë æ∫„π ß“ππ’È §◊ Õ ‡∑§π‘ §√Õ∫√“°øí π¡’ ®”π«π ÚÚ √“¬ ∑—È ßπ’È ‡æ◊Ë Õ»÷ °…“√“¬≈–‡Õ’ ¬¥ ¢Õß欓∏‘ ¿“æ √«¡∑—È ß»÷ °…“«à “¡’ °“√ ≈–≈“¬¢Õß√“°øí πÀ√◊ Õ‰¡à ‡∑§π‘ § oc- clusal æ∫¡’ ÒÚ √“¬ ∑— πµ·æ∑¬å „Àâ ‡Àµÿ º≈«à “‡æ◊Ë Õ»÷ °…“√“¬≈–‡Õ’ ¬¥‡™à 𠇥’ ¬«°— ∫°“√∂à “¬√Õ∫√“°øí π ‡∑§π‘ § °“√∂à “¬¿“æπÕ°™à Õߪ“°∑’Ë ‡ªì π‡∑§π‘ § ∏√√¡¥“ (conventional) æ∫ PA skull ÚÒ √“¬ lateral skull ˆ √“¬ πÕ°π—È π ‡ªì π‡∑§π‘ §Õ◊Ë π ‡™à π Waterûs, submen- tovertex ·≈–Õ◊Ë π Ê √«¡ Ò √“¬ à «π °“√∂à “¬¿“æ∑’Ë ‡ªì π advanced imaging ‰¥â ·°à CT, MR ·≈– bone scan π—È π ¡’ πâ Õ¬¡“° æ∫¡’ °“√ à ß∂à “¬¿“æ CT ˘ √“¬ bone scan Ò √“¬ ·µà ‰¡à ¡’ °“√ ∂à “¬¿“æ MR ‡≈¬