สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 2 Apr.-Jun. 2005 316 ¢â Õ‡ πÕ·π«∑“ß°“√∫√‘ À“√®— ¥°“√‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫ ¢â Õ‡ πÕ·π«∑“ß°“√∫√‘ À“√®— ¥°“√ ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫ «√«ÿ ≤‘ À‘ √— ≠√— °…å ¿“§’ ¡“™‘ ° ”π— °∏√√¡»“ µ√å ·≈–°“√‡¡◊ Õß √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“𠧔 ”§— ≠ : ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫, °“√∫√‘ À“√®— ¥°“√ §”«à “ ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫ (informal economy) ¡’ ºŸâ „Àâ §«“¡ À¡“¬‰«â ¡“°¡“¬ ´÷Ë ß ”π— °ß“π§≥– °√√¡°“√æ— ≤π“°“√‡»√…∞°‘ ®·≈– — ߧ¡ ·Àà ß™“µ‘ ‰¥â √ÿ ª‰«â ‡æ◊Ë Õ„Àâ Õ¥§≈â Õß °— ∫ — ߧ¡‰∑¬«à “ À¡“¬∂÷ ß °“√ª√–°Õ∫ Õ“™’ æ·≈–∏ÿ √°‘ ®„π¿“§°“√º≈‘ µ ‘ π§â “ ·≈–∫√‘ °“√∑’Ë √â “ßß“π √â “ß√“¬‰¥â ´÷Ë ß ‰¡à ‰¥â Õ¬Ÿà ¿“¬„µâ °“√∫√‘ À“√®— ¥°“√¢Õß ¿“§√— ∞‚¥¬¡’ ∑—È ß°‘ ®°√√¡∑’Ë ∂Ÿ °°ÆÀ¡“¬ ·≈–À≈’ °‡≈’Ë ¬ß°ÆÀ¡“¬ ‡™à π ºŸâ ∑’Ë ª√–°Õ∫ Õ“™’ æÕ‘ √– Õ“™’ 梗 ∫√∂·∑Á °´’Ë √∂µŸâ ‚¥¬ “√ √∂®— °√¬“π¬πµå √— ∫®â “ß ·≈– ∑’Ë º‘ ¥°ÆÀ¡“¬´÷Ë ß √⠓ߪí ≠À“¥â “π §ÿ ≥∏√√¡ Õ“™≠“°√√¡ ·≈– ÿ ¢¿“æ·°à ª√–™“™π ‡™à π ºŸâ §â “¬“‡ 浑 ¥ ºŸâ §â “ À«¬‡∂◊Ë Õπ ¥— ßπ—È π °“√∫√‘ À“√®— ¥°“√ ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫Õ¬à “ß‡À¡“– ¡®– °à Õ„Àâ ‡°‘ ¥º≈¥’ µà Õ√–∫∫‡»√…∞°‘ ®·≈– — ߧ¡¢Õߪ√–‡∑» ∑—È ßπ’È ‡æ√“–®–∑”„Àâ ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫‰¥â √— ∫°“√æ— ≤π“„Àâ ‡ªì π∞“π π— ∫ πÿ π‡»√…∞°‘ ®∑’Ë ”§— ≠ ¢Õߪ√–‡∑» ·≈–®– √⠓ߧ«“¡‡ªì π∏√√¡ ·≈–°√–®“¬‚Õ°“ „π°“√ª√–°Õ∫∏ÿ √°‘ ® Õ“™’ æ ·≈–‚Õ°“ „π°“√‡¢â “∂÷ ß∫√‘ °“√ ·≈–°“√§ÿâ ¡§√Õß∑“ß — ߧ¡·≈– “∏“√≥- ÿ ¢¢—È πæ◊È π∞“π¢Õß¿“§√— ∞ ´÷Ë ß®–¡’ º≈ ∑”„Àâ §ÿ ≥¿“æ™’ «‘ µ¢ÕߺŸâ ∑’Ë Õ¬Ÿà „π¿“§ ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫‰¥â √— ∫°“√¬°√–¥— ∫ Ÿ ߢ÷È π∑— ¥‡∑’ ¬¡°— ∫ºŸâ ∑’Ë Õ¬Ÿà „π¿“§‡»√…∞°‘ ® „π√–∫∫ ¢≥–∑’Ë °“√∫√‘ À“√®— ¥°“√¿“§ ‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫∑’Ë º‘ ¥°ÆÀ¡“¬ ®– ∑”„Àâ √— ∞ “¡“√∂®— ¥√–‡∫’ ¬∫ ∂“πª√–- °Õ∫°“√ §«∫§ÿ ¡¢π“¥ ·≈–¡“µ√∞“π °“√∫√‘ °“√·≈–„Àâ °“√§ÿâ ¡§√ÕߥŸ ·≈ «— ¥‘ °“√·≈– ÿ ¢¿“æ¢ÕߺŸâ ª√–°Õ∫ Õ“™’ æ„π¿“§‡»√…∞°‘ ®¥— ß°≈à “«‰¥â ¥’ ¢÷È π ·µà Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ ¢â Õ‡ πÕ∑’Ë ®–∑”„Àâ °‘ ®°√√¡‡»√…∞°‘ ®πÕ°√–∫∫∑’Ë º‘ ¥ °ÆÀ¡“¬ À√◊ Õ¡’ º≈°√–∑∫µà Õ»’ ≈∏√√¡ ·≈–§«“¡ ß∫‡√’ ¬∫√â Õ¬¢Õß — ߧ¡„Àâ °≈“¬‡ªì π°‘ ®°√√¡∑’Ë ∂Ÿ °°ÆÀ¡“¬ ·≈– ‡ªì π∑’Ë ‡ªî ¥‡º¬·≈–¬Õ¡√— ∫°— π‰¥â „π — ß§¡π—È π ‡™à π °“√‡ªî ¥∫à Õπ°“ ‘ ‚π·≈– °“√‡ªî ¥ ∂“π∫√‘ °“√∑“߇æ»Õ¬à “ß∂Ÿ ° °ÆÀ¡“¬ À√◊ Õ°“√Õπÿ ≠“µ„Àâ ¡’ °“√®¥ ∑–‡∫’ ¬π‚ ‡¿≥’ ‰¥â Õ¬à “ß‡ √’ Õ“®‰¥â √— ∫ °“√µà յ⠓πÕ¬à “ß√ÿ π·√ß®“°™ÿ ¡™π·≈– — ߧ¡ √«¡∑—È ßÕ“®‡ªì π∫à Õ‡°‘ ¥¢Õß§à “ π‘ ¬¡ — ߧ¡∑’Ë º‘ ¥ Ê „π√–¬–¬“« ·≈– ‡ªì π∫à Õ‡°‘ ¥¢Õߪí ≠À“Õ“™≠“°√√¡ ·≈–ªí ≠À“ — ߧ¡Õ◊Ë π Ê µ“¡¡“‰¥â ¥— ßπ—È π ºŸâ °”Àπ¥π‚¬∫“¬¢Õß√— ∞„π‡√◊Ë Õߥ— ß°≈à “« ®–µâ Õßæ‘ ®“√≥“¢â Õ‡ πե⠫¬§«“¡ √Õ∫§Õ∫·≈–√–¡— ¥√–«— ßÕ¬à “ß¡“° ¡‘ §«√ §”π÷ ß∂÷ ߇©æ“–º≈‰¥â ∑“߇»√…∞°‘ ®·µà ‡æ’ ¬ßÕ¬à “ß‡¥’ ¬«‡∑à “π—È π